Obieg okrężny
produktu i dochodu
w gospodarce
Funkcjonują dwa rodzaje podmiotów
gospodarczych: gospodarstwa domowe i
firmy (przedsiębiorstwa). Gospodarstwa
domowe są właścicielami zasobów, które
udostępniają firmom. Firmy wykorzystują
te zasoby produkcyjne, wytwarzając z nich
dobra i usługi.
W zamian za wykorzystane zasoby firmy
wypłacają gospodarstwom domowym
dochody. Te otrzymane przez
gospodarstwa dochody są więc dla firm
kosztami. Gospodarstwa domowe
przekształcają je w wydatki
konsumpcyjne, czyli na dobra i usługi
zaspokajające potrzeby członków tych
gospodarstw.
Każde gospodarstwo planuje swoje wydatki
konsumpcyjne. Ale na rzeczywiste wydatki konsumpcyjne
gospodarstw domowych składają się wydatki planowane
i nieplanowane, które muszą być dokonane w sytuacjach
niespodziewanych, np. naprawa pralki czy samochodu.
W gospodarce krążą więc w jedną stronę
strumienie zasobów oraz dóbr i usług,
a w drugą stronę pieniądze w postaci
wypłaconych dochodów i wydatków. Obieg
pieniężny
w gospodarce jest odzwierciedleniem
obiegu rzeczowego i występuje w
gospodarce tylko wtedy, gdy alokacja
zasobów i samej produkcji odbywa się za
pośrednictwem pieniądza.
Produkty konsumpcyjne nabywane są przez
gospodarstwa domowe
w przedsiębiorstwach. Pieniądze, które
zostały wypłacone przez firmy
gospodarstwom domowym jako dochody,
wróciły zatem do firm jako zapłata za nabyte
dobra i usługi.
Schemat okrężnego
obiegu produktu i
dochodu
*Dobra
finalne-
dobra
nabyte
przez
ostatniego
użytkownika.
*Dobra pośrednie- dobra częściowo przetworzone, które
stanowią nakład w procesie produkcji w innych
przedsiębiorstwach
.
PKB-jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze
zlokalizowane na terytorium danego kraju, niezależnie od tego,
kto jest ich właścicielem.
Uproszczony model obiegu okrężnego produktu i dochodu pozwala
obliczyć PKB 3 metodami, przez sumowanie:
*metoda wartości dodanej ( wartość dodana jest miarą produkcji
wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na
terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich
właścicielem.)
*metoda strumienia produktów (suma wydatków podmiotów
gospodarujących na dobra finalne i usługi.)
*metoda dochodowa (suma dochodów z czynników produkcji,będąca
jednocześnie kosztami wytworzenia dóbr finalnych i usług.)
Realny PKB
Realny PKB-
to jeden z podstawowych mierników
to jeden z podstawowych mierników
dochodu narod
dochodu narod
owego
owego
. Realny PKB opisuje wartość
. Realny PKB opisuje wartość
wszystkich finalnych dóbr i usług wytworzonych w
wszystkich finalnych dóbr i usług wytworzonych w
danym okresie (najczęściej roku), na terytorium
danym okresie (najczęściej roku), na terytorium
danego kraju, liczona w cenach rynkowych w
danego kraju, liczona w cenach rynkowych w
okresie bazowym.
okresie bazowym.
Nominalny PKB-oblicza się według bieżącej wartości
Nominalny PKB-oblicza się według bieżącej wartości
pieniądza.
pieniądza.