Przeciwciała poliklonalne-antygen multiwalentny(zawierający

wiele epitopów)w trakcie odp.immunologiczn.indukuje wytwarz

anie przeciwciał przez różne klony limfocytów B. Przeciwciała

wytwarz.przez różne klony limfocytów B noszą nazwę przeciwci

ał poliklonalnych,czyli takich,które mogą wiązać różne antygeny

i względem tego samego antygenu mogą wykazywać różne powi

nowactwo.Przeciwciała poliklonalne stanowią naturalną mieszan

inę przeciwciał, która pojawia się w organizmie w wyniku konta

ktu z multiwalentnym antygenem.Przeciwciała monoklonalne-

W przeciwie.do przeciwciał poliklonalnych,przeciwciała będące

wytworem tylko jednego klonu limfocytów B i stanowiące grupy

identycznych cząstek rozpoznających 1 typ epitopu antygenu,

określa się jako przeciwcia.monoklonalne.Ta wyjątkowa cecha,

precyzyjna specyficzność,stwarza olbrzymie możliwości wykorz

ystania przeciwciał monoklonalnych nie tylko w badaniach pods

tawowych lecz także w diagnostyce medycznej i terapii.Przeciwc

iała monoklonalne stanowią homogenną populację cząsteczek

immunoglobulin,pochodzącą z 1 kom.produkującej przeciwciała.

Wszystkie przeciwciała są w tym przypadku identyczne i posiad

ają identyczną specyficzność i wrażliwość względem danego epi

topu.Doświadczenie Milstena, Kohlera i Jernea W latach 70.

Milsten, Kohler i Jerne opracowali technikę generowania przeciw

ciał monoklonalnych za co później otrzymali nagrodę Nobla.Pod

stawowym problemem technicznym uzyskiwania przeciwciał mo

noklonalnych był stosunkowo krótki czas przeżycia fizjologicznie

czynnych(tzn.produkujących przeciwciała)limfocytów B(kom.pla

zmatycznych)w hodowli.Milstein i Kohler wykorzystali cechę nie

śmiertelności kom.plazmatyczne.zmienionej nowotworowo.Kom.

taka może być hodowana w odpow.warunkach przez całe lata.Do

badań wyselekcjonowali populację nowotworowych kom.plazma

tycznych(szpiczaka),niezdolnych do wydzielania przeciwciał i je

dnocześnie wykazujących niedobór enzymu HGPRT.Plazmatycz

ne kom.nowotworowe HGPRT -/- umierają po krótkim czasie,jeż

eli nie poda im się tego enzymu w medium inkubacyjnym,lub

dostarczy w postaci fuzji(hybrydyzacji)z komórkami HGPRT +/+.

Hodowane nowotworowe kom.plazmatyczne HGPRT -/- poddaje

się fuzji(hybrydyzacji)z kom.śledziony pobranymi od myszy imm

unizowanej konkretnym antygenem.Ponieważ limfocyty B śledzio

ny myszy są HGPRT +/+,kom.będące hybrydami kom.plazmaty

cznych nowotworowych po fuzji z kom.B od myszy dawcy przeż

ywają w medium pozbawionym enzymu.Kom.nie będące hybryd

ami umierają.Fuzję kom.uzyskuje się w środowisku zawierający.

lizolecytynę lub glikol polietylenowy(substancje ułatwiające zlep

ianie się błon kom.).Jądra kom.także podlegają fuzji i w efekcie

powstaje hybryd(hybrydoma)zdolny do wytwarz.przeciwciał skie

rowanych przeciwko antygenowi,którym immunizowano mysz

będącą dawcą śledziony.W następnym etapie selekcjonuje się poj

edynczą kom.syntetyzująca przeciwciała,rozmnaża się ją i w ten

sposób powstaje klon identycznych kom.,produkujących identy

czne przeciwciał.o pojedynczej(jednakowej)specyficzności,zach

łanności i powinowactwie względem danego antygenu.Są to prze

ciwciała monoklonalne.Wybór kom.szpiczaka również nie był prz

ypadkowy.Do tworzenia hybryd najlepiej nadają się kom.produk

ujące pojedyncze łańcuchy przeciwciał lub niesyntetyzujące ich

wcale.Zapobiega to„zanieczyszczeniu”właściwej produkcji przec

iwciał.Ponadto kom.szpiczaka dostarcza hybrydzie wielu ryboso

mów i dobrze rozwiniętych aparatów Golgiego gwarantując synt

ezę dużych ilości białek.Inżynieria genetycznaWspółcześnie wię

kszość przeciwciał monoklonalnych wytwarzana jest przez kom.

pochodzenia mysiego.Przeciwciała te mają olbrzymie zastoso.w

diagnostyce i w badaniach podstawowych.Jednakże zastosowanie

ich bezpośrednio w lecznictwie niesie za sobą komplikacje w post

aci wytwarzania przeciwciał przeciw mysiej Ig.Pierwsze próby za

stosowania mysich przeciwciał monoklonalnych w terapii nowotw

orów u ludzi nie zostały zwieńczone sukcesem.U ochotników zaob

serwowano pogłębienie objawów choroby i silny ogólny odczyn

zapalny będący skutkiem odpowie.organizmu na obcogatunkowe

białko.Zespół objawów towarzyszący przyjmowaniu mysich przec

iwciał monoklonalnych nazwano zespołem HAMA.Powyższa sytu

acja wymusiła konieczność zastosow. technik stopniowego przeksz

tałcania przeciwciał mysich w ludzkie.Metody inżynierii genetycz

nej pozwoliły uzyskać przeciwciała chimeryczne(w 66% ludzkie),

humanizowanae(w 90% ludzkie)oraz całkowicie ludzkie.Wraz ze

wzrostem cech ludzkich przeciwciała wzrasta ryzyko utraty specy

ficzności,ale ryzyko wywołania reakcji immunologicznej HAMA

maleje.Najprostszą drogą uzyskiw.ludzkich przeciwciał byłaby

fuzja ludzkich kom.B z ludzkim szpiczakiem.Jednakże pozyskiwa

nie limfocytów B człowieka wytwarzających swoiste przeciwciała

(skierowane przeciwko konkretnemu antygenowi) jest trudne ze

względów etycznych.Dobre rezultaty w wytwarzaniu ludzkich prz

eciwciał monoklonalnych uzyskano na drodze immunizacji myszy

chimerycznych cierpiących na ciężki złożony niedobór odporności

(SCID),których układ immunologiczny zastąpiono limfocytami czł

owieka.Inną metodą jest wykorzystanie myszy transgenicznych, u

których geny kodujące immunoglobuliny poddano inaktywacji,a

wprowadzono do ich limfocytów B geny immunoglobulinowe czło

wieka.W ten sposób można produkować w pełni ludzkie przeciwc.

monoklonalne.Zastosowan.przeciwciał monoklonalnych:*wykry

wanie antygenów mikroorganizmów w czasie diagnostyki chorób

zakaźnych;*zmniejszenie infekcyjności mikroorganizmów i neutra

lizacja toksyn;*diagnostyka różnicowa i lokalizacja nowotworów

(ognisk pierwotnych i przerzutów);*prognozowanie i leczenie chor

ób nowotworowych(np. wykrywanie produktów onkogenów);*wyk

rywanie i określanie stężeń hormonów,enzymów i leków w testach

RIA i ELISA.