Stres kontrolowany i
Stres kontrolowany i
niekontrolowany
niekontrolowany
Marek Kawula 4a
Marek Kawula 4a
Wojciech Szewczyk 7a
Wojciech Szewczyk 7a
Zmienne modyfikujące stres
Zmienne modyfikujące stres
►
Zmienne od których zależy wpływ
Zmienne od których zależy wpływ
stresora na jakiś typ reakcji, zmieniają
stresora na jakiś typ reakcji, zmieniają
one zwykle oddziaływania stresorów
one zwykle oddziaływania stresorów
na reakcje jednostki np:
na reakcje jednostki np:
Stan zdrowia
Stan zdrowia
Zmęczenie
Zmęczenie
Interpretacja i ocena poznawcza
Interpretacja i ocena poznawcza
Ocena poznawcza
Ocena poznawcza
Odgrywa dużą rolę w rozpoznaniu
Odgrywa dużą rolę w rozpoznaniu
sytuacji:
sytuacji:
►
Jakie jest wymaganie?
Jakie jest wymaganie?
►
Jak duże jest zagrożenie?
Jak duże jest zagrożenie?
►
Jakimi dysponujemy środkami?
Jakimi dysponujemy środkami?
►
Jakie strategie są odpowiednie?
Jakie strategie są odpowiednie?
Stadia poznawczej oceny wg.
Stadia poznawczej oceny wg.
Lazarusa
Lazarusa
1.
1.
Ocena pierwotna (ocena problemu)
Ocena pierwotna (ocena problemu)
2.
2.
Ocena wtórna:
Ocena wtórna:
►
Przegląd alternatyw
Przegląd alternatyw
►
Ważenie alternatyw
Ważenie alternatyw
►
Zastanawianie się czy się
Zastanawianie się czy się
zaangażować
zaangażować
►
Wytrwanie mimo negatywnych
Wytrwanie mimo negatywnych
informacji zwrotnych
informacji zwrotnych
►
Psycholog Suzanne Kobasa sądzi,
Psycholog Suzanne Kobasa sądzi,
że ważniejszy jeśli chodzi o
że ważniejszy jeśli chodzi o
uporanie się ze stresem jest
uporanie się ze stresem jest
pewien szczególny typ
pewien szczególny typ
osobowości.
osobowości.
►
Przykładem jest osobowość typu
Przykładem jest osobowość typu
T, gdzie T oznacza dreszcz
T, gdzie T oznacza dreszcz
przyjemnego podniecenia.
przyjemnego podniecenia.
Twardość
Twardość
►
Wiąże się z traktowaniem zmian jako
Wiąże się z traktowaniem zmian jako
wyzwania, a nie zagrożenia, ze
wyzwania, a nie zagrożenia, ze
zdecydowanym zaangażowaniem się w
zdecydowanym zaangażowaniem się w
celowe działanie i z poczuciem
celowe działanie i z poczuciem
wewnętrznej kontroli nad własnymi
wewnętrznej kontroli nad własnymi
działaniami.
działaniami.
1.
1.
Wyzwanie
Wyzwanie
2.
2.
Zaangażowanie
Zaangażowanie
3.
3.
Kontrola
Kontrola
są przystosowawczymi interpretacjami
są przystosowawczymi interpretacjami
zdarzeń stresowych.
zdarzeń stresowych.
Łagodny stres
Łagodny stres
►
Aktywizuje i nasila zachowania ważne
Aktywizuje i nasila zachowania ważne
z biologicznego punktu widzenia
z biologicznego punktu widzenia
(jedzenie, agresja, zachowanie
(jedzenie, agresja, zachowanie
seksualne)
seksualne)
►
Kontrolowany łagodny stres prowadzi
Kontrolowany łagodny stres prowadzi
do pozytywnych przystosowań
do pozytywnych przystosowań
behawioralnych.
behawioralnych.
