Choroba
Choroba
Scheuermanna =>
Scheuermanna =>
Młodzieńcza kifoza
Młodzieńcza kifoza
SYLWIA PAWLACZYK
SYLWIA PAWLACZYK
MAGDALENA PRZASNEK
MAGDALENA PRZASNEK
MICHAŁ PIÓRKOWSKI
MICHAŁ PIÓRKOWSKI
ADAM PAJĄK
ADAM PAJĄK
GR.7
GR.7
Zdjęcie rentgenowskie kręgosłupa w projekcji bocznej pacjenta z chorobą Scheuermanna
Młodzieńcza kifoza
Młodzieńcza kifoza
, nazywana
, nazywana
również
również
chorobą Scheuermanna
chorobą Scheuermanna
,
,
należy do tzw. jałowych martwic
należy do tzw. jałowych martwic
kości. Etiologia choroby jest
kości. Etiologia choroby jest
nieznana. Wspólną cechą wszystkich
nieznana. Wspólną cechą wszystkich
chorób tej grupy jest obumieranie
chorób tej grupy jest obumieranie
tkanki kostnej i chrzęstnej bez
tkanki kostnej i chrzęstnej bez
udziału chorobotwórczych bakterii.
udziału chorobotwórczych bakterii.
Nieznana dotychczas przyczyna
Nieznana dotychczas przyczyna
powoduje przerwanie lub
powoduje przerwanie lub
upośledzenie ukrwienia pewnego
upośledzenie ukrwienia pewnego
obszaru tkanki kostnej, która
obszaru tkanki kostnej, która
wskutek tego ulega martwicy, staje
wskutek tego ulega martwicy, staje
się mało odporna na działanie
się mało odporna na działanie
czynników mechanicznych i rozpada
czynników mechanicznych i rozpada
się. Następnie ponownie się
się. Następnie ponownie się
odbudowuje (mineralizuje), ale już
odbudowuje (mineralizuje), ale już
najczęściej jest zniekształcona.
najczęściej jest zniekształcona.
Choroba atakuje przede wszystkim
Choroba atakuje przede wszystkim
nasady kości rosnących u dzieci
nasady kości rosnących u dzieci
i młodzieży. Przebieg
i młodzieży. Przebieg
wszystkich jałowych martwic kości
wszystkich jałowych martwic kości
(inna nazwa choroby) jest podobny:
(inna nazwa choroby) jest podobny:
występują bóle, narasta ograniczenie
występują bóle, narasta ograniczenie
ruchów, pojawiają się zniekształcenia
ruchów, pojawiają się zniekształcenia
kości
kości
.
.
Najczęstsze umiejscowienie zmian:
Najczęstsze umiejscowienie zmian:
głowa kości udowej ( w chorobie Perthesa)
głowa kości udowej ( w chorobie Perthesa)
guzowatość kości piszczelowej ( choroba
guzowatość kości piszczelowej ( choroba
Osgood – Schlattera)
Osgood – Schlattera)
guz piętowy ( choroba Haglunda)
guz piętowy ( choroba Haglunda)
trzony kręgów ( choroba Scheuermanna)
trzony kręgów ( choroba Scheuermanna)
W chorobie Scheuermanna zmiany
W chorobie Scheuermanna zmiany
w kręgosłupie występują przeważnie
w kręgosłupie występują przeważnie
w dolnym odcinku piersiowym i górnym
w dolnym odcinku piersiowym i górnym
lędźwiowym. Dotyczą młodzieży w wieku 12
lędźwiowym. Dotyczą młodzieży w wieku 12
– 17 lat, często pojawią się rodzinnie, mogą
– 17 lat, często pojawią się rodzinnie, mogą
współistnieć z bocznymi
współistnieć z bocznymi
skrzywieniami kręgosłupa.
skrzywieniami kręgosłupa.
Z powodu zaburzeń w kostnieniu nasad
Z powodu zaburzeń w kostnieniu nasad
trzonów kręgowych kręgi stają się mniej
trzonów kręgowych kręgi stają się mniej
wytrzymałe na obciążenia. Przybierają
wytrzymałe na obciążenia. Przybierają
kształt krążków lub klinów. Zmienia się ich
kształt krążków lub klinów. Zmienia się ich
struktura: stają się gąbczaste. Wtedy krążki
struktura: stają się gąbczaste. Wtedy krążki
międzykręgowe „wciskają się” do ich
międzykręgowe „wciskają się” do ich
rozmiękczonej tkanki – tworzą się
rozmiękczonej tkanki – tworzą się
charakterystyczne tak zwane
charakterystyczne tak zwane
guzki
guzki
Schmorla
Schmorla
(przepuklina śródkostna,
(przepuklina śródkostna,
przepuklina dysku - nie poza obręb kręgu,
przepuklina dysku - nie poza obręb kręgu,
na zewnątrz, jak to ma miejsce w typowej
na zewnątrz, jak to ma miejsce w typowej
dyskopatii, lecz w głąb trzonu kręgu, z
dyskopatii, lecz w głąb trzonu kręgu, z
jednoczesnym uszkodzeniem płytki
jednoczesnym uszkodzeniem płytki
granicznej. Przyczyna: zaburzenia
granicznej. Przyczyna: zaburzenia
rozwojowe lub/i przeciążenia, na przykład
rozwojowe lub/i przeciążenia, na przykład
w sporcie, szczególnie w młodym wieku.
w sporcie, szczególnie w młodym wieku.
Można wyróżnić dwie grupy guzków
Można wyróżnić dwie grupy guzków
Schmorla: centralnie położone, spotykane w
Schmorla: centralnie położone, spotykane w
chorobie Scheuermanna, oraz w przedniej
chorobie Scheuermanna, oraz w przedniej
części płytek końcowych, spotykane u
części płytek końcowych, spotykane u
sportowców. Guzki Schmorla nie związane z
sportowców. Guzki Schmorla nie związane z
urazami (np. w
urazami (np. w
sporcie) mogą nie
sporcie) mogą nie
dawać żadnych dolegliwości.
dawać żadnych dolegliwości.
15 letni chłopiec z chorobą
Scheuermanna.
Zmiany w trzonach kręgów w zaawansowanej
Zmiany w trzonach kręgów w zaawansowanej
chorobie Scheuermanna (widok kręgów z
chorobie Scheuermanna (widok kręgów z
boku)
boku)
Zwiększają się krzywizny kręgosłupa, co opóźnia jego wzrost. Przednie części trzonów
Zwiększają się krzywizny kręgosłupa, co opóźnia jego wzrost. Przednie części trzonów
kręgowych zapadają się, w odcinkach najbardziej obciążonych dochodzi do klinowatych
kręgowych zapadają się, w odcinkach najbardziej obciążonych dochodzi do klinowatych
zniekształceń.
zniekształceń.
Na skutek skrzywienia kręgosłupa pewne grupy mięśni ulegają rozciągnięciu i osłabieniu, inne
Na skutek skrzywienia kręgosłupa pewne grupy mięśni ulegają rozciągnięciu i osłabieniu, inne
przykurczają się. Ta nierównowaga dynamiczna mięśni zwiększa jeszcze bardziej wadę
przykurczają się. Ta nierównowaga dynamiczna mięśni zwiększa jeszcze bardziej wadę
kręgosłupa.
kręgosłupa.
Charakterystycznym objawem choroby jest ból w okolicy kręgosłupa, uczucie zmęczenia,
Charakterystycznym objawem choroby jest ból w okolicy kręgosłupa, uczucie zmęczenia,
stopniowe pogarszanie się postawy, pochylenie do przodu i tworzenie się okrągłych pleców.
stopniowe pogarszanie się postawy, pochylenie do przodu i tworzenie się okrągłych pleców.
