Przeciwciała
Przeciwciała
monoklonalne (PM)
monoklonalne (PM)
Ilona Pińkowska
Ilona Pińkowska
Analityka
Analityka
medyczana
medyczana
Grupa e
Grupa e
Co to są przeciwciała
Co to są przeciwciała
monoklonalne?
monoklonalne?
-Definicja
-Definicja
-są to identyczne przeciwciała
-są to identyczne przeciwciała
powstające w nieróżnicujących
powstające w nieróżnicujących
się komórkach stanowiących
się komórkach stanowiących
jeden klon (wszystkie są
jeden klon (wszystkie są
otrzymywane z jednego klonu
otrzymywane z jednego klonu
limfocytów B),
limfocytów B),
Jak otrzymujemy przeciwciała
Jak otrzymujemy przeciwciała
monoklonalne?
monoklonalne?
W skrócie
W skrócie
1.
1.
Immunizacja (poprzez podanie antygenu)
Immunizacja (poprzez podanie antygenu)
zwierzęcia np. myszy a następnie izolacja
zwierzęcia np. myszy a następnie izolacja
limfocytów B.
limfocytów B.
2.
2.
Fuzja limfocytów B z komórkami
Fuzja limfocytów B z komórkami
nowotworowymi szpiczaka, (po fuzji
nowotworowymi szpiczaka, (po fuzji
otrzymuje się komórki hybrydowe), które
otrzymuje się komórki hybrydowe), które
tak jak szpiczak, są nieśmiertelne
tak jak szpiczak, są nieśmiertelne
3.
3.
Selekcja komórek hybrydowych
Selekcja komórek hybrydowych
4.
4.
Hodowla wybranego klonu komórek
Hodowla wybranego klonu komórek
hybrydowych z którego otrzymuje się
hybrydowych z którego otrzymuje się
przeciwciała monoklonalne.
przeciwciała monoklonalne.
Przeciwciała monoklonalne i ich
Przeciwciała monoklonalne i ich
pochodne:
pochodne:
•
Tradycyjne przeciwciała monoklonalne
-nie podlegają dalszym modyfikacjom
-nie podlegają dalszym modyfikacjom
-mogą być łączone z innymi związkami chemicznymi, co
-mogą być łączone z innymi związkami chemicznymi, co
pozwala rozszerzyć ich właściwości.
pozwala rozszerzyć ich właściwości.
•
Immunotoksyny
Immunotoksyny
-
-
połączenie chemiczne przeciwciał monoklonalnych z
połączenie chemiczne przeciwciał monoklonalnych z
toksynami bakteryjnymi lub roślinnymi.
toksynami bakteryjnymi lub roślinnymi.
Toksyny: rycyca, dyfterotoksyna.
Zastosowanie: usuwanie komórek białaczkowych ze szpiku
autogenicznego przed przeszczepem.
•
Koniugaty przeciwciał monoklonalnych z
Koniugaty przeciwciał monoklonalnych z
radioizitopami
radioizitopami
-diagnostka, terapia nowotworowa
-diagnostka, terapia nowotworowa
•
Przeciwciała o podwójnej swoistości
Przeciwciała o podwójnej swoistości
-można uzyskać sprzęgając chemicznie dwa różne przeciwciała,
-można uzyskać sprzęgając chemicznie dwa różne przeciwciała,
-mogą reagować z dwoma różnymi antygenami
-mogą reagować z dwoma różnymi antygenami
Sposoby uzyskania takich przeciwciał:
Sposoby uzyskania takich przeciwciał:
A - chemiczne sprzęganie dwóch różnych przeciwciał (tak
A - chemiczne sprzęganie dwóch różnych przeciwciał (tak
otrzymana immunoglobulina posiada 4 fragmenty Fab – 2 z
otrzymana immunoglobulina posiada 4 fragmenty Fab – 2 z
jednego i 2 z drugiego przeciwciała)
jednego i 2 z drugiego przeciwciała)
B - połączenie fragmentów Fab od dwóch różnych przeciwciał
B - połączenie fragmentów Fab od dwóch różnych przeciwciał
C - tzw. podwójne hybrydy (kwadrom) powstają w procesie fuzji
C - tzw. podwójne hybrydy (kwadrom) powstają w procesie fuzji
dwóch hybryd z kórych każda wytwarza PM o innej swoistości
dwóch hybryd z kórych każda wytwarza PM o innej swoistości
nieliczne spośród nich będą wytwarzały przeciwciała o
nieliczne spośród nich będą wytwarzały przeciwciała o
podwójnej swoistości
podwójnej swoistości
•
Przeciwciała chimeryczne i
Przeciwciała chimeryczne i
„uczłowieczone”
„uczłowieczone”
-przeciwciała chimeryczne-
-przeciwciała chimeryczne-
PM których części zmienne
PM których części zmienne
łańcuchów ciężkich i lekkich pochodzą od myszy a części
łańcuchów ciężkich i lekkich pochodzą od myszy a części
stałe od człowieka.
stałe od człowieka.
-przeciwciała „uczłowieczone”-
-przeciwciała „uczłowieczone”-
PM których tylko regiony
PM których tylko regiony
hiperzmienne pochodzą od myszy a pozostałe
hiperzmienne pochodzą od myszy a pozostałe
sekwencje od człowieka.
sekwencje od człowieka.
•
Przeciwciała katalityczne (abzymy)
Przeciwciała katalityczne (abzymy)
-stabilizacja stanu przejściowego.
-stabilizacja stanu przejściowego.
•
Przeciwciała antygenizowane
Przeciwciała antygenizowane
Jakie zastosowanie mają
Jakie zastosowanie mają
PM?
PM?
•
Wykrywanie i określanie stężeń różnych czynników,
Wykrywanie i określanie stężeń różnych czynników,
hormonów, enzymów i leków w testach RIA i ELISA
hormonów, enzymów i leków w testach RIA i ELISA
•
Oczyszczanie czynników i hormonów
Oczyszczanie czynników i hormonów
•
Diagnostyka różnicowa i lokalizacja nowotworów
Diagnostyka różnicowa i lokalizacja nowotworów
•
Leczenie nowotworów
Leczenie nowotworów
•
Prognozowanie w chorobie nowotworowej
Prognozowanie w chorobie nowotworowej
•
Wykrywanie antygenów HLA podczas doboru
Wykrywanie antygenów HLA podczas doboru
dawcy przeszczepu
dawcy przeszczepu
•
Wykrywanie antygenów mikroorganizmów w czasie
Wykrywanie antygenów mikroorganizmów w czasie
diagnostyki chorób zakaźnych
diagnostyki chorób zakaźnych
•
Zmniejszenie infekcyjności mikroorganizmów
Zmniejszenie infekcyjności mikroorganizmów
•
Neutralizacja toksyn
Neutralizacja toksyn
•
Regulacja odpowiedzi immunologicznej
Regulacja odpowiedzi immunologicznej
Koniec.
Koniec.