WOJNA W ZATOCE

PERSKIEJ

1990 - 1991

• Konflikt wojenny

rozpoczęty

zbrojnym

najazdem Iraku na

Kuwejt 2 sierpnia

1990 roku i

zakończony

pokonaniem Iraku

przez

międzynarodową

koalicję wiosną

1991 roku.

• Często wojna ta

jest określana
terminem
“Pustynna
Burza” (Desert
Storm), choć był
to kryptonim
tylko jednej z
kilku operacji
przeprowadzony
ch podczas tej
wojny.

Saddam Husajn

2 sierpnia 1990 roku 100.000 irackich żołnierzy

wspieranych przez około dwa tysiące czołgów

wkroczyło do Kuwejtu, szybko zajmując stolicę i

inne strategiczne punkty. Opór słabej,

szesnastotysięcznej armii kuwejckiej był znikomy –

w ciągu dwunastu godzin cały kraj poddał się

wojskom Saddama. Parę dni później parlament

iracki ogłosił, że Kuwejt staje się dziewiętnastą

prowincją Iraku. Inwazja od tego momentu nabrała

cech stałej okupacji a nie tylko akcji rabunkowej

na dużą skalę, jak się wcześniej mogło wydawać.

Żołnierze iraccy dopuszczali się w okupowanym

Kuwejcie masowych morderstw, gwałtów i

grabieży. Tysiące uchodźców – Kuwejtczyków i

robotników cudzoziemskich – uciekło na terytorium

saudyjskie. Kraj został praktycznie odcięty od

świata.

USA zyskały poparcie wielu państw, m.in.
takich jak: Wielka Brytania, Francja, wiele
krajów arabskich jak Syria,
Egipt, Maroko, Katar, Bahrajn, Zjednoczone
Emiraty Arabskie, Oman. W skład sojuszu
weszły także Pakistan, Senegal, Polska,
Czechosłowacja, Włochy, Afganistan,

Nigeria.

Mapa świata z

zaznaczonymi państwami

koalicji

OPERACJA „PUSTYNNA

TARCZA”.
PRZYGOTOWANIA DO
OPERACJI „PUSTYNNA

BURZA”

• W początkach sierpnia 1990 roku, w pierwszych

dniach kryzysu w Zatoce, pierwsze amerykańskie

jednostki wylądowały na piaskach Arabii

Saudyjskiej. Obecność XVIII Korpusu była wstępem

do zakrojonej na olbrzymią skalę operacji

przerzucania sił sojuszu w rejon Zatoki. Operację tę

nazwano „Pustynna Tarcza”. Według opracowanego

przez amerykanów planu pierwszym krokiem

sprzymierzonych miała być obrona Arabii

Saudyjskiej i jej pól naftowych. Zgodnie z

założeniami do Arabii Saudyjskiej w ramach

„Pustynnej Tarczy” przerzucano coraz więcej wojsk,

głównie amerykańskich. We wrześniu zgrupowanie

było już na tyle silne, że mogło obronić saudyjskie

pola naftowe.

• W miarę kiedy coraz więcej żołnierzy lądowało na

piaskach Arabii Saudyjskiej, Amerykanie dopinali

szczegóły planu ataku na wojska irackie

stacjonujące w Kuwejcie. Planiści nadali tej operacji

kryptonim „Pustynna Burza”, która składała się z

kilku etapów.

• Dowódcą

amerykańskich

wojsk wysłanych

na wojnę z

Irakiem został

szef CENTCOM-u

generał H.

Norman

Schwarzkopf.

„Pustynna Burza” była operacją

złożoną i misternie zaplanowaną.

Dzieliła się na kilka faz

:

• Pierwsza faza „Nagły Grom”, w

której zamierzano
przeprowadzić zmasowane
naloty w celu zniszczenia
irackich sił powietrznych by
zapewnić sobie panowanie w
powietrzu.

• Celem drugiej fazy wojny

powietrznej miało być
zniszczenie systemu irackiej
obrony przeciwlotniczej w
Kuwejcie, przerwanie linii
zaopatrzenia wojsk w
południowym Iraku i ich izolacja.

• Trzecia faza kampanii powietrznej

miała obejmować maksymalne

osłabienie wojsk stacjonujących w

Kuwejcie poprzez zniszczenie możliwie

największej ilości broni pancernej,

pojazdów, artylerii i siły żywej

przeciwnika.

Po zmasowanych bombardowaniach

powietrznych miał nastąpić potężny

atak sił lądowych koalicji w celu

zniszczenia sił Saddama w Kuwejcie i

wyzwolenia kraju. Tej części operacji

nadano kryptonim „Pustynny Miecz”.

•

17 stycznia 1991 roku o godzinie trzeciej nad

ranem czasu lokalnego – siły powietrzne koalicji

rozpoczęły druzgoczące natarcie na wyznaczone

cele.

