Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Zarządzanie instytucjami
kredytowymi
wykład IV
Wykładowca:
Dr Paweł Mrowiec
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko bankowe
• ryzyko –zagrożenie (niepewność) niezrealizowania
zamierzonych celów,
niezrealizowanie określonych celów dla banku
może oznaczać:
• pogorszenie wyniku finansowego,
• utratę płynności,
• utratę wiarygodności,
• zmniejszenie kapitału własnego,
• trudności finansowe,
• bankructwo.
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko bankowe
• ryzyko ma ścisły związek ze stopniem realizacji celów,
ryzyko a niepewność:
• Ryzyko to sytuacja, w której są znane
prawdopodobieństwa wystąpienia określonych zdarzeń,
czyli znana jest tzw. wartość oczekiwana,
• Niepewność charakteryzuje się tym, że rozkład
prawdopodobieństwa jest nieznany,
• zgodnie z tymi definicjami w banku mamy do czynienia
w większym stopniu z niepewnością niż ryzykiem,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Rodzaje ryzyka bankowego
• Ryzyko w obszarze finansowym, ryzyko związane z
prowadzoną działalnością bankową,
• Ryzyko w obszarze techniczno –organizacyjnym
określane jako ryzyko operacyjne,
• Ryzyko w obszarze finansowym możemy podzielić
na:
1)Ryzyko płynności,
2)Ryzyko wyniku (związane bądź to z partnerem
realizowanej transakcji lub prawami wolnego rynku),
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko płynności
• ryzyko płynności to ryzyko utraty zdolności do
terminowego regulowania swoich zobowiązań oraz
zaspokajania oczekiwań,
• zwiększony poziom ryzyka płynności wpływa
pośrednio na ryzyko wyniku, np. poprzez informacje
medialne klienci banku mogą wycofywać depozyty –
tzw. „run” na bank prowadzący do bankructwa,
poprzez konieczność refinansowania się po wyższych
stawkach,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko wyniku
• to niebezpieczeństwo niezrealizowania przez bank
założonego wyniku finansowego, które może być
spowodowane:
• ryzykiem związanym z partnerem transakcji –czyli
niebezpieczeństwem niezrealizowania przez bank
założonego wyniku na wskutek nie wywiązania się z
obowiązków partnera biznesowego lub pogorszenia się
jego standingu finansowego,
• ryzyko rynkowe, inaczej nazywane ryzykiem cenowym,
którego przyczyną jest niekorzystne dla banku
kształtowanie się na rynku stó procentowych, kursów
walutowych itd.
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko związane z partnerem
transakcji
• ryzyko niewypłacalności dłużnika banku, ryzyko
podmiotowe, ryzyko adresowe,
• może występować z tytułu transakcji
bilansowych, tradycyjnych transakcji
pozabilansowych (udzielone gwarancje i
poręczenia) oraz z tytułu transakcji
pozabilansowych –swapowych terminowych i
opcyjnych,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko rynkowe (cenowe)
• przyczyną są niekorzystnie kształtujące się dla
banku stopy procentowe, kursy walutowe oraz
kursy akcji,
• może występować także z tytułu transakcji
bilansowych oraz pozabilansowych,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko operacyjne
• ryzyko bezpośredniej lub pośredniej straty materialnej
lub utraty reputacji wynikającej z niedostosowania lub
zawodności wewnętrznych procesów, ludzi i systemów
technicznych lub ze zdarzeń zewnętrznych,
• ryzyko operacyjne obejmuje także ryzyko prawne,
• za główne czynniki mające wpływ na poziom ryzyka
operacyjnego uznaje się:
-jakość zasobów ludzkich, warunków pracy,
odpowiedni podział obowiązków i nadzór nad ich
wypełnianiem,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko operacyjne
- integralność procesów biznesowych oraz
systemów informatycznych i technicznych,
- jakość dokumentacji zewnętrznej oraz
wewnętrznej,
- bezpieczeństwo informacyjne,
- klęski żywiołowe, awarie i katastrofy,
- procesy zlecone na zewnątrz (outsourcing),
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko kredytowe
• występuje wtedy, kiedy kredytobiorca nie zwraca (w
całości lub w części) w ustalonym terminie rat
kapitałowych wraz z odsetkami,
• w szerszym ujęciu do zobowiązań bilansowych
wierzyciela banku zaliczane są zobowiązania
pozabilansowe z tytułu gwarancji, poręczeń,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Inne klasyfikacje ryzyka
z punktu widzenia miejsca występowania:
• ryzyko wewnętrzne
(wynikające np. z jakości personelu,
niezawodności systemów przetwarzania danych, zabezpieczeń
majątku),
• ryzyko zewnętrzne
(wynikające np. z pogarszaniem się
wypłacalności kredytobiorców, wahaniami rynkowych stó
procentowych),
Podział na:
• Ryzyko występujące w działalności krajowej,
• Ryzyko występujące w działalności zagranicznej,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Inne klasyfikacje ryzyka
• w zależności od rodzaju pozycji, z którą wiąże się
ryzyko można je podzielić na:
• Ryzyko związane z pozycjami bilansowymi,
• Ryzyko związane z pozycjami pozabilansowymi,
• w zależności od rodzaju działalności banku:
• Ryzyko działalności kredytowej,
• Ryzyko działalności depozytowej,
• Ryzyko działalności w obrocie płatniczym,
• Ryzyko w obrocie papierami wartościowymi,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Przyczyny występowania
ryzyka w działalności
bankowej
• liberalizacja i deregulacja –znoszenie ograniczeń
w funkcjonowaniu rynków finansowych,
• globalizacja rynków finansowych –zależność
pomiędzy systemami finansowymi
poszczególnych krajów,
• rosnące deficyty budżetów krajów rozwiniętych i
konieczność ich finansowania na rynku
pieniężnym oraz kapitałowym,
• wzrastające zadłużenie krajów rozwijających się,
• rozwój pochodnych instrumentów pochodnych,
• rozwój technik i technologii teleinformatycznych,
• outsourcing
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Ryzyko banku a EPD
• niedostępność systemów informatycznych,
• właściwa ochrona informacji w systemach
informatycznych,
• awarie bankomatów i wpłatomatów,
• przestępstwa związane z bankowością
elektroniczną i internetową,
• skiming kart płatniczych,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Zarządzanie ryzykiem
bankowym
• nowe rodzaje ryzyka oraz wzrost ich znaczenia
wymagają efektywnego zarządzania,
• zarządzanie ryzykiem bankowym powinny być
celowe oraz planowe, prowadzone
systematycznie i długookresowo,
• etapy zarządzania ryzykiem bankowym:
1) Identyfikacja i kwantyfikacja ryzyka,
2) Sterowanie ryzykiem,
3) Kontrola podejmowanych przedsięwzięć,
Wyższa Szkoła Bankowości i
Finansów w Bielsku -Białej
Zarządzanie ryzykiem
bankowym
•
zarządzanie ryzykiem w banku to planowy i
celowy proces (systematyczny oraz
długookresowy),
Zarządzanie ryzykiem w banku obejmuje trzy
elementy:
1) identyfikację oraz ocenę ryzyka,
2) pomiar i monitorowanie ryzyka,
3) ograniczanie ryzyka oraz działania
zapobiegawcze.