Dramaturgia interakcji

komunikacyjnych.

"Świat jest teatrem, aktorami ludzie, którzy kolejno wchodzą i

znikają"

William

Szekspir

Erving Goffman [1922-1982] autor książki: "Człowiek w teatrze życia codziennego" – ujęcie
stosunków społecznych jako wielkiego przedstawienia teatralnego, gdzie każdy gra konkretną rolę
dla osiągnięcia zamierzonych celów.

"Każdy zawsze i wszędzie, mniej lub bardziej świadomie gra jakąś rolę.

To właśnie w tych rolach znamy się nawzajem i znamy samych siebie".

Robert E. Park

- wykonawcy, których całkowicie wciąga akcja sceniczna i którzy mogą być szczerze

przekonani, że to co inscenizują jest prawdą. (Publiczność zazwyczaj odbiera tę sytuację
tak samo, wyłączając malkontentów i socjologów)

- wykonawcy którzy zachowują dystans do swojej gry. Wykonawca steruje przekonaniami
publiczności, aby uzyskać odpowiednie cele i nie interesuje go co ona myśli o nim lub o

zaistaniełej sytuacji.

Zaufanie do roli

> fasada - jest stałą częścią występu - są to standardowe środki wyrazu, które

jednostka stosuje w sposób celowy lub mimowolny podczas występu.

> dekoracja - elementy, kóre składają się na scenerię i rekwizyty sceniczne
wykorzystywane przez jednostkę podczas przedstawienia.
> scena – miejsce gdzie rozgrywa się występ
> kulisy – miejsce za sceną, odbiorca ma do niego ograniczony dostęp

Pojęcia

Fasada osobista - przemieszcza się razem z aktorem, np. strój, płeć, wiek, cechy

rasowe, postura, wygląd.

> powierzchowność – określa status

społeczny aktora, generuje

społeczne zaufanie

>"Sposób bycia" - określa rolę jaką

wykonawca odgrywa w interakcji

Jednostka dąży do zgodności między powierzchownością a sposobem

bycia.

Dramatyzacja działalności

Dramatyzacja działalności wymaga ogromych ilości energii. J ednostki często stają
wobec dylematu: robić wrażenie, czy działać?

Generowanie środków, które pozwolą uwidocznić nasze cele,
naświetlić jakieś ważne fakty, czy zwrócić uwagę na nakłady (w
przypadku pracy).

Idealizacja - abstrakcyjne roszczenia pod adresem

publiczności

- socjalizacja, modelowanie i modyfikowanie występu tak, by odpowiadał sposobowi myślenia i
oczekiwaniom społeczności.
- podsuwanie obserwatorom swych wyidealizowanych obrazów
- próbujemy wydać się lepsi niż jesteśmy
- ucieleśnienie i odzwierciedlenie wartości oficjalnych danego społeczeństwa.
- występ jako ceremonia: publiczny wyraz odnowienia i potwierdzenia moralnych wartości
wspólnoty - uwznioślenie.
- ruchliwość społeczna: zmiana pozycja i roli społecznej. Idealizacja warstw wyższych.
- posługiwanie się właściwym systemem znaków upiększa występ.

Pojęcie "Ukrytej konsumpcji":

Kiedy chcemy ukryć pewne oznaki naszej konsumpcji. Jawna krytyka
wśród innych, a całkiem inne zachowanie w momencie odizolowania.

Pojęcie tzw. "Negatywnej idealizacji":
Świadome zmniejszenie swej pozycji dla osiągnięcia konkretnych celów.

Kontrolowanie ekspresji

Ogrywający rolę dąży do kontroli nad ostatecznym kształtem występu.
* publiczność potrafi znaleźć najdrobniejsze elementy informujące o

występie.

*potknięcia często stanowią przesłankę o fałszywości przekazu,

szczególnie jeśli mamy do czynienia ze sceptyczna publicznością.

1) potknięcia, wpadki, gafy.

2) okazanie nadmiernego lub niedostatecznego zainteresowania.

3) dramaturgiczny kierunek występu może okazać się niewłaściwy -

wymagane jest ostrożne działanie, by nie dać nikomu prawa do krytyki.

J ako postacie sceniczne nie możemy poddawać się zmiennym nastrojom -

należy rozdzielić "ja" osobiste od "ja" uspołecznionego.

Fałszywa prezentacja

J ako członkowie publiczności naturalnie wyczuwamy, że

wrażenie, które chce się na nas wywrzeć może być

prawdziwe lub fałszywe.

Zwracamy uwagę na elementy, które pomogą nam ocenić

wiarygodność.

J eśli powierzchowność nic nam nie mówi - zmniejszamy

zaufanie.

Problem podszywania się pod inne osoby ,

wykorzystywanie, manipulacja wiekiem, czy płcią -

niewybaczalne jest np.podanie się za księdza.

Im bardziej fałsz przypomina prawdę, tym bardziej

czujemy się zagrożeni.

Zamierzone cele można osiągnąć dzięki zręcznym

manipulacjom, aluzjom, czy dwuznacznościom - tę

sztukę najlepiej opanowały media.

>Kontrola nad tym co jest postrzegane.

Ograniczenie i regulowanie kontaktu.

>Społeczny lęk generowany poprzez dystans

bądź ograniczenie kontaku, pozwala utrzymać

publiczność w stanie mistyfikacji i wywołując

szacunek, jednocześnie ukrywa słabe punkty

danej osoby. Stosowana przez : osoby publiczne,

władców.

Mistyfikacja

Teoria dysonansu

poznawczego

> Powstaje w wyniku pojawienia się sprzeczności psychologicznej podczas odbierania
informacji.
> Dysonans jest to nieprzyjemny stan emocjonalny o własnościach popędu - przypomina
więc głód czy pragnienie w tym sensie, że powoduje ogólną mobilizację organizmu,
motywację do jego usunięcia i unikania zawczasu.
> Dysonans jest tym silniejszy im większa jest wywołująca go niezgodność, im ważniejsze
dla człowieka sprawy ona dotyczy i im silniej sprzeczne przekonania powiązane są z innymi
przekonaniami człowieka.