I wojna w Zatoce Perskiej
W latach 1990-1991
Przyczyny konfliktu
Irak po zakończeniu 8 letniej wojny z
Iranem miał zrujnowaną gospodarkę.
roszczenia terytorialne i ekonomiczne
Iraku wobec Kuwejtu były przyczyną
napaści. Rządzący Saddam Husajn liczył
na brak odpowiedzi świata na jego czyny
ze względu na zmiany ustrojowe w
Europie środkowej(upadek ZSRR). Dnia 2
sierpnia 1990 rozpoczął się zbrojny najazd
Iraku na Kuwejt.
Strony konfliktu
Irak VS Kuwejt
+ Siły koalicji
Przebieg
Operacja „Desert Shield” trwająca od 7
sierpnia 1990 miała na celu chronić
tereny zagrożonej Arabii Saudyjskiej.
Ultimatum wobec Iraku postawione
przez ONZ które miałobyć
wykonane(wycofanie wojsk Irackich z
Kuwejtu) do 15 stycznia 1991r.
Rozpoczęcie międzynarodowej operacji
„Pustynna Burza” dnia 17 stycznia
1991
Agresja na Kuwejt[
Wojska irackie przekroczyły granicę z Kuwejtem.
Organizacji Narodów Zjednoczonych (na
wniosek Stanów Zjednoczonych) i uchwalenie rezolucji nr 660 żądającej natychmiastowego
wycofania wojsk irackich z Kuwejtu.
Prezydent Stanów Zjednoczonych George H. W. Bush podjął decyzję o wysłaniu wojsk
amerykańskich w rejon Zatoki Perskiej – rozpoczęcie operacji „Pustynna tarcza”. W jej
ramach do
wykonano 7515 rejsów, przetransportowano 216 030 żołnierzy,
139 950 t ładunków. Państwa koalicji zgromadziły około 2000 samolotów bojowych, około
2000 śmigłowców bojowych, około 4000 czołgów i ponad 4000 dział i moździerzy.
Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła rezolucję nr 661 wprowadzającą embargo na handel,
obroty finansowe oraz dostawy sprzętu wojskowego i broni do Iraku.
Rozpoczęcie operacji „Pustynna tarcza”. Dowódcą wojsk amerykańskich i koalicji antyirackiej
został gen. Norman Schwarzkopf. W sumie w skład koalicji (w różnym czasie) weszło 38
państw, w tym Polska.
Lądowanie 4000 żołnierzy amerykańskich w Arabii Saudyjskiej.
Władze Iraku ogłosiły aneksję Kuwejtu.
Utworzenie międzyarabskiego kontyngentu wojskowego po stronie koalicji antyirackiej.
Irak zatrzymał 4000 Brytyjczyków i 2500 Amerykanów jako zakładników w razie ataku na
obiekty irackie.
Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła rezolucję nr 665 zezwalającą na użycie siły w celu
wyegzekwowania nałożonego na Irak embarga.
Saddam Husajn wezwał wszystkich muzułmanów do świętej wojny przeciwko obecności
wojsk Stanów Zjednoczonych i innych państw zachodnich w rejonie Zatoki Perskiej.
Helsinkach potępiająca Irak i domagająca się przywrócenia status quo ante w rejonie
Zatoki Perskiej.
sierpień–wrzesień
Siły amerykańskie w Arabii Saudyjskiej osiągnęły liczebność 200 000 żołnierzy.
Przygotowania ORP „Wodnik” do rejsu bojowego do Zatoki Perskiej – przebudowa na
okręt sanitarno-ewakuacyjny.
zdecydował o wysłaniu w rejon Zatoki Perskiej
dodatkowych 100 000 żołnierzy.
Saddam Husajn podjął decyzję wysłania do Kuwejtu 250 tys. – 1 mln żołnierzy.
Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła rezolucję nr 678 zezwalającą na użycie siły w celu
usunięcia wojsk irackich z Kuwejtu. Jednocześnie wystosowała do władz irackich
ultimatum żądające wycofania wojsk z Kuwejtu do
Irak odrzucił ultimatum Rady Bezpieczeństwa ONZ.
