Tois 13 MZS 2

background image

1

Rozwiązanie jednorodnego równania stanu,

przy u(t) = 0 będzie miało postać:

Dla układu równań wyższych rzędów stosujemy
metodę uzmienniania stałej:

Można zapisać –

 

 

 

t

Bu

t

Ax

t

x

ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA

STANU

 

K

e

t

x

At

 

 

t

K

e

t

x

At

 

 

 

t

Bu

t

Ax

t

x

 

 

 

t

Bu

e

t

Ax

t

x

e

At

At

 

 

t

Bu

e

t

x

e

dt

d

At

At

background image

2

ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA

STANU

Całkując równanie:

Otrzymuje się –

 

 

t

Bu

e

t

x

e

dt

d

At

At

   

 

'

'

0

0

'

dt

t

Bu

e

x

t

x

e

t

At

At

 

 

 

'

'

0

0

'

dt

t

Bu

e

x

e

t

x

t

t

t

A

At

background image

3

ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA

STANU

Występująca w równaniu macierz

jest

nazywana

macierzą

podstawową

lub

tranzycyjną) układu.

 

 

 

t

A

e

t

 

 

 

 

 

 

 

d

u

B

e

x

e

t

x

t

t

A

t

t

A

0

0

0

 

   

 

   

 

 

t

u

D

t

x

C

t

y

 

   

 

 

 

 

 

 

 

 





t

u

D

d

u

B

e

x

e

C

t

y

t

t

A

t

t

A

0

0

0

background image

4

ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA

STANU

W rozwiązaniu wyróżniamy dwa człony:

• człon pierwszy, zależy od wektora stanu
początkowego x

0

, występuje tylko przy stanie

początkowym niezerowym; stanowi on odpowiedź
układu na stan początkowy co fizycznie oznacza, że
źródłem stanu nieustalonego jest energia
zmagazynowana w cewkach i kondensatorach;

• człon drugi jest pod względem matematycznym
splotem dwóch funkcji macierzowych; stanowi on
odpowiedź obwodu na działanie wektora wymuszeń
u(t).

 

   

 

 

 

 

 

 

 

 





t

u

D

d

u

B

e

x

e

C

t

y

t

t

A

t

t

A

0

0

0

background image

5

ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA

STANU – PRZYPADKI

SZCZEGÓLNE

Jeżeli wszystkie elementy wektora wymuszeń są
impulsami Diraca to wektor wymuszeń można
zapisać w postaci:

Gdzie U

i

są współczynnikami (polami)

poszczególnych impulsów
wówczas można zapisać:

 

  

 

 

 

t

U

t

U

U

t

u

T

n

,...

1

 

 

 

 

 

  

U

B

e

x

e

t

x

t

A

t

A

0

 

   

 

 

  

 

     

 

t

U

D

U

B

e

C

x

e

C

t

y

t

A

t

A

0

background image

6

ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA

STANU – PRZYPADKI

SZCZEGÓLNE

Jeżeli U

i

= 1, przy zerowych warunkach

początkowych – [x(0)] = 0 to odpowiedzi będą
odpowiedziami impulsowymi k(t) układu.
wówczas można zapisać:

Element k

ij

(t) macierzy [k(t)] stanowi i-ty sygnał

wyjściowy, przy pobudzeniu impulsem Diraca tylko j-
tego wejścia (pozostałe zwarte).

 

   

 

   

 

t

D

B

e

C

t

k

t

A

 

   

 

 

  

 

     

 

t

U

D

U

B

e

C

x

e

C

t

y

t

A

t

A

0

background image

7

ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA

STANU – PRZYPADKI

SZCZEGÓLNE

Jeżeli wszystkie elementy wektora wymuszeń są
impulsami jednostkowymi to wektor wymuszeń można
zapisać w postaci:

Gdzie U

i

są wartościami skoków poszczególnych

impulsów dla t = 0
wówczas można zapisać:

 

  

 

 

 

t

U

t

U

U

t

u

T

n

1

1

,...

1

 

 

 

 

  

 

 

  

U

B

e

A

x

e

t

x

t

A

t

A

1

0

1

 

   

 

 

   

 

 

     

 

t

U

D

U

B

e

A

C

x

e

C

t

y

t

A

t

A

1

1

0

1

background image

8

Macierz podstawową obwodu można przedstawić w
postaci szeregu nieskończonego

Szereg ten jest jednostajnie zbieżny dla
skończonych wartości t. Metoda rozwinięcia w
szereg nieskończony przy obliczeniach ręcznych
może być stosowana do bardzo prostych
przypadków. Można ją stosować bez ograniczeń do
obliczeń numerycznych.

