Istota zarządzania
Istota zarządzania
personelem
personelem
Czym jest zarządzanie
Czym jest zarządzanie
zasobami ludzkimi
zasobami ludzkimi
Zarządzanie zasobami ludzkimi
Zarządzanie zasobami ludzkimi
można zdefiniować jako strategię i
można zdefiniować jako strategię i
praktykę nabywania,
praktykę nabywania,
wykorzystywania (używania),
wykorzystywania (używania),
udoskonalania i zachowywania ludzi
udoskonalania i zachowywania ludzi
– ich możliwości i umiejętności w
– ich możliwości i umiejętności w
organizacji lub przedsiębiorstwie.
organizacji lub przedsiębiorstwie.
Cele zarządzania zasobami
Cele zarządzania zasobami
ludzkimi
ludzkimi
wykorzystanie zasobów ludzkich tak
wykorzystanie zasobów ludzkich tak
aby:
aby:
pracodawca osiągał możliwie największe
pracodawca osiągał możliwie największe
korzyści z ich zdolności,
korzyści z ich zdolności,
pracownicy uzyskiwali zarówno materialne,
pracownicy uzyskiwali zarówno materialne,
jak i psychologiczne nagrody wynikające z
jak i psychologiczne nagrody wynikające z
ich pracy.
ich pracy.
Cele zarządzania zasobami
Cele zarządzania zasobami
ludzkimi
ludzkimi
Niewłaściwe wykorzystanie zasobów
Niewłaściwe wykorzystanie zasobów
ludzkich:
ludzkich:
Nadmierne obciążenie zadaniami –
Nadmierne obciążenie zadaniami –
eksploatacja
eksploatacja
Mobbing – poddawanie pracownika presji
Mobbing – poddawanie pracownika presji
Prowadzi do:
Prowadzi do:
Przemęczenia i wypalenia zawodowego
Przemęczenia i wypalenia zawodowego
Spadku efektywności pracownika
Spadku efektywności pracownika
Znaczenie zasobów
Znaczenie zasobów
ludzkich
ludzkich
Kapitał ludzki źródłem wartości
Kapitał ludzki źródłem wartości
firmy
firmy
W dynamicznie rozwijającym się
W dynamicznie rozwijającym się
otoczeniu zasoby ludzkie są
otoczeniu zasoby ludzkie są
czynnikiem przewagi konkurencyjnej
czynnikiem przewagi konkurencyjnej
Wyjątkowość zasobów ludzkich ze
Wyjątkowość zasobów ludzkich ze
względu na ich elastyczność
względu na ich elastyczność
Przegląd koncepcji
Przegląd koncepcji
realizowania funkcji
realizowania funkcji
personalnej
personalnej
1900- 1945 działania operacyjne
1900- 1945 działania operacyjne
1945 – 80 działania taktyczne
1945 – 80 działania taktyczne
Lata 80 – zarządzanie zasobami
Lata 80 – zarządzanie zasobami
ludzkimi
ludzkimi
Lata 90 – strategiczne zarządzanie
Lata 90 – strategiczne zarządzanie
zasobami ludzkimi
zasobami ludzkimi
Zarządzanie zasobami
Zarządzanie zasobami
ludzkimi obejmuje
ludzkimi obejmuje
Planowanie w zakresie zasobów ludzkich
Planowanie w zakresie zasobów ludzkich
Rekrutację i selekcję, w tym kontakty z rynkiem pracy
Rekrutację i selekcję, w tym kontakty z rynkiem pracy
Wdrażanie skutecznych systemów motywacyjnych, a w
Wdrażanie skutecznych systemów motywacyjnych, a w
szczególności
szczególności
określanie zasad wynagradzania poprzez klasyfikację
określanie zasad wynagradzania poprzez klasyfikację
stanowisk, wartościowanie pracy
stanowisk, wartościowanie pracy
pomoc w rozwoju zawodowym pracowników: szkolenia,
pomoc w rozwoju zawodowym pracowników: szkolenia,
wytyczanie indywidualnych ścieżek kariery
wytyczanie indywidualnych ścieżek kariery
opracowanie i wdrażanie systemu ocen okresowych
opracowanie i wdrażanie systemu ocen okresowych
Współpracę ze związkami zawodowymi: kwestie socjalne,
Współpracę ze związkami zawodowymi: kwestie socjalne,
stosunki pracownicze, bhp, prawo pracy
stosunki pracownicze, bhp, prawo pracy
Stosunki pracownicze
Stosunki pracownicze
BHP, prawo pracy
BHP, prawo pracy
Przygotowywanie pracowników do odejścia z firmy
Przygotowywanie pracowników do odejścia z firmy
Planowanie zasobów
Planowanie zasobów
ludzkich
ludzkich
Ilu pracowników i o jakich
Ilu pracowników i o jakich
kwalifikacjach będzie potrzebnych
kwalifikacjach będzie potrzebnych
do realizacji celów organizacji
do realizacji celów organizacji
Przegląd sytuacji
Przegląd sytuacji
Przegląd zasobów ludzkich
Przegląd zasobów ludzkich
Planowanie zatrudnienia w
Planowanie zatrudnienia w
organizacji
organizacji
Planowanie potrzeb
personalnych (PP)
Przewidywana
liczba i struktura
zatrudnienia (WP)
Przyporządkowanie
personelu dla
stanowisk pracy
Wymagana liczba i
rodzaj personelu
(PP)
Porównanie potrzeb personalnych z wyposażeniem personelu
PP < WP
PP = WP
PP > WP
Planowanie przyjęć,
przemieszczeń i/lub
rozwoju personelu
Planowanie obsad
personalnych
Planowanie
zwolnień personelu
Planowanie obsad
personalnych (OP)
Planowanie
wyposażenia
personalnego (WP)
Planowanie zasobów
Planowanie zasobów
ludzkich
ludzkich
Jest powiązane z:
Jest powiązane z:
Planem strategicznym
Planem strategicznym
Planem finansowym
Planem finansowym
Oceną wyników pracy
Oceną wyników pracy
Wybór modelu polityki
Wybór modelu polityki
personalnej
personalnej
Model kapitału ludzkiego
Model kapitału ludzkiego
Model sita
Model sita
Model mieszany
Model mieszany
Model sita
Model sita
Dorosły ukształtowany człowiek nie ulega
Dorosły ukształtowany człowiek nie ulega
istotnym zmianom
istotnym zmianom
Doskonalenie i rozwój pracowników ma
Doskonalenie i rozwój pracowników ma
drugorzędne znaczenie
drugorzędne znaczenie
Sprawą kluczową jest rekrutacja w oparciu
Sprawą kluczową jest rekrutacja w oparciu
o kryteria formalne i właściwa selekcja
o kryteria formalne i właściwa selekcja