Władze irackie oświadczyły, że wojska tego państwa nie wycofają się z Kuwejtu.
W porcie wojennym na Oksywiu pożegnano okręty Marynarki Wojennej wyznaczone do niesienia humanitarnej
pomocy uczestnikom konfliktu w rejonie Zatoki Perskiej – ORP „Wodnik” pod dowództwem kmdr. Zdzisława Żmudy
(okręt szpitalny) i ORP „Piast” pod dowództwem kmdr. por.
sił dowodził kmdr Z. Żmuda. Polskie okręty wypłynęły pod znakami Czerwonego Krzyża i Krzyża Maltańskiego.
Kongres Stanów Zjednoczonych upoważnił prezydenta do użycia siły przeciwko Irakowi.
19:00 czasu nowojorskiego (17 stycznia, 2:00 czasu środkowoeuropejskiego) – rozpoczęcie operacji powietrznej
„Instant Thunder” – nalotów amerykańskich na Irak. Pierwszego dnia wykonano około 2000 lotów bojowych.
Okręty polskie (ORP „Wodnik” i ORP „Piast”) weszły do portu Dżudda w Arabii Saudyjskiej.
I wojna nad Zatoką Perską[
0:30 czasu środkowoeuropejskiego – rozpoczęcie operacji „Pustynna burza”. Składała się ona z trzech etapów:
operacji powietrznej; lotniczego przygotowania do połączonej operacji sił lądowych, powietrznych i morskich;
połączonej operacji sił lądowych i powietrznych pod kryptonimem „Pustynny miecz”.
Wystrzelenie przez Irak pocisków rakietowych typu
Rozmieszczenie na terytorium Izraela amerykańskich systemów antyrakietowych
Irakijczycy podpalili szyby naftowe w Kuwejcie.
Irakijczycy otworzyli zawory rurociągów, wypuszczając do Zatoki Perskiej duże ilości ropy naftowej. Dwa dni
później w wyniku zbombardowania końcówek rurociągów udało się częściowo zmniejszyć wyciek ropy.
Bitwa o
(Al Walfra) zakończona porażką oddziałów irackiej 5 Dywizji Zmechanizowanej.
Irak zerwał stosunki dyplomatyczne ze Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią i Francją.
Amerykańskie bomby trafiły w schron przeciwlotniczy, w którym znajdowało się 1500 osób
cywilnych, zabijając około 700.
Saddam Husajn złożył oświadczenie stwierdzające, że jest skłonny do zawarcia pokoju, jeżeli
zostaną spełnione jego warunki. Propozycję odrzucono.
4:00 czasu lokalnego – rozpoczęcie przez wojska koalicji ofensywy lądowej – operacji „Pustynny
miecz”.
ogłosił decyzję o wycofaniu wojsk irackich z Kuwejtu.
Wojska irackie opuściły stolicę Kuwejtu –
Irak bezwarunkowo zaakceptował dotychczasowe rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ.
Prezydent Stanów Zjednoczonych
w przemówieniu telewizyjnym stwierdził, że
Kuwejt jest wolny, a wojska irackie wycofały się z tego państwa. Jednocześnie prezydent zarządził
jednostronne wstrzymanie ognia, które weszło w życie o 8:00 czasu lokalnego.
Ostatnie starcie wojsk koalicji z Armią Iracką.
Rada Bezpieczeństwa ONZ uchwaliła rezolucję nr 686 nakazującą Irakowi uwolnienie wszystkich
jeńców wziętych do niewoli podczas wojny w rejonie Zatoki Perskiej, zwrócenie Kuwejtowi
wszelkiego zagarniętego przez irackie wojska mienia i zaakceptowanie odpowiedzialności za
wyrządzone szkody.
Podsumowanie
W czasie działań wojennych straty koalicji
wyniosły 240 zabitych, około 200 jeńców,
776 rannych, około 30 czołgów i 56
samolotów. Irak stracił około 35 000
zabitych (żołnierze i ludność cywilna),
około 86 000 jeńców i około 60 000
rannych. Straty w sprzęcie wyniosły 3847
czołgów, 1450 bojowych wozów piechoty,
2917 dział, 244 samoloty (połowa z nich
uciekła do Iranu).