SOJUSZ

SOJUSZ

PÓŁNOCNOATLANTYCKI A

PÓŁNOCNOATLANTYCKI A

POLITYKA

POLITYKA

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

dr hab. inż. Andrzej Gałecki,

dr hab. inż. Andrzej Gałecki,

prof. UZ

prof. UZ

2

ZAGADNIENIA

ZAGADNIENIA

Wstęp

Wstęp

1.

1.

Założenia funkcjonowania NATO

Założenia funkcjonowania NATO

2.

2.

Cel i zasady funkcjonowania NATO

Cel i zasady funkcjonowania NATO

3.

3.

Rozszerzenie NATO

Rozszerzenie NATO

4.

4.

Struktura NATO

Struktura NATO

5.

5.

Kierunki zmian po 1998 roku

Kierunki zmian po 1998 roku

6.

6.

Wyzwania i zagrożenia u progu XXI w

Wyzwania i zagrożenia u progu XXI w

7.

7.

NATO wobec nowych wyzwań i

NATO wobec nowych wyzwań i

zagrożeń

zagrożeń

Zakończenie

Zakończenie

3

LITERATURA

LITERATURA



Ciupiński A., Malak K., Bezpieczeństwo polityczne

Ciupiński A., Malak K., Bezpieczeństwo polityczne

i wojskowe, AON, Warszawa 2004

i wojskowe, AON, Warszawa 2004



Dawidczyk A., Nowe wyzwania, zagrożenia i

Dawidczyk A., Nowe wyzwania, zagrożenia i

szanse dla bezpieczeństwa Polski u progu XXI

szanse dla bezpieczeństwa Polski u progu XXI

wieku, AON, Warszawa 2001

wieku, AON, Warszawa 2001



Lach Z., Łaszczuk A., Geografia bezpieczeństwa,

Lach Z., Łaszczuk A., Geografia bezpieczeństwa,

AON, Warszawa 2004

AON, Warszawa 2004



Materiały z konferencji naukowej: Współczesne

Materiały z konferencji naukowej: Współczesne

operacje reagowania kryzysowego – wymóg

operacje reagowania kryzysowego – wymóg

regionalnego bezpieczeństwa czy operacje

regionalnego bezpieczeństwa czy operacje

przyszłości?, AON, Warszawa 2005

przyszłości?, AON, Warszawa 2005



Praca zbiorowa pod kier. R. Jakubczaka,

Praca zbiorowa pod kier. R. Jakubczaka,

Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku,

Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku,

Bellona, Warszawa 2006

Bellona, Warszawa 2006



Żukrowska K. Grącik M., Bezpieczeństwo

Żukrowska K. Grącik M., Bezpieczeństwo

międzynarodowe. Teoria i praktyka, SGH,

międzynarodowe. Teoria i praktyka, SGH,

Warszawa 2006.

Warszawa 2006.

4

ZAŁOŻENIA FUNKCJONOWANIA

ZAŁOŻENIA FUNKCJONOWANIA

NATO

NATO

North Atlantic Treaty

North Atlantic Treaty

Organization

Organization

powstała

powstała

w oparciu o Traktat

w oparciu o Traktat

Północnoatlantycki

Północnoatlantycki

podpisany 4 kwietnia 1949

podpisany 4 kwietnia 1949

w Waszyngtonie przez

w Waszyngtonie przez

Belgię, Francję, Holandię,

Belgię, Francję, Holandię,

Kanadę, Luksemburg,

Kanadę, Luksemburg,

Wielką Brytanię

Wielką Brytanię

i Stany Zjednoczone

i Stany Zjednoczone

wraz

z pięcioma dodatkowymi

krajami (

Dania, Islandia,

Norwegia, Portugalia,

Włochy

).

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

5

ZAŁOŻENIA FUNKCJONOWANIA

ZAŁOŻENIA FUNKCJONOWANIA

NATO

NATO

Początkowo najpilniejszym zadaniem

Początkowo najpilniejszym zadaniem

NATO była ochrona jego członków przed

NATO była ochrona jego członków przed

potencjalnym zagrożeniem płynącym ze

potencjalnym zagrożeniem płynącym ze

strony

strony

Związku Radzieckiego

Związku Radzieckiego

(UW

(UW

1

1

).