również w trakcie pracy
również w trakcie pracy
Decydujące kryterium selekcji to
Decydujące kryterium selekcji to
przydatność jednostki do wykonywania
przydatność jednostki do wykonywania
określonych zadań udokumentowana
określonych zadań udokumentowana
zaświadczeniami, dyplomami
zaświadczeniami, dyplomami
Model sita
Model sita
Podstawą awansu jest kryterium zadaniowe
Podstawą awansu jest kryterium zadaniowe
Jednostki gorsze należy zastępować bardziej
Jednostki gorsze należy zastępować bardziej
użytecznymi
użytecznymi
Sytuacja stałej konkurencji skłoni
Sytuacja stałej konkurencji skłoni
pracowników do efektywniejszej pracy
pracowników do efektywniejszej pracy
Minimalizuje się koszty polityki personalnej
Minimalizuje się koszty polityki personalnej
Stosuje się motywację ekonomiczną,
Stosuje się motywację ekonomiczną,
zróżnicowanie nagród dla lepszych i
zróżnicowanie nagród dla lepszych i
gorszych
gorszych
Model kapitału ludzkiego
Model kapitału ludzkiego
kluczowymi kryteriami w rekrutacji są osobowość i
kluczowymi kryteriami w rekrutacji są osobowość i
predyspozycje kandydata, a nie jego wykształcenie
predyspozycje kandydata, a nie jego wykształcenie
formalne i dotychczasowe doświadczenia zawodowe
formalne i dotychczasowe doświadczenia zawodowe
organizacja stwarza warunki dla rozwoju pracowników
organizacja stwarza warunki dla rozwoju pracowników
Otwarty umysł, chęć ciągłej nauki, tolerancja dla zmiany i
Otwarty umysł, chęć ciągłej nauki, tolerancja dla zmiany i
ryzyka są niezbędne
ryzyka są niezbędne
zwalnianie ludzi to ostateczność, trzeba ich szkolić,
zwalnianie ludzi to ostateczność, trzeba ich szkolić,
przenosić na stanowiska, gdzie będą mieli możliwości
przenosić na stanowiska, gdzie będą mieli możliwości
wykorzystać swoje umiejętności i predyspozycje.
wykorzystać swoje umiejętności i predyspozycje.
Motywacja ma wiele wymiarów i wszystkie należy
Motywacja ma wiele wymiarów i wszystkie należy
uwzględnić:
uwzględnić:
ekonomiczny – płace, premie, bonusy
ekonomiczny – płace, premie, bonusy
społeczny – władza, odpowiedzialność
społeczny – władza, odpowiedzialność
techniczny – rozwiązywanie problemów
techniczny – rozwiązywanie problemów
psychologiczny – uznanie, zaufanie, samorealizacja
psychologiczny – uznanie, zaufanie, samorealizacja
Model kapitału ludzkiego
Model kapitału ludzkiego
W celu kumulowania kapitału ludzkiego
W celu kumulowania kapitału ludzkiego
firmy stosujące ten model stawiają na
firmy stosujące ten model stawiają na
zatrudnienie długookresowe, inwestują w
zatrudnienie długookresowe, inwestują w
szkolenia i rozwój pracowników.
szkolenia i rozwój pracowników.
Osobowość, postawa, aspiracje pracownika
Osobowość, postawa, aspiracje pracownika
są ważniejsze, niż jego formalne kwalifikacje
są ważniejsze, niż jego formalne kwalifikacje
Takie podejście przynosi lojalność i
Takie podejście przynosi lojalność i
stabilność kadry. Pracownicy odpłacają się
stabilność kadry. Pracownicy odpłacają się
jakością i efektywnością pracy,
jakością i efektywnością pracy,
zaangażowaniem w pracy.
zaangażowaniem w pracy.
Rekrutacja obejmuje:
Rekrutacja obejmuje:
opracowanie prognoz dotyczących potrzeb zasobów
opracowanie prognoz dotyczących potrzeb zasobów
ludzkich w oparciu o plany rozwoju firmy
ludzkich w oparciu o plany rozwoju firmy
kontakty z rynkiem pracy
kontakty z rynkiem pracy
Sporządzenie opisu stanowiska, na którym jest wakat
Sporządzenie opisu stanowiska, na którym jest wakat
Opracowanie strategii rekrutacji: „kapitał ludzki”, „sito”,
Opracowanie strategii rekrutacji: „kapitał ludzki”, „sito”,
priorytety, specjalne programy
priorytety, specjalne programy
Ocena kosztów - uwzględnienie budżetu firmy
Ocena kosztów - uwzględnienie budżetu firmy
Określenie skąd będą rekrutowani kandydaci: ogłoszenie w
Określenie skąd będą rekrutowani kandydaci: ogłoszenie w
prasie, szkoły, uczelnie, konkurencyjne firmy, urzędy
prasie, szkoły, uczelnie, konkurencyjne firmy, urzędy
zatrudnienia, krąg rodzinny, znajomi, firmy konsultingowe,
zatrudnienia, krąg rodzinny, znajomi, firmy konsultingowe,
czyli rekrutacja zewnętrzna lub w ramach organizacji, czyli
czyli rekrutacja zewnętrzna lub w ramach organizacji, czyli
rekrutacja wewnętrzna
rekrutacja wewnętrzna
Włączenie właściwych osób w proces selekcji
Włączenie właściwych osób w proces selekcji
Określenie charakteru i metod oceny kandydatów
Określenie charakteru i metod oceny kandydatów
Celem rekrutacji jest:
Celem rekrutacji jest:
zatrudnienie pracownika, który w
zatrudnienie pracownika, który w
największym stopniu dostosuje się
największym stopniu dostosuje się
zarówno do wymagań stanowiska,
zarówno do wymagań stanowiska,
jak i wymagań organizacji
jak i wymagań organizacji
Realizacja planów obsadzania
Realizacja planów obsadzania
stanowisk w oparciu opracowane
stanowisk w oparciu opracowane
prognozy dotyczące potrzeb zasobów
prognozy dotyczące potrzeb zasobów
ludzkich
ludzkich
Rekrutacja - punkt
Rekrutacja - punkt
wyjścia
wyjścia
sporządzenie opisu stanowiska
sporządzenie opisu stanowiska
kluczowe zadania i zakres obowiązków
kluczowe zadania i zakres obowiązków
wymagane kwalifikacje i umiejętności
wymagane kwalifikacje i umiejętności
predyspozycje niezbędne do wykonywania
predyspozycje niezbędne do wykonywania
tych zadań.
