Leki działające na
mięśnie gładkie naczyń
• Pochodne tiazydowe
– Diazoksyd
• Pochodne hydrazynoftalazyny
– Dihydralazyna
– Hydralazyna
– Endralazyna
– Kadralazyna
• Pochodne pirymidyny
– Minoksydyl
• Pochodne nitroprusydku
– Nitroprusydek
• Pochodne 2-amino-1-fenyloetanolu
– Izoksupryna
– Bufenina
– Bametan
• Pochodne imidazoliny
– Fentazolina
– Tolazolina
• Kwas nikotynowy i pochodne
– Kwas nikotynowy
– Alkohol nikotynowy
– Nikotynian inozytolu
– Cyklonikat
• Pochodne puryny
– Pentyfilina
– Nikotynian ksantynolu
– Pentoksyfilina
– Nikotynian etofiliny
• Alkaloidy sporyszu
– Ergoloid
– Nicergolina
– Dihydroergokrystyna
Diazoksyd
• aktywator kanałów potasowych
wywołujący miejscową relaksację
mięśni gładkich poprzez zwiększanie
przepuszczalności błony komórkowej
dla jonów K
+
.
• Wypływ jonów potasowych z komórki
powoduje zamknięcie zależnych od
napięcia kanałów wapniowych, co
zmniejsza jej potencjał czynnościowy.
Diazoksyd-zastosowanie
• jako lek naczynio-rozkurczający w
leczeniu ostrego nadciśnienia
• jako lek ograniczający wydzielanie
insuliny w leczeniu cukrzycy lub
insulinoma
Dihydralazyna
• lek hipotensyjny, pochodna
hydrazynoftalazyny.
• Obniża przede wszystkim ciśnienie
rozkurczowe rozszerzając
bezpośrednio tętniczki obwodowe,
rozszerza naczynia krwionośne,
zwiększa przepływ krwi oraz
zmniejsza obciążenie następcze.
Dihydralazyna
• Wskazania:
– nadciśnienie tętnicze(zwykle w leczeniu
skojarzonym z beta-blokerami)
Dihydralazyna
• Przeciwwskazania:
– nadwrażliwość na lek
– zaburzenia krążenia mózgowego
– choroby serca
– tętniak rozwarstwiający aorty
Minoksydyl
• substancja, która stosowana zewnętrznie działa
stymulująco na mieszki włosowe (m.in. odwraca
proces ich miniaturyzacji w łysieniu typu męskiego).
• Efekt terapeutyczny w postaci odrastających
włosów występuje po ok. 4-6 miesiącach kuracji,
zahamowanie wypadania włosów już po 2
miesiącach stosowania.
• Doustnie stosowany wpływa bezpośrednio na
mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, aktywuje
kanały potasowe zależne od ATP i osłabia działanie
podnoszących ciśnienie amin katecholowych.
• Wywołuje odruchowe przyspieszenie akcji serca.
Minoksydyl
• Wskazania:
– Łysienie typu męskiego u mężczyzn oraz
u kobiet.
– Największa skuteczność we wczesnych
fazach procesu łysienia.
– Zaprzestanie kuracji może spowodować
cofanie się efektu leczniczego w ciągu
kilku miesięcy.
Minoksydyl
• Działania niepożądane:
– W miejscu aplikacji: zaczerwienienie,
swędzenie, suchość i łuszczenie się skóry,
czasem odbarwianie bądź wypadanie włosów,
zapalenie mieszków włosowych, reakcje
alergiczne (kontaktowe zapalenie skóry,
pokrzywka, rumień, nieżyt nosa, obrzęk
twarzy).
– Doustnie może spowodować spadek ciśnienia
i przyczynić się do niedokrwienia serca
(nasilenie objawów choroby wieńcowej).
Nitroprusydek sodu
• Stosowany w analizach chemicznych
oraz jako lek.
• Stosowany jest jako lek hipotensyjny
w stanach nagłych.
