Funkcje zarządzania
Funkcje zarządzania
Kontrola
Kontrola
Czynniki determinujące konieczność kontroli:
Czynniki determinujące konieczność kontroli:
1.Zmiany otoczenia
1.Zmiany otoczenia
Proces kontroli
Proces kontroli
powinien objąć
powinien objąć
:
:
stworzenie instrumentów pozwalających
stworzenie instrumentów pozwalających
przygotować informacje o sytuacji w otoczeniu i
przygotować informacje o sytuacji w otoczeniu i
jego zmianach,
jego zmianach,
zastosowanie adekwatnych metod gromadzenia,
zastosowanie adekwatnych metod gromadzenia,
przetwarzania i selekcji danych,
przetwarzania i selekcji danych,
zastosowanie
kryteriów
oceny
skuteczności
zastosowanie
kryteriów
oceny
skuteczności
działań dotyczących kontrolowanych procesów.
działań dotyczących kontrolowanych procesów.
2. Wzrastająca złożoność organizacji
2. Wzrastająca złożoność organizacji
Następstwo:
Następstwo:
wzrostu organizacji i liczebności pracowników,
wzrostu organizacji i liczebności pracowników,
decentralizacji i dekompozycji,
decentralizacji i dekompozycji,
zastosowania nowych zasad organizacji pracy
zastosowania nowych zasad organizacji pracy
i środków techniki,
i środków techniki,
kryzysu w rozwoju organizacji:
kryzysu w rozwoju organizacji:
złożoności systemów wytwórczych,
złożoności systemów wytwórczych,
-
-
kryzysu kierowania
kryzysu kierowania
: w wyniku daleko posuniętego
: w wyniku daleko posuniętego
społecznego podziału pracy i ograniczonego
społecznego podziału pracy i ograniczonego
udziału kreatywnego charakteru pracy,
udziału kreatywnego charakteru pracy,
-
- kryzysu tożsamości
kryzysu tożsamości
: w wyniku postępującej
: w wyniku postępującej
formalizacji
formalizacji
działań.
działań.
3. Zawodność organizacji
3. Zawodność organizacji
zawodność ludzi
zawodność ludzi
: kierownicy i podwładni
: kierownicy i podwładni
popełniają błędy,
popełniają błędy,
zawodność systemów wytwórczych
zawodność systemów wytwórczych
: awarie maszyn
: awarie maszyn
i urządzeń, odchylenia od parametrów
i urządzeń, odchylenia od parametrów
znamionowych.
znamionowych.
System kontroli ma pozwalać kierownikom na
System kontroli ma pozwalać kierownikom na
wykrywanie błędów zanim nastąpią negatywne
wykrywanie błędów zanim nastąpią negatywne
konsekwencje.
konsekwencje.
4. Potrzeba delegowania uprawnień.
4. Potrzeba delegowania uprawnień.
Kierownicy
muszą
delegować
Kierownicy
muszą
delegować
uprawnienia.
uprawnienia.
System
kontroli
pozwala
kierownikom
System
kontroli
pozwala
kierownikom
ustalić, czy podwładni wykonują delegowane
ustalić, czy podwładni wykonują delegowane
im zadania.
im zadania.
Ludzie nie lubią kontroli, a nawet ja odrzucają, ponieważ:
Ludzie nie lubią kontroli, a nawet ja odrzucają, ponieważ:
cele bywają sprzeczne
cele bywają sprzeczne
wyniki zależą od czynników nie podlegających kontroli
wyniki zależą od czynników nie podlegających kontroli
nie można z pewnością przewidzieć wyników i ocen
nie można z pewnością przewidzieć wyników i ocen
ustalane zadania są często nierealne i nieosiągalne
ustalane zadania są często nierealne i nieosiągalne
systemy kontroli są niezgodne z
systemy kontroli są niezgodne z
atmosferą wytwarzaną przez
atmosferą wytwarzaną przez
kierowników.
kierowników.
Nadmiar
kontroli
szkodzi
zarówno
Nadmiar
kontroli
szkodzi
zarówno
organizacji, jak i jej kierownikom.
organizacji, jak i jej kierownikom.
Kontrola jest kosztowna.
Kontrola jest kosztowna.
