UKŁAD ROZRODCZY
CZŁOWIEKA

Zadaniem

czynności

płciowych jest zachowanie
gatunku przez wytworzenie
potomstwa.

Jest

to

uzależnione

od

współdziałania

osobników

dwóch odrębnych płci –
kobiety i mężczyzny.

PODZIAŁ NARZĄDÓW

PŁCIOWYCH

MĘSKICH

Narządy płciowe męskie:



wewnętrzne:

- jądra,

- najędrza,

- nasieniowody,

- gruczoły dodatkowe (gruczoł krokowy

(stercz, prostata; gruczoły pęcherzykowe

(pęcherzyki nasienne),



zewnętrzne:

- prącie wraz z cewką moczową,

- moszna.

SCHEMAT

NARZĄDÓW

PŁCIOWYCH

MĘSKICH

JĄDRO

Jest parzystym złożonym gruczołem
cewkowym.



wytwarza gamety męskie – plemniki,



pełni rolę gruczołu dokrewnego,
którego hormony regulują czynności
pozostałych narządów płciowych,



odpowiedzialne za rozwój i utrzymanie
szeregu wtórnych cech płciowych
męskich.

BUDOWA

PLEMNIKA

Główka – zawiera zagęszczony w małej objętości materiał jądrowy.
Akrosom – wyzwala enzym hialuronidazę.
Witka – jest narzędziem kinetycznym plemnika.

ZALEŻNOŚCI

HORMONALNE JĄDRA

Gruczoł śródmiąższowy jądra, składa
się z komórek śródmiąższowych,
wytwarza ANDROSTERON.

Warunkuje istnienie popędu płciowego
(tzw. libido).

TESTOSTERON

Jest to główny hormon płciowy męski.
Odpowiedzialny za rozwój pierwotnych i
wtórnych cech męskich.



cechy wtórne: zarost na twarzy, włosy w
okolicy klatki piersiowej, włosy zarastają
okolicę od spojenia łonowego w górę
wzdłuż linii białej do pępka, powiększenie
się krtani, zgrubienie strun głosowych,
przyrost masy mięśniowej, skóra ulega
zgrubieniu, wzmaga czynności gruczołów
potowych i łojowych, silny rozrost kości.

NAJĘDRZA

Anatomicznie zbudowane jest z głowy,
trzonu i ogona.



funkcja resorpcyjna oraz wspomagająca
przesuwanie plemników obwodowo,



gromadzenie spermatocytów,



nabłonek najądrza wydziela szereg
substancji, które wpływają na proces
dojrzewania plemników.

NASIENIOWÓD

Jest przewodem prowadzącym plemniki z

najądrza, przechodzącym dalej z worka

mosznowego razem z naczyniami krwionośnymi

i nerwami ku górze przez kanał pachwinowy do

jamy brzusznej. Z jamy brzusznej przechodzi on

do miednicy i poza pęcherzem moczowym

wchodzi do gruczołu krokowego, łączy się tam z

przewodem pęcherzyka nasiennego i tworzy

przewód wytryskowy uchodzący do części

sterczowej cewki moczowej.

PRZEWÓD WYTRYSKOWY

Jest odcinkiem drogi nasienia od bańki

nasieniowodu do cewki moczowej. Przewód ten

ma długość ok. 1 cm.

PĘCHERZYKI

NASIENNE

Prawy i lewy, stanowią wypuklenie
nasieniowodu w kształcie gruszkowatego
płaskiego tworu długości ok. 4-5 cm.
Pęcherzyk nasienny położony jest w
okolicy dna pęcherza moczowego, a jego
ujścia wnikają do nasieniowodu w
miejscu zwanym bańką.



gruczoły pomocnicze,



stanowią materiał odżywczy i źródło
energii dla plemników.

GRUCZOŁ KROKOWY

(STERCZ)

Jest nieparzystym narządem wielkości kasztana,

położonym w jamie miednicy mniejszej pod pęcherzem

moczowym za spojeniem łonowym.



zawiera ona substancje, będące materiałem

energetycznym dla plemników, stymulujące ich

ruchliwość,



odpowiedzialne za prawidłowe pH spermy i potrzebne

do syntezy DNA.

PRZEROST PROSTATY

Po 40 roku życia przerost prostaty dotyczy przerostu

warstw mięśniowych tego gruczołu. Prowadzi do

zaciśnięcia cewki moczowej i trudności w oddawaniu

moczu

PRĄCIE

Jest narządem o podwójnym zadaniu:



służy do wprowadzania nasienia do dróg

rodnych kobiety w trakcie aktu płciowego,



oraz do wyprowadzania moczu z pęcherza

na zewnątrz.

EREKCJA

Czyli wzwód prącia wywołany podnieceniem

płciowym umożliwia stosunek płciowy i

wprowadzenie nasienia do pochwy.

część wisząca

wzwód

MOSZNA

Jądra leża w oddzielnym worku –
mosznie, utworzonym przez wypuklenie
przedniej ściany jamy brzusznej.

