Algorytm leczenia obrażeń

w okresie przedszpitalnym

W pierwszej kolejności:

Kontrola górnych dróg oddechowych.

•w nagłych przypadkach intubacja dotchawicza przez usta w
laryngoskopie, po unieruchomieniu głowy (wg algorytmu),

•intubacja „ślepa” przez nos lub usta, gdy pacjent jest pobudzony,
zaciska zęby, ale nadal ma wydolny oddech (wg algorytmu),

Obserwacja częstości oddechów.

Wentylacja kontrolowana

• jeżeli pacjent jest nieprzytomny, we wstrząsie lub ma objawy
hipowentylacji

•nakłucie ściany klatki piersiowej w linii środkowo-obojczykowej w
drugim międzyżebrzu w przypadku odmy zastawkowej oraz/lub
wyraźnej odmy podskórnej.

W drugiej kolejności:

Ocena czynności serca.

•tętno na tętnicy szyjnej i udowej,

•resuscytacja krążeniowo-oddechowa w zatrzymaniu krążenia,

•monitorowanie EKG,

•kontrola ciśnienia tętniczego.

Dożylne podawanie płynów.

•wkłucie dożylne o przekroju min. 14G,

•maksymalny czas uzyskiwania dostępu do żyły 2 min.,

•maksymalnie 2 litry krystaloidów,

•maksymalnie 2 litry płynów osoczozastępczych.

W trzeciej kolejności:

•Kołnierz Schanza, gdy pacjent jest nieprzytomny lub występuje
podejrzenie urazu kręgosłupa szyjnego.

•Ocena wg skali śpiączek Glasgow.

•Ocena wg skali ciężkości obrażeń.

•Unieruchomienie na materacu próżniowym.

•Sterylne opatrunki na rany oraz zatamowanie krwotoków.

•Nastawienie i unieruchomienie złamań za pomocą rękawów
pneumatycznych.

•Zawiadomienie oddziału intensywnej terapii o przyjęciu ofiar(y)
urazu.

Powierzchowne obrażenia

ciała-zranienia.

Krwawienie zewnętrzne

Ze względu na źródło krwawienia można wyróżnić

trzy rodzaje krwawień zewn.: żylne, tętnicze i

kapilarne.

Sposoby opanowywania

Ucisk palcem lub dłonią.

Najszybszą metodą, gdy

krwawienie pochodzi z uszkodzonego pojedynczego
naczynia tętniczego lub żylnego
jest uciśnięcie miejsca krwawienia palcem z użyciem
jałowego gazika. W sytuacji krytycznej i przy braku
środków ochronnych stosujemy ucisk samym palcem i
utrzymujemy go
do czasu zastosowania opatrunku uciskowego z
jałowych gazików. Gdy potrzebny jest ucisk większej
powierzchni skuteczne jest uciśnięcie dłonią poprzez
jałową chustę gazową i utrzymanie go przez kilka
minut. Następnie nałożyć kolejne warstwy jałowej
gazy i umocować opatrunek za pomocą opaski
elastycznej(bandaża).

Opatrunek uciskowy.

Zakładamy bezpośrednio na krwawiącą ranę lub po

wstępnym zatamowaniu krwawienia środkami

doraźnymi. Nakładamy kilka warstw jałowych

gazików lub chust gazowych

i umocowujemy je opaską elastyczną.

Tamponada rany.

W wypadku dużej, obficie krwawiącej rany należy

wypełnić ranę jałową gazą i dopiero wtedy

zastosować typowy opatrunek uciskowy.

Ucisk tętnicy powy

ej rany

Uniesienie kończyny.

Krwawienie wewnętrzne.

W każdym wypadku stwierdzenia

symptomów wstrząsu hipowolemicznego

przy braku objawów krwawienia

zewnętrznego należy rozważyć możliwość

uszkodzeń wewnętrznych i wynikającego

z nich krwawienia

Podejrzenie krwawienia wew. nasuwa

deformacja

i znaczny obrzęk kończyn, ból w klatce

piersiowej połączony z dusznością, ból

brzucha przy współistnieniu objawów

wstrząsu.

Rodzaje ran:



Otwarte i zamknięte



Rany cięte

powodują przerwanie tkanek o

linijnych równych brzegach i gładkich ścianach

prowadząc tym samym do powstania ran,

których długość jest większa od szerokości i

głębokości.