W pochyleniu uwidacznia się garb
żebrowy.
Ból w okolicy kręgosłupa jest najczęściej
Ból w okolicy kręgosłupa jest najczęściej
tępy, rozlany. Bywa mylony z bólem nerek
tępy, rozlany. Bywa mylony z bólem nerek
lub serca. Zwiększa się po wysiłku lub
lub serca. Zwiększa się po wysiłku lub
zmęczeniu, głównie przy czynnościach
zmęczeniu, głównie przy czynnościach
wykonywanych w pozycji pochylonej do
wykonywanych w pozycji pochylonej do
przodu, stojącej lub siedzącej. Ustępuje
przodu, stojącej lub siedzącej. Ustępuje
lub zmniejsza się po odpoczynku w
lub zmniejsza się po odpoczynku w
odpowiedniej pozycji leżącej lub siedzącej,
odpowiedniej pozycji leżącej lub siedzącej,
która zapewnia odciążenie kręgosłupa.
która zapewnia odciążenie kręgosłupa.
Ruchomość kręgosłupa stopniowo się
Ruchomość kręgosłupa stopniowo się
zmniejsza, znacznie zwiększają się jego
zmniejsza, znacznie zwiększają się jego
krzywizny zniekształcające postawę,
krzywizny zniekształcające postawę,
powstają przykurcze zgięciowe w stawach
powstają przykurcze zgięciowe w stawach
biodrowych.
biodrowych.
Pogorszenie postawy jest najczęściej
Pogorszenie postawy jest najczęściej
pierwszym sygnałem rozpoznawczym.
pierwszym sygnałem rozpoznawczym.
Choroba trwa 2 – 3 lata. W tym czasie
Choroba trwa 2 – 3 lata. W tym czasie
dochodzi do przebudowy nasad trzonów
dochodzi do przebudowy nasad trzonów
kręgowych. Najbardziej charakterystyczne
kręgowych. Najbardziej charakterystyczne
zmiany występują w późniejszym okresie
zmiany występują w późniejszym okresie
choroby i są widoczne na zdjęciu
choroby i są widoczne na zdjęciu
rentgenowskim.
rentgenowskim.
Wyzdrowienie polega na zwapnieniu
Wyzdrowienie polega na zwapnieniu
uszkodzeń. Deformacje zostają jednak na
uszkodzeń. Deformacje zostają jednak na
resztę życia. Zniszczone struktury kręgów
resztę życia. Zniszczone struktury kręgów
nigdy nie zostaną w całości odtworzone.
nigdy nie zostaną w całości odtworzone.
Wczesne rozpoznanie – jakkolwiek trudne – jest bardzo ważne, ponieważ
Wczesne rozpoznanie – jakkolwiek trudne – jest bardzo ważne, ponieważ
pozwala rozpocząć leczenie. Zapobiega ono rozwinięciu się zniekształceń.
pozwala rozpocząć leczenie. Zapobiega ono rozwinięciu się zniekształceń.
Polega na :
Polega na :
odciążaniu kręgosłupa we wszystkich okresach choroby, zarówno w czasie
odciążaniu kręgosłupa we wszystkich okresach choroby, zarówno w czasie
pracy, jak i odpoczynku
pracy, jak i odpoczynku
stosowaniu ćwiczeń wzmacniających mięśnie ( według indywidualnych
stosowaniu ćwiczeń wzmacniających mięśnie ( według indywidualnych
zaleceń) oraz oddechowych i rozluźniających
zaleceń) oraz oddechowych i rozluźniających
ogólnym wzmacnianiu organizmu przez zmianę klimatu i dietę
ogólnym wzmacnianiu organizmu przez zmianę klimatu i dietę
zapewniającą dostarczanie rosnącemu organizmowi składników
zapewniającą dostarczanie rosnącemu organizmowi składników
odżywczych (mleka, serów, jarzyn i owoców)
odżywczych (mleka, serów, jarzyn i owoców)
okresowych badaniach lekarskich aż do zakończenia wzrostu
okresowych badaniach lekarskich aż do zakończenia wzrostu
Najważniejsze jest utrzymywanie kręgosłupa w odpowiednich pozycjach,
Najważniejsze jest utrzymywanie kręgosłupa w odpowiednich pozycjach,
które zapobiegną pogłębianiu się zmian w kręgach i powiększaniu się
które zapobiegną pogłębianiu się zmian w kręgach i powiększaniu się
kifozy piersiowej. Przy bardziej zaawansowanych zmianach niekiedy stosuje
kifozy piersiowej. Przy bardziej zaawansowanych zmianach niekiedy stosuje
się gorsety ortopedyczne.
się gorsety ortopedyczne.
Ćwiczenia gimnastyczne, specjalnie dobrane i wykonywane pod ścisłym
Ćwiczenia gimnastyczne, specjalnie dobrane i wykonywane pod ścisłym
nadzorem specjalistów, mają na celu zapobieganie zniekształceniom,
nadzorem specjalistów, mają na celu zapobieganie zniekształceniom,
wzmocnienie osłabionych mięsni, zwiększenie ruchomości i elastyczności
wzmocnienie osłabionych mięsni, zwiększenie ruchomości i elastyczności
kręgosłupa, poprawienie postawy i ogólnej sprawności fizycznej.
kręgosłupa, poprawienie postawy i ogólnej sprawności fizycznej.
Warunkiem poprawy jest systematyczne wykonywanie ćwiczeń.
Warunkiem poprawy jest systematyczne wykonywanie ćwiczeń.
W przypadkach nasilonych dolegliwości bólowych ćwiczenia rozpoczyna się po
W przypadkach nasilonych dolegliwości bólowych ćwiczenia rozpoczyna się po
zastosowaniu środków przeciwbólowych i ustąpieniu bólu.
zastosowaniu środków przeciwbólowych i ustąpieniu bólu.
Wyniki leczenia zależą od wczesnego rozpoznania i odpowiedniego postępowania
Wyniki leczenia zależą od wczesnego rozpoznania i odpowiedniego postępowania
usprawniającego, które powinno zapobiec powstaniu nieodwracalnych zniekształceń
usprawniającego, które powinno zapobiec powstaniu nieodwracalnych zniekształceń
trzonów kręgowych i postawy.
trzonów kręgowych i postawy.
Utrwalenie się zmian chorobowych w kręgosłupie nie tylko powoduje znaczną
Utrwalenie się zmian chorobowych w kręgosłupie nie tylko powoduje znaczną
deformację postawy, ale może również mieć niekorzystny wpływ na inne części
deformację postawy, ale może również mieć niekorzystny wpływ na inne części
układu kostnego (miednicę, stawy biodrowe), co z kolei zmniejsza ogólną wydolność i
układu kostnego (miednicę, stawy biodrowe), co z kolei zmniejsza ogólną wydolność i
sprawność organizmu.
sprawność organizmu.
PODSUMOWANIE:
PODSUMOWANIE:
Przyczyną powstawania młodzieńczej kifozy są zaburzenia w kostnieniu nasad
Przyczyną powstawania młodzieńczej kifozy są zaburzenia w kostnieniu nasad
trzonów kręgowych. Ze względu na zmniejszoną wytrzymałość tkanki kostnej
trzonów kręgowych. Ze względu na zmniejszoną wytrzymałość tkanki kostnej
kręgosłupa, pod wpływem obciążeń, dochodzi do klinowatych zniekształceń trzonów
kręgosłupa, pod wpływem obciążeń, dochodzi do klinowatych zniekształceń trzonów
kręgowych i tworzenia się „okrągłych pleców” w wyniku pogłębiania kifozy
kręgowych i tworzenia się „okrągłych pleców” w wyniku pogłębiania kifozy
piersiowej. Objawom tym towarzyszy ból w okolicy kręgosłupa nasilający się po
piersiowej. Objawom tym towarzyszy ból w okolicy kręgosłupa nasilający się po
wysiłku lub zmęczeniu, a zmniejszający się lub ustępujący po wypoczynku.
wysiłku lub zmęczeniu, a zmniejszający się lub ustępujący po wypoczynku.