Pozytywne przystosowania
Pozytywne przystosowania
behawioralne
behawioralne
►
Zachowanie czujności wobec zagrożenia
Zachowanie czujności wobec zagrożenia
►
Staranie się bycia bardziej
Staranie się bycia bardziej
poinformowanym
poinformowanym
►
Poszukiwanie ochrony i oparcia u innych
Poszukiwanie ochrony i oparcia u innych
►
Uczenie się lepszych podstaw i
Uczenie się lepszych podstaw i
umiejętności radzenia sobie z trudnymi
umiejętności radzenia sobie z trudnymi
sytuacjami
sytuacjami
Niekontrolowany łagodny stres
Niekontrolowany łagodny stres
powoduje:
powoduje:
►
Zwiększona drażliwość
Zwiększona drażliwość
►
Słaba koncentracja uwagi
Słaba koncentracja uwagi
►
Zmniejszona wydajność
Zmniejszona wydajność
►
Chroniczne zniecierpliwienie
Chroniczne zniecierpliwienie
Umiarkowany stres
Umiarkowany stres
►
Występuje np: przy wygłaszaniu
Występuje np: przy wygłaszaniu
przemówień, występem przed
przemówień, występem przed
publicznością
publicznością
►
Reakcją behawioralną jest często:
Reakcją behawioralną jest często:
►
Objadanie się
Objadanie się
►
Powtarzane wielokrotnie stereotypowe
Powtarzane wielokrotnie stereotypowe
reakcje (chodzenie w kółko przed
reakcje (chodzenie w kółko przed
egzaminem)
egzaminem)
Silny stres
Silny stres
►
Często prowadzi do
Często prowadzi do
niekontrolowanego, całkowitego
niekontrolowanego, całkowitego
znieruchomienia
znieruchomienia
►
Jest to typowa reakcja obronna
Jest to typowa reakcja obronna
(dążenie organizmu do zredukowania
(dążenie organizmu do zredukowania
lub wyeliminowania szkodliwych
lub wyeliminowania szkodliwych
skutków stresu – forma autoterapii)
skutków stresu – forma autoterapii)
Strategie radzenia sobie ze
Strategie radzenia sobie ze
stresem:
stresem:
►
Przekształć stresor lub zmień swój
Przekształć stresor lub zmień swój
stosunek do niego przez bezpośrednie
stosunek do niego przez bezpośrednie
działania i czynności zmierzające do
działania i czynności zmierzające do
rozwiązania problemu
rozwiązania problemu
►
Zmień siebie za pomocą czynności,
Zmień siebie za pomocą czynności,
które sprawiają, że poczujesz się
które sprawiają, że poczujesz się
lepiej, lecz nie zmienią stresora
lepiej, lecz nie zmienią stresora
Skuteczna metoda
Skuteczna metoda
przystosowawczego radzenia sobie
przystosowawczego radzenia sobie
ze stresem polega na modyfikacji
ze stresem polega na modyfikacji
stresu i uzyskaniu pewnej kontroli
stresu i uzyskaniu pewnej kontroli
nad stresem. Można tego dokonać na
nad stresem. Można tego dokonać na
dwa sposoby:
dwa sposoby:
►
Zmiana oceny stresorów
Zmiana oceny stresorów
►
Restrukturyzacja procesów
Restrukturyzacja procesów
poznawczych
poznawczych
Restrukturyzacja procesów
Restrukturyzacja procesów
poznawczych
poznawczych
Istnieją cztery typy kontroli:
Istnieją cztery typy kontroli:
Informacyjna
Informacyjna
Poznawcza
Poznawcza
Decyzyjna
Decyzyjna
Behawioralna
Behawioralna
Trzy etapy zaproponowane przez
Trzy etapy zaproponowane przez
Donalda Meichenbaum
Donalda Meichenbaum
1.
1.
Praca nad lepszym uświadomieniem
Praca nad lepszym uświadomieniem
sobie swego aktualnego
sobie swego aktualnego
postępowania (prowadzenie
postępowania (prowadzenie
dzienniczków).
dzienniczków).
2.
2.
Stosowanie nowych zachowań.
Stosowanie nowych zachowań.
3.
3.
Unikanie poprzednich tych
Unikanie poprzednich tych
„dołujących dialogów wewnętrznych.
„dołujących dialogów wewnętrznych.
Do pozytywnych przystosowań
Do pozytywnych przystosowań
należy pojawiająca się
należy pojawiająca się
spostrzegana kontrola
spostrzegana kontrola
nad
nad
stresorem, przekonanie,że masz
stresorem, przekonanie,że masz
zdolność oddziaływania na przebieg
zdolność oddziaływania na przebieg
zdarzenia.
zdarzenia.
Dziękujemy za uwagę!!
Dziękujemy za uwagę!!