•Rany płatowe powstają
gdy cięcie przebiega niemal
równolegle do powierzchni
ciała.

•Rany kłute - powstają na skutek działania

narzędzi podłużnych kończystych w kierunku ich

osi długiej.

•Rany rąbane
Zadane przez narzędzia
ostre, różnią się od ciętych
sposobem powstawania.
Narzędzie uderza z dużą siłą
w jedno miejsce. Brzegi są
gładkie i równe, kształt
prostolinijny lub
wrzecionowaty, ostry koniec
skierowany w stronę dna.



Otarcia naskórka - polegają na
odwarstwieniu powierzchniowych
i głębokich warstw naskórka,
który wysycha i zmienia barwę od
czerwonej do brunatnej.

•

Rany tłuczone

Brzegi tych ran są nierówne,

występują otarcia i

podbiegnięcia, a także

początkowo obrzęk.



Rany szarpane - mają nierówne, postrzępione
brzegi, często wielopłatowe, niekiedy towarzyszą
im uszkodzenia kości. Powstają np. w wyniku
wybuchów.

Ogólne zasady postępowania



zapewnienie własnego bezpieczeństwa (rękawiczki)



natychmiastowe prowizoryczne zaopatrzenie (np. gazą, którą

poszkodowany może trzymać sam)



czyszczenie rany



odsłonięcie okolicy rany w taki sposób, żeby w późniejszym

postępowaniu nie było to już konieczne



ocenę stanu ogólnego, w tym krążenia (w przypadku ran

silnie krwawiących zachodzi zawsze podejrzenie pogorszenia

się stanu ogólnego poszkodowanego – należy więc zbadać go

tak, jak w przypadku szybkiej oceny wstępnej)



ocenę rany (rodzaj rany, jakość krwawienia z rany, ukrwienie

części dalszej kończyny; jeśli krwawienie jest bardzo duże lub

występuje ucisk odłamków kostnych na naczynia, w dalszej

części kończyny nie wyczuwa się tętna; najczęściej jednak

obwodowa część kończyny jest sina i ochłodzona)



założenie opatrunku odpowiedniego do rodzaju rany



ucisk bezpośredni miejsca krwawienia opatrunkiem i

kontrola ukrwienia części dalszych kończyny



uniesienie kończyny (często samo uniesienie zranionej

ręki wysoko nad głowę zatrzymuje krwotok)



unieruchomienie okolicy rany (ma na celu ograniczenie

do minimum dolegliwości bólowych związanych z

napinaniem uszkodzonej skóry lub mięśni czy

przemieszczaniem się odłamków kostnych)



przygotowanie do transportu (w tym także czynności

związane z zaopatrywaniem rany)



precyzyjne określenie czasu założenia opatrunku

uciskowego, a zwłaszcza opaski uciskowej: na skórze,

plastrze lub kartce przyczepionej do ubrania

poszkodowanego należy napisać dokładną godzinę

założenia opaski lub opatrunku uciskowego



stałą kontrolę stanu poszkodowanego: przytomności,

oddychania i krążenia (nie wolno karmić i poić

poszkodowanego)



postępowanie przeciwwstrząsowe (częściowo

zastosowane już wcześniej – unieruchomienie okolicy

zranionej i założenie opatrunku ochraniającego; w tej

części postępowania należy zadbać o postępowanie

ogólne: komfort psychiczny poszkodowanego, ułożenie i

okrycie go)

Odrębność postępowania w różnego rodzaju

ranach.

Rany penetrujące do klatki piersiowej.

W tym wypadku zwykle dochodzi do powstania

odmy. Należy wówczas jak najszybciej

doprowadzić do usunięcia powietrza z jamy

opłucnej poprzez zastosowanie foliowego

opatrunku. Można też szczelnie przymocować

lateksową rękawiczkę z naciętym jednym

palcem. Stosujemy opatrunek trójstronny. W

celu umożliwienia odpływu płynów na zewnątrz

uszkodzoną część klatki piersiowej umieszczamy

niżej niż zdrową.