Choroba trwa 2-3 lata. Po tym czasie uszkodzone kręgi ulegają zwapnieniu, ale
Choroba trwa 2-3 lata. Po tym czasie uszkodzone kręgi ulegają zwapnieniu, ale
odtworzenie pierwotnego kształtu trzonów kręgowych jest najczęściej niemożliwe.
odtworzenie pierwotnego kształtu trzonów kręgowych jest najczęściej niemożliwe.
Powstałe zniekształcenia wywołują deformację postawy i wpływają niekorzystnie na
Powstałe zniekształcenia wywołują deformację postawy i wpływają niekorzystnie na
pozostałe części układu kostnego oraz pracę narządów wewnętrznych.
pozostałe części układu kostnego oraz pracę narządów wewnętrznych.
W leczeniu, tym skuteczniejszym, im jest wcześniej rozpoczęte, najważniejszą rolę
W leczeniu, tym skuteczniejszym, im jest wcześniej rozpoczęte, najważniejszą rolę
odgrywa przestrzeganie odpowiedniego trybu życia i odciążanie kręgosłupa oraz
odgrywa przestrzeganie odpowiedniego trybu życia i odciążanie kręgosłupa oraz
wykonywanie ćwiczeń zaleconych przez lekarza.
wykonywanie ćwiczeń zaleconych przez lekarza.
Tryb życia dzieci z młodzieńczą kifozą
Tryb życia dzieci z młodzieńczą kifozą
W chorobie Scheuermanna lub przy jej
W chorobie Scheuermanna lub przy jej
podejrzeniu niezmiernie ważne jest
podejrzeniu niezmiernie ważne jest
przestrzeganie na co dzień poniższych
przestrzeganie na co dzień poniższych
zasad:
zasad:
Stałe dbanie o utrzymywanie prawidłowej
Stałe dbanie o utrzymywanie prawidłowej
postawy i stworzenie odpowiednich
postawy i stworzenie odpowiednich
warunków do przyjmowania pozycji
warunków do przyjmowania pozycji
odciążających kręgosłup w czasie pracy,
odciążających kręgosłup w czasie pracy,
nauki i wypoczynku.
nauki i wypoczynku.
Spanie najlepiej na plecach, na równym,
Spanie najlepiej na plecach, na równym,
odpowiednim materacu bez poduszki lub z
odpowiednim materacu bez poduszki lub z
małą poduszką (klinem) pod głową,
małą poduszką (klinem) pod głową,
sięgającą tylko do barków (tak jak na
sięgającą tylko do barków (tak jak na
rysunku)
rysunku)
Wykonywanie ćwiczeń rozciągających
Wykonywanie ćwiczeń rozciągających
i rozluźniających kręgosłup przed
i rozluźniających kręgosłup przed
wstaniem z łóżka i przed
wstaniem z łóżka i przed
zaśnięciem.
zaśnięciem.
Do ćwiczeń rozciągających przyjmuje się
Do ćwiczeń rozciągających przyjmuje się
pozycję leżącą na plecach (z ugiętymi
pozycję leżącą na plecach (z ugiętymi
kolanami), siedzącą lub stojącą.
kolanami), siedzącą lub stojącą.
Relaksacyjna pozycja na plecach
Opierając dłonie ( z kciukami
Opierając dłonie ( z kciukami
skierowanymi do przodu) na biodrach,
skierowanymi do przodu) na biodrach,
wykonuje się naprzemienne ruchy
wykonuje się naprzemienne ruchy
obniżania miednicy
obniżania miednicy
Splecione i odwrócone dłonie wyciąga
Splecione i odwrócone dłonie wyciąga
się w górę za głowę
się w górę za głowę
Sposób rozciągania
(autoelongacji) kręgosłupa w
pozycji stojącej
Sposób rozciągania
kręgosłupa w pozycji
siedzącej
Po przyjściu ze szkoły wskazane jest przez co najmniej pół godziny przebywanie w
Po przyjściu ze szkoły wskazane jest przez co najmniej pół godziny przebywanie w
pozycji leżącej na plecach z ugiętymi kolanami i dociśniętymi do podłoża barkami
pozycji leżącej na plecach z ugiętymi kolanami i dociśniętymi do podłoża barkami
( tak jak na rysunku). Pod plecy w miejscu największej wypukłości ( pod szczyt
( tak jak na rysunku). Pod plecy w miejscu największej wypukłości ( pod szczyt
wygięcia piersiowego kręgosłupa) można podłożyć zwinięty, nieduży kocyk, co
wygięcia piersiowego kręgosłupa) można podłożyć zwinięty, nieduży kocyk, co
zapewni lepszą korekcję i odciążenie kręgosłupa.
zapewni lepszą korekcję i odciążenie kręgosłupa.
Pozycja korekcyjna w leżeniu na plecach
Odrabiać lekcje należy w poprawnej
Odrabiać lekcje należy w poprawnej
pozycji siedzącej ( tak jak na rysunku). W
pozycji siedzącej ( tak jak na rysunku). W
tym celu konieczne jest przystosowanie
tym celu konieczne jest przystosowanie
krzesła. Powinno zapewnić podparcie i
krzesła. Powinno zapewnić podparcie i
odciążenie okolicy lędźwiowej i dolnej
odciążenie okolicy lędźwiowej i dolnej
piersiowej. Przy braku odpowiednio
piersiowej. Przy braku odpowiednio
regulowanego krzesła można podwyższyć
regulowanego krzesła można podwyższyć
nieco przednie nogi zwykłego krzesła.
nieco przednie nogi zwykłego krzesła.
Stopy opierają się na podłodze lub
Stopy opierają się na podłodze lub
podnóżku odpowiedniej wysokości i
podnóżku odpowiedniej wysokości i
najlepiej klinowatego kształtu. W pozycji
najlepiej klinowatego kształtu. W pozycji
siedzącej należy również wykonywać
siedzącej należy również wykonywać
ruchy rozciągające i
ruchy rozciągające i
rozluźniające kręgosłup. W ciągu dnia
rozluźniające kręgosłup. W ciągu dnia
trzeba często zmieniać pozycję.
trzeba często zmieniać pozycję.
Pozycja siedząca „relaksacyjna” zapewnia
Pozycja siedząca „relaksacyjna” zapewnia
oprócz oparcia pleców wyższe ułożenie
oprócz oparcia pleców wyższe ułożenie
kolan niż bioder. Stopy są oparte na
kolan niż bioder. Stopy są oparte na
podłożu, klinie lub wyżej i ustawione
podłożu, klinie lub wyżej i ustawione
równolegle. Uda lekko odwiedzione. Nie
równolegle. Uda lekko odwiedzione. Nie
zakładać nogi na nogę.
zakładać nogi na nogę.
Prawidłowa pozycja siedząca przy biurku
W pozycji stojącej trzeba utrzymywać pełną korekcję postawy. Chodząc, prawidłowo
W pozycji stojącej trzeba utrzymywać pełną korekcję postawy. Chodząc, prawidłowo
obciążać stopy i rozciągać kręgosłup. W przerwach między różnymi zajęciami można
obciążać stopy i rozciągać kręgosłup. W przerwach między różnymi zajęciami można
wykonywać ćwiczenia.
wykonywać ćwiczenia.