Łącznie podczas pierwszego dnia ofensywy

powietrznej samoloty koalicji wykonały około

dwóch tysiący lotów bojowych. 668 samolotów

amerykańskich, brytyjskich, saudyjskich,

włoskich, kuwejckich i francuskich wyposażonych

głównie w broń konwencjonalną zaatakowało

dziesiątki celów na terytorium Iraku, zrzucając

jednego dnia osiemnaście tysięcy ton bomb – był

to prawdopodobnie największy i najbardziej

zmasowany nalot w dziejach wojen.

• 18 stycznia,

dzień po
rozpoczęciu
zmasowanych
nalotów,
dowództwo
irackie rozkazało
użyć pocisków
Scud.

• Na przełomie stycznia i lutego, po dwóch

tygodniach bombardowań, wojska irackie w

Kuwejcie i zachodniej części Iraku zostały mocno

osłabione, ale bynajmniej nie pokonane. Saddam

Husajn wciąż dysponował bardzo liczną i dobrze

wyekwipowaną armią, zdolną do stawiania

dalszego oporu. Armia Saddama była tak silna i

liczna, że chociaż siły koalicji panowały w

powietrzu i na morzu, na lądzie musiały się liczyć

z równorzędnym przeciwnikiem.

•29 – 30 stycznia

Bitwa o Chafdżi

zakończona porażką

oddziałów irackiej 5

Dywizji Zmechanizowanej.

OPERACJA „PUSTYNNY

MIECZ ”

24 lutego rozpoczęła się

nareszcie potężna ofensywa

lądowa. Operację, której

nadano kryptonim

„Pustynny Miecz”,

poprzedziło silne

przygotowanie artyleryjskie.

Mapa obrazująca rozmieszczenie

wojsk podczas operacji „ Pustynny

Miecz ”

• Głównym celem natarcia było

okrążenie sił Husajna w Kuwejcie,
odcięcie ich od Iraku i zadanie im
możliwie największych strat.
Rezygnując z frontalnego ataku na
najsilniej bronione pozycje,
postanowiono uderzyć przez
zachodnią cześć Iraku, by
oskrzydlić główne zgrupowanie i
zadać mu miażdżący cios.

ZAKOŃCZENIE

KONFLIKTU

• 28 lutego prezydent Bush ogłosił

zwycięstwo koalicji i całkowite

wyzwolenie Kuwejtu. Wydano rozkaz

przerwania działań. Parę godzin później

dyktator Iraku zaakceptował

bezwarunkowo wszystkie dwanaście

rezolucji Rady Bezpieczeństwa. Lokalne

potyczki z wojskami irackimi trwały

jednak jeszcze do 2 marca. 3 marca w

położonej kilka kilometrów od granicy z

Kuwejtem irackiej miejscowości Safwan

podpisano zawieszenie broni.

Rokowania pokojowe w

Safwan

Armia amerykańska straciła 355 zabitych, w tym 148 w
walce, 496 zostało rannych w walkach i około 3000
poza polem bitwy.
Straty wojsk irackich były o wiele większe. Do niewoli
wzięto 60–80 tysięcy jeńców. Straty armii Saddama w
Kuwejcie wyniosły niemal 80% czołgów (około 4 tysiące
maszyn), 90% artylerii i ponad 50% bojowych wozów
piechoty i transporterów opancerzonych. Alianci
zniszczyli też większość wyrzutni Scud, co najmniej
jedną czwartą irackiego lotnictwa bojowego, prawie
całą marynarkę. W gruzach legła infrastruktura
militarna i przemysłowa. Bardzo osłabiony wyszedł z
wojny Kuwejt, ograbiony przez wojska irackie.
Zniszczeniu uległa prawie cała infrastruktura związana
z wydobyciem i przerobem ropy naftowej – zniszczono i
podpalono większość z 1336 wież wiertniczych i 26
stacji przepompowujących. 2800 ludzi zostało
zamordowanych przez wojska okupacyjne, prawie 1200
wywieziono do Iraku, by służyli jako „żywe tarcze”.

• Wojna w Zatoce nie przyczyniła się

do obalenia, ani nawet osłabienia

reżimu Saddama Husajna.

Mocarstwowe ambicje Iraku legły

co prawda w gruzach, niemniej

dyktator zdołał się utrzymać u

władzy jeszcze 12 lat, a jedną z

jego pierwszych decyzji po

zakończeniu wojny był rozkaz

zdławienia powstań wywołanych

na północy przez Kurdów i na

południu przez Szyitów.

• Powstańcy nie otrzymali

żadnej pomocy ze

strony koalicji, mimo że

to głównie prezydent

Bush apelował o

wywołanie powstania w

celu obalenia reżimu

Husajna. Żołnierze

Gwardii Republikańskiej

zmasakrowali co

najmniej 60 tysięcy

Kurdów, a 1,5 miliona

uciekło do krajów

sąsiednich.