tych zadań.
Opis stanowiska określa:
Opis stanowiska określa:
nazwę stanowiska, wydziału, firmy, bezpośredniego
nazwę stanowiska, wydziału, firmy, bezpośredniego
przełożonego - komu podlega, podwładnych - kim
przełożonego - komu podlega, podwładnych - kim
kieruje
kieruje
cel stanowiska, kluczowe zadania, szczegółowy opis
cel stanowiska, kluczowe zadania, szczegółowy opis
czynności, standardy ich wykonania terminowe,
czynności, standardy ich wykonania terminowe,
ilościowe, jakościowe
ilościowe, jakościowe
zakres odpowiedzialności materialnej
zakres odpowiedzialności materialnej
czas pracy - wymagania i czynności specjalne
czas pracy - wymagania i czynności specjalne
wymagane kwalifikacje, doświadczenie,
wymagane kwalifikacje, doświadczenie,
wykształcenie, umiejętności, predyspozycje na
wykształcenie, umiejętności, predyspozycje na
poziomie minimalnym i na poziomie pożądanym
poziomie minimalnym i na poziomie pożądanym
główne kryteria efektywności
główne kryteria efektywności
kto przyjmuje zastępstwo w razie nieobecności
kto przyjmuje zastępstwo w razie nieobecności
Rodzaje rekrutacji
Rodzaje rekrutacji
Wewnętrzna-rozpatrywanie
Wewnętrzna-rozpatrywanie
kandydatur już zatrudnionych
kandydatur już zatrudnionych
pracowników do objęcia wyższych
pracowników do objęcia wyższych
stanowisk w organizacji.
stanowisk w organizacji.
Zewnętrzna-pozyskiwanie poza
Zewnętrzna-pozyskiwanie poza
organizacją kandydatów
organizacją kandydatów
ubiegających się o pracę
ubiegających się o pracę
Rekrutacja wewnętrzna
Rekrutacja wewnętrzna
Zalety:
Zalety:
Większa łatwość oswojenia się z nowymi
Większa łatwość oswojenia się z nowymi
obowiązkami spowodowana znajomością
obowiązkami spowodowana znajomością
firmy: jej kultury organizacyjnej,
firmy: jej kultury organizacyjnej,
współpracowników, procedur
współpracowników, procedur
Minimalizacja ryzyka wyboru niewłaściwego
Minimalizacja ryzyka wyboru niewłaściwego
kandydata – więcej przesłanek do podjęcia
kandydata – więcej przesłanek do podjęcia
trafnej decyzji
trafnej decyzji
Niższe koszty
Niższe koszty
Wzrost motywacji pracowników, dla których
Wzrost motywacji pracowników, dla których
stwarza się realne szanse awansu
stwarza się realne szanse awansu
Wzrost lojalności pracowników
Wzrost lojalności pracowników
Rekrutacja wewnętrzna
Rekrutacja wewnętrzna
Wady:
Wady:
Trzymanie się dotychczas stosowanych w
Trzymanie się dotychczas stosowanych w
firmie rozwiązań, nawyków, ryzykiem
firmie rozwiązań, nawyków, ryzykiem
popełniania tych samych błędów
popełniania tych samych błędów
Trudnością wejścia w rolę przełożonego
Trudnością wejścia w rolę przełożonego
osoby, która dotychczas pracowała na
osoby, która dotychczas pracowała na
równoległym stanowisku
równoległym stanowisku
Możliwym pogorszeniem atmosfery w
Możliwym pogorszeniem atmosfery w
zespole, rywalizacją, zawiścią
zespole, rywalizacją, zawiścią
Wyborem kandydata zakłóconym
Wyborem kandydata zakłóconym
wcześniejszą znajomością, czynnikami
wcześniejszą znajomością, czynnikami
subiektywnymi w ocenie tego pracownika
subiektywnymi w ocenie tego pracownika
Rekrutacja zewnętrzna
Rekrutacja zewnętrzna
Zalety:
Zalety:
pozyskanie osoby, która przeprowadzi
pozyskanie osoby, która przeprowadzi
radykalne zmiany
radykalne zmiany
wdrożenie nowych koncepcji, nowych
wdrożenie nowych koncepcji, nowych
rozwiązań i brak obciążenia starymi nawykami
rozwiązań i brak obciążenia starymi nawykami
zwiększenie potencjału intelektualnego kadry,
zwiększenie potencjału intelektualnego kadry,
transfer wiedzy do organizacji
transfer wiedzy do organizacji
łatwiejsze zbudowanie autorytetu przez osobę
łatwiejsze zbudowanie autorytetu przez osobę
spoza firmy
spoza firmy
możliwość wyboru z dużo większej liczby
możliwość wyboru z dużo większej liczby
kandydatów, niż w przypadku rekrutacji
kandydatów, niż w przypadku rekrutacji
wewnętrznej.
wewnętrznej.