Przybory szkolne i inne przedmioty należy nosić w plecaku.
Przybory szkolne i inne przedmioty należy nosić w plecaku.
Przed snem i przed ćwiczeniami wykonywać masaż pleców, klatki piersiowej i obręczy
Przed snem i przed ćwiczeniami wykonywać masaż pleców, klatki piersiowej i obręczy
miednicznej dłońmi lub używając szorstkiego ręcznika czy rękawicy kąpielowej.
miednicznej dłońmi lub używając szorstkiego ręcznika czy rękawicy kąpielowej.
Jak najczęściej korzystać z ćwiczeń rozluźniających i wodnych. Wskazane jest pływanie
Jak najczęściej korzystać z ćwiczeń rozluźniających i wodnych. Wskazane jest pływanie
stylem grzbietowym i ćwiczenie oddechu.
stylem grzbietowym i ćwiczenie oddechu.
Decyzję o o graniczeniu lub wyeliminowaniu wysiłku fizycznego podejmuje lekarz
Decyzję o o graniczeniu lub wyeliminowaniu wysiłku fizycznego podejmuje lekarz
indywidualnie w zależności od stanu zdrowia pacjenta. To samo dotyczy
indywidualnie w zależności od stanu zdrowia pacjenta. To samo dotyczy
ewentualnych zwolnień z lekcji wychowania fizycznego.
ewentualnych zwolnień z lekcji wychowania fizycznego.
Przeciwwskazane
Przeciwwskazane
są
są
długie marsze, biegi i skoki.
długie marsze, biegi i skoki.
PODSUMOWANIE:
PODSUMOWANIE:
W leczeniu dzieci i młodzieży z chorobą Scheuermanna przestrzeganie odpowiedniego trybu
W leczeniu dzieci i młodzieży z chorobą Scheuermanna przestrzeganie odpowiedniego trybu
życia i odciążenie kręgosłupa jest równie ważne jak wykonywanie ćwiczeń
życia i odciążenie kręgosłupa jest równie ważne jak wykonywanie ćwiczeń
wzmacniających układ mięśniowy.
wzmacniających układ mięśniowy.
Rodzaj ćwiczeń zaleca lekarz po zbadaniu chorego. Ich wykonywanie uczy instruktor. Dopiero po
Rodzaj ćwiczeń zaleca lekarz po zbadaniu chorego. Ich wykonywanie uczy instruktor. Dopiero po
sprawdzeniu poprawności wykonywania można ćwiczyć w domu.
sprawdzeniu poprawności wykonywania można ćwiczyć w domu.
Niesystematyczne i niewłaściwie wykonywane ćwiczenia nie przynoszą dobrych rezultatów.
Niesystematyczne i niewłaściwie wykonywane ćwiczenia nie przynoszą dobrych rezultatów.
Nieoperacyjne leczenie Choroby Scheuermana
Nieoperacyjne leczenie Choroby Scheuermana
Kyfoza piersiowa większa niż 60° jest u pacjentów wyraźnie widoczna. Celem podjęcia leczenia jest działanie
Kyfoza piersiowa większa niż 60° jest u pacjentów wyraźnie widoczna. Celem podjęcia leczenia jest działanie
zmierzające do zahamowania progresji deformacji i uniknięcie komplikacji zdrowotnych w przyszłości.
zmierzające do zahamowania progresji deformacji i uniknięcie komplikacji zdrowotnych w przyszłości.
Zachowawcze leczenie choroby Scheuermmanna jest zbliżone do leczenia skoliozy idiopatycznej
Zachowawcze leczenie choroby Scheuermmanna jest zbliżone do leczenia skoliozy idiopatycznej
Po ocenie deformacji i ryzyka jej postępu następuje wybór właściwej metody leczenia.
Po ocenie deformacji i ryzyka jej postępu następuje wybór właściwej metody leczenia.
Leczenie gorsetem wykorzystywane jest w celu zapobiegania, progresji (postępowi) deformacji.
Leczenie gorsetem wykorzystywane jest w celu zapobiegania, progresji (postępowi) deformacji.
W leczeniu deformacji kyfotycznych najczęściej stosuje się gorset typu Milwaukee.
W leczeniu deformacji kyfotycznych najczęściej stosuje się gorset typu Milwaukee.
Operacyjne leczenie Choroby Scheuermanna
Operacyjne leczenie Choroby Scheuermanna
Pacjent z chorobą Scheuermmanna przed i po operacji.
Wskazania do podjęcia leczenia
operacyjnego :
• Pacjenci z kyfozą >= 65°.
• Dorośli, z przewlekłym bólem, progresją
skrzywienia lub postępującymi objawami
neurologicznymi.
Tryb życia dzieci z wadami postawy.
Tryb życia dzieci z wadami postawy.
UTRZYMYWAMIE PRAWIDŁOWEJ POZYCJI
UTRZYMYWAMIE PRAWIDŁOWEJ POZYCJI
Prawidłowa postawa powinna być utrzymywana w pozycji stojącej, siedzącej i leżącej, zarówno przy zabawie i
Prawidłowa postawa powinna być utrzymywana w pozycji stojącej, siedzącej i leżącej, zarówno przy zabawie i
pracy, jak i w czasie odpoczynku. Konieczne jest uświadomienie dziecku, na czym polega jego
pracy, jak i w czasie odpoczynku. Konieczne jest uświadomienie dziecku, na czym polega jego
wada postawy i jak należy ćwiczyć postawę prawidłową.
wada postawy i jak należy ćwiczyć postawę prawidłową.
Chcąc poprawić postawę
Chcąc poprawić postawę
w pozycji stojącej,
w pozycji stojącej,
należy:
należy:
lekko wciągnąć brzuch
lekko wciągnąć brzuch
cofnąć barki bez nadmiernego podnoszenia ich ku górze
cofnąć barki bez nadmiernego podnoszenia ich ku górze
brodę przyciągnąć w kierunku szyi
brodę przyciągnąć w kierunku szyi
szczyt głowy wypchać ku górze ( na głowie można położyć woreczek do ćwiczeń o wadze 20 – 30 dag). Należy
szczyt głowy wypchać ku górze ( na głowie można położyć woreczek do ćwiczeń o wadze 20 – 30 dag). Należy
uważać, aby dziecko, skupiając się na utrzymaniu woreczka, nie pogarszało postawy. Ta sama uwaga dotyczy
uważać, aby dziecko, skupiając się na utrzymaniu woreczka, nie pogarszało postawy. Ta sama uwaga dotyczy
wszystkich dodatkowych pomocy stosowanych w kontroli postawy (np. różnego rodzaju tzw. prostotrzymaczy).
wszystkich dodatkowych pomocy stosowanych w kontroli postawy (np. różnego rodzaju tzw. prostotrzymaczy).
Dla ułatwienia i lepszej kontroli ćwiczenie to można wykonywać przy ścianie lub przed lustrem.
Dla ułatwienia i lepszej kontroli ćwiczenie to można wykonywać przy ścianie lub przed lustrem.
Pozycję stojącą spoczynkową utrzymuje się tak samo, z naprzemiennym lekkim ugięciem jednej nogi w
Pozycję stojącą spoczynkową utrzymuje się tak samo, z naprzemiennym lekkim ugięciem jednej nogi w
kolanie lub naprzemiennym opieraniem jednej nogi na podwyższeniu umieszczonym od przodu.
kolanie lub naprzemiennym opieraniem jednej nogi na podwyższeniu umieszczonym od przodu.