Opatrunek trójstronny:

folia przyłożona do otwartej rany, z jednej strony (od dołu) nie
przyklejona plastrem, co umożliwia swobodny wypływ krwi.
Taki opatrunek zabezpiecza powstawanie odmy otwartej lub
zamkniętej - działa jak wentyl. W przypadku odmy nadmiar
powietrza wydostaje się przez nie zaklejoną część nie
powodując wzrostu ciśnienia w klatce piersiowej (odma
zamknięta) i na odwrót, nie pozwala aspirować powietrza z
zewnątrz (odma otwarta).

PLASTER

FOLIA

wolna krawędź

Rany z wbitym przedmiotem.

Postępowanie zależy od lokalizacji przedmiotu i

rany. Zwykle zasadą jest pozostawienie

przedmiotu w ranie. Wyjątek stanowi sytuacja, w

której przedmiot przebijający policzek utrudnia

oddychanie; po jego usunięciu należy zaopatrzyć

ranę z obu stron policzka.

Podobnie możliwe jest usunięcie przedmiotów

utrudniających prowadzenie resuscytacji lub

uniemożliwiających transport. W pozostałych

przypadkach umocowujemy przedmiot w ranie i

zabezpieczamy go przed przemieszczaniem na

czas transportu.

Wytrzewienie

Nie wolno przemieszczać wytrzewionych

narządów ani wpychać ich z powrotem do jam

ciała. Odsłonięte narządy okryć wilgotnym,

najlepiej ciepłym opatrunkiem bezgazowym lub

najpierw przylegającą folią, a dopiero potem

chustami gazowymi - dla ochrony przed

wysychaniem i utrata ciepła

Amputacja.

Należy pamiętać, że zawsze istnieje szansa na

replantację kończyny. Należy odnaleźć

amputowana część ciała i zabezpieczyć w

foliowym worku umieszczonym w naczyniu lub

drugim worku zawierającym wodę z lodem.

Obrażenia powstałe w wyniku zmiażdżenia.

Zbyt długi ucisk powoduje niedotlenienie poprzez

zahamowanie dopływu krwi do narządów i tkanek

oraz utrudnienie lub nawet uniemożliwienie

oddychania. Bezpośrednio może prowadzić do

śmierci.

Postępowanie w przypadku zgniecenia zależne

jest od czasu, jaki upływa od momentu wypadku.

Poza sytuacją, w którym dalsze pozostawienie

poszkodowanego w uwięzieniu grozi

dodatkowymi obrażeniami, po przekroczeniu

granicy 10 min. nie wolno uwalniać chorego bez

możliwości podjęcia działań wspomagających

oddychanie i krążenie.

Urazy klatki piersiowej

Zamknięte uszkodzenia klatki piersiowej występują często

w czasie wypadków samochodowych, gdy jadący nie jest
przypięty pasami. Przy tych uszkodzeniach nie stwierdza się
żadnej rany w okolicy urazu, najwyżej siniaki.

Najczęstszymi uszkodzeniami są pęknięcia i złamania

żeber. Złamanie żebra jest wprawdzie bolesne, ale zwykle
niezbyt szkodliwe. Większe niebezpieczeństwo stanowi
uszkodzenie większego naczynia, które może spowodować
wewnętrzne krwawienie do jamy opłucnej.

Otwarte zranienia klatki piersiowej występuje znacznie

rzadziej niż zamknięte. Najczęstszą przyczyną są rany kłute i
postrzałowe w obrębie tułowia, które mogą spowodować
zapadnięcie się płuca. Tego rodzaju zranienia spotyka się
wypadkach samochodowych wraz z tkwiącym ciałem obcym.
W chwili gdy powietrze dostaje się do przestrzeni
międzyopłucnowej rozpoczyna się odklejanie powierzchni
płuca od wewnętrznej ściany klatki piersiowej. Zapadnięcie się
płuca i przedostanie się powietrza do jamy opłucnej nazywamy
odmą opłucnową. Zwykle dotyczy ona tylko jednej strony,
chyba że otwarcie klatki piersiowej było dwustronne.

Niebezpieczeństwo stanowi tzw. mechanizm wentylowy-

ODMA

WENTYLOWA

Polega on na tym, że przy wdechu powietrze przenika do zranionej
połowy klatki piersiowej, lecz przy wydechu nie może się wydostać na
zewnątrz. Mechanizm ten powoduje ucisk powietrza na płuco
powodując zapadnięcie się płuca na wskutek wzrostu ciśnienia, co
szybko pogarsza krążenie krwi i oddech. Odmie często towarzyszą
wewnętrzne krwawienia i silny ból.

