Płyta

pilśniowa

Technologia produkcji,

właściwości, zastosowanie

Tworzywa drzewne

Nie zezwala się na publikowanie prezentacji w internecie !!!

Literatura

1. Nicewicz D., Borysiuk P., Pawlicki J.: Tworzywa

Drzewne specjalnego przeznaczenia.
Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2004.

2. Matejak M., Nicewicz D.: Technologia

półtwardych płyt pilśniowych. Wydawnictwo
SGGW, Warszawa 2000.

3. Norma PN-EN 316 – Płyty pilśniowe. Definicja,

klasyfikacja i symbole.

4. Norma PN-EN 622-5 – Płyty pilśniowe.

Wymagania techniczne. Wymagania dla płyt
formowanych na sucho (MDF).

Płyta pilśniowa

(PN-EN 316)

Materiał płytowy o grubości 1,5 mm i większej

wytwarzany z włókien lignocelulozowych z
zastosowaniem ciepła i/lub ciśnienia.

Wiązanie uzyskuje się w wyniku:
•spilśnienia włókien i ich naturalnych właściwości

adhezyjnych,

•lub dodania kleju syntetycznego.

Płyta pilśniowa może zawierać również inne

dodatki.

Płyta pilśniowa

(PN-EN 316)

Płyty pilśniowe formowane na mokro
Płyty pilśniowe formowane na sucho

Płyta pilśniowa

(PN-EN 316)

Płyty pilśniowe formowane na mokro

Płyty pilśniowe, których włókna w procesie formowania mają

wilgotność większą niż 20%. Płyty formowane na mokro są

klasyfikowane ze względu na ich gęstość jako

• Płyty twarde (HB, gęstość powyżej 900 kg/m

3

) (PN-D-97018)

• Płyty półtwarde (MB, 400 kg/m

3

<= gęstość < 900 kg/m

3

):

– płyty półtwarde o niskiej gęstości (MBL, 400 kg/m

3

<= gęstość

< 560 kg/m

3

)

– płyty półtwarde o wysokiej gęstości (MBH, 560 kg/m

3

<= gęstość

< 900 kg/m

3

)

• Płyty porowate (SB, 230 kg/m

3

<= gęstość < 400 kg/m

3

)

Płyta pilśniowa

(PN-EN 316)

Płyty pilśniowe formowane na sucho (MDF)

Płyty pilśniowe, których włókna w stadium formowania mają

wilgotność mniejszą niż 20% i gęstość >=450 kg/m

3

.

Płyty te produkuje się zasadniczo z dodatkiem kleju

syntetycznego przy zastosowaniu ciepła i pod ciśnieniem.

W zależności od gęstości możemy wyróżnić:
• HDF - MDF o gęstości powyżej 900 kg/m

3

• lekkie MDF - MDF o gęstości poniżej 650 kg/m

3

• ultra-lekkie MDF - MDF o gęstości poniżej 550 kg/m

3

Płyty pilśniowe specjalnego

przeznaczenia

• bardzo twarde – otrzymywane poprzez nasycenie olejami i

poddanie obróbce termicznej,

• grzyboodporne – uzyskiwane poprzez nasączanie środkami

grzybobójczymi,

• owadoodporne – uzyskiwane poprzez nasączanie środkami

owadobójczymi,

• trudnozapalne – uzyskiwane poprzez nasączanie środkami

wydzielającymi gazy niepalne,

• bitumiczne – uzyskiwane dzięki wprowadzeniu do masy

drzewnej asfaltu, lub poprzez kąpiel gotowych płyt w asfalcie

(stosowane w budownictwie),

• z okładem powierzchniowym – pokryte masą celulozową,

• lakierowane – jedno lub dwustronnie.

Surowiec do produkcji

płyt pilśniowych

• drobnica tyczkowa,

• drobnica gałęziowa,

• zrębki,

• zrzyny,

• odpady z łuszczki z przemysłu sklejkowego,

• zrębki poekstrakcyjne (po wyekstrahowaniu za

pomocą benzyny składników żywicznych,

• drewno opałowe.

Głównie sosna, ale także inne gatunki iglaste.
Gatunki liściaste: brzoza, grab, topola, wierzba,

olcha, osika, lipa i buk.

Etapy produkcji płyty

pilśniowej

• przygotowanie zrębków,
• przygotowanie masy włóknistej,
• zaklejanie masy (hydrofobowe i

powierzchniowe),

• przygotowanie wstęgi,
• prasowanie płyt,
• suszenie płyt,
• hartowanie płyt (160-180 C),
• klimatyzowanie płyt,
• formatyzowanie płyt,
• impregnacja olejowa (płyty bardzo twarde).

Zalety płyt pilśniowych

twardych

• możliwość produkcji w dużych formatach,
• zadowalająca gładkość,
• łatwość obróbki,
• podatność na obróbkę plastyczną,
• wysoka twardość,
• niska ścieralność,
• możliwość łatwego kształtowania płyt i ich

powierzchni,

• wystarczająca stabilność w warunkach

zmiennej wilgotności.