Rekrutacja zewnętrzna
Rekrutacja zewnętrzna
Wady:
Wady:
spadek motywacji już zatrudnionych
spadek motywacji już zatrudnionych
pracowników firmy
pracowników firmy
Wyższe ryzyko popełnienia błędu w doborze
Wyższe ryzyko popełnienia błędu w doborze
pracownika
pracownika
Wyższe koszty
Wyższe koszty
dłuższy okres adaptacji nowego pracownika
dłuższy okres adaptacji nowego pracownika
w organizacji
w organizacji
Którą strategię rekrutacji
Którą strategię rekrutacji
wybrać?
wybrać?
Aby dokonać słusznego wyboru
Aby dokonać słusznego wyboru
należy wybrać takie czynniki jak:
należy wybrać takie czynniki jak:
stan własnych zasobów ludzkich
stan własnych zasobów ludzkich
struktura organizacji i wielkość
struktura organizacji i wielkość
organizacji
organizacji
płace oferowane przez firmę
płace oferowane przez firmę
Kultura organizacyjna
Kultura organizacyjna
Specyfika stanowiska
Specyfika stanowiska
Sytuacja na rynku pracy
Sytuacja na rynku pracy
Motywowanie
Motywowanie
Motywowanie ma kluczowe znaczenie,
Motywowanie ma kluczowe znaczenie,
ale skutecznie motywować wcale nie jest
ale skutecznie motywować wcale nie jest
łatwo
łatwo
Firmy szukając przewagi konkurencyjnej
Firmy szukając przewagi konkurencyjnej
muszą się troszczyć o zaangażowanie
muszą się troszczyć o zaangażowanie
swoich pracowników i odwołują się do
swoich pracowników i odwołują się do
całego zestawu motywatorów.
całego zestawu motywatorów.
Jakich?
Jakich?
Przyjrzymy się ich klasyfikacji
Przyjrzymy się ich klasyfikacji
Motywatory
Motywatory
Płacowe
Płacowe
Materialne pozapłacowe – świadczenia
Materialne pozapłacowe – świadczenia
dodatkowe:
dodatkowe:
Samochód, telefon, laptop ( sprzyjające warunki
Samochód, telefon, laptop ( sprzyjające warunki
pracy)
pracy)
Mieszkanie służbowe
Mieszkanie służbowe
Pożyczki
Pożyczki
Opcje na akcje firmy
Opcje na akcje firmy
Posiłki, ubrania
Posiłki, ubrania
Inne świadczenia wynikające ze specyfiki usług,
Inne świadczenia wynikające ze specyfiki usług,
produktów oferowanych przez daną organizację
produktów oferowanych przez daną organizację
Motywatory
Motywatory
Niematerialne
Niematerialne
Szkolenia i możliwość rozwoju zawodowego
Szkolenia i możliwość rozwoju zawodowego
pomagają osiągać lepsze rezultaty, przez co
pomagają osiągać lepsze rezultaty, przez co
zyskiwać nagrody organizacyjne oraz
zyskiwać nagrody organizacyjne oraz
wzmacniać pozycję na rynku pracy
wzmacniać pozycję na rynku pracy
Klimat w pracy, który stwarza bezpośredni
Klimat w pracy, który stwarza bezpośredni
przełożony
przełożony
Atmosfera w pracy – grono współpracowników
Atmosfera w pracy – grono współpracowników
Elastyczny czas pracy
Elastyczny czas pracy
Duży zakres swobody i odpowiedzialności w
Duży zakres swobody i odpowiedzialności w
wykonywaniu pracy
wykonywaniu pracy
Funkcje systemu
Funkcje systemu
motywacyjnego
motywacyjnego
pobudzanie do wydajnej i efektywnej pracy
pobudzanie do wydajnej i efektywnej pracy
zachęcanie do rozwoju i gotowości do podejmowania
zachęcanie do rozwoju i gotowości do podejmowania
nowych zadań – stwarzanie ku temu warunków
nowych zadań – stwarzanie ku temu warunków
wzmacnianie lojalności i zaangażowania
wzmacnianie lojalności i zaangażowania
pracowników, zatrzymanie wartościowych
pracowników, zatrzymanie wartościowych
pracowników w firmie
pracowników w firmie
ukierunkowanie działań pracowników – wskazywanie
ukierunkowanie działań pracowników – wskazywanie
i wzmacnianie pożądanych zachowań
i wzmacnianie pożądanych zachowań
kształtowanie pozytywnego wizerunku firmy wśród
kształtowanie pozytywnego wizerunku firmy wśród
klientów wewnętrznych i zewnętrznych
klientów wewnętrznych i zewnętrznych
przyciąganie odpowiednich kandydatów do
przyciąganie odpowiednich kandydatów do
organizacji
organizacji
Warunki skutecznej
Warunki skutecznej
motywacji
motywacji
Dostrzegać sukcesy i porażki
Dostrzegać sukcesy i porażki
Reagować szybko i konsekwentnie
Reagować szybko i konsekwentnie
Wynagrodzenie musi zaspokoić
Wynagrodzenie musi zaspokoić
podstawowe potrzeby
podstawowe potrzeby
Uwzględnić różne potrzeby i aspiracje
Uwzględnić różne potrzeby i aspiracje
Nagradzać atrakcyjnie, karać surowo
Nagradzać atrakcyjnie, karać surowo
Nagradzać wybitnych
Nagradzać wybitnych
Nie karać przy innych
Nie karać przy innych
Koszty braku
Koszty braku
motywowania
motywowania
Spadek zaangażowania pracowników i chęci
Spadek zaangażowania pracowników i chęci
do osiągania lepszych wyników w pracy
do osiągania lepszych wyników w pracy
Niska efektywność, słabe wyniki pracy
Niska efektywność, słabe wyniki pracy
prowadzą do osłabienia pozycji