Prawidłową
Prawidłową
pozycję siedzącą
pozycję siedzącą
podczas odrabiania lekcji lub np. Pracy przy komputerze zapewniają
podczas odrabiania lekcji lub np. Pracy przy komputerze zapewniają
odpowiednie krzesło i biurko. Ponieważ dziecko rośnie, krzesło powinno mieć:
odpowiednie krzesło i biurko. Ponieważ dziecko rośnie, krzesło powinno mieć:
regulowaną wysokość
regulowaną wysokość
regulowane nachylenia siedziska
regulowane nachylenia siedziska
regulowane oparcie, które wyraźnie podpiera kręgosłup, ale nie utrudnia ruchu łopatek
regulowane oparcie, które wyraźnie podpiera kręgosłup, ale nie utrudnia ruchu łopatek
siedzisko (najlepiej o zaokrąglonym przednim brzegu) i oparcie obite tkaniną z naturalnych materiałów, z
siedzisko (najlepiej o zaokrąglonym przednim brzegu) i oparcie obite tkaniną z naturalnych materiałów, z
brzegami zabezpieczonymi plastikiem
brzegami zabezpieczonymi plastikiem
oparcie dla przedramion, z możliwością podnoszenia dla odpoczynku i opuszczania podczas pracy
oparcie dla przedramion, z możliwością podnoszenia dla odpoczynku i opuszczania podczas pracy
Wyściółka krzesła ma być wygodna, dosyć gruba i średniej twardości. Można również korzystać z tak zwanej
Wyściółka krzesła ma być wygodna, dosyć gruba i średniej twardości. Można również korzystać z tak zwanej
poduszki rehabilitacyjnej, która ma okrągły kształt, jest wykonana z gumy (powinna być pokryta poszewką) i
poduszki rehabilitacyjnej, która ma okrągły kształt, jest wykonana z gumy (powinna być pokryta poszewką) i
odpowiednio wypełniona powietrzem.
odpowiednio wypełniona powietrzem.
PRAWIDŁOWA POZYCJA SIEDZĄCA
PRAWIDŁOWA POZYCJA SIEDZĄCA
pełne i symetryczne oparcie i obciążenie miednicy (guzów kulszowych, a
pełne i symetryczne oparcie i obciążenie miednicy (guzów kulszowych, a
nie kości krzyżowej)
nie kości krzyżowej)
oparcie pleców poniżej łopatek (do wysokości dolnych kątów łopatek) z
oparcie pleców poniżej łopatek (do wysokości dolnych kątów łopatek) z
podparciem okolicy lędźwiowej
podparciem okolicy lędźwiowej
kończyny zgięte w stawach biodrowych i kolanowych
kończyny zgięte w stawach biodrowych i kolanowych
siedzisko krzesła nie może uciskać okolicy podkolanowej
siedzisko krzesła nie może uciskać okolicy podkolanowej
stopy oparte na podłożu lub podnóżku
stopy oparte na podłożu lub podnóżku
przedramiona oparte symetrycznie i poziom na blacie (kąt między
przedramiona oparte symetrycznie i poziom na blacie (kąt między
ramieniem i przedramieniem wynosi 90 stopni lub więcej)
ramieniem i przedramieniem wynosi 90 stopni lub więcej)
głowa ustawiona prosto w linii tułowia
głowa ustawiona prosto w linii tułowia
Podnóżek powinien umożliwić oparcie stóp pod kątem 15-20 stopni. Nie
Podnóżek powinien umożliwić oparcie stóp pod kątem 15-20 stopni. Nie
może być śliski. Oparcie stóp na podnóżku zmniejsza ucisk tylnych części
może być śliski. Oparcie stóp na podnóżku zmniejsza ucisk tylnych części
ud podczas siedzenia. Zaleca się noszenie butów na płaskiej podeszwie lub
ud podczas siedzenia. Zaleca się noszenie butów na płaskiej podeszwie lub
zdejmowanie obuwia do pracy przy biurku i zwracanie uwagi, aby palce
zdejmowanie obuwia do pracy przy biurku i zwracanie uwagi, aby palce
stóp nie były zgięte, lecz swobodnie wyprostowane.
stóp nie były zgięte, lecz swobodnie wyprostowane.
Lekcje należy odrabiać w poprawnej pozycji siedzącej, przy stabilnym
Lekcje należy odrabiać w poprawnej pozycji siedzącej, przy stabilnym
biurku lub prostokątnym stole o dużej, gładkiej i matowej powierzchni bez
biurku lub prostokątnym stole o dużej, gładkiej i matowej powierzchni bez
wzorów i rysunków. Do pisania najlepiej używać
wzorów i rysunków. Do pisania najlepiej używać
grubszych, lekko piszących przyborów, starając się nie trzymać ich zbyt
grubszych, lekko piszących przyborów, starając się nie trzymać ich zbyt
mocno i zbyt długo. Wskazane są przerwy w pisaniu co kilka lub kilkanaście
mocno i zbyt długo. Wskazane są przerwy w pisaniu co kilka lub kilkanaście
minut.
minut.
POZYCJA SIEDZĄCA SPOCZYNKOWA ZAPEWNIA:
POZYCJA SIEDZĄCA SPOCZYNKOWA ZAPEWNIA:
prawidłowe podparcie tułowia
prawidłowe podparcie tułowia
utrzymanie zgięcia kończyn dolnych
utrzymanie zgięcia kończyn dolnych
w stawach biodrowych i
w stawach biodrowych i
kolanowych, z udami lekko
kolanowych, z udami lekko
odwiedzionymi i podpartymi nieco
odwiedzionymi i podpartymi nieco
wyżej niż biodra
wyżej niż biodra
równoległe ustawienie stóp z ich
równoległe ustawienie stóp z ich
prawidłowym oparciem lub
prawidłowym oparciem lub
trzymaniem nieco wyżej
trzymaniem nieco wyżej
Dziecko z wadą postawy i bocznym
Dziecko z wadą postawy i bocznym
skrzywieniem kręgosłupa powinno w
skrzywieniem kręgosłupa powinno w
ciągu dnia często zmieniać pozycję,
ciągu dnia często zmieniać pozycję,
odpoczywać w prawidłowej pozycji
odpoczywać w prawidłowej pozycji
siedzącej odciążającej kręgosłup lub
siedzącej odciążającej kręgosłup lub
też leżącej.
też leżącej.
Prawidłowa pozycja siedząca do
odpoczynku
Prawidłowa pozycja leżąca do odpoczynku
SPANIE I ODPOCZYNEK
SPANIE I ODPOCZYNEK
Dziecko, zarówno zdrowe, jak i z
Dziecko, zarówno zdrowe, jak i z
wadą postawy, powinno spać od 8
wadą postawy, powinno spać od 8
do 10 godzin w dobrze wietrzonym
do 10 godzin w dobrze wietrzonym
pomieszczeniu. Materac powinien
pomieszczeniu. Materac powinien
być równy, dość miękki, o grubości
być równy, dość miękki, o grubości
odpowiedniej do ciężaru ciała,
odpowiedniej do ciężaru ciała,
położony na twardym podłożu.
położony na twardym podłożu.
Niewskazane są meble rozkładane.
Niewskazane są meble rozkładane.
Poduszeczka pod głowę niewielka,
Poduszeczka pod głowę niewielka,
sięgająca do linii barków ( tak jak na
sięgająca do linii barków ( tak jak na
rysunku). Najkorzystniejszą pozycję
rysunku). Najkorzystniejszą pozycję
do zasypiania zaleci indywidualnie
do zasypiania zaleci indywidualnie
lekarz opiekujący się dzieckiem.
lekarz opiekujący się dzieckiem.
Zmian pozycji w czasie snu nie
Zmian pozycji w czasie snu nie
należy korygować.
należy korygować.
