WOJNY GREKÓW Z PERSAMI

1. Powstanie jońskie 500-494

2. Wyprawa perska w 490 r. p.n.e.

3. Wyprawa Kserksesa w 480 r.

p.n.e.

4. Ateński Związek Morski

GENEZA WOJEN GRECKO - PERSKICH

 zajęcie miast - państw greckich w Azji Mniejszej przez

Persję ( Milet , Efez , Fokida ) i obłożenie ich podatkami

co wywołało powstanie zbrojne Greków.( powstanie

jońskie ).

 mieszanie się władców Persji w wewnętrzne sprawy

państw greckich poprzez popieranie tyranów ( np.

Hippiasza) niepopularnych w Grecji. ( czyli

 wrogi stosunek Greków do despotycznej monarchii

perskiej , będącej zaprzeczeniem greckich ideałów

wolnościowych

 przejęcie przez Persów kontroli nad Cieśninami Bosfor i

Hellespont , łączących M. Egejskie z M.Czarnym ,

terenem eksportu surowców z kolonii w Azji Mniejszej

do Grecji kontynentalnej.

 poparcie Aten dla powstańców greckich w Azji Mniejszej

(498 r. p.n.e.).

WYPRAWA PERSKA 490 R. P.N.E.

BITWA POD MARATONEM

• siły greckie to 10 tyś Ateńczyków

( pod wodzą Militiadesa) i 900 - set

Platejczyków - znacząca przewaga

Persów ( ok.. 20 tys – pod wodzą

Datysa).

• bitwę stoczono w otwartym polu ,

• zwycięstwo Greków dzięki lepszemu

wyszkoleniu bojowemu i taktyce walki

tzw. falandze - ciężkozbrojnym

żołnierzom piechoty walczącym w

zwartym szyku i uzbrojonym w 6

metrowe włócznie.

• wycofanie się Persów do Azji

Mniejszej

• znaczenie zwycięstwa pod Maratonem
- odbiło się szerokim echem w świecie

greckim ( pierwsze zwycięstwo nad

Persami w otwartym polu) –

wzmocnienie ducha walki w całej Grecji

- niewielkie znaczenie z punktu widzenia

strategicznego. – siły perskie nadal

olbrzymie

- wzrost woli rewanżu wśród władców Persji

Militiades

Datys

Dariusz

Bitwa pod Maratonem

• bitwę stoczono w

otwartym polu ,

• zwycięstwo Greków

dzięki lepszemu

wyszkoleniu bojowemu

i taktyce walki tzw.

falandze -

ciężkozbrojnym

żołnierzom piechoty

walczącym w zwartym

szyku i uzbrojonym w

6 metrowe włócznie.

• wycofanie się Persów

do Azji Mniejszej

Znaczenie bitwy pod Maratonem

• wycofanie się Persów do

Azji Mniejszej

• znaczenie zwycięstwa pod

Maratonem

- odbiło się szerokim echem w

świecie greckim ( pierwsze
zwycięstwo nad Persami w
otwartym polu) – wzmocnienie
ducha walki w całej Grecji

- niewielkie znaczenie z punktu

widzenia strategicznego. – siły
perskie nadal olbrzymie

- wzrost woli rewanżu wśród

władców Persji

Lata 490-480

• zmiana tronu (Kserkses)

w Persji opóźniła

wyprawę na Greków

• dwie koncepcje wojny w

świecie greckim

- walka na lądzie –

zwolennikiem Sparta

(Leonidas)

- wojna na morzu –

zwolennikiem Ateny

(Temistokles)

• budowa ateńskiej floty

wojennej – 200

trójrzędowców

II kampania króla Kserksesa w czerwcu roku 480 p.n.e.

• osobiste dowództwo króla

perskiego i staranniejsze

przygotowanie wyprawy.

• przekroczenie cieśniny

Hellespont, marsz na

południe wzdłuż wybrzeża

trackiego i macedońskiego

• atak armii lądowej z

północnej Grecji ( bitwa

w wąwozie Termopile )

, będącym otworem do

Grecji południowej -

obronę powierzono

królowi Sparty

Leonidasowi

• Nierozstrzygnięta bitwa

morska około przylądka

Artemizjon

Leonidas pod Termopilami

BITWA POD SALAMINĄ

•

zajęcie Grecji środkowej i

zniszczenie Aten – ludność

wycofała się na Peloponez i

Salaminę

•

perska armia morska

stoczyła bitwę z

wycofującymi się

Ateńczykami w cieśninie

Salamina 29 IX 480 i

poniosła klęskę w walce ze

zwrotniejszymi okrętami

Hellenów. pod dowództwem

Temistoklesa.

•

po tej klęsce Kserkses

obawiając się odcięcia drogi

morskiej do Azji Mniejszej,

wycofał się do Babilonii , dla

stłumienia powstania.

BITWA POD PLATEJAMI

• kampania roku 479

p.n.e. zakończona

druzgocącą klęską

Persów w bitwie pod

Platejami w Beocji

( 70 tyś Greków

przeciwko 140 tyś.

Persów ).

• Wybuch powstania polis

jońskich w Azji Mniejszej

479

• zniszczenie floty perskiej

wokół przylądka Mekele

ZWIĄZEK MORSKI

• Związek Morski 478/477
– sojusz polis greckich w rejonie M.

Egejskiego, pod przewodnictwem

Aten

• cele
- ostateczne wyzwolenie wszystkich

Greków spod panowania perskiego

- dostarczanie przez członków Związku

okrętów i pieniędzy (Skarbiec na

Delos)

• *działania wojenne zakończyły się

wycofaniem Persów z obszarów

śródziemnomorskich , gdzie żyli

Grecy w 449 – pokój Kaliasa

• po klęsce Persów nastąpił wzrost

znaczenia Aten i Sparty w

Helladzie aż do bitwy Greków z

Macedończykami pod Cheroneą

w 338 r p.n.e. , która położyła

na zawsze kres hegemonii Grecji

w basenie Morza Śródziemnego.