WIĘZI I ROLE
GRUPOWE

dr Kamila Lasocińska

Więzi – jak rozumiesz
pojęcie?

Zmiany zachodzące na rynku

pracy



Realizacja zadań zespołowych czyli praca
w zespołach staje się jednym z
ważniejszych czynników odnajdywania
się w środowisku zawodowym (nie cechy
charakteru czy kwalifikacje)



Uczenie się ról zespołowych i
budowania więzi społecznych

jest

ważnym wyzwaniem współczesnej edukacji.

A teraz dzielimy się na
grupy



Jesteś studentem i czekasz na ważne
zajęcia, na których głównym zadaniem
będzie projekt wykonany w grupie
losowo wybranych osób.



Co czujesz w takiej sytuacji?



Jak się czujesz w perspektywie pracy z
nową grupą?

Metafora grupy – każdy jest
niezbędny

Czasem jednak dochodzi do
konfliktów - każdy ma własny
punkt widzenia 

Cele przedmiotu

•

Rozwijanie umiejętności nawiązywania więzi

z innymi.

•

Uświadomienie własnych zasobów jako

uczestnika grupy

•

Uświadomienie sobie procesu budowania

relacji, więzi wewnątrz grupy .

•

Uświadomienie funkcjonowania w grupie i

związanych z tym ograniczeń oraz

możliwości

•

Świadomość swoich relacji z innymi

•

Kształtowanie postawy empatycznej

(Empatia)

Literatura podstawowa

•

Adams K., Galanes G.J, Komunikacja w grupie

PWN, Warszawa, 2008.

•

Hartley P., Komunikacja w grupie, Zysk i S-ka,

Poznań, 1997,

•

Balbin M., Twoja rola w zespole, Gdańskie

Wydawnictwa Psychologiczne, Gdańsk 2008.

•

Brown R., Procesy grupowe, Gdańskie

Wydawnictwa Psychologiczne, Gdańsk 2006.

•

Krzemiński I., Co się dzieje między ludźmi,

OPEN Wydawnictwo Naukowe i Literackie,

Warszawa 1999 .

•

Oyster K. C., Grupy, Zysk i S-ka, Poznań, 2002.

LITERATURA
UZUPEŁNIAJĄCA



Aronson A., Wilson T. D.,. Akert R. M,
Psychologia społeczna, Wydawnictwo
Zysk i S-ka, Poznań 2007.



Aronson E., Człowiek— istota społeczna,
PWN, Warszawa 2006.

Treści programowe

•

Analiza indywidualnego potencjału

uczestników (zasoby indywidualne i

grupowe)

•

Czym jest grupa? Jakie są jej rodzaje?

•

Jakie są etapy rozwoju grupy? – charakterystyka

tych etapów

•

Budowanie relacji i więzi z innymi

•

Współpraca i pomoc wewnątrz grupy.

•

Umiejętność podejmowania decyzji w grupie

•

Jakie jest moje miejsce w grupie?

Identyfikacja ról grupowych.

•

Zalety pracy grupowej

Zadania realizowane w ramach

przedmiotu Więzi i role grupowe



Zadania cząstkowe – formatki (stanowią
one część – dodatkową głównego projektu)



Projekt główny – realizowany w małych
zespołach



Realizacja praktyczna projektu – poza
zajęciami z prowadzącym



Prezentacja i obrona projektów (na
dwóch ostatnich zjazdach)



Archiwizacja projektu w wersji końcowej
(po obronie)

Zasady zaliczeń



1. Obecność



2. Aktywność na zajęciach

-

udział w dyskusjach

-

realizacja zadań cząstkowych



2. Realizacja projektu

- konsultacje projektu

-

zgodność projektu z wytycznymi podanymi
przez prowadzącego

-

innowacyjny pomysł (oryginalność pomysłu/ów)

Tytuł

Budowanie więzi i
relacji w zespole.
Rozwijanie kompetencji
społecznych

Polecenie I



Zaprojektujcie i zrealizujcie zadanie

(przedsięwzięcie) zespołowe

pozwalające na:

-

kształtowanie i pogłębianie więzi i relacji

grupowych (zespołowych)

-

rozwijanie i poszerzanie własnych

kompetencji społecznych

-

Zawierające aspekt profilaktyki

społecznej, środowiskowej, zdrowotnej

Polecenie II



Przedstawcie całej grupie
przebieg i efekty realizacji
podjętego (zadania)
przedsięwzięcia