).

1

Układu Warszawskiego.

6

ZAŁOŻENIA FUNKCJONOWANIA

ZAŁOŻENIA FUNKCJONOWANIA

NATO

NATO

W lutym 1952 do

W lutym 1952 do Paktu

przystąpiły

Grecja

i

Turcja

,

a w maju 1955

RFN

(dawne

landy NRD zostały

przyłączone w 1999 roku),

W roku 1982 do NATO

przystąpiła

Hiszpania

.

12 marca do NATO

przystąpiły:

Czechy, Węgry

i Polska

, w marcu 2004

Bułgaria, Estonia, Łotwa,

Litwa, Rumunia, Słowacja

i Słowenia

.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

7

ETAPY ROZSZERZANIA NATO

ETAPY ROZSZERZANIA NATO

1

Etapy rozszerzania NATO w Europie

.

8

POLSKA W NATO

POLSKA W NATO

1

Flaga NATO powiewająca obok flagi Polski na masztach polskiej

wyższej szkoły oficerskiej

.

9

CEREMONIA ROZSZERZENIA

CEREMONIA ROZSZERZENIA

NATO

NATO

1

Prezydent Stanów Zjednoczonych, Sekretarz Generalny NATO, oraz

Premierzy Słowenii, Litwy, Słowacji, Rumunii, Bułgarii i Estonii w

trakcie ceremonii z okazji rozszerzenia NATO 29 Marca 2004 roku

.

10

CEL FUNKCJONOWANIA NATO

CEL FUNKCJONOWANIA NATO

Głównym celem NATO

Głównym celem NATO

stało się

stało się

zagwarantowanie

zagwarantowanie

środkami

środkami

politycznymi

politycznymi

i militarnymi

i militarnymi

wolości i bezpieczeństwa

wolości i bezpieczeństwa

wszystkim jego członkom, zgodnie

wszystkim jego członkom, zgodnie

z zasadami Karty Narodów

z zasadami Karty Narodów

Zjednoczonych.

Zjednoczonych.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

11

ZASADY FUNKCJONOWANIA

ZASADY FUNKCJONOWANIA

NATO

NATO



Główną zasadą funkcjonowania Paktu

Główną zasadą funkcjonowania Paktu

uznaje

uznaje

się

się

wzajemną współpracę suwerennych

wzajemną współpracę suwerennych

państw

państw

;

;



Zasada „solidarności sojuszniczej”

Zasada „solidarności sojuszniczej”

gwarantuje

gwarantuje

to, że każde państwo Sojuszu

to, że każde państwo Sojuszu

nie musi

nie musi

polegać wyłącznie na własnym wysiłku

polegać wyłącznie na własnym wysiłku

aby

aby

sprostać wymogom bezpieczeństwa;

sprostać wymogom bezpieczeństwa;



NATO jest swoistym forum

NATO jest swoistym forum

, w ramach którego

, w ramach którego

rozwiązywane są

rozwiązywane są

różnorodne problemy

różnorodne problemy

dotyczące bezpieczeństwa

dotyczące bezpieczeństwa

;

;



Mechanizm współpracy

Mechanizm współpracy

nie ogranicza się

nie ogranicza się

jedynie do sfery

jedynie do sfery

politycznej i militarnej

politycznej i militarnej

, ale

, ale

także

także

gospodarczej

gospodarczej

i naukowej

i naukowej

.

.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

12

INSTRUMENTY NATO

INSTRUMENTY NATO



Utrzymanie odpowiedniego potencjału

Utrzymanie odpowiedniego potencjału

militarnego

militarnego

, który stanowi element

, który stanowi element

odstraszania

odstraszania

oraz

oraz

niedopuszczenia do

niedopuszczenia do

wybuchu wojny

wybuchu wojny

i

i

zapewnienia skutecznej brony

zapewnienia skutecznej brony

;

;



Zdolność

Zdolność

rozwiązywania kryzysów

rozwiązywania kryzysów

;

;



Aktywne rozwijanie

Aktywne rozwijanie

dialogu z innymi

dialogu z innymi

państwami

państwami

oraz gotowość do nawiązania

oraz gotowość do nawiązania

współpracy w zakresie bezpieczeństwa

współpracy w zakresie bezpieczeństwa

europejskiego

europejskiego

(m.in. w sferze kontroli

(m.in. w sferze kontroli

zbrojeń)

zbrojeń)

1

1

.

