Znieczulenie pacjentów w
wieku podeszłym
Znieczulenie pacjentów w
wieku podeszłym
• wg WHO: powyżej 65 roku życia
• 65-75 “młodzi staruszkowie”
• 76-84 pacjenci w wieku podeszłym
• > 85 chorzy geriatryczni
Znieczulenie pacjentów w
wieku podeszłym
•Ludzie starsi niż 65 lat
stanowią ok.
12% populacji
•Ponad 40% z nich cierpi na
choroby przewlekłe
Układ sercowo-
naczyniowy
•Obniżenie rzutu serca
•Zwolnienie podstawowej
czynności serca
•Osłabienie odruchów
naczyniowych
•Zwiększona częstość
występowania
nadciśnienia
tętniczego, choroby
wieńcowej, przebytego zawału
serca, zaburzeń rytmu i
przewodnictwa
Układ oddechowy
•Zmniejszenie pojemności
życiowej
•Zmniejszenie FRC poniżej
objętości zamykającej
•Zwiększenie oporu w drogach
oddechowych
•Zaburzenia stosunku
wentylacja-perfuzja
Układ oddechowy
•Zwiększa się różnica
pęcherzykowo-tętnicza
ciśnienia parcjalnego tlenu
•Zmniejszona reakcja ośrodka
oddechowego na wzrost
prężności CO
2
Układ moczowy
•Zmniejszenie przepływu
nerkowego
•Obniżenie filtracji kłębkowej
•Zmniejszenie zdolności
zagęszczania moczu
Metabolizm
•Zmniejszenie podstawowej
przemiany materii
•Zwiększona częstość
występowania cukrzycy
•Zmniejszona tolerancja
glukozy
Hematologia
•Obniżenie wartości
hemoglobiny
Inne zmiany
•Zmniejszone uwodnienie
tkanek
•Zwiększone narażenie na
odwodnienie
•Zwiększona skłonność do
hipotermii
•Zmniejszenie masy
mięśniowej
•Zwiększona skłonność do
zakażeń
Ocena przedoperacyjna
•Ocena zaawansowania
fizjologicznych zmian
narządowych.
•Ocena chorób towarzyszących
i ich leczenia.
•Zapoznanie się z listą leków
pacjenta
Ocena przedoperacyjna
•Pacjent przed operacją
planową powinien być w
optymalnym stanie.
•Pacjent przed operacją
przyjmuje wszystkie leki wg
zaleceń
Premedykacja
Zależy od:
•stanu fizycznego
•stanu psychicznego
•współistniejących chorób
•wieku
Premedykacja
Przed zabiegiem planowanym
należy
•Zapewnić choremu spokojny
sen w nocy poprzedzającej
operację.
•Zastosować premedykację
doustną:
•diazepam 15-30 mg, 2
godz. przed.
•dormicum 7,5 mg 1 godz.
przed.
•opioidy w niewielkich
dawkach u pacjentów
odczuwających ból
Premedykacja
•atropina - zależne od wieku
słabe działanie na HR
•skopolamina -
przeciwwskazana ze względu
na długotrwały wpływ na
stan świadomości
(pobudzenie)
Monitorowanie
• Nieinwazyjne
– monitorowanie tętna
– pomiar RR metodą bezkrwawą
– EKG
– pulsoksymetria
– kapnometria
– ocena diurezy
Monitorowanie
• Inwazyjne
– pomiar RR metodą krwawą
– OCŻ
– cewnik Swana-Ganza
Wybór znieczulenia
U pacjentów w podeszłym
wieku wybór metody
znieczulenia nie wpływa w
istotny sposób na stopień
ryzyka. Anestezjolog powinien
więc postępować indywidualnie
i preferować metody, które
najlepiej opanował.
Wybór znieczulenia
Zależy od:
•rodzaju operacji
•czasu trwania
•stanu pacjenta
•chorób towarzyszących
Wybór znieczulenia
Metody znieczulenia:
•ogólne
•miejscowo-regionalne
•kombinowane
Znieczulenie ogólne
Odrębności anatomiczne
•niepełne uzębienie łatwa
intubacja, ale trudniejsze
utrzymanie drożności dróg
oddechowych.
