STANY NAGŁE W
ONKOLOGII
Stany nagłe w onkologii
•
Powikłania choroby
•
Powikłania leczenia
- większa agresywność C.T.
- większa agresywność R.T.
- częstsze kojarzenie C.T. i R.T.
•
Zagrożenie życia
•
Występowanie nieodwracalnych następstw
Stany nagłe w onkologii
•
Występujące w chwili rozpoznania
(np. z.ż.g.g.)
•
Pojawiające się w wyniku leczenia
(np. gorączka neutropeniczna)
•
Pojawiające się w czasie progresji
(np. krwawienia z dróg oddechowych)
Leczenie stanów nagłych w
onkologii
•
element leczenia radykalnego
•
element leczenia paliatywnego
Z.Ż.P.G
•
Postać ostra i podostra
•
W nowotworach płuc / chłoniaki / tarczyca
Sterydy
CHTH
RT
Leki przeciwobrzękowe
Nacieki tchawicy i przełyku
•
Niewydolność oddechowa
•
Krwawienia
LASER
USUNIĘCIE
ENDOSKOPOWE
CHTH
RT
CHIR
masy guza proteza
do światła
resekcja
embolizacja
segmentu
płata
t. oskrzel.
•
Leczenie zaburzeń w układzie krzepnięcia
•
Powikłania po RT - sterydy
Tamponada serca
•
wysięku w jamie osierdzia
•
Ucisk mas nowotworowych
•
Zm. po RT
•
Szerzenie się nowotworu lub meta
Płuco / Sutek / NHL / Białaczki / MEL. MAL. / P. POK. / SA
duszność, lęk, ból, chrypka, kaszel, tachykardia, sinica obwodowa,
zastój żylny, tętno paradoksalne, tarcie osierdzia
EKG / UKG / CT
•
Punkcja osierdzia +/- drenaż wysięku
•
Torakotomia (przy bezpośrednim nacisku guza)
•
CHTH - chłoniaki, sutek
Wzrost ciśnienia
śródczaszkowego
I
•
Guz pierwotny OUN
•
Meta do OUN (sutek, oskrzele, nadnercze)
Śpiączka, splątanie, drgawki, bradykardia, wymioty, silne bóle głowy
CT / NEUROLOG / DNO OKA / EEG
Różnicowanie: krwiak wewn.-czaszkowy
krwiak podtwardówkowy
ropień OUN
ostre wodogłowie
zapalenie opon m-rdz.
zakrzepica zatok
Wzrost ciśnienia
śródczaszkowego
II
Sterydy
ciśnienia śródczaszkowego
Leczenie
Mannitol
Furosemid
•
Skąpomocz
•
Niewydolność krążenia
•
Neurochirurg
•
RT
•
CHTH
Kompresja rdzenia kręgowego
I
•
META PRZESTRZEŃ NADTWARDÓWKOWA
[chłoniaki, szpiczak, rak nadnercza, płuc, sutka]
•
ZAŁAMANIE KOMPRESYJNE KRĘGU META
•
Ból w okolicy kręgosłupa +/- bóle korzonkowe
•
Upośledzenie funkcji motorycznych i autonomicznych
•
Utrata czucia, ataksja
STAN NAGŁY:
PORAŻENIE POŁOWICZNE
NIETRZYMANIE ZWIERACZY
Kompresja rdzenia kręgowego
II
•
CT
•
NEUROLOG
•
NMR
•
PUNKCJA LĘDŹWIOWA
(MIELOGRAFIA)
•
Różnicowanie
•
Neurochirurg (laminoektomia)
•
RT
Ropień nadtwardówkowy
Ropień rdzenia
Krwiak
Ostre zapal. rdzenia
Zapalenie opłucnej
Zapalenie trzustki
•
CHTH
•
Sterydy
Niedrożność przewodu
pokarmowego
Nagłe zwężenie lub zamknięcie światła
- guz pierwotny
- meta
- wznowa w jamie otrzewnowej
•
Nudności
•
Wymioty
•
Zaburzenia perystaltyki
•
Zmiana rytmu wypróżnień
Endoskopia: zwężenia, krwawienia, perforacje
Rtg j. brzusznej
USG
CT
Niedrożność przewodu
pokarmowego
Leczenie:
LAP
•
Zespolenia omijające
wyłanianie sztucznego odbytu
•
Laseroterapia zwężeń i nacieków
przełyk, odbytnica
•
Żółtaczka zastoinowa
zespolenia omijające/drenaż przezskórny
•
CHTH
(NHL, nowotwory jądra)
Złamania patologiczne
I
•
1/3 chorzy onkologiczni
•
Rak piersi > 50%
•
1/4 chorych z meta do kości
- Nagłe bóle (bez urazu)
- Ubytki neurologiczne
- Niedowłady, porażenia połowiczne
- Złamania kompresyjne kręgów
Kręgosłup / miednica / żebra ..... 20% kości udowe
Złamania patologiczne
II
CHIR - ORTOPEDIA
•
NMR
•
CTR
•
SCYNTYGRAFIA
•
RTG
Różnicowanie:
- łagodne torbiele kości
- złamania pourazowe
RT
CHTH
unieruchomienie
gwoździowanie
•
NEUROLOG
Metody leczenia
paliatywnego przerzutów
do kości
•
-leki analgetyczne
-leki analgetyczne
•
-RT
-RT
•
-Metody izotopowe
-Metody izotopowe
•
-leczenie chirurgiczne
-leczenie chirurgiczne
•
-bifosfoniany
-bifosfoniany
Zastosowanie izotopów
promieniotwórczych
RADIOFARMACEUTYKI - EMISJA PROM. BETA
•
Objęcie leczeniem wszystkich miejsc meta
•
Selektywna absorpcja w kościach
•
Oszczędzenie innych, zdrowych tkanek
•
Mniejsza toksyczność - supresja szpiku
•
Krótki czas leczenia
89
Sr
186
Re
153
Sm
Rekomendacje do stosowania
Sr-89
•
Masywny rozsiew do kości - w uzupełnieniu RT lok.
•
Uogólniony ból wszystkich kości - terapia 1 linii
•
Po wyczerpaniu możliwości RT lokalnej
i ograniczonej tolerancji tkanek prawidłowych
•
Prognoza przeżycia min. 3 miesiące
•
Wykluczenie: kompresji rdzenia kręgowego
złamań patologicznych
•
Dobra czynność nerek / odpowiednia rezerwa szpiku
•
Możliwość powtórnego podania Sr-89
PODSUMOWANIE
•
Radioterapia stanowi doskonałą i skuteczną metodę
w paliacji przerzutów nowotworowych do kości
- zniesienie lub załagodzenie bólów
- zatrzymanie lub zwolnienie miejscowego wzrostu meta
- uwapnienie się zmian osteolitycznych
- zapobieganie złamaniom patologicznym i kompresji rdzenia
- poprawa sprawności i jakości życia chorych
Podsumowanie
•
Odpowiedni i fachowy dobór metody radioterapii
•
Szybki i trwały efekt przy minimalnych skutkach ubocznych
- E prom.
- Skojarzenie
z zabiegami ortopedycznymi
z leczeniem wspomagającym
dawki frakcyjne
i całkowite
techniki
naprom.