prowadzą do osłabienia pozycji
konkurencyjnej organizacji
konkurencyjnej organizacji
Duża rotacja pracowników, które generuje
Duża rotacja pracowników, które generuje
koszty płynności kadr
koszty płynności kadr
Brak stabilnej, doświadczonej i
Brak stabilnej, doświadczonej i
zaangażowanej kadry to niska jakość
zaangażowanej kadry to niska jakość
obsługi, spadek zaufania i utrata klientów
obsługi, spadek zaufania i utrata klientów
Wynagrodzenie jako
Wynagrodzenie jako
czynnik motywacyjny przez
czynnik motywacyjny przez
zasadę „proporcjonalności
zasadę „proporcjonalności
przyrostu”
przyrostu”
zasadę „wielkości oczekiwanej”
zasadę „wielkości oczekiwanej”
zasadę „ograniczonej
zasadę „ograniczonej
dostępności”
dostępności”
zasadę „psychologicznej
zasadę „psychologicznej
odległości”
odległości”
zasadę „prawidłowej
zasadę „prawidłowej
orientacji”
orientacji”
Zasada „proporcjonalności
Zasada „proporcjonalności
przyrostu”
przyrostu”
- im większy odstęp czasowy
- im większy odstęp czasowy
pomiędzy wykonanym zadaniem, a
pomiędzy wykonanym zadaniem, a
uzyskanym za to wynagrodzeniem, tym
uzyskanym za to wynagrodzeniem, tym
mniejsze znaczenie motywacyjne tego
mniejsze znaczenie motywacyjne tego
wynagrodzenia
wynagrodzenia
Zasada „wielkości oczekiwanej”
Zasada „wielkości oczekiwanej”
-
-
wzrost wynagrodzenia musi być
wzrost wynagrodzenia musi być
proporcjonalny do poziomu
proporcjonalny do poziomu
uzyskiwanego dotychczas; wzrost zbyt
uzyskiwanego dotychczas; wzrost zbyt
mały może wręcz motywację pracownika
mały może wręcz motywację pracownika
osłabić
osłabić
Zasada „psychologicznej
Zasada „psychologicznej
odległości” -
odległości” -
ogólna dostępność
ogólna dostępność
wynagrodzeń (ich wzrostu) sprawiają,
wynagrodzeń (ich wzrostu) sprawiają,
że będą one tracić swoją wartość
że będą one tracić swoją wartość
motywującą
motywującą
Zasada „prawidłowej orientacji”
Zasada „prawidłowej orientacji”
-
-
pracownik musi posiadać wiedzę i
pracownik musi posiadać wiedzę i
świadomość o związku pomiędzy
świadomość o związku pomiędzy
danym działaniem, a otrzymywanym
danym działaniem, a otrzymywanym
wynagrodzeniem
wynagrodzeniem
Wynagrodzenie
Wynagrodzenie
Płaca zasadnicza: stałe wynagrodzenie, nie
Płaca zasadnicza: stałe wynagrodzenie, nie
ma związku z bieżącymi wynikami, okresowo
ma związku z bieżącymi wynikami, okresowo
podwyższane na bazie kompetencji,
podwyższane na bazie kompetencji,
osiągnięć, ruchów płac na rynku
osiągnięć, ruchów płac na rynku
Premia: wypłata okresowa powiązana z
Premia: wypłata okresowa powiązana z
efektywnością indywidualną, grupową lub
efektywnością indywidualną, grupową lub
firmy
firmy
Świadczenia w naturze
Świadczenia w naturze
Dodatki za: pracę zmianową, warunki pracy,
Dodatki za: pracę zmianową, warunki pracy,
wiek/staż, używanie pewnego sprzętu,
wiek/staż, używanie pewnego sprzętu,
rozłąkę z rodziną
rozłąkę z rodziną
Determinanty płacy
Determinanty płacy
zasadniczej - stałej
zasadniczej - stałej
Zakres odpowiedzialności stanowiska,
Zakres odpowiedzialności stanowiska,
rodzaj zadań
rodzaj zadań
Niezbędne kompetencje
Niezbędne kompetencje
Udział w generowaniu zysku
Udział w generowaniu zysku
Wkład w rozwój firmy
Wkład w rozwój firmy
Historia przeszłych osiągnięć – jako
Historia przeszłych osiągnięć – jako
wskaźnik przyszłych dokonań
wskaźnik przyszłych dokonań
Doświadczenie ( staż pracy)
Doświadczenie ( staż pracy)
Niekorzystne warunki pracy
Niekorzystne warunki pracy
Wymagany wysiłek
Wymagany wysiłek
Wynagrodzenie zmienne
Wynagrodzenie zmienne
Zobowiązanie pracodawcy do wypłaty
Zobowiązanie pracodawcy do wypłaty
dodatkowego wynagrodzenia pod
dodatkowego wynagrodzenia pod
warunkiem realizacji konkretnych
warunkiem realizacji konkretnych
zadań
zadań
Większe uznanie dla pracowników
Większe uznanie dla pracowników
osiągających najlepsze wyniki i/lub
osiągających najlepsze wyniki i/lub
promowanie pracy zespołowej
promowanie pracy zespołowej
Koncentruje wysiłki pracowników na
Koncentruje wysiłki pracowników na
kluczowych celach ich pracy
kluczowych celach ich pracy
Promuje przedsiębiorczość
Promuje przedsiębiorczość
System wynagrodzeń
System wynagrodzeń
powinien
powinien
umożliwiać przyciągnięcie, utrzymanie i
umożliwiać przyciągnięcie, utrzymanie i
zmotywowanie odpowiedniej liczby
zmotywowanie odpowiedniej liczby
wykwalifikowanych pracowników
wykwalifikowanych pracowników
oferować konkurencyjne wynagrodzenie
oferować konkurencyjne wynagrodzenie
– być
– być
spójny z sytuacją na zewnętrznym rynku
spójny z sytuacją na zewnętrznym rynku
wynagrodzeń.
wynagrodzeń.