.

1

NATO Vademecum.

13

STRUKTURA NATO

STRUKTURA NATO



Instytucjonalna struktura NATO:

Instytucjonalna struktura NATO:

- pion

- pion

polityczny

polityczny

,

,

- pion

- pion

wojskowy

wojskowy

;

;



Pierwszym zakresem kieruje

Pierwszym zakresem kieruje

Rada

Rada

Północnoatlantycka

Północnoatlantycka

(

(

North Atlantic

North Atlantic

Council

Council

) składająca się z ministrów i

) składająca się z ministrów i

szefów państw;

szefów państw;



Niższy szczebel działania tworzy

Niższy szczebel działania tworzy

Rada

Rada

Stałych Przedstawicieli

Stałych Przedstawicieli

(wiceministrowie, ambasadorowie);

(wiceministrowie, ambasadorowie);



Decyzje w sprawach militarnych

Decyzje w sprawach militarnych

podejmuje

podejmuje

Komitet Planowania Obrony

Komitet Planowania Obrony

oraz

oraz

Grupa Planowania Nuklearnego

Grupa Planowania Nuklearnego

.

.

14

RADA PÓŁNOCNOATLANTYCKA

RADA PÓŁNOCNOATLANTYCKA

Spotkania Rady północnoatlantyckiej

Spotkania Rady północnoatlantyckiej

odbywają się podczas szczytu NATO.

odbywają się podczas szczytu NATO.

1

Spotkanie na szczycie NATO, 2002 .

15

Cd STRUKTURY NATO

Cd STRUKTURY NATO

Ważnym elementem struktury NATO jest

Ważnym elementem struktury NATO jest

Komitet Wojskowy

Komitet Wojskowy

, którego organem

, którego organem

wykonawczym jest

wykonawczym jest

Międzynarodowy Sztab

Międzynarodowy Sztab

Wojskowy

Wojskowy

1

1

.

.

Międzynarodowy Sztab

Wojskowy

Dowództwo Połączonych

Sił

Zbrojnych

w Europie (

SACEUR

)

Dowództwo Połączonych

Sił

Zbrojnych

na Atlantyku (

SACLANT

)

1

Struktura cywilna i wojskowa NATO, http://www.nato.int/structur/structrure.htm.

16

Cd STRUKTURY NATO

Cd STRUKTURY NATO

Funkcje

Funkcje

wykonawcze

wykonawcze

i nadzorujące

i nadzorujące

spełnia

spełnia

Sekretariat

Sekretariat

Międzynarodowy

Międzynarodowy

z

z

Sekretarzem

Sekretarzem

Generalnym

Generalnym

na

na

czele.

czele.

1

Jaap de Hoop Scheffer, sekretarz Generalny NATO od 2004.

17

STRUKTURA NATO

STRUKTURA NATO



Instytucjonalna struktura NATO:

Instytucjonalna struktura NATO:

- pion

- pion

polityczny

polityczny

,

,

- pion

- pion

wojskowy

wojskowy

;

;



Pierwszym zakresem

Pierwszym zakresem

kieruje

kieruje

Rada

Rada

Północnoatlantycka

Północnoatlantycka

(

(

North Atlantic

North Atlantic

Council

Council

) składająca się z ministrów i

) składająca się z ministrów i

szefów państw;

szefów państw;



Niższy szczebel działania

Niższy szczebel działania

tworzy

tworzy

Rada

Rada

Stałych Przedstawicieli

Stałych Przedstawicieli

(wiceministrowie, ambasadorowie);

(wiceministrowie, ambasadorowie);



Decyzje w sprawach militarnych

Decyzje w sprawach militarnych

podejmuje

podejmuje

Komitet Planowania Obrony

Komitet Planowania Obrony

oraz

oraz

Grupa Planowania Nuklearnego

Grupa Planowania Nuklearnego

.