Objawy:

•wszystkie zranienia klatki piersiowej charakteryzuje
większa lub mniejsza
duszność, czasem występują siniaki na skórze,

•przy uszkodzeniu płuca występuje bardzo silna duszność i
pojawiająca się czasem
przy kaszlu żywoczerwona pienista krew,

•przy krwawieniu wewnętrznym pojawiają się wzrastające objawy
wstrząsu oraz
duszność i ślady obrażeń klatki piersiowej,

•gwiżdżące i rzężące szmery, spieniona krew wydobywające się z rany
są objawami
otwartego zranienia powłok klatki piersiowej,

•szybkie narastanie niewydolności krążenia i oddechu
nasuwa podejrzenie
wytworzenia się wentylowej odmy opłucnowej.

Czynności ratujące:

•przybranie przez chorego pozycji półsiedzącej, a
jeśli nie ma do tego warunków -kładzie się go
poziomo z uniesioną jak najwyżej głową i
tułowiem,

•gdy rana jest widoczna okrywamy j ą
opatrunkiem trójstronnym,

•nie usuwa się ciał obcych tkwiących w ścianie
klatki piersiowej,

•przy bezdechu stosujemy sztuczne oddychanie,

•przy obrażeniach klatki piersiowej nie stosuje się
pozycji przeciwstrząsowej.



powietrze w jamie

opłucnowej



podziały:



pourazowa /

samoistna



pierwotna / wtórna



otwarta / zamknięta



Odma prężna

(wentylowa,

zastawkowa)

Odma

Odma prężna



istnienie mechanizmu

zastawkowego



ciśnienie w

jamie opłucnowej dodatnie w

całym cyklu oddechowym

OBJAWY



nagłe pogorszenie się stanu chorego



duszność,



tachypnoe,



hipotonia,



sinica,



tachykardia,



przesuniecie tchawicy,



poszerzenie międzyżebrzy

Następstwa odmy prężnej



Ostra niewydolność oddechowa



Zaburzenia hemodynamiczne



spadek powrotu żylnego



Wstrząs



Śmierć



proces dynamiczny

Leczeni



Cel: usunięcie powietrza z jamy opłucnowej i

uzyskanie rozprężenia płuca



100% O



Doraźnie nakłucie grubą kaniulą, docelowo

drenaż



Osłuchiwanie: szmer oddechowy ściszony lub

brak



Opukiwanie: odgłos opukowy bębenkowy

Leczenie

Technika nakłucia:



IV, V, VI m-żebrze do przodu

od linii środkowopachowej



w środek przestrzeni m-

żebrowej (naczynia i nerwy)



Dren ma się układać na płucu

i być skierowany ku jego

szczytowi

Drenaż podwodny

Drenaż

bierny

Drenaż czynny

RTG jest jedynie potwierdzeniem

rozpoznania i potwierdzeniem

prawidłowego położenia drenu.

Odma w RTG



Przestrzeń

pozbawiona rysunku

płucnego



Płuco w postaci

niedodmowego

tworu



Przesunięcie

śródpiersia na str.

zdrową



Obniżenie kopuły

przepony po str.

chorej

Efekt leczenia 1

(„przed i po”)

Odma samoistna

pierwotna



Osoby szczupłe, wysokie, palacze,

kobiety w czasie miesiączki



podopłucnowe pęknięcie pęcherzyka

płucnego



najczęściej szczytowe partie płuc



u palaczy: drobne stany zapalne +

gorsze ukrwienie



występuje w spoczynku (90%)

Odma samoistna wtórna



Astma



Rozedma



Mukowiscydoza



Wady rozwojowe



Choroby infekcyjne, szczególnie u

dzieci

Odma samoistna wtórna c.d.



Jatrogenne



Cewnikowanie naczyń



Torakocenteza



Blokada splotu ramiennego



Mechaniczna wentylacja



Biopsje opłucnej



Resuscytacja

Odma - podsumowanie



Różna etiologia



Różna dynamika



Ważna jest umiejętność rozpoznania i

leczenia gdy stanowi zagrożenie życia



Leczenie:



Drenaż



Pleurodeza (talk, tetracyklina)



Obserwacja

Urazy brzucha.