OBLICZANIE MACIERZY [e

[A]t

]

 

 

 

0

!

1

n

n

n

t

A

t

A

n

e

 

 

 

 

 

 

n

n

t

A

A

n

t

A

t

A

t

e

!

.....

!

2

!

1

1

2

2

background image

9

Jeżeli [A] będzie macierzą kwadratową stopnia n.

Wtedy macierz

nazywa się macierzą charakterystyczną macierzy
kwadratowej [A] przy czym [l] oznacza macierz
jednostkową a λ stanowi wielkość skalarną
rzeczywistą lub zespoloną. Wyznacznik macierzy
charakterystycznej jest wielomianem stopnia n
względem λ i nosi nazwę wielomianu
charakterystycznego macierzy kwadratowej [A].

Uwaga! Wielomian charakterystyczny określa się
zwykle jako det([A]-λ[1]) ale można wykazać, że jest
spełniona zależność:

WARTOŚCI WŁASNE I WEKTORY

WŁASNE MACIERZY

KWADRATOWEJ

   

A

1

   

  

   

A

A

n

1

det

1

1

det

background image

10

Równaniem charakterystycznym macierzy [A]
nazywamy równanie o postaci:

Pierwiastki tego równania λ

1

, λ

2

, ... , λ

n

nazywamy pierwiastkami charakterystycznymi
lub wartościami własnymi macierzy
kwadratowej [A]

RÓWNANIE

CHARAKTERYSTYCZNE

MACIERZY

 

   

0

1

det

A

g

background image

11

Każdy wektor niezerowy x, spełniający równanie:

nazywamy wektorem własnym macierzy [A]
odpowiadającym λ. Jeżeli macierz [A] ma różne
wartości własne, to każdej wartości własnej
odpowiada jeden liniowo niezależny wektor własny.

WEKTOR WŁASNY MACIERZY

 

i

i

i

x

x

A

 

 

 

n

n

n

x

x

A

x

x

A

x

x

A

.....

..........

2

2

2

1

1

1

background image

12

Każda macierz kwadratowa spełnia swoje
równanie charakterystyczne.

Dla równania charakterystycznego macierzy [A]
o postaci

Jest zatem słuszne równanie

TWIERDZENIE CAYLEYA-

HAMILTONA

 

0

g

 

 

0

A

g

background image

13

Funkcja macierzy kwadratowej [A] stopnia n może
być przedstawiona jako suma skończonego szeregu
o postaci:

Są spełnione równania:

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

1

1

0

1

0

...

1

n

n

n

k

k

k

t

A

A

t

A

t

t

A

t

e

A

f

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

1

0

0

1

2

1

2

0

0

2

1

1

1

1

0

0

1

...

.

..........

..........

..........

..........

..........

..........

..........

...

...

2

1

n

n

n

n

t

n

n

n

t

n

n

t

t

t

t

e

f

t

t

t

e

f

t

t

t

e

f

n

background image

14

Przedstawiony układ równań można przedstawić w
postaci macierzowej

Równanie to ma rozwiązanie, gdy wyznacznik
Vandermonde'a macierzy kwadratowej, po prawej
stronie równania jest różny od zera. Jest tak wtedy,
gdy wartości własne λ

1

, λ

2

,...,λ

n

są pojedyncze.

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

 

 

 

t

t

t

e

e

e

n

n

n

n

n

n

t

t

t

n

1

1

0

1

1

2

2

1

1

1

...

...

1

...

...

...

...

...

1

...

1

...

2

1

background image

15

Po obliczeniu współczynników α

0

(t), α

1

(t),..., α

n-1

(t)

stosujemy zależność:

Liczba wyrazów otrzymanego szeregu zależy od
stopnia macierzy kwadratowej [A].
Metoda rozwinięcia w szereg skończony jest
szczególnie przydatna wtedy, gdy macierz
kwadratowa A ma wielokrotne wartości własne.

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

1

1

0

1

0

...

1

n

n

n

k

k

k

t

A

A

t

A

t

t

A

t

e

A

f

background image

16

Niech macierz [A] ma m-krotną wartość własną λ.