Po przyjściu ze szkoły prze co
Po przyjściu ze szkoły prze co
najmniej 20 – 30 minut dziecko
najmniej 20 – 30 minut dziecko
powinno odpoczywać na równym,
powinno odpoczywać na równym,
odpowiednim posłaniu. Należy
odpowiednim posłaniu. Należy
zadbać, aby dużo i z
zadbać, aby dużo i z
odpowiednią aktywnością fizyczną
odpowiednią aktywnością fizyczną
przebywało na świeżym powietrzu.
przebywało na świeżym powietrzu.
Ułożenie kręgosłupa w zależności od twardości materaca:
a - przy odpowiedniej elastyczności materaca
b – na materacu zbyt twardym
c – na materacu zbyt miękkim
ODŻYWIANIE
ODŻYWIANIE
Pokarmy powinny być bogate w produkty
Pokarmy powinny być bogate w produkty
mleczne, białko pochodzenia roślinnego
mleczne, białko pochodzenia roślinnego
i zwierzęcego oraz jarzyny i
i zwierzęcego oraz jarzyny i
owoce, które dostarczają składników
owoce, które dostarczają składników
mineralnych i witamin naturalnego
mineralnych i witamin naturalnego
pochodzenia. W przypadku alergii
pochodzenia. W przypadku alergii
pokarmowych dieta musi być zgodna
pokarmowych dieta musi być zgodna
z zaleceniami lekarza. Jest to
z zaleceniami lekarza. Jest to
konieczne dla zapewnienia i utrzymania
konieczne dla zapewnienia i utrzymania
ciężaru ciała odpowiedniego do wzrostu
ciężaru ciała odpowiedniego do wzrostu
oraz z uwagi na uwapnienie kości.
oraz z uwagi na uwapnienie kości.
NOSZENIE KSIĄŻEK
NOSZENIE KSIĄŻEK
Książki i inne przybory szkolne trzeba jak
Książki i inne przybory szkolne trzeba jak
najdłużej nosić w tornistrze, którego paski
najdłużej nosić w tornistrze, którego paski
w górnej części przymocowane są nieco z
w górnej części przymocowane są nieco z
boku, a nie w środku. W
boku, a nie w środku. W
starszych klasach tornister można
starszych klasach tornister można
zastąpić plecakiem (jak na rysunku).
zastąpić plecakiem (jak na rysunku).
Tornister czy plecak wraz z zawartością
Tornister czy plecak wraz z zawartością
powinien być lekki.
powinien być lekki.
Odpowiednio umocowany plecak
SPORT I LEKCJE WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
SPORT I LEKCJE WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
Dzieci z wadami postawy nie powinny być zwalniane z lekcji wf, ponieważ to pozbawiłoby je
Dzieci z wadami postawy nie powinny być zwalniane z lekcji wf, ponieważ to pozbawiłoby je
systematycznych ćwiczeń oraz niezbędnych podstaw do ewentualnych ćwiczeń rehabilitacyjnych.
systematycznych ćwiczeń oraz niezbędnych podstaw do ewentualnych ćwiczeń rehabilitacyjnych.
Dlatego też lekcje wf powinny być odpowiednio zaprogramowane i zorganizowane, ze zwróceniem
Dlatego też lekcje wf powinny być odpowiednio zaprogramowane i zorganizowane, ze zwróceniem
uwagi na zajęcia ruchowe równomiernie angażujące poszczególne grupy mięśni. Dzieci te nie mogą
uwagi na zajęcia ruchowe równomiernie angażujące poszczególne grupy mięśni. Dzieci te nie mogą
uprawiać wyczynowo żadnych sportów.
uprawiać wyczynowo żadnych sportów.
O uczestnictwie dzieci ze znacznymi skrzywieniami kręgosłupa w szkolnych lekcjach wf decyduje
O uczestnictwie dzieci ze znacznymi skrzywieniami kręgosłupa w szkolnych lekcjach wf decyduje
lekarz prowadzący.
lekarz prowadzący.
Dzieci z wadami postawy powinny korzystać z ćwiczeń w wodzie. Pływanie harmonijnie i
Dzieci z wadami postawy powinny korzystać z ćwiczeń w wodzie. Pływanie harmonijnie i
wszechstronnie rozwija mięśnie, pobudza krążenie i oddychanie. Zaleca się pływanie bez skoków do
wszechstronnie rozwija mięśnie, pobudza krążenie i oddychanie. Zaleca się pływanie bez skoków do
wody. Styl pływania zależy od wady postawy. Oprócz pływania wskazane są jazda na wrotkach,
wody. Styl pływania zależy od wady postawy. Oprócz pływania wskazane są jazda na wrotkach,
rolkach, łucznictwo, jazda na rowerze (wysokość siodełka i kierownicy zależy od rodzaju wady),
rolkach, łucznictwo, jazda na rowerze (wysokość siodełka i kierownicy zależy od rodzaju wady),
rytmika, taniec towarzyski czy inne ćwiczenia z muzyką (aerobik).
rytmika, taniec towarzyski czy inne ćwiczenia z muzyką (aerobik).
Należy przestrzegać przed zbyt forsownymi ćwiczeniami na siłowni. Są one niekorzystne dla
Należy przestrzegać przed zbyt forsownymi ćwiczeniami na siłowni. Są one niekorzystne dla
intensywnie rosnącego i rozwijającego się organizmu, gdyż mogą nadmiernie obciążać układ kostno –
intensywnie rosnącego i rozwijającego się organizmu, gdyż mogą nadmiernie obciążać układ kostno –
mięśniowy, prowadząc do powstania zniekształceń kości, których proces kostnienia nie został jeszcze
mięśniowy, prowadząc do powstania zniekształceń kości, których proces kostnienia nie został jeszcze
zakończony.
zakończony.
POBYT W SZKOLE I W DOMU
POBYT W SZKOLE I W DOMU
Wszyscy uczniowie w szkole powinni mieć zapewnione ławki odpowiedniej wielkości. Nauczyciele są
Wszyscy uczniowie w szkole powinni mieć zapewnione ławki odpowiedniej wielkości. Nauczyciele są
odpowiedzialni za utrzymanie prawidłowej postawy ciała przez cały czas pobytu ucznia w szkole.
odpowiedzialni za utrzymanie prawidłowej postawy ciała przez cały czas pobytu ucznia w szkole.
Za przestrzeganie odpowiedniego trybu życia w domu są odpowiedzialni rodzice lub opiekunowie
Za przestrzeganie odpowiedniego trybu życia w domu są odpowiedzialni rodzice lub opiekunowie
dziecka. Do nich należy dostosowanie do jego potrzeb miejsca pracy i wypoczynku oraz zapewnienie
dziecka. Do nich należy dostosowanie do jego potrzeb miejsca pracy i wypoczynku oraz zapewnienie
możliwości systematycznego wykonywania ćwiczeń. Konieczne jest unikanie częstego zwracania
możliwości systematycznego wykonywania ćwiczeń. Konieczne jest unikanie częstego zwracania
uwagi na wady dziecka, natomiast prowadzenie z nim odpowiednich rozmów ochroni je przed
uwagi na wady dziecka, natomiast prowadzenie z nim odpowiednich rozmów ochroni je przed
stresem, który niekorzystnie wpływa na stan psychiczny.
stresem, który niekorzystnie wpływa na stan psychiczny.
INNE UWAGI I ZALECENIA
INNE UWAGI I ZALECENIA
Już od najwcześniejszych lat trzeba uczyć
Już od najwcześniejszych lat trzeba uczyć
dzieci prawidłowego wykonywanie wszystkich
dzieci prawidłowego wykonywanie wszystkich
czynności domowych. Należy na to zwracać
czynności domowych. Należy na to zwracać
baczną uwagę w każdym okresie życia,
baczną uwagę w każdym okresie życia,
gdyż ma to ogromne znaczenie w profilaktyce
gdyż ma to ogromne znaczenie w profilaktyce
bólów krzyża.
bólów krzyża.