W trakcie rozwoju płodowego jądra
odbywają wędrówkę zwaną
„zstępowaniem jąder”.

Zatrzymanie się jąder może
doprowadzić do wrodzonej przepukliny
pachwinowej.

PODZIAŁ NARZĄDÓW

PŁCIOWYCH

ŻEŃSKICH

Narządy płciowe żeńskie:



wewnętrzne:

- jajniki

- jajowody

- macica

- pochwa



zewnętrzne:

-wzgórek łonowy, 

-wargi sromowe większe i mniejsze, 

-łechtaczka, 

-przedsionek pochwy, 

-opuszka przedsionka,

-gruczoły przedsionkowe większe,

-sutek,

-błona dziewicza.

SCHEMAT

NARZĄDÓW

PŁCIOWYCH

ŻEŃSKICH

JAJNIKI



gruczoł płciowy żeński,



odpowiednik jądra u mężczyzny,



znajdują się w miednicy mniejszej,



narząd ruchomy, może zmieniać swe
położenie,



w odróżnieniu od jądra nabłonek
płciowy pozostaje na powierzchni.

JAJOWODY



zwane workami lub rurkami Fallopiusza,



narząd parzysty



cewkowate przewody długości 14-20 cm,



koniec jajowodu kształtem przypomina trąbki zwane

lejkiem jajowodu,



wewnętrzną powierzchnie jajowodu pokrywa błona

śluzowa,



ostatni odcinek jajowodu przechodzi przez ścianę

macicy jest najwęższy, odcinek ten kończy się ujściem

macicznym.

Ściana jajowodu zbudowana jest z: błony surowiczej,

błony śluzowej, błony mięśniowej.

MACICA



miejsce rozwoju zarodka,



ma za zadanie dostarczać rozwijającemu się płodowi

substancji odżywczych oraz wszelkich materiałów

potrzebnych do budowy jego tkanki,



po zakończeniu rozwoju płodu, jako narząd

mięśniowy, w czasie porodu wydala płód na

zewnątrz,



kształt spłaszczonej gruszki (7-9cm),



dzieli się na dwie zasadnicze części: TRZON i

SZYJKĘ:

- wewnątrz trzonu znajduje się jama macicy,

- szyjka macicy zbudowana jest ze zbitej tkanki

włóknistej.

POCHWA



przewód mięśniowo – błonisty,



głównym zadaniem pochwy jest przyjęcie nasienia,



w czasie porodu, służy jako kanał wyprowadzający

płód ,



leży w miednicy pomiędzy cewką moczową i

pęcherzem a odbytnicą,



przeciętna długość pochwy ( wzdłuż ściany przedniej)

ma 7,5cm a wzdłuż ściany tylnej – 9cm,



ściany pochwy przylegają do siebie,



ściana pochwy o grubości 3mm, składa się z 3

warstw:

a) błony zewnętrznej,

b) błony śluzowej,

c) błony mięśniowej.

SCHEMAT POCHWY,

MACICY, JAJOWODÓW

I JAJNIKÓW

PRZEKRÓJ

WZGÓREK ŁONOWY



zaokrąglona wyniosłość przed
spojeniem łonowym,



kształt trójkąta,



grubość wzgórka wynosi ok. 2-3 cm.

WARGI SROMOWE

Większe:



dwa, podłużne, silnie rozwinięte fałdy skórne,



odpowiednik moszny,



od tyłu wargi są połączone szerszą listewką skórną,

zwaną spoidłem tylnim, które jest położone ok. 2.5

cm od odbytu.

Mniejsze:



dwa , cienkie fałdy skórne ,



każda z warg dzieli się na dwa ramiona,



pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim,



na powierzchniach warg znajdują się gruczoły łojowe.

PRZEDSIONEK

POCHWY



eliptyczna, płytka przestrzeń,



w szparze tej znajduje się ujście
zewnętrzne cewki moczowej i ujście
pochwy,



ujście zewnętrzne cewki moczowej leży w
przedsionku pochwy ok. 2,5 cm poniżej
łechtaczki,



poniżej brodawki cewki moczowej znajduje
się ujście pochwy.

BŁONA DZIEWICZA

Ma kształt pierścienia, po pierwszym
stosunku płciowym błona pęka.

ŁECHTACZKA



narząd nie parzysty,



pełni rolę receptora i transformatora

bodźców czuciowych,



odpowiednik członka męskiego,



trzon łechtaczki ma kształt cylindra

długości ok. 2cm,



pod jej naskórkiem znajdują się liczne

nerwy oraz ciała czuciowe.

OPUSZKI

PRZEDSIONKA



parzyste twory zbudowane z tkanki
łącznej gąbczastej,



kształt migdała o długości 3-4 cm,



nie ulegają silniejszemu wzwodowi.

GRUCZOŁY

PRZEDSIONKOWE

WIĘKSZE



odpowiednik gruczołów cewkowych
męskich,



małe, okrągłe lub owalne twory
wielkości ziarenka fasoli,



gruczoły te produkują wydzielinę
śluzową.

