Psychologia rozwoju
człowieka
Barbara Bokus
1
• Cel psychologii rozwoju człowieka
• Poznanie dynamiki zmian rozwojowych
człowieka
w okresie całego jego życia
i związków tychże zmian ze zmianami
otoczenia społeczno-kulturowego jednostki.
• Eksplorowanie i wyjaśnianie różnych
obserwowanych u ludzi wzorów rozwoju
.
Podejście dominujące współcześnie
w psychologii rozwoju człowieka
Perspektywa genetyczna i zarazem dynamiczna
w wyjaśnianiu stałości i zmienności ludzkiego
zachowania
Podstawowe pytania:
Które obserwowane zmiany rozwojowe są wspólne
dla ludzi we wszystkich kulturach?
Które odnoszą się tylko do danej kultury czy grupy
społecznej w ramach tej kultury?
Które zmiany dotyczą pojedynczych osób?
(patrz Brzezińska i in.,
2008, str. 98)
3
Cel:
Poznanie dynamiki zmian rozwojowych człowieka
w okresie całego życia
i związków tychże zmian ze zmianami otoczenia
społeczno-kulturowego jednostki.
Eksplorowanie i wyjaśnianie różnych
obserwowanych
u ludzi wzorów rozwoju
.
Rozwój. Pojęcie zmiany rozwojowej
4
5
Zmiana r o z w o j o w a
(Krajewski,
1977)
-
zmiana względnie długotrwała
,
nie może być to zmiana nagła,
jednorazowa,
ani krótkotrwała;
- ciąg zmian,
a nie pojedyncza zmiana;
- ciąg zmian o charakterze jednokierunkowym
(co najmniej jeden parametr danego
obiektu zmienia się monotonicznie
- rośnie lub maleje);
6
-
zmiana dotyczy obiektu ujmowanego jako
struktura wewnętrznie zróżnicowana
(chodzi o jakościowe przeobrażenia elementów,
o zmiany relacji miedzy nimi,
czy zmiany całego układu);
-
zmiany układu są względnie nieodwracalne;
-
przyczyny zmian tkwią w układzie
(czynniki
wewnętrzne)
pozostającym w relacjach z innymi
układami.
• Zmiany można rozpatrywać na kilku poziomach:
- poziom zmian zachowania;
- poziom zmian struktur umysłowych
(zmiany struktur poznawczo-emocjonalno-
motywacyjnych);
- poziom zmian struktury osobowości;
- poziom zmian relacji osoba-otoczenie.