Kontrola
Kontrola kierownicza jest systematycznym działaniem na
Kontrola kierownicza jest systematycznym działaniem na
rzecz
rzecz
:
:
ustanowienia norm efektywności przy planowanych celach,
ustanowienia norm efektywności przy planowanych celach,
zaprojektowania informacyjnych sprzężeń zwrotnych,
zaprojektowania informacyjnych sprzężeń zwrotnych,
porównania rzeczywistej efektywności z ustalonymi normami,
porównania rzeczywistej efektywności z ustalonymi normami,
ustalenia odchyleń i pomiaru ich znaczenia, oraz
ustalenia odchyleń i pomiaru ich znaczenia, oraz
podejmowania wszelkich kroków potrzebnych do
podejmowania wszelkich kroków potrzebnych do
zapewnienia, wszystkie zasoby były wykorzystane
zapewnienia, wszystkie zasoby były wykorzystane
najskuteczniej i najsprawniej do osiągania jego
najskuteczniej i najsprawniej do osiągania jego
celów.
celów.
Proces kontroli jest więc etapowy:
Proces kontroli jest więc etapowy:
N
T
Czy
efektywn
ość jest
zgodna z
normami?
Podjecie
działań
korygującyc
h
Nie
podejmować
działania
Ustanowienie
norm i metod
pomiaru
efektywności
Pomiar
efektywnoś
ci
RODZAJE KONTROLI
•KONTROLA ex post
(końcowa)
Podejmowana po wykonaniu
wytyczonych celów i
koncentrująca się na osiągniętych
wynikach
KONTROLA przez
sprzężenie zwrotne
(sterująca)
Podejmowana w fazie realizacji
celów, już po ich ustaleniu, ale
jeszcze przed ich osiągnięciem,
koncentrująca się na ocenie
stopnia wykonania podjętych
zadań.
KONTROLA ex post
Informacje generowane przez kontrole ex post
są:
wiarygodne
, jeżeli kontrolowane parametry /wielkości/
faktycznie charakteryzują efektywność przedsiębiorstwa /procesu/;
rzetelne
, jeżeli w przedziale czasu, którego dotyczy
kontrola, nie uległy zmianie warunki wywierające wpływ na
osiągnięte wyniki pracy i ich stan w chwili przeprowadzenia kontroli
odzwierciedla uwarunkowania, jakie istniały w całym okresie
realizacji wyników - jest to założenie o stabilności warunków w
każdym momencie kontrolowanego procesu;
aktualne
, jeżeli informacje zwrotne na potrzeby
zarządzania są do dyspozycji przed rozpoczęciem następnego cyklu
planistycznego - założenie o minimalnym czasie trwania kontroli i
opracowywania informacji zasilających .
KONTROLA STERUJĄCA
Celem kontroli przez sprzężenie zwrotne jest
:
możliwie
wczesne
rozpoznanie
wewnętrznych
i
zewnętrznych zagrożeń wykonania zadań,
zapobieganie
przez przygotowanie, w zależności od
natury i skali stwierdzonych zagrożeń, stosownych korekt w
bieżących oraz przyszłych decyzjach.
Cechy kontroli sterującej
Cechą charakterystyczną tej kontroli jest:
•
niezależność terminów
jej dokonywania od długości
okresów planistycznych,
•
możliwość
dostosowania częstotliwości
prowadzonych porównań stanu istniejącego z planowanym
w zależności od dynamiki zmian wewnętrznych i w
otoczeniu
.
MIERNIKI
Mierniki stosowane w kontroli:
1)
historyczne
2)
zewnętrzne
3)
analityczne
4)
techniczne
5)
produkcyjne
6)
subiektywne
Mierniki stosowane w kontroli
sterującej
Wskaźniki wczesnego ostrzegania
:
1.
Mierniki nakładów
(pomiar zmian w podstawowych
zasileniach)
2.
Początkowe wyniki
3.
Objawy
(stany, które towarzyszą końcowym wynikom, ale
bezpośrednio nie mają na nie wpływu)
4.
Zmiana warunków
(założeń)
Mierniki stosowane w kontroli
sterującej
Kluczowe obszary efektywności
Kluczowymi obszarami efektywności
albo wyników są te elementy jednostki lub
organizacji,
które
muszą
skutecznie
funkcjonować,
aby
cała
jednostka
lub
organizacja osiągnęła sukces.
Mierniki stosowane w kontroli
sterującej
Strategiczne punkty kontroli
Krytyczne punkty systemu, w
których
musi
być
prowadzona
obserwacja
lub
zbieranie
inormacji .