DIALIZA OTRZEWNOWA

ZARYS
Jacek Różański

Rys historyczny



1923 – Ganter – piersza dializa
otrzewnowa [DO] u zwierząt



1945 – Selingman – kliniczne
zastosowanie DO



1968 – Tenckhoff – cewnik silastikowy



1975-1977 – Popovich, Nolph, Oeropoulus
- CADO

Rys historyczny - Polska



1935 – Orłowski, Nielubowicz



1979 – Wańkowicz, Twardowski –
CADO



1992 – DO – 1.2%



2000 – DO – 10.6%



2001 – DO – 11.1%

Dializa otrzewnowa

Rolę filtra spełnia naturalna błona

półprzepuszczalna – otrzewna, przez
którą usuwane są toksyny moczni-
kowe, nadmiar wody i elektrolitów.

Do płynu dializacyjnego przechodzą

także: białka, hormony, aminokwa-
sy, witaminy, pierwiastki śladowe.

Dializa otrzewnowa

Z płynu dializacyjnego do krwi i chłonki

przenikają glukoza i mleczany. Substancje te

wywołują jednocześnie gradient osmotyczny

zapewniając odpowiednią ultrafiltrację.

Powszechnie stosowane płyny zawie-rają

glukozę w stężeniu 1.5g%, 2.5g% lub 4.5g

%.

Mleczany, metabolizowane w ustroju do

dwuwęglanów maja wpływ na regulację

RKZ.

Dializa otrzewnowa-

płyn

Dializa otrzewnowa

- PET

Jakość transportu otrzewnowego

oceniana jest za pomocą testu
równoważenia otrzewnowego (PET –
peritoneal equilibration test), który
wyraża się stosunkiem Cr

dial

/Cr

osocze

Cztery rodzaje transportu

otrzewnowego: niski, średni,
średniowysoki i wysoki.

Dializa otrzewnowa

- PET

Wysoka przepuszczalność – niskie Cr

sur

i U

sur

ale mają trudności z uzyskaniem
odpowiedniej ultrafiltracji w wyniku
szybkiego przechodzenia glukozy do
organizmu

Odwrotna zależność występuje u chorych z

niską przepuszczalnością.

Profil przepuszczalności zmienia się

wielokrotnie podczas życia chorego.

Dializa otrzewnowa

PET

Przepuszczalność
D/P

Ultrafiltracja

Klirens

wysoka

słaba

Bardzo dobry

Średnio wysoka

dobra

Dobry

Średnio niska

Dobra lub
bardzo dobra

Dobry lub słaby

Niska

Bardzo dobra

słaby

Dializa otrzewnowa

- PET

BSA

-całkowita powierzchnia ciała

Dawka dializy

-RRF>2ml/min

D/P niskie D/P

Nisko-
średnie

D/P
Wysoko-
średnie

D/P
Wysokie

BSA
Mała

3x2,5L +

2x2L lub
1x2,5L

3x2,5L +

2L

4x2L +

2L

5x2L +

2L

BSA

Średnia

3x3L +

2x2,5L lub
1x2,5L

3x2,5-3L +

2,5L

4x2,5 +

2L

4x2,5L lub

5x2L +

2L

BSA
Duża

3x3L +

2x2,5L

3x3L +

3L

4x3L +

2,5L

4-5x2,5L+

2,5L

Dializa otrzewnowa

– dostęp

dializacyjny

Cewnik do jamy brzusznej założony na

stałe

W Polsce najczęściej c. Tenckhoffa

stabilizowany dwoma mufkami: w
mięśniu prostym brzucha i w tk.
Podskórnej, zakładany techniką
chirurgiczną, laparoskopową lub z
zastosowaniem trokaru.

Dializa otrzewnowa

– dostęp

dializacyjny

Dializa otrzewnowa

- typy



przerywana dializa otrzewnowa –
PDO – wielogodzinne zabiegi przy
użyciu cyklera w szpitalu kilka razy w
tygodniu



ciągła ambulatoryjna dializa
otrzewnowa – CADO



automatyczna dializa otrzewnowa -
ADO

Przerywana dializa otrzewnowa



Śr. co drugi dzień do 20 godz.



Podeszły wiek



Brak możliwości HD i CADO/ADO



Niskie klirensy



Wysoki koszt

Ciągła ambulatoryjna dializa otrzewnowa-

CADO

Dializa otrzewnowa

- CADO

Dializa otrzewnowa

– CADO[DADO]

Automatyczna dializa otrzewnowa-

ADO

Dializa otrzewnowa

- cykler

HomeChoice firmy Baxter
Aparat walizkowy, waga 12 kg
[z wózkiem 17 kg]
Pozwala nastawić: czas dializy, całko-witą

objętość, objętość napełniania, objętość

ostatniego worka i stężenie glukozy w

ostatnim worku.

Samoczynnie oblicza: liczbę cykli, czas

zalegania.

Dializa otrzewnowa

- cykler

Automatyczna dializa otrzewnowa-

ADO

Wskazania:
-niska UF na CADO
-nieadekwatność CADO
-słabe powłoki brzuszne [przepukliny]
-problemy z samodzielnym wykonywaniem

CADO

-preferencje pacjenta
-wysoka częstość z. otrzewnej
-zespół wypalenia pomocnika

Dializa otrzewnowa

– ADO[CCDO]

Dializa otrzewnowa

– ADO[CCDO]

Zalety:
-wysoki klirens
-niewielkie zużycie płynu
Wady:
-ujemna UF w czasie dziennej wymiany
-obecność płynu w pozycji stojącej w czasie

dnia

Dializa otrzewnowa

– ADO[NDO]

Dializa otrzewnowa

– ADO[NDO]

Zalety:
-dobra UF u chorych z

nadprzepuszczalnością ptrzewnej

-dializa w pozycji leżącej
Wady:
-niski klirens
-wysokie zużycie płynu

Dializa otrzewnowa

– ADO

Dializa otrzewnowa

– ADO

Dializa otrzewnowa

– ADO-TIDAL

Dializa otrzewnowa

– ADO-TIDAL



W czasie wymian nocnych tylko pewien procent
objętości napełniania jest uzupełniany podczas
wymiany [% tidal]



Indywidualizowana w zakresie 50-0% tidal

Zastosowanie:

wzrost uzyskiwanych klirensów
utrudniony drenaż

Dializa otrzewnowa

- wskazania

1.

dzieci

2.

pacjenci > 65 rż

3.

pacjenci z cukrzycą [możliwość podawania

insuliny wraz z płynem dializacyjnym]

4.

brak dostępu dializacyjnego

5.

choroby układu sercowo-naczyniowego

6.

duża odległość od ośrodka dializacyjnego

7.

potrzeb bardziej libealnego programu dnia

Dializa otrzewnowa

- przeciwwskazania

1.

Przepukliny

2.

Rozległe zabiegi na jamie brzusznej

3.

Choroby zapalne jelit

4.

Upośledzenie wzroku

5.

Zła sprawność manualna

6.

Znaczne otępienie

7.

Brak higieny osobistej

8.

Złe warunki mieszkaniowe