•Zapalenie połączeń
stawowych kręgosłupa
szyjnego ograniczona
ruchomość głowy i szyi =
trudna intubacja.
Znieczulenie ogólne
•ograniczenie ruchomości w
stawach utrudnione
ułożenie i możliwość
uszkodzeń z tym związanych
•osłabione odruchy obronne
ze strony górnych dróg
oddechowych ryzyko
aspiracji do płuc
Znieczulenie ogólne -
Indukcja
Jest to faza krytyczna ze
względu na możliwość
wystąpienia ciężkich powikłań:
Znieczulenie ogólne -
Indukcja
•Nagłego spadku ciśnienia,
wskutek:
•względnego lub
bezwzględnego
przedawkowania leków
•zbyt szybkiego podania leku
•wsześniejszej, niewyrównanej
hipowolemii
•zahamowania reakcji
kompensacyjnych
wegetatywnego układu
nerwowego
Znieczulenie ogólne -
Indukcja
•Nadmiernego wzrostu ciśnienia
i zaburzeń rytmu podczas
laryngoskopii i intubacji.
Znieczulenie ogólne -
Indukcja
•Ponownego spadku ciśnienia
po ustaniu bodźców
związanych z intubacją.
Znieczulenie ogólne -
indukcja-postępowanie
•
Powolne wstrzykiwanie
Powolne wstrzykiwanie
mniejszych dawek leków
mniejszych dawek leków
wprowadzających do
znieczulenia.
•Przetoczenie przed indukcją
500 ml krystaloidów
•Barbiturany i propofol są mało
przydatne ze względu na duże
spadki ciśnienia
Znieczulenie ogólne -
indukcja-postępowanie
•
Zalecane leki to
Zalecane leki to
etomidat
etomidat
i
i
benzodwuazepiny
benzodwuazepiny
Prowadzenie znieczulenia
ogólnego
•Redukcja dawek leków
•opioidy o ok. 40-50%
•anestetyki wziewne o ok.
25%
•w kombinacji z N
2
O o ok.
50%
•Dawkowanie indywidualne ze
względu na różną
farmakodynamikę pacjentów
Prowadzenie znieczulenia
ogólnego
•Ostrożne śródoperacyjne
podawanie płynów
uwzględniające ograniczone
mechanizmy regulacji
gospodarki wodno-
elektrolitowej
•Zaburzenia gospodarki
wodno-elektrolitowej powinny
być korygowane przed
operacją
Prowadzenie znieczulenia
ogólnego
Wybór leków zwiotczających
mięśnie zależy od schorzeń
towarzyszących, szczególnie
serca wątroby i nerek.
•Sukcynylocholina - z
naparstnicą może wywoływać
częściej zaburzenia rytmu
serca
•Pankuronium - przedłużony
czas działania
Prowadzenie znieczulenia
ogólnego
•Wekuronium - brak lub
niewielkie uboczne działanie na
układ krążenia ; działa z
opóżnieniem i dłużej
•Atrakurium - niewielki wpływ
na układ krążenia
Znieczulenie rdzeniowe
• Zmiany anatomiczne
utrudnienie dojścia do przestrzeni
pp i zo
• Zasięg i czas działania leku
podanego do pp mogą być większe
– większa przepuszczalność struktur
nerwowych
– obniżone ciśnienie płynu m-rdz
Znieczulenie rdzeniowe
• Zasięg i czas działania leku
podanego do zo mogą być większe
– węższa przestrzeń okołokręgowa
– zwężone otwory międzykręgowe
• Silniejsza blokada współczulna
– uszkodzone mechanizmy
kompensacyjne
Znieczulenie centralne
• U starszych pacjentów należy
unikać rozległych znieczuleń
centralnych z wysoką blokadą
współczulną, zwłaszcza, gdy
stwierdza się u nich istotne
schorzenia układu krążenia.
Opieka pooperacyjna
• Podwyższone ryzyko
niewydolności oddechowej
• Przedłużona senność
• Większe ryzyko powikłań
krążeniowych