.

18

NATO CENTRALNYM OŚRODKIEM

NATO CENTRALNYM OŚRODKIEM

BEZPIECZEŃSTWA PO 1989

BEZPIECZEŃSTWA PO 1989



Zakończenie zimnej wojny

Zakończenie zimnej wojny

było

było

zbieżne ze

zbieżne ze

zmniejszeniem zagrożenia

zmniejszeniem zagrożenia

radzieckiego

radzieckiego

;

;



NATO stanął przed koniecznością

NATO stanął przed koniecznością

zmiany rozwiązań

zmiany rozwiązań

w kierunku

w kierunku

zachowania bezpieczeństwa

zachowania bezpieczeństwa

europejskim i atlantyckim partnerom

europejskim i atlantyckim partnerom

1

1

.

.

1

W pierwszej połowie lat 90 NATO przechodziło „kryzys tożsamości” – R. Kupiecki, Od Londynu

do Waszyngtonu, NATO w latach dziewięćdziesiątych, Warszawa 1998.

19

KIERUNKI ZMIAN NATO PO 1998

KIERUNKI ZMIAN NATO PO 1998



Szczególną uwagę skupiono

Szczególną uwagę skupiono

na

na

wzmocnieniu politycznej roli Sojuszu

wzmocnieniu politycznej roli Sojuszu

;

;



Głównym zadaniem była

Głównym zadaniem była

reforma

reforma

i dostosowanie politycznych i

i dostosowanie politycznych i

wojskowych struktur

wojskowych struktur

, aby można było

, aby można było

osiągnąć założone cele:

osiągnąć założone cele:

- skutecznie realizować

- skutecznie realizować

misje NATO

misje NATO

(operacje pokojowe);

(operacje pokojowe);

- rozszerzyć współpracę z

- rozszerzyć współpracę z

UZE

UZE

1

1

;

;

- wzmocnić powstającą

- wzmocnić powstającą

europejską

europejską

tożsamość

tożsamość

w dziedzinie

w dziedzinie

bezpieczeństwa i obrony

bezpieczeństwa i obrony

2

2

.

.

1

Unia Zachodnioeuropejska.

2

Declaration of the Heads of State and Government,, Meeting of the North Atlantic Council,

NATO, Headquarters, Brussels 1994.

20

AMERYKAŃSKIE - EUROPEJSKIE

AMERYKAŃSKIE - EUROPEJSKIE

PODEJŚCIE DO

PODEJŚCIE DO

BEZPIECZEŃSTWA

BEZPIECZEŃSTWA

Przedmiotem polemiki były następujące

Przedmiotem polemiki były następujące

problemy:

problemy:



Określenie

Określenie

nowej roli

nowej roli

Europy

Europy

w pozimmnowojennym okresie;

w pozimmnowojennym okresie;



Budowa

Budowa

nowych relacji

nowych relacji

między

między

Europą

Europą

i

i

Ameryką

Ameryką

;

;



Pozycja

Pozycja

Stanów Zjednoczonych w Europie;

Stanów Zjednoczonych w Europie;



Przyszły

Przyszły

kształt stosunków

kształt stosunków

transatlantyckich

transatlantyckich

1

1

.

.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

21

WYZWANIA I ZAGROŻENIA U PROGU

WYZWANIA I ZAGROŻENIA U PROGU

XXI w

XXI w



Utrzymanie

Utrzymanie

mechanizmu

mechanizmu

zbiorowej obrony

zbiorowej obrony

;

;



Wzmocnienie

Wzmocnienie

transatlantyckiego

transatlantyckiego

partnerstwa

partnerstwa

;

;



Przejęcie większej odpowiedzialności

Przejęcie większej odpowiedzialności

przez

przez

europejskich sojuszników

europejskich sojuszników

za wspólną

za wspólną

obronę

obronę

;

;



Rozszerzenie

Rozszerzenie

partnerskich stosunków

partnerskich stosunków

z

z

krajami

krajami

spoza Sojuszu;

spoza Sojuszu;



Przygotowanie organizacji

Przygotowanie organizacji

do przyjęcia

do przyjęcia

nowych państw

nowych państw

do NATO.

