XIX Wieczne ogrody
XIX Wieczne ogrody
we Francji i Anglii
we Francji i Anglii
Ogród francuski
Ogród francuski
charakterystyczny dla posiadłości
charakterystyczny dla posiadłości
Powstał, jak sama nazwa wskazuje we Francji i
Powstał, jak sama nazwa wskazuje we Francji i
szybko rozpowszechnił się po całej Europie. Czas
szybko rozpowszechnił się po całej Europie. Czas
jego dominacji był stosunkowo krótki, wyparły go
jego dominacji był stosunkowo krótki, wyparły go
inne formy architektury ogrodowej.
inne formy architektury ogrodowej.
Charakterystyczną cechą ogrodów francuskich
Charakterystyczną cechą ogrodów francuskich
jest symetria dwuboczna względem alejki głównej
jest symetria dwuboczna względem alejki głównej
biegnącej przez środek ogrodu. Drzewa i krzewy
biegnącej przez środek ogrodu. Drzewa i krzewy
są równo przystrzyżone i uformowane. Często
są równo przystrzyżone i uformowane. Często
umieszczano w nim takie elementy dekoracyjne,
umieszczano w nim takie elementy dekoracyjne,
jak rzeźby czy ozdobne ławki. Czasem usypywano
jak rzeźby czy ozdobne ławki. Czasem usypywano
także sztuczne pagórki lub kopce.
także sztuczne pagórki lub kopce.
Ogród przy Pałacu
Ogród przy Pałacu
Branickich
Branickich
Część północno - wschodnią założenia
Część północno - wschodnią założenia
pałacowo - ogrodowego Branickich w
pałacowo - ogrodowego Branickich w
Białymstoku stanowią dziedzińce:
Białymstoku stanowią dziedzińce:
wstępny, honorowy, dziedziniec przy
wstępny, honorowy, dziedziniec przy
Arsenale oraz teren dawnych ogrodów
Arsenale oraz teren dawnych ogrodów
oranżeriowych. Dziedzińce i ogrody
oranżeriowych. Dziedzińce i ogrody
oranżeriowe były kształtowane przez
oranżeriowe były kształtowane przez
hetmana Branickiego równolegle z
hetmana Branickiego równolegle z
rozbudową całego założenia
rozbudową całego założenia
rezydencjonalnego.
rezydencjonalnego.
Dziedziniec honorowy ograniczały: korpus
Dziedziniec honorowy ograniczały: korpus
główny pałacu oraz dwie oficyny pałacowe -
główny pałacu oraz dwie oficyny pałacowe -
oficyna gościnna ze stajnią po północnej
oficyna gościnna ze stajnią po północnej
stronie dziedzińca oraz oficyna kuchenna z
stronie dziedzińca oraz oficyna kuchenna z
wozownią po stronie wschodniej . Dziedziniec
wozownią po stronie wschodniej . Dziedziniec
wstępny oddzielony był od honorowego
wstępny oddzielony był od honorowego
niskim murkiem i w całości otoczony
niskim murkiem i w całości otoczony
ogrodzeniem wykonanym z drewnianych
ogrodzeniem wykonanym z drewnianych
przęseł, mocowanych pomiędzy murowanymi,
przęseł, mocowanych pomiędzy murowanymi,
tynkowanymi słupami. Na jego terenie
tynkowanymi słupami. Na jego terenie
znalazły się dwa obszerne trawniki z
znalazły się dwa obszerne trawniki z
fontannami we wgłębnikach.
fontannami we wgłębnikach.
W ogrodzie francuskim dominują
W ogrodzie francuskim dominują
przystrzyżone pieczołowicie drzewa i
przystrzyżone pieczołowicie drzewa i
krzewy, bardzo często ukształtowane
krzewy, bardzo często ukształtowane
w przeróżne figury i kształty.
w przeróżne figury i kształty.
Ogrody Renesansowe w
Ogrody Renesansowe w
Anglii
Anglii
ogród angielski – popularny od XVIII w.,
ogród angielski – popularny od XVIII w.,
zrywający ze sztucznością i rygorami
zrywający ze sztucznością i rygorami
ogrodów barokowych, nawiązujący do
ogrodów barokowych, nawiązujący do
naturalnych ogrodów krajobrazowych. Miał
naturalnych ogrodów krajobrazowych. Miał
charakter nastrojowo-sentymentalny z
charakter nastrojowo-sentymentalny z
elementami architektury sztucznie
elementami architektury sztucznie
nawiązującej do przeszłości, np. sztuczne
nawiązującej do przeszłości, np. sztuczne
ruiny, jaskinie, obeliski, świątynie,
ruiny, jaskinie, obeliski, świątynie,
nibygotyckie lub antyczne budowle (Arkadia
nibygotyckie lub antyczne budowle (Arkadia
koło Nieborowa, Łazienki, Powązki, park
koło Nieborowa, Łazienki, Powązki, park
Monceau i park Petit Trianon we Francji,
Monceau i park Petit Trianon we Francji,
ogrody Worcestershire i w hrabstwie Kent w
ogrody Worcestershire i w hrabstwie Kent w
Anglii)
Anglii)
Najwspanialszy barokowy ogród w Anglii powstał w
Najwspanialszy barokowy ogród w Anglii powstał w
Hampton Court z inicjatywy Karola II. Kompozycja tego
Hampton Court z inicjatywy Karola II. Kompozycja tego
ogrodu była wyjątkowa. Do pałacu prowadził system trzech
ogrodu była wyjątkowa. Do pałacu prowadził system trzech
alej, dalej znajdował się dziedziniec zewnętrzny i
alej, dalej znajdował się dziedziniec zewnętrzny i
wewnętrzny. Za pałacem salon ogrodowy tworzył
wewnętrzny. Za pałacem salon ogrodowy tworzył
olbrzymich rozmiarów parter haftowy, ozdobiony licznymi
olbrzymich rozmiarów parter haftowy, ozdobiony licznymi
fontannami. Stąd brało początek pięc alej, rozchodzących
fontannami. Stąd brało początek pięc alej, rozchodzących
się promieniście i symetrycznie daleko w krajobraz. Aleja
się promieniście i symetrycznie daleko w krajobraz. Aleja
środkowa była przedłużeniem głównej osi kompozycyjnej.
środkowa była przedłużeniem głównej osi kompozycyjnej.
Akcentował ją wielki kanał. Aleja tworzące oś poprzeczną
Akcentował ją wielki kanał. Aleja tworzące oś poprzeczną
założenia były ozdobione wgłębnikami. Przy bocznym
założenia były ozdobione wgłębnikami. Przy bocznym
skrzydle pałacu, od strony Tamizy, urządzono duży parter z
skrzydle pałacu, od strony Tamizy, urządzono duży parter z
fontannami na osi, który dochodził do samej rzeki. O
fontannami na osi, który dochodził do samej rzeki. O
oryginalności i wyjątkowości kompozycji w Hampton Court
oryginalności i wyjątkowości kompozycji w Hampton Court
decydowało to, że nie zastosowano ani boskietów, ani
decydowało to, że nie zastosowano ani boskietów, ani
zwartych masywów lasu. Przestrzeń między alejami
zwartych masywów lasu. Przestrzeń między alejami
wypełniały łąki.
wypełniały łąki.