Wady płyt pilśniowych

• przebarwienia na prawej płaszczyźnie płyty

(barankowatość),

• falistość,

• różnice w połysku lakieru wynikające z

przebarwień podłoża,

• miejscowa szorstkość prawej płaszczyzny

płyty,

• wgnioty i wgłębienia,

• rozwarstwienia wynikające ze zbyt niskiej

spoistości materiału,

• wgłębienia wzdłuż krawędzi płyty,

• wysoka palność,

• podatność na działanie grzybów i owadów.

MDF

Medium Density Fibreboard

Płyta pilśniowa o średniej gęstości

MDF

Rozpoczęcie produkcji MDF
• Świat (USA) – 1965 r.
• Europa – lata 70-te
• Polska (Kronospan Szczecinek)– 1994

r.

MDF

• Gęstość

450 – 1050 kg/m3

• Grubość

2 – 38 mm

(2 – 8 mm –

płyty cienkie)

MDF

Skład materiałowy płyty MDF:
• włókna drzewne – 82 %,
• żywica mocznikowa – 9 %,
• parafina – 1 %,
• woda – 8 %.

MDF

Surowiec do produkcji płyt MDF:
• drewno (iglaste, liściaste),
• rośliny jednoroczne:

– słoma pszeniczna,
– słoma ryżowa,
– bagassa,

• surowce wtórne:

– drewno poużytkowe,
– makulatura,

Etapy produkcji płyt pilśniowych sucho formowanych

(Nicewicz i Matejak 2000)

• składowanie surowca,

• korowanie,

• rozdrabnianie surowca drzewnego do postaci

zrębków, a surowców jednorocznych na kawałki

długości 2-3 cm,

• mycie zrębków,

• 1-stopniowe rozwłóknianie,

• zaklejanie wzmacniające i hydrofobowe,

• suszenie zaklejonych włókien w suszarni,

• międzyoperacyjne składowanie zaklejonej masy,

• formowanie kobierca,

• wstępne prasowanie w prasie taśmowej, na zimno,

• prasowanie na gorąco (w prasie ciągłego działania

lub cyklicznej),

• przecinanie wstęgi,

• chłodzenie płyt,

• formatyzowanie,

• szlifowanie,

• składowanie w magazynie.

MDF

Kleje:
• żywice mocznikowo-formaldehydowe,
• żywice melaminowo-formaldehydowe,
• żywice fenolowo-formaldehydowe,
• kleje izocyjanianowe,
• żywice taninowe (z ekstraktu kory).

Prasa

Prasa

MDF

Profil gęstości zależy od:
• wilgotności włókien,
• wielkości i rodzaju ich nasypu,
• współczynnika zagęszczenia włókien,
• diagramu prasowania,
• rodzaju prasy.

Łatwe modelowanie profilu gęstości
Warstwy zewnętrzne powinny mieć powyżej 1000

kg/m

3

MDF

Właściwość

Jedn.

Grubość płyt MDF

[mm]

Grubość płyt

wiórowych [mm]

16

19

25

16

19

25

Gęstość

kg/m

3

795

732

736

720

700

680

Wytrzymałość na zginanie

MPa

42

39

32

22

20

18

Moduł sprężystości

MPa

3600

3000

2900

3000

2700

2500

Wytrz. na rozciąganie poprzeczne

MPa

0,9

1,4

0,6

0,65

0,6

0,35

Pęcznienie na grubość

%

5,8

4,7

5,0

10

10

10

Wilgotność

%

7,2

7,4

7,5

7,5

7,5

7,5

MDF - zalety

• homogeniczna budowa,
• duża podatność do obróbki

mechanicznej,

• możliwość obróbki profilowej,
• możliwość bezpośredniego lakierowania,
• dobra zdolność utrzymywania łączników,
• różnorodność asortymentowa.

MDF - zastosowanie

Zastosowanie płyt MDF (Nicewicz i in.

2004):

• półfabrykaty dla meblarstwa,
• wyroby do wykańczania wnętrz, listwy
• wyroby pokryciowo-izolacyjne dla

budownictwa.

Zastosowanie płyt HDF:
• panele podłogowe,
• tam, gdzie płyta pilśniowa twarda, np.

ściany tylne mebli skrzyniowych

MDF - zastosowanie

Literatura

• Matejak M., Nicewicz D. (2000): Technologia

półtwardych płyt pilśniowych. Wydawnictwo
SGGW w Warszawie.

• PN-EN 316 – Płyty pilsniowe. Definicja,

klasyfikacja i symbole.

• PN-EN 622-5 – Płyty pilśniowe. Wymagania

techniczne. Wymagania dla płyt formowanych
na sucho (MDF).