Do odkurzania i sprzątania używać długich
Do odkurzania i sprzątania używać długich
rurek i szczotek na długim kiju.
rurek i szczotek na długim kiju.
Prace w ogródku i inne, m.in. wkładanie
Prace w ogródku i inne, m.in. wkładanie
skarpet czy butów (rysunek), pastowanie
skarpet czy butów (rysunek), pastowanie
podłogi, wykonywać bez nadmiernego
podłogi, wykonywać bez nadmiernego
zginania kręgosłupa, np. siedząc na
zginania kręgosłupa, np. siedząc na
stołeczku.
stołeczku.
Przy dźwiganiu i podnoszeniu ciężarów należy
Przy dźwiganiu i podnoszeniu ciężarów należy
przestrzegać zasady: prosty kręgosłup, zgięte
przestrzegać zasady: prosty kręgosłup, zgięte
biodra i kolana. Przy podnoszeniu czegoś z
biodra i kolana. Przy podnoszeniu czegoś z
małej wysokości lub z podłoża trzeba stanąć
małej wysokości lub z podłoża trzeba stanąć
jak najbliżej, ugiąć nogi i podnosić przedmiot,
jak najbliżej, ugiąć nogi i podnosić przedmiot,
prostując biodra i kolana oraz utrzymując
prostując biodra i kolana oraz utrzymując
cały czas prosty kręgosłup (rysunek).
cały czas prosty kręgosłup (rysunek).
Przy podnoszeniu z wysokości stołu należy
Przy podnoszeniu z wysokości stołu należy
również stanąć blisko z ugiętymi kolanami,
również stanąć blisko z ugiętymi kolanami,
tak aby uchwycić przedmiot wyprostowanymi
tak aby uchwycić przedmiot wyprostowanymi
rękami i podnieść go, prostując kolana.
rękami i podnieść go, prostując kolana.
Pozycja przy wkładaniu butów:
a – nieprawidłowa, b - prawidłowa
Podnoszenie ciężkiego przedmiotu z podłogi:
a – prawidłowe, b - nieprawidłowe
Sięgając po przedmiot z poziomu
Sięgając po przedmiot z poziomu
powyżej barków, wykonujemy
powyżej barków, wykonujemy
czynność dwustopniowo. Najpierw
czynność dwustopniowo. Najpierw
zginamy ręce w stawach
zginamy ręce w stawach
łokciowych, odpowiednio je unosimy,
łokciowych, odpowiednio je unosimy,
utrzymując kolana wyprostowane,
utrzymując kolana wyprostowane,
odchylamy ciało lekko w tył,
odchylamy ciało lekko w tył,
chwytamy przedmiot, a następnie
chwytamy przedmiot, a następnie
zsuwamy go i dźwigamy, prostując
zsuwamy go i dźwigamy, prostując
i opuszczając ręce (rysunek).
i opuszczając ręce (rysunek).
Cięższy przedmiot o mniejszych
Cięższy przedmiot o mniejszych
rozmiarach nosimy, opierając go o
rozmiarach nosimy, opierając go o
uda i utrzymując wyprostowany
uda i utrzymując wyprostowany
kręgosłup oraz proste ręce.
kręgosłup oraz proste ręce.
Małe drobne przedmioty należy nosić
Małe drobne przedmioty należy nosić
na rękach zgiętych w stawach
na rękach zgiętych w stawach
łokciowych, utrzymując prawidłową
łokciowych, utrzymując prawidłową
pozycję kręgosłupa przy nieco
pozycję kręgosłupa przy nieco
opuszczonych barkach (rysunek).
opuszczonych barkach (rysunek).
Ciężkie i długie przedmioty można
Ciężkie i długie przedmioty można
nosić na barku, przechylając się
nosić na barku, przechylając się
nieco w stronę nieobciążoną
nieco w stronę nieobciążoną
(rysunek).
(rysunek).
Dwustopniowe podnoszenie
ciężaru z wysokości
Noszenie niewielkich
przedmiotów
Noszenie ciężaru na barku
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
Odpowiedni tryb życia dzieci i
Odpowiedni tryb życia dzieci i
młodzieży ma zasadnicze znaczenie w
młodzieży ma zasadnicze znaczenie w
profilaktyce i leczeniu wad
profilaktyce i leczeniu wad
postawy i skrzywień kręgosłupa oraz w
postawy i skrzywień kręgosłupa oraz w
zapobieganiu bólom krzyża.
zapobieganiu bólom krzyża.
Zaleca się:
Zaleca się:
utrzymywanie prawidłowych pozycji
utrzymywanie prawidłowych pozycji
ciała podczas nauki i odpoczynku
ciała podczas nauki i odpoczynku
odpowiednią aktywność fizyczną
odpowiednią aktywność fizyczną
(lekcje wf, sporty symetrycznie
(lekcje wf, sporty symetrycznie
angażujące grupy mięsni, rekreacja,
angażujące grupy mięsni, rekreacja,
ćwiczenia relaksacyjne
ćwiczenia relaksacyjne
właściwe odżywianie
właściwe odżywianie
utrzymywanie prawidłowej postawy
utrzymywanie prawidłowej postawy
przy wykonywaniu wszystkich
przy wykonywaniu wszystkich
codziennych czynności
codziennych czynności
zapobieganie nadmiernym
zapobieganie nadmiernym
przeciążeniom kręgosłupa i całego
przeciążeniom kręgosłupa i całego
układu ruchu
układu ruchu
.
.
Podnoszenie worka ruchem
zamachowym
Przy przenoszeniu takich przedmiotów, jak
np. worek, należy je przemieszczać lub
przesuwać ruchem zamachowym (rysunek).
Schemat postawy osobników z chorobą Scheuermanna w odcinku piersiowym w miarę upływu lat
ZESTAW ĆWICZEŃ KOREKCYJNYCH DLA DZIECI Z
ZESTAW ĆWICZEŃ KOREKCYJNYCH DLA DZIECI Z
CHOROBĄ SCHEUERMANNA
CHOROBĄ SCHEUERMANNA
Ćwiczenia mają na celu wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu i mięśni ściągających łopatki
Ćwiczenia mają na celu wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu i mięśni ściągających łopatki
oraz rozciągnięcie mięśni piersiowych. Należy unikać takich pozycji, które zaokrąglają plecy.
oraz rozciągnięcie mięśni piersiowych. Należy unikać takich pozycji, które zaokrąglają plecy.
Początkującym poleca się wykonywanie w pierwszej kolejności ćwiczeń nr 1, 2, 7, 8, 9, 11, 13,
Początkującym poleca się wykonywanie w pierwszej kolejności ćwiczeń nr 1, 2, 7, 8, 9, 11, 13,
14, 19, 21, 24, 25 i stopniowe wzbogacenie zestawu o kolejne według podanego konspektu.
14, 19, 21, 24, 25 i stopniowe wzbogacenie zestawu o kolejne według podanego konspektu.
1.
1.
Pozycja wyjściowa
Pozycja wyjściowa
:
:
leżenie na plecach, nogi ugięte, stopy oparte piętami o podłoże,
leżenie na plecach, nogi ugięte, stopy oparte piętami o podłoże,
ramiona wzdłuż
ramiona wzdłuż
tułowia.
tułowia.
Wdech nosem z jednoczesnym przeniesieniem ramion przodem w górę, aż do położenia
Wdech nosem z jednoczesnym przeniesieniem ramion przodem w górę, aż do położenia
ich za głową na podłożu. Wydech ustami z jednoczesnym przeniesieniem ramion
ich za głową na podłożu. Wydech ustami z jednoczesnym przeniesieniem ramion
przodem w dół do pozycji wyjściowej.
przodem w dół do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 5 razy.