W celu obliczenia współczynników α

0

(t), α

1

(t),..., α

n-

1

(t) należy napisać dodatkowe równania w liczbie m

i

,

uzyskane w wyniku obustronnego zróżniczkowania
równania:

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

 

t

i

i

e

f

background image

17

Otrzymuje się :

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

 

 

 

t

m

m

t

m

m

m

t

t

t

t

e

t

d

e

d

d

f

d

e

t

d

e

d

d

f

d

te

d

de

d

df

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

1

2

2

1

2

2

1

1

.

..........

..........

..........

..........

..........

..........

..........

background image

18

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Rozpatrzmy obwód przy pobudzeniach E(t) = δ(t),
J(t) = δ(t) oraz wartościach elementów R = 5/3Ω, L
= 1H, C

1

= 0,1F, C

2

=1F,

background image

19

 

0

0

1

0

0

1

0

5

3

1

0

5

3

0

0

0

1

0

0

1

0

1

1

0

1

0

R

R

C

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

 

0

0

1

0

6

10

1

1

0

0

0

1

0

1

1

1

1

0

2

1

1

C

RC

C

L

L

A

   

0

6

11

6

0

1

0

6

10

1

1

1

det

2

3

A

Równanie charakterystyczne macierzy stanu
przyjmie postać:

Uzyskamy następujące wartości własne: λ

1

= -1, λ

2

=

-2, λ

3

= -3

background image

20

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Współczynniki α

k

obliczyć można z zależności:

 

1

0

n

k

k

i

k

t

t

e

i

Można zatem
napisać:

dla i = 1,
….n

2

1

2

1

1

0

1

t

e

2

2

2

2

1

0

2

t

e

2

3

2

3

1

0

3

t

e

background image

21

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Podstawiając wartości parametrów λ można obliczyć
wartości współczynników α

k

:

2

1

0

t

e

2

1

0

2

4

2

t

e

2

1

0

3

9

3

t

e

t

t

t

e

e

e

3

2

0

3

3

t

t

t

e

e

e

3

2

1

2

3

4

2

5

t

t

t

e

e

e

3

2

2

2

1

2

1

background image

22

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Obliczanie macierzy [e

[A]t

] z

zależności:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

1

1

0

1

0

...

1

n

n

n

k

k

k

t

A

A

t

A

t

t

A

t

e

Dla rozpatrywanego obwodu macierz [e

[A]t

] liczymy

z zależności:

background image

23

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Obliczanie macierzy
[e

[A]t

] :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

e

t

A

2

2

2

2

2

2

2

1

1

1

1

1

0

0

0

0

10

26

60

0

6

11

0

0

0

6

10

0

0

0

0

0

0

0

 

 

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

A

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

2

1

2

2

5

2

1

2

1

2

3

4

2

5

5

10

5

5

5

15

20

5

2

3

4

2

5

2

3

2

2

1

2

9

8

2

5

background image

24

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Obliczanie wektora wyjściowego [y(t)] z
zależności:

 

   

 

 

  

 

     

 

t

U

D

U

B

e

C

x

e

C

t

y

t

A

t

A

0

Dla zerowych warunków początkowych
wektor wyjściowy [y(t)] oblicza się z
zależności:

 

 

 

 

 

 

 

 

     

 

t

U

D

U

B

e

C

t

i

t

i

t

i

t

i

t

y

t

A

C

L

C

2

1

background image

25

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Obliczanie wektora wyjściowego [y(t)] :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

t

t

e

t

i

t

i

t

i

t

i

t

y

t

A

C

L

C

1

1

1

0

0

0

0

5

3

0

5

3

1

1

1

0

0

6

0

0

0

0

1

0

0

1

0

5

3

1

0

5

3

0

2

1

 

   

 

     

 

t

U

D

U

B

e

C

t

y

t

A

background image

26

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

 

 

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

A

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

e

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

3

2

2

1

2

2

5

2

1

2

1

2

3

4

2

5

5

10

5

5

5

15

20

5

2

3

4

2

5

2

3

2

2

1

2

9

8

2

5

 

1

1

1

0

0

6

0

0

t

A

e

Obliczenie
iloczynu:

gdzi
e:

t

t

t

t

t

t

t

t

t

e

e

e

e

e

e

e

e

e

3

2

3

2

3

2

2

7

8

2

11

35

40

11

2

21

16

2

11

background image

27

ZASTOSOWANIE TWIERDZENIA

CAYLEYA-HAMILTONA

Obliczanie wektora wyjściowego [y(t)] :