Być wewnętrznie spójny
Być wewnętrznie spójny
- odzwierciedlać różnice
- odzwierciedlać różnice
w rzeczywistych umiejętnościach i kompetencjach
w rzeczywistych umiejętnościach i kompetencjach
stanowiących realną wartość dla firmy, znaczenie
stanowiących realną wartość dla firmy, znaczenie
poszczególnych stanowisk i pracowników na tych
poszczególnych stanowisk i pracowników na tych
stanowiskach. Nie powinno być jednak znacznych
stanowiskach. Nie powinno być jednak znacznych
dysproporcji w wynagrodzeniach pracowników na
dysproporcji w wynagrodzeniach pracowników na
analogicznych stanowiskach.
analogicznych stanowiskach.
Ocena wyników pracy
Ocena wyników pracy
pracownika
pracownika
Jest sporządzana przynajmniej raz w
Jest sporządzana przynajmniej raz w
roku, według opracowanego w firmie
roku, według opracowanego w firmie
kwestionariusza
kwestionariusza
To formalna procedura – znane
To formalna procedura – znane
kryteria oceny
kryteria oceny
Ocena wyników pracy
Ocena wyników pracy
pracownika
pracownika
porównanie faktycznych wyników pracy wobec
porównanie faktycznych wyników pracy wobec
ustalonych celów, obowiązków, jakie miał do
ustalonych celów, obowiązków, jakie miał do
wykonania pracownik
wykonania pracownik
ocena ogólna pracownika: np. w pięciostopniowej
ocena ogólna pracownika: np. w pięciostopniowej
skali
skali
ocena wyników pracy dokonywana przez
ocena wyników pracy dokonywana przez
zwierzchnika powinna być omawiana z
zwierzchnika powinna być omawiana z
pracownikiem, który ma możliwość przedstawienia
pracownikiem, który ma możliwość przedstawienia
swojej opinii.
swojej opinii.
ocena wyników pracy pracowników jest podstawą
ocena wyników pracy pracowników jest podstawą
decyzji szkoleniowych, awansów, rekrutacji -
decyzji szkoleniowych, awansów, rekrutacji -
informacja o mocnych i słabych stronach
informacja o mocnych i słabych stronach
potencjału społecznego organizacji
potencjału społecznego organizacji
Błędy w ocenianiu
Błędy w ocenianiu
Brak określenia klarownych kryteriów
Brak określenia klarownych kryteriów
oceny - pracownik nie wie, według jakich
oceny - pracownik nie wie, według jakich
kryteriów będzie oceniany
kryteriów będzie oceniany
Faworyzowanie pracowników, którzy są
Faworyzowanie pracowników, którzy są
sympatyczni i z którymi miło się
sympatyczni i z którymi miło się
współpracuje, przy surowszym ocenianiu
współpracuje, przy surowszym ocenianiu
wyników pracy pracowników, których
wyników pracy pracowników, których
osobowość przełożonemu nie odpowiada
osobowość przełożonemu nie odpowiada
Zawyżanie oceny wszystkich pracowników
Zawyżanie oceny wszystkich pracowników
i pomijanie problemów, żeby nie
i pomijanie problemów, żeby nie
demotywować pracowników
demotywować pracowników
Błędy w ocenianiu
Błędy w ocenianiu
Ocena nie powinna dotyczyć
Ocena nie powinna dotyczyć
charakteru i osobowości pracownika
charakteru i osobowości pracownika
Ocena powinna dotyczyć zachowań i
Ocena powinna dotyczyć zachowań i
wyników, jakie osiąga pracownik
wyników, jakie osiąga pracownik
Korzyści systemu ocen
Korzyści systemu ocen
okresowych
okresowych
Identyfikacja mocnych stron
Identyfikacja mocnych stron
pracowników, możliwość wspierania
pracowników, możliwość wspierania
dalszego ich rozwoju w kierunkach
dalszego ich rozwoju w kierunkach
zgodnych z oczekiwaniami
zgodnych z oczekiwaniami
pracowników.
pracowników.
Organizacja ma informację o
Organizacja ma informację o
efektywności ocenianych
efektywności ocenianych
pracowników i może sprawiedliwie
pracowników i może sprawiedliwie
rozdzielać nagrody organizacyjne.
rozdzielać nagrody organizacyjne.
Szkolenie i doskonalenie
Szkolenie i doskonalenie
powinny wspomagać realizację
powinny wspomagać realizację
celów organizacji
celów organizacji
należy uwzględniać tylko te cele
należy uwzględniać tylko te cele
poszczególnych osób, czy działów,
poszczególnych osób, czy działów,
które są zgodne z celami i wizją
które są zgodne z celami i wizją
rozwoju organizacji
rozwoju organizacji
plan szkoleniowy powinien być
plan szkoleniowy powinien być
również zintegrowany z sytuacją
również zintegrowany z sytuacją
finansową organizacji
finansową organizacji
Inwestowanie w
Inwestowanie w
szkolenia
szkolenia
Służy zapewnieniu pracownikom wiedzy i
Służy zapewnieniu pracownikom wiedzy i
umiejętności potrzebnych do wykonywania
umiejętności potrzebnych do wykonywania
aktualnie przydzielonych im zadań
aktualnie przydzielonych im zadań
Ma na celu przygotowanie ich do
Ma na celu przygotowanie ich do
wykonywania nowych zadań, związanych z
wykonywania nowych zadań, związanych z
objęciem nowego stanowiska, zmianami
objęciem nowego stanowiska, zmianami
organizacyjnymi lub prawnymi, wejściem na
organizacyjnymi lub prawnymi, wejściem na
nowy rynek, wprowadzeniem nowego
nowy rynek, wprowadzeniem nowego
produktu lub technologii
produktu lub technologii
Wybrane rodzaje szkoleń
Wybrane rodzaje szkoleń
wprowadzające do organizacji „intro”,
wprowadzające do organizacji „intro”,