• Przy przedłużonym podawaniu
pojawiają się działania niepożądane,
związane z toksycznymi metabolitami,
cyjankami i tiocyjankami.
Tolazolina
• Blokuje zarówno receptory α
1
- jak i α
2
-
adrenergiczne.
• Znosi efekty pobudzenia tych receptorów
przez agonistów.
• Rozszerza obwodowe naczynia krwionośne.
• Przyspiesza czynność serca, wzmaga
perystaltykę przewodu pokarmowego.
• Podnosi także sekrecję błony śluzowej
żołądka.
Tolazolina
• Wskazania:
– choroby naczyń obwodowych
– zaburzenia krążenia u chorych z
miażdżycą
– chromanie przestankowe
– choroba Bürgera
– choroba Raynauda
– odmrożenia
Tolazolina
• Działania niepożądane
–
przyspieszenie akcji serca
–
zaburzenie rytmu mięśnia sercowego
–
spadek ciśnienia
–
rozszerzenie naczyń skórnych – przekrwienie
–
uaktywnienie lub nasilenie choroby wrzodowej
–
dezaktywacja dehydrogenazy alkoholowej –
wzrost stężenia formaldehydu we krwi i
nasilenie objawów nietolerancji na alkohol
(podobnie jak Disulfiram)
Kwas nikotynowy -
witamina PP - niacyna
• Rola w organizmie
– Współdziała w syntezie i rozkładzie
węglowodanów, kwasów tłuszczowych i
aminokwasów, w przemianach metabolicznych
mających na celu uwalnianie energii,
– uczestniczy w tworzeniu czerwonych ciałek krwi,
hamuje toksyczne działanie związków
chemicznych i leków, reguluje poziom cholesterolu
we krwi, rozszerza naczynia krwionośne,
oddziałuje korzystnie na system nerwowy i stan
psychiczny, poprawia ukrwienie skóry i kondycję
włosów.
Kwas nikotynowy
• Niedobór-objawy:
– Ogólne osłabienie, bezsenność, bóle głowy,
trudności z pamięcią, zaburzenia w działaniu
układu nerwowego: agresywne zachowanie,
wybuchy złości, niepokój, depresje, nadmierna
aktywność, pogorszenie stanu skóry, choroby
skórne, owrzodzenie warg, przebarwienia
(plamy) na skórze, pelagra - zwiększona
wrażliwość skóry na światło słoneczne.
– Charakterystyczne objawy to tzw. (zapalenie
skóry, biegunka, otępienie).
Kwas nikotynowy
• Działanie lipolitczne, zmniejsza poziom
cholesterolu we krwi
• Wpływa rozkurczowo na naczynia
krwionośne, szczególnie skórne.
• Wywołuje charakterystyczne
zaczerwienienie skóry i uczucie gorąca.
• W lecznictwie stosowany najczęściej z
metyloksantynami
• Zalecany w chromaniu przestankowym,
ch. Reynauda, zaburzeniach krążenia
mózgowego
Pentoksyfilina
• Zwiększa przepływ krwi przez naczynia
kończyn oraz naczynia mózgowe.
• Zmniejsza lepkość krwi i zmienia
metabolizm krwinek czerwonych,
zwiększając w nich stężenie ATP i
cyklicznych nukleotydów, co powoduje
zmianę ich kształtu.
• Hamuje agregację płytek krwi, poprzez
zwiększenie w nich biosyntezy cAMP i
prostacykliny, a zahamowanie biosyntezy
tromboksanu. Dzięki temu zapobiega
tworzeniu się zakrzepów.
Pentoksyfilina
• Lek stosuje się w chorobach
przebiegających ze zwężeniem
naczyń kończyn dolnych. Wyraźnie
zmniejsza on objawy chromania
przestankowego i przyśpiesza gojenie
się, stosowana w owrzodzeniach
niedokrwiennych kończyn dolnych.