do NATO.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

22

ZOBOWIĄZANIA KRAJÓW SOJUSZU

ZOBOWIĄZANIA KRAJÓW SOJUSZU



Rozwój wspólnych zdolności

Rozwój wspólnych zdolności

w

w

dziedzinie:

dziedzinie:

-

-

reagowania kryzysowego

reagowania kryzysowego

,

,

-

-

zapobiegania konfliktom

zapobiegania konfliktom

,

,

-

-

przywracania pokoju

przywracania pokoju

;

;



Kontynuacja reformy

Kontynuacja reformy

struktury

struktury

Sojuszu (koncepcja

Sojuszu (koncepcja

wspólnych

wspólnych

połączonych sił do zadań specjalnych

połączonych sił do zadań specjalnych

–

–

Combined Joint Task Forces

Combined Joint Task Forces

);

);



Współpraca

Współpraca

z

z

ONZ

ONZ

,

,

OBWE

OBWE

i

i

UE

UE

;

;



Budowa struktury współpracy

Budowa struktury współpracy

z

z

UE

UE

1

1

.

.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

23

WSPÓLNE DZIAŁANIA SOJUSZU i UE

WSPÓLNE DZIAŁANIA SOJUSZU i UE



Tworzenie

Tworzenie

przejrzystego mechanizmu

przejrzystego mechanizmu

współpracy

współpracy

i

i

bieżących konsultacji

bieżących konsultacji

umożliwiającego zgodne działanie

umożliwiającego zgodne działanie

Sojuszu

Sojuszu

i

i

UE

UE

zaowocowało powołaniem:

zaowocowało powołaniem:



Europejskich sił szybkiego reagowania

Europejskich sił szybkiego reagowania

(

(

European Rapid Reaction Forces

European Rapid Reaction Forces

– ERRF);

– ERRF);



Sił odpowiedzi NATO

Sił odpowiedzi NATO

(NATO

(NATO

Response

Response

Forces

Forces

- NRF).

- NRF).

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

24

EUROPEJSKIE SIŁY SZYBKIEGO

EUROPEJSKIE SIŁY SZYBKIEGO

REAGOWANIA

REAGOWANIA



Są to jednostki wojskowe

Są to jednostki wojskowe

Unii Europejskiej

Unii Europejskiej

stworzone w celu

stworzone w celu

wykonywania zadań

wykonywania zadań

związanych z misjami petersburskimi

związanych z misjami petersburskimi

:

:

- akcje humanitarne i ratownicze,

- akcje humanitarne i ratownicze,

- misje pokojowe,

- misje pokojowe,

- zadania wyznaczone jednostkom bojowym

- zadania wyznaczone jednostkom bojowym

w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowym;

w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowym;



Unia Europejska

Unia Europejska

zastrzegła

zastrzegła

, że

, że

każda

każda

wojskowa operacja kierowana przez UE

wojskowa operacja kierowana przez UE

ma

ma

pozostać pod polityczną i strategiczną

pozostać pod polityczną i strategiczną

kontrolą Unii

kontrolą Unii

, nawet jeżeli zostaną użyte

, nawet jeżeli zostaną użyte

aktywa NATO lub innej organizacji

aktywa NATO lub innej organizacji

1

1

.

.

1

Z Lachowski.

25

SIŁY ODPOWIEDZI NATO

SIŁY ODPOWIEDZI NATO



Są efektem transformacji Sojuszu

Są efektem transformacji Sojuszu

rozpoczętej na początku la 90 – tych;

rozpoczętej na początku la 90 – tych;



Na szczycie NATO w Pradze (2002)

Na szczycie NATO w Pradze (2002)

przyjęto plan

przyjęto plan

poprawy zdolności

poprawy zdolności

operacyjnych NATO

operacyjnych NATO

w celu

w celu

przygotowania sojuszników do

przygotowania sojuszników do

przeciwdziałania zagrożeniom

przeciwdziałania zagrożeniom

bezpieczeństwa

bezpieczeństwa

;

;



Zgodnie z założeniami szczytu praskiego

Zgodnie z założeniami szczytu praskiego

NRF

NRF

mają być

mają być

siłami natychmiastowego

siłami natychmiastowego

reagowania

reagowania

w liczbie ok. 20 tys.

w liczbie ok. 20 tys.