Dokonajcie analizy procesów
grupowych

Przykładowe zadania
(przedsięwzięcia)



Grupa wsparcia



Grupa zainteresowań (twórcza, rozwojowa)



Wystąpienie o charakterze społeczno-

artystycznym – jak performance, happening



Zespół (np. muzyczny, artystyczny, itp)

posiadający jakąś określoną misję do

zrealizowania



Program TV (radiowy) o określonej tematyce

(należy stworzyć program i nagrać przykładową

audycję)



Własna gazeta



Akcja społeczna czy charytatywna

Wytyczne do zadania



Zadanie to powinno zjednoczyć
grupę,



pozwolić na aktywność każdego
członka grupy,



mieć aspekt społeczny-
profilaktyczny i innowacyjny
(oceniana jest oryginalność projektu)
i twórcze pomysły

Przebieg



Określić zasoby indywidualne i społeczne każdego uczestnika
zespołu



Budowanie zespołu – ról w zespole (kto? Jak? W jaki sposób?



Określić problem lub wyzwanie, które ma być podjęte



Określić charakter działalności (np. grupa wsparcia, program TV,
gazeta, itp



Określić cele zadania



Plan realizacji (kolejne kroki)



Opis realizacji zadania



Analiza interakcji społecznych (poza zespołem)



Efekty pracy zespołowej w kontekście zadania i zbudowanych relacji
zespołowych



Efekty przedsięwzięcia – jakie zmiany mają nastąpić w otoczeniu
pod wpływem podjętej aktywności grupy (zespołu) Opis zadania do
realizacji i plan działań

Zadanie cząstkowe nr 1



Zbierzecie grupę osób, z
którymi będziecie pracować
w projekcie.



Zaplanujcie działania, które
pozwolą wam przekształcić
grupę w zespół

Zadanie cząstkowe nr 1-c.d.



Ustalcie zasady i normy
funkcjonowania waszej grupy
(zespołu)



Zapiszcie tę listę zasad



Ustalcie temat
realizowanego projektu
głównego

Uzupełnij poniższe zdania

wykorzystując analogię



Grupa jest jak….bo…..



Grupa nie jest jak…bo….



Ludzie w grupie są jak…bo…



Dzięki pracy w grupie możliwe jest….



Ja w grupie jestem….



Ja w grupie nie jestem….



Do ilu grup należysz? Jakie pełnisz role?

Grupa – przedstaw swoje
rozumienie grupy za pomocą
symbolu graficznego

Grupa

osoby złączone

•

wspólnym celem (celami)

•

kontaktujące się w sposób
pozwalający im wpływać
wzajemnie na siebie

•

mające poczucie przynależności
do danej zbiorowości

Mała grupa

Grupa licząca na tyle mało osób, że



mogą się one kontaktować bezpośrednio, w tym
także w sposób nieformalny



mogą postrzegać się wzajemnie jako indywidua,
posiadające jednak pewne wspólne,
odróżniające ich od członków innych grup cechy



mają zbliżone poglądy na sposób
funkcjonowania grupy, styl kierowania nią –
strategię działania



akceptują zarówno sposób działania grupy jako
całości jak i zachowania poszczególnych
członków - spójność

Wymiary funkcjonowania
grupy



Zadaniowy: produktywność – to
zależność pomiędzy członkami
grupy a pracą, która ma do
wykonania



Społeczny: spójność – inaczej
bliskość pomiędzy członkami
grupy

Zależność pomiędzy

produktywnością a spójnością

Jeśli jakąś grupę cechuje brak
spójności, to niezwykle trudno będzie ją
skłonić do pracy nad poszukiwaniem
najlepszego rozwiązania problemu lub
osiągania zamierzonego celu.

Z kolei, jeśli grupa dojdzie do
znaczącego sukcesu, efektem jest
wzrost serdecznych i przyjaznych relacji

Rodzaje grup



inkluzywne (otwarte na
wszystkich),



ekskluzywne (rygorystyczne,
wiele kryteriów i zasad),



ograniczone (np. według wieku,
itd.).

Grupy formalne/nieformalne



Formalne (jasno określone reguły i
mechanizmy kontroli, np. zespół
chirurgów, i ratowników)



nieformalne (mniejszy mechanizm
kontroli, mniejsze podporządkowanie
regułom, np. grupy młodzieżowe

Grupy duże/ małe

– ilu ludzi jest potrzebnych aby

stworzyć grupę?