 

 

 
 

 

t

t

t

e

e

e

e

e

e

e

e

e

t

y

t

t

t

t

t

t

t

t

t

0

5

3

5

3

2

7

8

2

11

35

40

11

2

21

16

2

11

0

0

1

0

0

1

0

5

3

1

0

5

3

0

3

2

3

2

3

2

 

 

 

 

 

t

e

e

e

e

e

e

t

e

e

e

t

e

e

e

t

y

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

t

3

2

3

2

3

2

3

2

2

21

16

2

11

2

21

16

2

11

5

3

2

21

8

10

11

5

3

21

24

5

33

 

 

 

 

 

 

t

i

t

i

t

i

t

i

t

y

C

L

C

2

1

background image

28

Jednorodne różniczkowe równanie stanu

można przedstawić w postaci operatorowej

lub

METODA PRZEKSZTAŁCENIA

LAPLACE'A

 

   

 

 

t

x

A

t

x

 

    

 

s

X

A

x

s

X

s

0

 

   

 

0

1

1

x

A

s

s

X

background image

29

Rozwiązanie różniczkowego równania stanu

ma postać:

stosując odwrotne przekształcenie Laplace'a dla

otrzymamy

METODA PRZEKSZTAŁCENIA

LAPLACE'A

 

   

 

 

t

x

A

t

x

 

 

   

 

0

1

1

1

x

A

s

t

x

L

 

 

 

 

0

x

e

t

x

t

A

 

   

 

0

1

1

x

A

s

s

X

background image

30

Porównując zależności

oraz

otrzymamy

W celu wyznaczenia macierzy [e

[A]t

] należy znaleźć

macierz odwrotną macierzy s[1]-[A], a następnie
dokonać odwrotnego przekształcenia Laplace'a
każdego elementu uzyskanej macierzy.

METODA PRZEKSZTAŁCENIA

LAPLACE'A

 

 

   

 

0

1

1

x

A

s

t

x

 

 

 

 

0

x

e

t

x

t

A

 

 

   

1

1

1

A

s

e

t

A

L

background image

31

Jeżeli równanie charakterystyczne macierzy [A] o
wymiarach n x n ma jednokrotne wartości
własne λ

1

2

,...,λ

n

, a funkcja g(λ) przyjmuje wartości

skończone co oznacza, że jest ona określona w
widmie macierzy [A], to funkcję f([A]) można
przedstawić za pomocą szeregu skończonego o
postaci:

ZASTOSOWANIE WZORU

INTERPOLACYJNEGO

SYLVESTERA

 

 

 

 

r

z

r

z

r

z

z

n

r

r

A

f

A

f

1

1

 

 

 

 

 

 

 

 



 

n

r

r

r

r

r

r

n

r

r

n

r

r

A

A

A

A

f

A

f

...

...

1

...

1

1

...

1

1

1

1

1

1

1

1

background image

32

W szczególnym przypadku funkcji wykładniczej,
f([A]) = e

[A]t

, wzór interpolacyjny Sylvestera przyjmie

postać:

ZASTOSOWANIE WZORU

INTERPOLACYJNEGO

SYLVESTERA

 

 

   

r

s

r

s

r

s

s

n

r

t

t

A

A

e

e

r

1

1

background image

33

Dla danej macierzy kwadratowej [A] o
jednokrotnych wartościach własnych, stosując
przekształcenie liniowe można dokonać zmiany bazy
i uzyskać macierz [D] określoną następująco:

przy czym macierz [P] jest nieosobliwą macierzą
przekształcenia, której kolumnami są wektory
własne macierzy [A].
Macierze [A] oraz [D] mają takie same wartości
własne.

METODA WEKTORÓW WŁASNYCH

      

P

A

P

D

1

background image

34

Macierz D uzyskana ma postać diagonalną i
charakteryzuje się tym, że na głównej przekątnej
występują jej wartości własne

Można wykazać, że

METODA WEKTORÓW WŁASNYCH

 

n

D

...

0

0

...

...

...

...

0

...

0

0

...

0

2

1

 

 

   

 

 

1

P

D

f

P

A

f

background image

35

Korzystamy ze znanej z rachunku macierzowego
zależności, według której dla diagonalnej macierzy
[D] można napisać:

gdzie: λ

1

, λ

2

,...,λ

n

- wartości własne macierzy [D]

równe wartościom własnym macierzy [A].

METODA WEKTORÓW WŁASNYCH

 

 

t

t

t

t

D

n

e

e

e

e

...

0

0

...

...

...

...

0

...

0

0

...

0

2

1

background image

36

Jeśli funkcja macierzy jest funkcją wykładniczą, tzn.
f([A]) = e

[A]t

, to równanie

uzyska postać

Uwzględniając rozwinięcie e

[D]t

METODA WEKTORÓW WŁASNYCH

 

 

   

 

 

1

P

D

f

P

A

f

 

 

 

 

 

1

P

e

P

e

t

D

t

A

 

 

 

 

1

...

0

0

...

...

...

...

0

...

0

0

...

0

2

1

P

e

e

e

P

e

t

t

t

t

A

n

background image

37

Jako zmienne stanu wybieramy prąd płynący przez
cewkę (czyli prąd rozładowania kondensatora) oraz
napięcie na kondensatorze.

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

t = 0

E

i(t
)

U

C

(t)

background image

38

Można zatem napisać równania, w których
występują te zmienne:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

 

 

 

0

t

u

dt

t

di

L

t

Ri

C

 

 

dt

t

du

C

t

i

C

t = 0

E

i(t)

U

C

(t)

background image

39

Jeżeli zmienne stanu określimy jako:

to równania obwodu można zapisać w postaci:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

   

t

i

t

x

1

 

 

t

u

t

x

C

2

 

 

 

t

x

L

t

x

L

R

dt

t

dx

2

1

1

1

 

 

t

x

C

dt

t

dx

1

2

1

background image

40

W zapisie macierzowym:

lub krótko

gdzie:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

 

 

 

 

t

x

t

x

C

L

L

R

t

x

t

x

2

1

2

1

0

1

1

 

   

 

 

t

x

A

t

x

 

0

1

1

C

L

L

R

A

background image

41

Rozwiązanie równania:

ma postać

gdzie: t

0

= 0,

Równanie charakterystyczne macierzy [A] ma
postać:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

 

   

 

 

t

x

A

t

x

 

E

x

0

0

 

 

 

 

0

0

x

e

t

x

t

t

A

 

0

1

1

1

2

LC

L

R

C

L

L

R

g

   

A

1

det

 

0

1

1

C

L

L

R

A

background image

42

Rozwiązując równanie charakterystyczne
wyznaczamy wartości własne macierzy kwadratowej
[A]

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

LC

L

R

L

R

1

2

2

2

1

LC

L

R

L

R

1

2

2

2

2

background image

43

W zależności od wartości parametrów obwodu,
wartości własne mogą być rzeczywiste lub
zespolone sprzężone. Mogą też być sobie równe.
Przyjmiemy, że pierwiastki są rzeczywiste, a
charakter przebiegów jest aperiodyczny. Do
wyznaczenia funkcji macierzy e

[A]t

, zastosujemy

wzór Sylvester’a, który przy dwóch pierwiastkach
różnych ma postać:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

 

 

   

   

2

1

1

1

2

2

1

1

2

1

A

e

A

e

e

t

t

t

A

background image

44

Zatem można napisać:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

 

 

C

L

L

R

e

C

L

L

R

e

e

t

t

t

A

1

1

1

1

background image

45

Wektor stanu przyjmie postać:


co można przekształcić do postaci:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

 

 

 

 

0

0

x

e

t

x

t

t

A

 

 









E

L

E

e

E

L

E

e

e

t

x

t

t

t

2

2

background image

46

Elementy wektora stanu przyjmą postać:

ZASTOSOWANIE METODY

ZMIENNYCH STANU

   

t

Ee

e

e

Ee

t

i

t

x

t

t

t

t

sinh

2

2

2

1





 

 

t

t

t

C

e

e

Ee

t

u

t

x

2

2


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Tois 12 MZS 1
13 ZMIANY WSTECZNE (2)id 14517 ppt
13 zakrzepowo zatorowa
Zatrucia 13
pz wyklad 13
13 ALUid 14602 ppt
pz wyklad 13
ZARZ SRODOWISKIEM wyklad 13
Biotechnologia zamkniete użycie (2012 13)
Prezentacja 13 Dojrzewanie 2
SEM odcinek szyjny kregoslupa gr 13 pdg 1
w 13 III rok VI sem
Wykład 13 UKS
fundusze 7 13
13 ZACHOWANIA ZDROWOTNE gr wtorek 17;00

więcej podobnych podstron