żołnierzy

żołnierzy

pod dowództwem NATO

pod dowództwem NATO

.

.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

26

NATO

NATO

WOBEC NOWYCH WYZWAŃ

WOBEC NOWYCH WYZWAŃ

i ZAGROŻEŃ PO 11 IX 2001

i ZAGROŻEŃ PO 11 IX 2001



Na szczycie NATO w Pradze (2002)

Na szczycie NATO w Pradze (2002)

podjęte

podjęte

zostały nowe zobowiązania sojuszników

zostały nowe zobowiązania sojuszników

w zakresie nowych zdolności

w zakresie nowych zdolności

– adekwatnych

– adekwatnych

do wydarzeń z 11 września;

do wydarzeń z 11 września;



Jednym z elementów mają być

Jednym z elementów mają być

NRF

NRF

–

–

efektywne, zaawansowane technologicznie,

efektywne, zaawansowane technologicznie,

mobilne, elastyczne oraz interoperacyjne

mobilne, elastyczne oraz interoperacyjne

;

;



Sojusznicy

Sojusznicy

zobowiązali się do udzielenia

zobowiązali się do udzielenia

wzajemnej pomocy

wzajemnej pomocy

w przypadku

w przypadku

katastrof

katastrof

(chemicznych, biologicznych,

(chemicznych, biologicznych,

radiologicznych i nuklearnych – tzw.

radiologicznych i nuklearnych – tzw.

CBRN).

CBRN).

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

27

Cd

Cd



Wzmocnienie współpracy

Wzmocnienie współpracy

w ramach

w ramach

Rady Partnerstwa Euro – Atlantyckiego

Rady Partnerstwa Euro – Atlantyckiego

oraz

oraz

Partnerstwa dla Pokoju

Partnerstwa dla Pokoju

;

;



Współpraca Rada

Współpraca Rada

NATO

NATO

–

–

Rosja

Rosja

;

;



NATO

NATO

–

–

Ukraina

Ukraina

-

-

wspieranie Ukrainy

wspieranie Ukrainy

w reformach wewnętrznych;

w reformach wewnętrznych;



Dialog z krajami Basenu

Dialog z krajami Basenu

Śródmorskiego

Śródmorskiego

;

;



Współpraca

Współpraca

NATO

NATO

–

–

UE

UE

w zakresie

w zakresie

zarządzania kryzysami i zapobiegania

zarządzania kryzysami i zapobiegania

konfliktom

konfliktom

;

;

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

28

Cd

Cd



NATO

NATO

–

–

OBWE

OBWE

, współpraca

, współpraca

w zakresie

w zakresie

zapobiegania konfliktom, zarządzania

zapobiegania konfliktom, zarządzania

kryzysowego

kryzysowego

;

;



Afganistan

Afganistan

–

–

NATO

NATO

, siły NATO

, siły NATO

pomagają

pomagają

przywrócić stabilność i bezpieczeństwo

przywrócić stabilność i bezpieczeństwo

;

;



Traktat

Traktat

w sprawie

w sprawie

konwencjonalnych sił

konwencjonalnych sił

zbrojnych w Europie

zbrojnych w Europie

;

;



Kształtowanie wizerunku i informacji o

Kształtowanie wizerunku i informacji o

NATO

NATO

–

–

zrozumienie

zrozumienie

podejmowanych

podejmowanych

przez

przez

Sojusz działań.

Sojusz działań.

1

K. Żukrowska, M. Grącik, Bezpieczeństwo międzynarodowe, SGH, Warszawa 2006.

29

MOTTO NEUMANA

MOTTO NEUMANA

1

K., Neuman, Die Bundeswehr in einer Welt im Umbruck, Wolf Jost

Verlag, Berlin 1994.

Bezpieczeństwo jest

Bezpieczeństwo jest

wszystkim

wszystkim

, lecz bez

, lecz bez

bezpieczeństwa wszystko jest

bezpieczeństwa wszystko jest

niczym

niczym

1

1

.

.

30

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę