Treść kształcenia
Mirosława Żurawska
Model B. Niemierko
Treść kształcenia
Wyposażenie
Organizacja
dydaktyczne
kształcenia
Nauczyciel Uczeń
Model zdalnego kształcenia
Treść kształcenia
Wyposażenie
dydaktyczne
Nauczyciel
Uczeń
Organizacja
kształcenia
1. Definicja
• Treść kształcenia = wiadomości
i umiejętności, które ma opanować uczeń
w procesie nauczania – uczenia się.
• Poprzez treści realizuje się cele.
• Treści kształcenia obejmują „całokształt
podstawowych wiadomości i
umiejętności z dziedziny nauki, techniki,
kultury, sztuki oraz praktyki,
przewidziany do opanowania przez
uczniów podczas ich pobytu w szkole”.
(Cz. Kupisiewicz – Dydaktyka ogólna)
2. Modele treści
• Jednowymiarowy model
treści – wiadomości,
• Dwuwymiarowy model treści
– wiadomości i cel,
• Trójwymiarowy model treści –
wiadomości, cel, wymagania
programowe.
3. Ogólne kryteria doboru treści
Kryteria narzucają konieczność
uwzględniania wymagań
związanych:
• z rozwijającym się człowiekiem
poddanym edukacji (percepcja
wiedzy),
• ze zmieniającym się społeczeństwem
(stan obecny i perspektywy rozwoju),
• z rozwojem kultury a przede
wszystkim nauki.
4. Pedagogiczne kryteria
doboru treści:
1. Materializm dydaktyczny,
2. Formalizm dydaktyczny,
3. Utylitaryzm dydaktyczny,
4. Koncepcja problemowo – kompleksowa,
5. Strukturalizm,
6. Egzemplaryzm,
7. Materializm funkcjonalny,
Literatura: Cz. Kupisiewicz – Dydaktyka
ogólna str.170 – 174.
5. Program nauczania
• Program ustala jakie wiadomości,
umiejętności i nawyki o trwałych
walorach poznawczych
i wychowawczych oraz w jakiej
kolejności uczniowie mają sobie
przyswoić.
6. Model budowy programu
1. Przedwojenne gimnazjum – podział na
zagadnienia obowiązkowe i uzupełniające.
2. Model jądra (podstawowe prawa, teorie) i
otoczki (treści drugorzędne).
3. Model zaproponowany przez B.Niemierko –
blok treści podstawowej, rozszerzającej
i dopełniającej.
4. Model dwuczęściowy: część stała (wolno
zmieniająca się) i część zmienna (ulega
modyfikacji).
5. Podstawa programowa.
7. Skład programu:
1.
Uwagi wstępne, wytyczają ogólne i
szczegółowe cele nauczania przedmiotu,
2.
Materiał nauczania, eksponujący
podstawowe funkcje, pojęcia, prawa, teorie,
metody, techniki pracy, reguły postępowania z
zakresu dyscypliny naukowej odpowiadającej
danemu przedmiotowi,
3.
Uwagi o realizacji programu oraz
wskazówki na temat metod, form
organizacyjnych i środków umożliwiających
skuteczną realizację objętego programem
materiału.
8. Układ programu
• Liniowy – treści nauczania są ułożone
wg zasady przechodzenia od prostego
do skomplikowanego. Wynika on z
logicznej kolejności.
• Koncentryczny – te same treści
powtarza się co pewien czas,
rozszerzając ich zakres, wzbogacając o
nowe składniki.
• Spiralny – do tych samych
wiadomości uczeń powraca kilkakrotnie
na coraz wyższym poziomie.
9. Plan nauczania
Obejmuje pełny spis realizowanych
w szkole przedmiotów, ich rozkład na
poszczególne lata nauki, a także liczbę
godzin nauczania dla każdego
przedmiotu zarówno w pełnym cyklu
pracy szkoły jak i w poszczególnych
latach i klasach.
Plan nauczania stanowi podstawę do
opracowywanych programów nauczania
poszczególnych przedmiotów.