Urazy brzucha powstają w wyniku gwałtownego uderzenia
w powłoki brzuszne, upadku z dużej wysokości lub
zadziałania ostrego przedmiotu. Prowadzi to do
niebezpieczeństwa uszkodzenia narządów wewnętrznych,
a co za tym idzie, dużej utraty krwi. Przy zranieniu powłok
mogą zostać wypchnięte na zewnątrz jelita. Grozi to
przeniknięciem bakterii powodujących zapalenie otrzewnej.

Przy zamkniętych urazach brzusznych rozpoznanie stwarza
trudności. Niekiedy pojawiają się siniaki, a silny krwotok
wewnętrzny objawia się silnym bólem brzucha, twardymi
nie dającymi się ucisnąć powłokami brzusznymi oraz
wyraźnym i nasilającym się wstrząsem.

Główne zagrożenia urazu brzucha to krwotok z
uszkodzonego narządu powodujący wstrząs oraz zakażenie
prowadzące do zapalenia otrzewnej.

Czynności ratujące:

•przede wszystkim stosujemy wszelkie czynności
przeciwstrząsowe (patrz: wstrząs),

•wałek podłożony pod kolana (o średnicy około 30 cm)
zrobiony np. z koca może złagodzić bóle,

•otwarte rany okrywamy jałowym opatrunkiem,

•wypchnięte na zewnątrz jelita nie wolno wprowadzać z
powrotem do brzucha, okrywamy jej jałowo,

•nie usuwamy ciał obcych,

•zakaz palenia, picia i jedzenia.

Urazy miednicy

i układu moczowego.

Kości miednicy stanowią oparcie dla ciała i są miejscem
przyczepu wielu grup mięśniowych. Miednica jest zbudowana
z dwóch bezimiennych kości (każda z nich zbudowana jest z
kości biodrowej, kulszowej i łonowej, które łączą się w obrębie
panewki stawu biodrowego), kości krzyżowej i kości
guzicznej. Obręcz miedniczna składa się z dwóch kości
bezimiennych i kości krzyżowej.

W miednicy znajdują się:

•dolna część dróg moczowych,

•część dolnego odcinka przewodu pokarmowego, obejmująca
zstępnicę, esicę, odbytnicę i odbyt,

•duże naczynia tętnicze i żylne.

**** urazy miednicy mogą być powodem masywnego
krwawienia z uszkodzonych naczyń miednicznych,
złamanych kości miednicy i z mięśni miednicznych /1,5-
2,5l krwi/. Narządy miednicy są w większości
zaopatrywane w krew przez tętnicę biodrową
wewnętrzną (lub podbrzuszną). Większość krwiaków
miednicy jest pochodzenia żylnego; nienaruszona
otrzewna ścienna może spowodować tamponadę
krwiaka w przestrzeni zaotrzewnowej.

KRWIAK ZAOTRZEWNOWY

Ciężkie obrażenia miednicy są przyczyną powstawania i

narastania krwiaka zaotrzewnowego, mogącego sięgać od
przepony do połowy ud i gromadzącego kilka litrów krwi.
Niskie ciśnienie w przestrzeni zaotrzewnowej nie przyczynia
się do hamowania krwawienia, mającego swe źródło w
drobnych naczyniach żylnych i tętniczych splotów krzyżowo-
lędźwiowych oraz otwartych naczyniach śródkościa. Po
wykluczeniu narządowych źródeł krwawienia (punkcja, USG)
należy unikać prób hamowania krwawienia drogą laparotomii
i podwiązywania naczyń biodrowych wewnętrznych. Próby te
kończą się zwykle niepowodzeniem wskutek nasilenia
krwawienia przez dekompresję krwiaka i samo dodatkowe
uszkadzanie drobnych naczyń w wyniku ich preparowania. Z
tej przyczyny poszukiwanie miejsca krwawienia należy
ograniczyć jedynie do przypadków uszkodzenia tętnicy
biodrowej potwierdzonego badaniem angiograficznym.

W tych warunkach zabiegiem ratującym życie jest

stabilizacja złamań miednicy za pomocą stabilizatorów
zewnętrznych. Pozwala to z jednej strony zmniejszyć objętość
przestrzeni do wynaczynienia, a z drugiej - poprzez docisk
kości w miejscach złamania - zmniejszyć krwawienie ze
śródkościa.

