Bezpieczeństwo w
środowisku
lokalnym.

Wsparcie w sytuacjach
kryzysowych.

Pojęcie bezpieczeństwa



„Stan, który daje poczucie pewności,
gwarancję jego zachowania oraz
szansę na doskonalenie”

/Tomasz Serafin, Sergiusz Parszowski, „Bezpieczeństwo

społeczności lokalnych”.

Bezpieczeństwo jako
potrzeba



Psychologia, pedagogika i socjologia
nadają szczególną rangę potrzebie
bezpieczeństwa, gdyż należy ona do grupy
potrzeb pierwotnych, podstawowych,
zaspokojenie których warunkuje przede
wszystkim zachowanie życia, a także
zdrowia i rozwój jednostki.

Potrzeba bezpieczeństwa w
piramidzie Maslowa



Potrzeby
bezpieczeństw
a wyrażają się
unikaniem tego,
co może
przynieść śmierć
lub cierpienie
(szeroko
rozumiane)

Zagrożenia bezpieczeństwa
środowiska lokalnego

Do czynników zagrażających bezpieczeństwu człowieka zalicza

się:



brak stabilności i możliwości przewidzenia sytuacji życiowej;



brak uznania, akceptacji i życzliwości;



antycypowanie braku pomocy, oparcia i solidarności;



brak doświadczenia przyjaźni, brak kolegów i przynależności do
podmiotów znaczących;



świadomość ograniczoności własnych możliwości w zakresie
ochrony swych dóbr;



poczucie złej perspektywy i istnienia zagrożeń;



przemoc, agresja i gwałt ze strony ludzi



zagrożenia w zakresie bezpieczeństwa i porządku
publicznego (patologie społeczne, narkomania, alkoholizm,
demoralizacja nieletnich)



zagrożenia pożarowe (pożary budynków mieszkalnych,
obiektów użyteczności publicznej, lasów itp.)



zagrożenia związane z substancjami niebezpiecznymi;
zagrożenia chemiczne i ekologiczne



zagrożenia sanitarno- epidemiologiczne (nieprzestrzeganie
podstawowych wymagań w zakresie higieny i zdrowia przez
podmioty gospodarcze, instytucje, osoby fizyczne)



ujemne, katastroficzne zjawiska przyrodnicze.

Lista podstawowych obszarów bezpieczeństwa społeczności lokalnej

1. Bezpieczeństwo osobiste

8. Dostęp do usług medycznych i rekreacji

2. Bezpieczeństwo publiczne (także
związane ze środowiskiem natur.)

9. Dostęp do usług opiekuńczych
(przeznaczonych dla dzieci i dorosłych)

3. Porządek publiczny

10. Dostęp do sądów powszechnych , obsługi
i pomocy prawnej

4. Ochrona przed dewastacją i
zanieczyszczaniem środowiska

11. Istnienie i dostęp do szlaków komunikacji
i transportu

5. Dostęp do instytucji oświatowych i
edukacyjnych

12. Istnienie i dostęp do sieci łączności i
przepływu informacji wewnątrz i na zewnątrz
społeczności

6. Dostęp do świadczeń pomocy
społecznej (nie tylko w sytuacjach
kryzysowych)

13. Zapewnienie łączności użytkowników
infrastruktury mieszkaniowej z infrastrukturą
komunalną.

7. Dostęp do placówek handlowych,
usługowych

14. Dbałość o lokalny rynek pracy.

Bezpieczeństwo nie jest to stan stabilny,

ale ustawicznie pulsujący proces
psychospołeczny. Jest w życiu tak, że
bezpieczeństwo i niebezpieczeństwo
wzajemnie się przeplatają, co można
przedstawić następująco:

- +

- +

0

NB

B

NB- bezpieczeństwo

B- bezpieczeństwo

Grupy czynników zapewniające
bezpieczeństwo w miejscu
zamieszkania:



egzystencjalno - socjalne;



psychiczno- duchowe;



edukacyjno- kulturowe;



społeczne;



przyrodnicze.

Definicja sytuacji
kryzysowej



Gwałtowna, nagła, niespodziewana zmiana, której

zwykle towarzyszą negatywne stany emocjonalne.

Często sytuacje trudne wynikają z niekorzystnych

zmian w życiu człowieka, np. utraty pracy, żałoby,

choroby. Napięcie psychiczne może jednak

implikować sytuacja na pozór pozytywna jak

wesele, ciąża, narodziny dziecka czy awans w pracy.



Psychologowie dzielą kryzysy na:



sytuacyjne;



rozwojowe.

Wsparcie społeczne



Polega na wzmacnianiu jednostki lub
grupy społecznej w sytuacjach
trudnych, stresowych,
przełomowych, a których bez
wsparcia innych nie są w stanie
przezwyciężyć.

Formy wsparcia
społecznego



wsparcie emocjonalne- obejmuje przekazywanie emocji
podtrzymujących, uspokajających, okazywanie troski;



wsparcie informacyjne (poznawcze)- polega na
wymianie informacji mających polepszyć poprawę
zrozumienia swojej trudnej sytuacji życiowej przez osobie
wspieraną;



wsparcie instrumentalne- przyjmuje formę instruktażową,
dotyczy przekazywania wiedzy na temat sposobów
postępowania;



wsparcie rzeczowe (materialne)- przeznaczana pomoc
materialna, rzeczowa, finansowa oraz osobiste działania na
rzecz osoby potrzebującej

Systemy wsparcia
społecznego



Mogą mieć charakter:



spontaniczny (pomoc przyjacielska,
sąsiedzka);



ciągły (wsparcie rodzinne,
organizacyjne)

Bibliografia:



„Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku”, Tom
I, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2008.



T. Serafin, S. Parszowski, „Bezpieczeństwo
społeczności lokalnych”, Wyd. Difin, 2011.



H. Sęk (red.), R. Cieślak, „Wsparcie
społeczne, stres i zdrowie”, Warszawa, PWN,
2005.