Ocena stanu zdrowia
chorych na POChP w
czasie zaostrzeń
Adam Witkowski
Metody oceny zaostrzeń
• Do oceny samopoczucia i stanu
chorych i zakresu ich funkcjonowania
służą specjalnie konstruowane ankiety
• Są tworzone w taki sposób by
pozwalały na ocenę objawów z punktu
widzenia chorych
• Dotyczą wielu aspektów, od satysfakcji
pacjentów z opieki medycznej, aż po
całościowy wpływ na codzienne życie
• Ocenia się wpływ choroby na codzienne
życie, a wyniki przedstawia w skali
punktowej
• Ankiety stanowią narzędzie oceny wpływu
choroby na ogólne samopoczucie
pacjentów, w tym dokuczliwość objawów
choroby, takich jak:
– Duszność
Oraz wpływ na codzienne aktywności:
– Mycie się
– Ubieranie
Jak również na samoocenę chorego
Wszystkie metody analizy stanu
zdrowia chorych na POChP powinny
spełniać następujące warunki:
• Responsywność – jakie znaczenie
kliniczne mają obserwowane zmiany
oceny?
• Czułość – czy pozwala na rozróżnienie
pomiędzy różnymi stopniami ciężkości
choroby?
• Wiarygodność/rzetelność – czy pomiar
jest ważny w każdym przypadku?
• Walidacja/trafność – czy metoda pozwala
na ocenę tego, do czego się jej używa?
Metody oceny stanu zdrowia
dzieli się na 3 grupy w
zależności od celu:
• Metody generyczne (ogólne) – projektowane
są w taki sposób by umożliwiały
porównywanie pomiędzy różnymi grupami
chorób.
• Metody swoiste dla danej choroby – służy do
porównywania chorych w określonej grupie i
lepiej pokazują zmiany w przebiegu choroby.
• Metody służące do analizy kosztów
związanych z pogorszeniem stanu zdrowia
Skuteczność ankiet
• W bardzo dużym badaniu TORCH
udowodniono poprawę stanu zdrowia,
dzięki modyfikacji leczenia, przy
zastosowaniu ankiety oceniających
zaostrzenia POChP.
• Najczęściej stosowanymi w
zaostrzeniach POChP testami do oceny
stanu zdrowia są kwestionariusze SF36,
SGRQ, CRQ
• Spełniają one dobrze swoje zadanie,
pozwalając na wykazanie istotnego
negatywnego wpływu zaostrzeń choroby
na ocenę stanu zdrowia, w krótkiej jak i
w długiej obserwacji
• Czułość na zmiany związane ze
wzrostem aktywności choroby
potwierdzono w badaniach, w których
wykazano pogorszenie jakości życia w
przebiegu zaostrzeń i jej poprawę po
ustąpieniu zaostrzenia
Przyszłość oceny stanu zdrowia
w przebiegu zaostrzeń POChP
• Obecnie stosowane metody oceny stanu
zdrowia w rzetelny i czuły sposób
pozwalają na wykrywanie zmian
aktywności choroby.
• Konieczne są dalsze badania pozwalające
na uzyskanie informacji na temat
znaczenia tych metod w grupach o różnej
częstości występowania zaostrzeń oraz
określenie wartości predykcyjnej z
uwzględnieniem definicji zaostrzenia
• Każda nowa metoda musi zostać poddana
walidacji w odniesieniu do już istniejących
metod
• Dzięki temu dostarczą one więcej
przydatnych klinicznie informacji niż
aktualnie stosowane kwestionariusze,
zamiast stanowić ich ekwiwalent
• Przy konstruowaniu nowych narzędzi
psychometrycznych należy uwzględnić
zróżnicowanie objawów pomiędzy
chorymi i znaleźć efektywny sposób ich
monitorowania
• Nie będą mogły zastąpić starszych testów
• Aktualnie stosowane kwestionariusze
pozwalają ocenić wpływ aktywności
choroby na wiele aspektów składających
się na pojęcie „stan zdrowia”
• Ilościowa ocena zaostrzeń wykorzystuje
wąski zakres zagadnień opierających się
na analizie zakresu objawów, dobranych
w taki sposób, aby uwzględniały
elementy zaostrzeń o istotnym
znaczeniu dla pacjenta
• Stąd obydwa rodzaje narzędzi będą się
wzajemnie uzupełniały, skutkując
większą ilością informacji na temat
oceny stanu zdrowia w POChP