OBRAŻENIA NEREK

Do tępych urazów nerek najczęściej dochodzi w wypadkach

komunikacyjnych, upadkach z wysokości i bójkach.

Niezależnie od wystąpienia objawów klinicznych, każde

ciężkie obrażenie klatki piersiowej, brzucha, okolicy
lędźwiowej lub miednicy, zwłaszcza ze złamaniem dolnych
żeber lub wyrostków poprzecznych kręgosłupa lędźwiowego
powinno być wnikliwie zbadane w kierunku możliwego
uszkodzenia nerki.

Krwinkomocz lub krwiomocz, ból i obrzmienie okolicy

lędźwiowej mogą wskazywać na uszkodzenie nerki,
aczkolwiek brak tych objawów nie wyklucza jego istnienia
(np. w uszkodzeniach szypuły naczyniowej).

Uszkodzenia nerek występują w w postaci:

•stłuczenia nerki i niewielkiego pęknięcia miąższu - ocenia się, że
stanowią one około 80-85% obrażeń nerek. Jej torebka pozostaje
nie uszkodzona, a urografia wykazuje prawidłowe wydzielanie.
Leczenie zachowawcze.

•rozległych uszkodzeń miąższu - stanowią około 10% uszkodzeń
nerek. Cechuje je masywne krwawienie, a w razie otwarcia
systemu kielichowo-miedniczkowego również narastający wyciek
moczu. Wymagają leczenia chirurgicznego. Jeżeli zabiegi
naprawcze lub nawet częściowe wycięcie jest niemożliwe, jako
zabieg ratujący życie pozostaje usunięcie nerki po upewnieniu się
(urografia śródoperacyjna), że druga nerka jest sprawna;

•uszkodzeń szypuły naczyniowej - zdarzają się rzadko (poniżej
5% przypadków uszkodzeń nerek). Po ustaleniu rozpoznania
należy dążyć do odtworzenia ciągłości tętnicy i żyły nerkowej, a
urwany moczowód trzeba zeszyć na cewniku moczowodowym. W
razie niepowodzenia konieczne staje się usunięcie nerki;

•obrażeń otwartych - leczenie polega na wykonaniu zabiegu
operacyjnego, zależnego od miejsca i zakresu uszkodzenia
narządu.

Złamania.

Złamania kości

Złamanie kości jest to

całkowite lub częściowe

przerwanie jej ciągłości po

urazie przekraczającym

granicę elastyczności

tkanki.

Odłamki złamanej kości mogą

ulec przemieszczeniu. Jeśli

dochodzi do przerwania

ciągłości skóry nad

złamaniem, a w ranie

widoczne są odłamki kości,

mamy do czynienia ze

złamaniem otwartym.

Podział.

Najbardziej istotne podziały złamań to:



1. Ze względu na obecność przemieszczenia:

złamanie z przemieszczeniem lub bez.

Złamania bez przemieszczenia występują

najczęściej u dzieci, u których gruba i elastyczna

okostna nie pozwala na przemieszczenie odłamów

(tzw. złamania podokostnowe lub zielonej gałązki-

podobne są do uszkodzeń młodych pędów drzew).

2. Ze wzgl

du na przebieg szczeliny z

amania:

- pod

ne, poprzeczne, sko

ne, spiralne oraz

wielofragmentowe (wyst

puj

u osób starszych, u

których ko

ci cz

sto zmienione osteoporotycznie

kruche).

3. Ze wzgl

du na umiejscowienie:

- z

amania trzonu, nasady, wyst

pów kostnych

oraz powierzchni stawowych.

Te ostatnie mog

prowadzi

do przemieszcze

niezborno

ci powierzchni stawowych oraz

szybkiego rozwoju zmian zwyrodnieniowo-

zniekszta

caj

cych.

amania w obr

bie nasad cz

sto dochodzi do

zaklinowania poprzez wbicie jednego od

amu w

drugi. Ci

ść

ci zostaje przerwana, lecz mo

nie wyst

powa

ruchomo

ść

pomi

dzy od

amami.

4. Ze względu na obecność kontaktu złamanej

kości z otoczeniem:

- zamknięte - bez kontaktu i z zachowaniem

ciągłości skóry;

- otwarte - z kontaktem i przerwaniem ciągłości

skóry (zaliczamy do nich także bardzo

niebezpieczne złamania postrzałowe).

