ONTYCZNE

PODSTAWY

WYCHOWANIA

I JEGO FUNKCJE

SPOŁECZNE

ASPEKTY WYCHOWANIA

• Pedagogiczny
• Socjologiczny
• Psychologiczny

• Ontyczny (bytowy)

Aspekt ontyczny można

rozpatrywać pod kątem:

• Antropologii
• Aksjologii
• Teologii

Antropologia edukacji

• Próba udzielenia odpowiedzi na trzy źródłowe pytania

o naturę człowieka:

1) Kim jest człowiek w sferze ludzkiego trwania

„tu i teraz”?

2) Kim staje się człowiek w sferze ludzkiego czynu?

3) Kim ma być człowiek w sferze ludzkich dążeń?

• Cel stawianych pytań – odsłanianie głębszego sensu,

znaczenia oraz zróżnicowanie procesów

rozpoznawania, rozumienia, akceptowania i

respektowania wartości kulturowych w populacjach

ludzkich

Aksjologia edukacji

Definiowanie w kategoriach

filozoficznych istoty
porządku edukacyjnego

Teologia edukacji

Rozpatrywanie problemu sensu
i celu ostatecznego edukacji

Bytowy wymiar wychowania

• Zakłada otwarcie się na wszystkie poziomy

bytu ludzkiego:
1) materialno – biologicznego
2) psychiczno – duchowego

• Narzuca uwzględnienie specyficznych

wymagań:
1) złożoności i wieloaspektowości wychowania
2) antropologicznego charakteru wychowania
3) otwarcia się na wymiar religijny i duchowy

Treści wychowania związane z

ontycznymi korzeniami człowieka

• Samozależność
• Samopoznanie
• Samoopanowanie
• Rozumność
• Wstyd
• Wina i grzech
• Przeżycie sprawstwa czynu
• Miłość i śmierć
• Doświadczenie wolności

Funkcje społeczne ontycznych

podstaw wychowania

1. „Włączenie” jednostki do

grupy społecznej i jej

socjalizacja

• Wychowanie wspomaga socjalizację
• Jeśli człowiek jest wychowany to

łatwiej mu obcować z innymi ludźmi

2. Kształtowanie postawy

u osoby wychowywanej

• Względem siebie
• Względem Boga
• Względem stosunków

międzyludzkich i społecznych

3. Wychowanie jako urabianie

jednostki

• W sensie realnych potrzeb
• W sensie dążeń grupy społecznej

4. Umiejętność odnalezienia się

przez jednostkę we

współczesnym, cywilizowanym

świecie

5. Umiejętność sprostania

postawionym zadaniom

6. Korzystanie z możliwości

kulturalnego rozwoju

7. Umiejętność określenia celu

swoich działań i sposobu ich

realizacji

8. Zapewnienie ciągłości

kulturowej istnienia grupy

• Kształtowanie jednostki ->

przekazywanie tradycji i wartości

• Analogicznie – ciągłość biologiczna jest

zapewniana przez przyrost naturalny

9. Kształtowanie jednostki

• by przyczyniała się do realizacji i

kultywowania wartości
odpowiadającym społeczeństwu

• by umożliwić rozszerzenie mocy

grupy społecznej, a w rezultacie
wzmocnienia jej bytu

10. Uwzględnienie religii w

wychowaniu ontycznym

• Cel – nabywanie wizji świata i

kształtowanie światopoglądu

• Ukierunkowanie etyczne jednostki,

nabycie zasad moralnych

Bibliografia

• Janusz Gnitecki, Wstęp do ogólnej

metodologii badań w naukach
pedagogicznych, Poznań 2006, str.
94-95

• Marian Nowak, Teorie i koncepcje

wychowania, Warszawa 2008, str.
189-191