następnie ścieżką rozwoju kompetencji
następnie ścieżką rozwoju kompetencji
wymagane prawem
wymagane prawem
wiedzy, umiejętności twardych lub
wiedzy, umiejętności twardych lub
miękkich
miękkich
wewnętrzne, zewnętrzne
wewnętrzne, zewnętrzne
otwarte, zamknięte
otwarte, zamknięte
integracyjne, out-door, budowanie zespołu
integracyjne, out-door, budowanie zespołu
kaskadowe
kaskadowe
e-learning: Internet, Intranet
e-learning: Internet, Intranet
coaching, mentoring, on the job training
coaching, mentoring, on the job training
Szkolenie nie przyniesie
Szkolenie nie przyniesie
korzyści
korzyści
Gdy pracownik potrafi wykonać
Gdy pracownik potrafi wykonać
swoją pracę zgodnie z wymaganiami,
swoją pracę zgodnie z wymaganiami,
ale hamują go ograniczenia:
ale hamują go ograniczenia:
Organizacyjne
Organizacyjne
Techniczne
Techniczne
Szkolenie nie przyniesie
Szkolenie nie przyniesie
korzyści:
korzyści:
ze względu na niezadowalającą jakość
ze względu na niezadowalającą jakość
szkolenia, przy trafnej identyfikacji potrzeb
szkolenia, przy trafnej identyfikacji potrzeb
szkoleniowych pracownika
szkoleniowych pracownika
gdy pracownik posiada już wiedzę i
gdy pracownik posiada już wiedzę i
umiejętności będące przedmiotem szkolenia
umiejętności będące przedmiotem szkolenia
(brak identyfikacji potrzeb szkoleniowych)
(brak identyfikacji potrzeb szkoleniowych)
gdy pracownik nie ma możliwości
gdy pracownik nie ma możliwości
wykorzystania w swojej praktyce
wykorzystania w swojej praktyce
zawodowej, tego czego nauczył się na
zawodowej, tego czego nauczył się na
szkoleniu – niedostosowanie tematyki
szkoleniu – niedostosowanie tematyki
szkolenia do stanowiska i zadań pracownika
szkolenia do stanowiska i zadań pracownika
Ocena efektywności
Ocena efektywności
szkolenia
szkolenia
Ocena reakcji na szkolenie
Ocena reakcji na szkolenie
– pomiaru
– pomiaru
zadowolenia uczestników szkolenia
zadowolenia uczestników szkolenia
Ocena uczenia się
Ocena uczenia się
– tj. zmiany w
– tj. zmiany w
postawach, poziomie wiedzy i
postawach, poziomie wiedzy i
umiejętnościach uczestników szkolenia,
umiejętnościach uczestników szkolenia,
zgodnie z założonymi celami szkolenia
zgodnie z założonymi celami szkolenia
Ocena zmian w zachowaniu
Ocena zmian w zachowaniu
- czy po
- czy po
zakończeniu szkolenia jego uczestnicy w
zakończeniu szkolenia jego uczestnicy w
swojej praktyce zawodowej stosują
swojej praktyce zawodowej stosują
zdobytą wiedzę i umiejętności
zdobytą wiedzę i umiejętności
Ocena wyników
Ocena wyników
– mierzalnych rezultatów
– mierzalnych rezultatów
szkolenia w działalności organizacji
szkolenia w działalności organizacji
Ocena efektywności
Ocena efektywności
szkolenia
szkolenia
Zwalnianie pracowników
Zwalnianie pracowników
Jest celowym działaniem prowadzącym
Jest celowym działaniem prowadzącym
do rozwiązania umów o pracę, czyli
do rozwiązania umów o pracę, czyli
ustania prawnych podstaw
ustania prawnych podstaw
świadczenia przez pracobiorców pracy
świadczenia przez pracobiorców pracy
na rzecz dotychczasowego
na rzecz dotychczasowego
pracodawcy. Rozstanie pracowników z
pracodawcy. Rozstanie pracowników z
organizacją może wynikać z inicjatywy
organizacją może wynikać z inicjatywy
kierownictwa reprezentującego
kierownictwa reprezentującego
interesy przedsiębiorstwa.
interesy przedsiębiorstwa.
Możemy tu wymienić:
Redukcję zatrudnienia: czyli
przeprowadzeniem tego typu zwolnienia jest
nadmierne zatrudnienie w przedsiębiorstwie lub
jego części.
Odejście lub zwolnienie się:
czyli stroną
wypowiadającą stosunek pracy mogą być
również sami pracownicy.
Wygaśnięcie stosunku pracy:
czyli
rozwiązanie umowy o pracę może także nastąpić
po czasie określonym w umowie lub dana
sytuacja ma miejsce również , gdy ustanie
stosunku pracy jest spowodowane przyczyną
zewnętrzną, jak na przykład śmierć jednej ze
stron umowy o pracę.
Postępowanie dotyczące
przeprowadzenia zwolnień z przyczyn
dotyczących przedsiębiorstwa obejmuje
następujące etapy:
Analiza sytuacji przedsiębiorstwa
Opracowanie wariantów
przeprowadzenia działań
Wybór najlepszego programu
przeprowadzenia zwolnień
Wprowadzenie programu w życie i
kontrola.
Analiza sytuacji przedsiębiorstwa:
polega na zdefiniowanie
problemu, określeniu celów podejmowanej decyzji i
przeprowadzeniu diagnozy przyczyn powstania
zaistniałego problemu. Definiowanie problemu jest
możliwe dzięki obserwowaniu zmian w otoczeniu i
wewnątrz przedsiębiorstwa w aspekcie ich wpływu na
kadry. Ta analiza ma swoje odbicie w planach kadrowych
przedsiębiorstwa. W nich też należy ujmować
przewidywane zwolnienia pracowników.
Do alternatyw zwalniania pracowników można zaliczyć
takie działania, jak:
poszukiwanie nowych obszarów działalności,
Przyspieszenie prac remontowych,
Zmniejszenie wymiaru czasu pracy,
Zmiana planu urlopów( przymusowe urlopy, wydłużenie
urlopów ponad wyznaczone prawem pracy minimum),
Nieprzedłużanie umów na czas określony,
Zachęcanie pracowników do odchodzenia na
wcześniejsze emerytury.