-

Jaka jest minimalna liczba?

-

Jakie znaczenie ma rodzaj zadania
dla wielkości grupy (rozwiązanie
problemów czy zadanie produkcyjne)

Zespół a grupa



Grupa to jeszcze nie zespół,
charakteryzuje ją wspólne
zaangażowanie w przedsięwzięcie, ale
brakuje zdefiniowania ról i zadań



Grupa może być oddziałem – posiada
sprawność, ale brakuje właściwych
zespołowych relacji



Poczucie przynależności też nie tworzy
zespołu

GRUPA NA PRZYSTANKU

DRUŻYNA SPORTOWA

CELE

indywidualne, bak

wspólnego celu

przez określony

przedział czasu

wspólne i jasno

zdefiniowane

PODZIAŁ RÓL

brak widocznych

różnic między rolami

rola i zadania

każdego z

zawodników są jasno

określone i

zrozumiałe dla

pozostałych

RODZAJ ZWIĄZKU

brak związku między

osobami, raczej

przypadkowe

wspólne zdarzenie

zobowiązania

związane ze

spotkaniami,

treningami,

obustronne

zależności

DZIAŁANIE

pasywne czekanie

każda z osób

aktywnie przyczynia

się do wykonania

zadania

ODPOWIEDZIALNOŚ

Ć

brak wspólnej

odpowiedzialności za

wynik

grupowa

odpowiedzialność za

wynik drużyny

Budowanie zespołu



Zespół zakłada złożone relacje i podział na
role, interakcje pomiędzy nimi



cechy osób i relacje z innymi decydują o
dopasowaniu zadań do osób



Budowanie zespołu polega na zebraniu
odpowiedniej liczby kandydatów
odpowiednich pod względem różnorodności
talentów i predyspozycji



Ważna jest wewnętrzną równowaga zespolu

Przykładowe zespoły

:

1.

Zespół operacyjny:

chirurg, anastezjoog, pielęgniarki
instrumentariuszki, pielęgniarki
anestezjologizne.

2.

Drużyna piłkarska:

napastnicy, obrońcy, pomocnicy,
bramkarz.

3. Zespół w szkole specjalnej:

nauczyciele, pedagog, społeczny,
terapeuci.

PRACA ZESPOŁOWA

Prowadząca do osiągnięcia

konkretnego

celu,

współpraca 2-8

specjalistów,

charakteryzujących się

różnorodną wiedzą i

różnymi umiejętnościami,

pracujących razem nad

zdefiniowanym zadaniem

,

według wspólnie

ustalonych

zasad.

Budowanie zespołu zadaniowego



Jaki cel chcemy osiągnąć i jakie zadania
się z nim wiążą?



Jakich predyspozycji wymaga wykonanie
poszczególnych zadań?



Jakie osoby w naszym zespole podejmują
poszczególne role?



Czego wobec tego będziemy oczekiwać
od poszczególnych osób?

Budowanie zespołu
zadaniowego



Na ile poszczególne zadania wymagają
współpracy?



Kto z kim potencjalnie ma szansę
współpracować z powodzeniem?



W jaki sposób będziemy mierzyć
osiągane przez członków zespołu
rezultaty?

Facylitacja społeczna



Obecność innych nas mobilizuje?

Facylitacja to napięcie wynikające z
obecności innych osób i możliwość oceny
naszego działania, czego rezultatem jest
lepsze wykonanie łatwiejszych zadań,
lecz gorsze wykonanie zadań
trudniejszych.

Próżniactwo społeczne



Jesteśmy pobudzeni i uwrażliwieni
bardziej w obecności innych, gdyż
jesteśmy poddawani ocenie,
wykazujemy stan wyższej gotowości



Bycie z innymi może oznaczać też
wtopienie w grupę i trudno jest
określić wkład jednostki w działanie
– sprzyja to zjawisku zmniejszenia się
indywidualnego wkładu w pracę grupową

Zasada facylitacji i
próżniactwa społecznego



Jeśli nasze indywidualne wysiłki mogą
zostać ocenione wtedy obecność innych
czyni nas czujnymi i pobudzonymi,
spowoduje, że wykonamy lepiej zadania
proste i znane, natomiast gorzej te złożone.



Jeśli jednak inni są obecni, lecz nie daje się
ocenić naszych wysiłków, wówczas
prowadzi to do ich obniżenia – w takiej
sytuacji ludzie gorzej wykonują zadania
proste – natomiast lepiej te złożone.