Objawy zamkniętego złamania kości



ból, znacznie nasilający się przy próbie ruchu



deformacja i pogrubienie



nienaturalne ułożenie kończyny



nienaturalna ruchomość kończyny



wyczuwalne lub słyszalne tarcie odłamów

złamania powodujące silny ból

Przy otwartym złamaniu kości do

ww. objawów dochodzą:



rana



często masywny krwotok zewnętrzny

Przy złamaniach otwartych niezwykle

ważne jest pierwotne zaopatrzenie rany.

Należy ją zakryć grubą warstwą

sterylnego opatrunku i zawinąć

bandażem. Nigdy nie wolno jej dotykać

gołymi rękami lub próbować nastawienia

wystających ponad skórę odłamów

kostnych.

W przypadku krwotoku (na miejscu

wypadku) na ranę zakładamy sterylny

opatrunek uciskowy nigdy nie wolno

stosować twardych materiałów (np.

tasiemek, krępulców).

Powikłania



Wstrząs.

Każde złamanie może być

przyczyną wstrząsu. W każdym przypadku

złamania kości zostają również uszkodzone

naczynia krwionośne. Wylew krwawy

ogranicza się zwykle do okolicy złamania.

Jeżeli odłamki kostne uszkodzą przebiegające

w pobliżu duże naczynie krwionośne, to

wylew krwi do tkanek jest duży i utrata krwi

może sięgać, np. w złamaniu kości udowej,

nawet kilku litrów. Prowadzi to do wstrząsu.

Powikłania



Zatory tłuszczowe.

Są rzadkim typem powikłań

w złamaniach kości długich. Przyczyną zatoru

tłuszczowego jest przedostanie się drobnych

fragmentów tkanki tłuszczowej lub szpiku żółtego

do światła uszkodzonych naczyń krwionośnych.

Zator powoduje zaburzenie w ukrwieniu narządów,

a fakt, że drobne naczynia krwionośne mózgu, płuc

lub serca ulegają najczęściej zaczopowaniu

wyjaśnia, jak groźne mogą być jego następstwa

(zawał serca, mózgu, płuc)



Dodatkowe uszkodzenie tkanek

spowodowane samym urazem lub ostrymi

krawędziami złamanych kości. Oprócz naczyń

uszkodzeniu ulegają też nerwy i mięśnie, co

objawia się zaburzeniami czucia i porażeniami.



Zakażenie.

Zakażenie skóry i tkanek głębiej

położonych następuje najczęściej przy

złamaniu otwartym: otwarta rana to wrota,

przez które wnikają drobnoustroje

chorobotwórcze. Zakażenie może objąć tylko

skórę, ale zdarza się, że obejmuje również

wszystkie tkanki miękkie oraz kość. Powikłane

zakażeniem złamanie goi się trudno, często z

pozostawieniem ubytków tkankowych.

Zwichnięcie stawu.

Siła urazu powoduje rozerwanie torby stawowej

oraz patologiczne przemieszczenie końców kości

tworzących staw. Może być zamknięte lub

otwarte.

Udzielający pomocy pozostawia staw w pozycji

przymusowej, a poszkodowanego układa tak, aby

odczuwał jak najmniejsze dolegliwości.

Nastawienie zwichnięcia wykonuje lekarz.

Objawy:



nienaturalne wygięcie kończyny w stawie



bardzo znaczne ograniczenie ruchów



silny ból w stawie nawet w spoczynku,

nasilający się przy próbie zmiany ułożenia

kończyny

Dziękuję za uwagę.

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50
Slide 51
Slide 52
Slide 53
Slide 54
Slide 55
Slide 56
Slide 57
Slide 58
Slide 59

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
3 rany,urazy
3 rany,urazy
Rany, krwotoki, urazy narządu ruchu
URAZY MECHANICZNE, RANY, KRWOTOKI itd
Podstawowe zasady udzielania pomocy przedlekarskiej rany i krwotoki
Urazy narządu ruchu
urazy klatki 2
Urazy klatki
Krwotok, krwawienie, rany
02a URAZY CZASZKOWO MÓZGOWE OGÓLNIE 2008 11 08
urazy w wieku podeszłym
Urazy zranienia
Urazy czaszkowo mózgowe
5 urazy wersja pierwotna
Szkol Urazy układu kostno stawowego

więcej podobnych podstron