SCHEMAT

NARZĄDÓW

ZEWNĘTRZNYCH

SUTEK

Jest to narząd parzysty, mający kształt

półkulisty lub stożkowaty. Są położone na

przedniej części klatki piersiowej.



na powierzchni wznosi się brodawka,



w czasie ciąży gruczoły sutkowe rozrastają

się, pod koniec ciąży gruczoły sutkowe

zaczynają produkować mleko,



nabrzmienie sutka przed cyklem

menstruacyjny następuje w skutek

przekrwienia tkanki międzyzrazikowej.

CYKL

MIESIĄCZKOWY

Cykl miesiączkowy kobiety – rozpoczyna się

pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego,

kończy zaś ostatniego dnia przed następną

miesiączką.

- czas trwania: od 27-30 dni

- średni czas trwania cyklu wynosi 28 dni

W ciągu każdego cyklu

miesiączkowego organizm kobiety jest

przygotowywany do tego aby mogła

zaistnieć ciąża. Główną rolę w tym zadaniu

odgrywają hormony płciowe - estrogeny i

progesteron, których działanie powtarza się w

każdym cyklu miesiączkowym.

FAZY CYKLU

MIESIĄCZKOWEGO

Cykl miesiączkowy podzielić można na 4 fazy.

Są to: 



faza krwawienia,



faza dojrzewania komórki jajowej,



faza jajeczkowania – owulacja,



faza ciałka żółtego.

ZAPŁODNIENIE,

CIĄŻA, PORÓD

W normalnych warunkach tylko jeden
plemnik może zapłodnić komórkę jajową.

Główka plemnika wnosi do komórki
jajowej 23 chromosomy i zapłodnione
jajo, zwane zygotą, uzyskuje pełny
garnitur 46 chromosów.

Płeć przyszłego dziecka zależy od
rodzaju plemnika, jaki wniknął do
komórki jajowej, a ściślej od zawartego w
nim chromosomu płciowego.

Podczas owulacji komórka jajowa
wydostaje się z jajnika bezpośrednio do
jamy otrzewnej, skąd musi wejść do
jajowodu.

Zapłodnienie jaja następuje zwykle
jeszcze wtedy, zanim trafi ono do
jajowodu lub wkrótce po tym, jak się w
nim znajdzie.

IMPLANTACJA

(WSZCZEPIENIE)

Po znalezieniu się w macicy zygoty przez dalsze 4-
5 dni czerpie subst. odżywcze zwane „mlekiem
macicznym”. Wszczepienie dzielącego się jaja do
śluzówki macicy następuje w 7-8 dniu po
zapłodnieniu. Kluczową rolę, w implantacji
odgrywają komórki torfoblstu. Wydzielane przez te
komórki enzymy trawią stykającą się z nim błonę
śluzową macicy, a równocześnie inne komórki
torfoblastu tworzą pomosty przyczepiające
torfoblast do brzegów wytrawionego zagłębienia
 w ten sposób zarodek jak gdyby „wyżera” sobie

w śluzówce macicy jamkę, do brzegów której
jednocześnie się przymocowuje.

CIĄŻA



trwa 10 miesięcy księżycowych, czyli 280 dni,



przez łożysko przepływa ok. ¾ l krwi na

minutę,



zwiększone łaknienie, wzrost ciężaru ciała +

wzrost ciężaru ciała płodu, ciężar płynu

owodniowego, błon płodowych, powiększenie

macicy i gruczołów sutkowych,



większa przemiana materii ok. 15%,



w ostatnim trymestrze ciąży następuje

największy wzrost płodu (ostatnie 2

miesiące).

PORÓD

Rozpoczyna się od rytmicznych i
nasilających się skurczów macicy, aż do
wydalenia płodu.

Przyczyny skurczów porodowych
macicy są dwojakie:
-wypływy hormonalne,
-czynniki mechaniczne.

MECHANIZM

PORODU

Na początku skurcze pojawiają się rzadko i trwają

ok. 1 min, następuje ich częstotliwości

intensywność wzrasta i w końcu występuję co 1-3

min. Równocześnie zaczynają się odruchowo

kurczyć mięśnie brzuch.

I okres – rozwarcie szyjki macicy (ok. 8-24h).

II okres – przechodzenie płodu w drogi rodne (1/2h);

odchodzenie wód poprzedzających, wody

następowy wypływają z chwilą przyjścia

noworodka na świat; przecinanie pępowiny.

III okres – od chwili urodzenia się noworodka do chwili

urodzenia się łożyska z błonami płodowymi (10-45

min).

TERMIN PORODU

Zakładając, że okres ciąży trwa 280 dni
od początku ostatniej miesiączki, datę
porodu obliczamy dodając do daty
ostatniej miesiączki 7 dni i odejmując 3
miesiące.

Dziękujemy
wszystkim za
uwagę 