Opracowanie wariantów
przeprowadzania zwolnień
Należy ustalić liczbę zwalnianych pracowników, poziom ich
kwalifikacji, ich umiejscowienie w strukturze organizacyjnej, czas
potrzebny na przeprowadzenie planowanych zwolnień. Zadanie
specjalisty do spraw zasobów ludzkich na tym etapie jest
opracowanie koncepcji zwolnień wraz ze wskazaniem ich wad i
zalet. Poszukując kandydatów do zwolnień, należy przede
wszystkim skupić się na tych pracownikach, którzy w najmniejszym
stopniu spełniają oczekiwania pracodawcy.
Kierownictwo liniowe powinno uczestniczyć w ustalaniu
kandydatów do zwolnień poprzez dokonanie oceny wydajności i
możliwości rozwoju podległych pracowników. Niekiedy wybierając
kandydatów do zwolnień kieruje się ono nie tylko przesłankami
ekonomicznymi, ale również sytuacją życiową zatrudnionych.
Pracowników można motywować do dobrowolnych odejść poprzez
stosowanie systemu zachęt, np. wysokich odpraw czy poprzez
przedstawianie propozycji atrakcyjnej pracy u innych
pracodawców. Ostatecznie powinna powstać lista zawierająca
nazwiska zwalnianych pracowników wraz z terminem
wypowiedzenia umowy o pracę i działaniami, które mają być wobec
nich zastosowane.
Wybór najlepszego
programu przeprowadzenia
zwolnień:
Należy dokonać tu oceny wariantów sporządzonych
programów przeprowadzenia zwolnień i wybrać
najlepszy. Ocena powinna być uzależniona od opinii
partnerów społecznych- głównie związków
zawodowych. Uwzględnienie punktu widzenia grup
zainteresowanych funkcjonowaniem przedsiębiorstwa
pozwoli zminimalizować opory i konflikty. Po dokonaniu
wyboru należy włączyć w ten proces pracowników
poprzez ukazanie im potrzeby wprowadzenia zmian
oraz konsekwencji przyjętych rozwiązań zarówno dla
pracowników zwalnianych, jak i pozostających w firmie.
W ten sposób można wyeliminować efekt zaskoczenia
oraz zredukować lęk przed zwolnieniem i jego
negatywne skutki dla psychiki pracowników.
Wprowadzenie programu w
życie
i kontrola:
Należy tu pozyskać niezbędne zasoby i
rozdzielić pomiędzy uczestników procesu. Jeżeli
we wcześniejszych fazach popełniono błędy, to
w toku realizacji programu powinny one zostać
wycofane i usunięte. Do tego jednak jest
potrzebne wyznaczenie punktów kontrolnych,
które umożliwiają porównanie osiągniętych
rezultatów z zamierzonymi efektami. Należy też
śledzić, jaki wpływ na otoczenie wewnętrzne i
zewnętrzne wywierają wprowadzane w życie
programy. Do zadań specjalisty do spraw
zasobow ludzkich na tym etapie należy
zabezpieczenie procesu derekrutacji od strony
prawnej i administracyjnej.
Zwalnianie pracowników
Zwalnianie pracowników
wiąże się z powstawaniem
wiąże się z powstawaniem
pewnych kosztów i strat:
pewnych kosztów i strat:
Wypłaty obligatoryjnych świadczeń pieniężnych
osobom zwalnianych( odpraw i odszkodowań),
Koszty znalezienia zwalnianym pracownikom
nowych miejsc pracy, jeśli na zakładzie pracy
ciąży taki obowiązek,
Utrata potencjalnego zysku, który mógłby zostać
wytworzony przez zwolnionych pracowników,
Inne ekonomiczno-społeczne konsekwecje
redukcji zatrudnienia
Rozwiązanie umowy o pracę
:
Na mocy porozumienia stron należy do najmniej
konfliktowych sposobów ustania stosunku pracy, gdyż
pozwala uwzględnić interesy zarówno pracodawcy, jak i
pracownika. Polega ono na zgodnym oświadczeniu woli
podmiotów o rozwiązaniu istniejącego stosunku pracy,
przy czym kodeks pracy nie ingeruje ani w treść, ani w
formę tego porozumienia.
Rozwiązanie umowy o pracę przez oświadczenie
jednej ze stron z zachowanie okresu wypowiedzenia
charakteryzuje się tym, że stosunek pracy nie kończy
się z dnia na dzień, lecz trwa jeszcze przez pewien
ustalony okres. Ma to umożliwić drugiej stronie umowy
o pracę dostosowanie się do nowej sytuacji. W okresie
wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez
pracodawcę pracownikowi przysługuje zwolnienie na
poszukiwanie pracy z zachowaniem prawa do
wynagrodzenia.
Rozwiązywanie umowy o
Rozwiązywanie umowy o
pracę może przybierać
pracę może przybierać
następujące formy prawne:
następujące formy prawne:
Na mocy porozumienia stron,
Przez oświadczenie jednej ze stron z
zachowanie okresu wypowiedzi( rozwiązanie
umowy o pracę za wypowiedzeniem),
Przez oświadczenie jednej ze stron bez
zachowania okresu
wypowiedzenia( rozwiązanie umowy o pracę
bez wypowiedzenia),
Z upływem czasu, na który była zawarta,
Z dniem ukończenia pracy, dla której
wykonania była zawarta.
Bibliografia
Bibliografia
Griffin Ricky, Podstawy zarządzania
Griffin Ricky, Podstawy zarządzania
organizacjami, Wydawnictwo PWN,
organizacjami, Wydawnictwo PWN,
Warszawa 2007
Warszawa 2007
Praca zbiorowa pod redakcja W.
Praca zbiorowa pod redakcja W.
Glonau, Zarządzanie Zasobami
Glonau, Zarządzanie Zasobami
Ludzkimi, Wydawnictwo CeDeWu,
Ludzkimi, Wydawnictwo CeDeWu,
Warszawa 2008
Warszawa 2008
Dziękujemy za
Dziękujemy za
uwagę
uwagę