Powtórzyć 5 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas ćwiczenia pięty i odcinek lędźwiowy kręgosłupa mocno dociśnięte do
podczas ćwiczenia pięty i odcinek lędźwiowy kręgosłupa mocno dociśnięte do
podłoża,
podłoża,
a klatka piersiowa uwypuklona ku górze.
a klatka piersiowa uwypuklona ku górze.
2.
2.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
leżenie na plecach, nogi ugięte, stopy oparte piętami o podłoże, ręce
leżenie na plecach, nogi ugięte, stopy oparte piętami o podłoże, ręce
splecione
splecione
na karku, łokcie mocno przylegają do podłoża.
na karku, łokcie mocno przylegają do podłoża.
Skłon głowy i tułowia w przód, wytrzymanie przez 3 sekundy.
Skłon głowy i tułowia w przód, wytrzymanie przez 3 sekundy.
Opuszczenie głowy i tułowia do pozycji wyjściowej.
Opuszczenie głowy i tułowia do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas
podczas
ćwiczenia łokcie cały czas mocno ściągnięte w tył, plecy proste, a pięty
ćwiczenia łokcie cały czas mocno ściągnięte w tył, plecy proste, a pięty
wciśnięte
wciśnięte
w podłoże.
w podłoże.
3.
3.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Skłon głowy i tułowia w przód z jednoczesnym przyciągnięciem prawej nogi
Skłon głowy i tułowia w przód z jednoczesnym przyciągnięciem prawej nogi
wyprostowanej w kolanie do klatki piersiowej, wytrzymanie przez 3s. Opuszczenie głowy,
wyprostowanej w kolanie do klatki piersiowej, wytrzymanie przez 3s. Opuszczenie głowy,
tułowia i prawej nogi do pozycji wyjściowej.
tułowia i prawej nogi do pozycji wyjściowej.
To samo ćwiczenie wykonać lewą nogą.
To samo ćwiczenie wykonać lewą nogą.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
Uwaga:
Uwaga:
podczas skłonu łokcie mocno ściągnięte w tył, plecy proste, noga ugięta wciska
podczas skłonu łokcie mocno ściągnięte w tył, plecy proste, noga ugięta wciska
piętę w podłoże, a biodra się nie podnoszą.
piętę w podłoże, a biodra się nie podnoszą.
4.
4.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Skłon głowy i tułowia w przód z jednoczesnym skrętem w prawo i przyciągnięciem prawej
Skłon głowy i tułowia w przód z jednoczesnym skrętem w prawo i przyciągnięciem prawej
nogi wyprostowanej w kolanie do klatki piersiowej, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie
nogi wyprostowanej w kolanie do klatki piersiowej, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie
głowy, tułowia i prawej nogi do pozycji wyjściowej.
głowy, tułowia i prawej nogi do pozycji wyjściowej.
To samo ćwiczenie wykonać lewą nogą.
To samo ćwiczenie wykonać lewą nogą.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
Uwaga:
Uwaga:
podczas skłonu łokcie mocno ściągnięte w tył, noga ugięta wciska piętę w
podczas skłonu łokcie mocno ściągnięte w tył, noga ugięta wciska piętę w
podłoże.
podłoże.
5.
5.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Skłon głowy i tułowia w przód z jednoczesnym przyciągnięciem obu ugiętych nóg do klatki
Skłon głowy i tułowia w przód z jednoczesnym przyciągnięciem obu ugiętych nóg do klatki
piersiowej, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie głowy, tułowia i nóg do pozycji wyjściowej.
piersiowej, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie głowy, tułowia i nóg do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas skłonu łokcie mocno ściągnięte w tył, plecy proste, nogi cały czas ugięte
podczas skłonu łokcie mocno ściągnięte w tył, plecy proste, nogi cały czas ugięte
w biodrach
w biodrach
i kolanach pod kątem prostym.
i kolanach pod kątem prostym.
6.
6.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
siad, nogi ugięte, kolana złączone, stopy oparte piętami o podłoże,
siad, nogi ugięte, kolana złączone, stopy oparte piętami o podłoże,
ręce
ręce
splecione na karku, łokcie mocno ściągnięte w tył.
splecione na karku, łokcie mocno ściągnięte w tył.
Opad tułowia w tył z utrzymaniem ściągniętych łokci i prostych pleców oraz złączonych
Opad tułowia w tył z utrzymaniem ściągniętych łokci i prostych pleców oraz złączonych
kolan, wytrzymanie przez 3 s. Rozluźnienie, powrót do pozycji wyjściowej.
kolan, wytrzymanie przez 3 s. Rozluźnienie, powrót do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
7.
7.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej, ręce splecione na karku, łokcie z przodu.
jak wyżej, ręce splecione na karku, łokcie z przodu.
Wdech nosem z jednoczesnym przeniesieniem łokci w tył. Wydech ustami z
Wdech nosem z jednoczesnym przeniesieniem łokci w tył. Wydech ustami z
jednoczesnym przeniesieniem łokci w przód.
jednoczesnym przeniesieniem łokci w przód.
Powtórzyć 5 razy.
Powtórzyć 5 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas ćwiczenia plecy proste, w czasie wdechu klatka piersiowa mocno
podczas ćwiczenia plecy proste, w czasie wdechu klatka piersiowa mocno
uwypukla się ku
uwypukla się ku
przodowi.
przodowi.
8.
8.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej, ręce z
jak wyżej, ręce z
ciężarkami 0,5 – 1 kg ugięte w
ciężarkami 0,5 – 1 kg ugięte w
„skrzydełka”.
„skrzydełka”.
Prostowanie rąk w bok, wytrzymanie przez 3
Prostowanie rąk w bok, wytrzymanie przez 3
s. Ugięcie rąk do pozycji wyjściowej.
s. Ugięcie rąk do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas ćwiczenia plecy proste,
podczas ćwiczenia plecy proste,
pięty wciśnięte w podłoże (jak na rysunku).
pięty wciśnięte w podłoże (jak na rysunku).
9.
9.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej, prawa ręka
jak wyżej, prawa ręka
z ciężarkiem ugięta w „skrzydełko”,
z ciężarkiem ugięta w „skrzydełko”,
lewa ręka z ciężarkiem
lewa ręka z ciężarkiem
wyprostowana w górę.
wyprostowana w górę.
Naprzemienne prostowanie i uginanie
Naprzemienne prostowanie i uginanie
ramion.
ramion.
Powtórzyć 3 razy po 30 sekund.
Powtórzyć 3 razy po 30 sekund.
Uwaga:
Uwaga:
jak najwyżej.
jak najwyżej.
Pozycja wyjściowa do ćwiczenia nr 8
10.
10.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej,
jak wyżej,
ręce z ciężarkami odwiedzione na boki, zgięte w stawach
ręce z ciężarkami odwiedzione na boki, zgięte w stawach
łokciowych, przedramiona w górę pod kątem prostym podczas całego
łokciowych, przedramiona w górę pod kątem prostym podczas całego
ćwiczenia.
ćwiczenia.
Wychylenie ugiętych ramion do tyłu, pogłębienie 3 razy. Rozluźnienie, powrót do pozycji
Wychylenie ugiętych ramion do tyłu, pogłębienie 3 razy. Rozluźnienie, powrót do pozycji
wyjściowej.
wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
11.
11.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
leżenie na plecach
leżenie na plecach
,
,
nogi ugięte, stopy oparte piętami o podłoże, ręce
nogi ugięte, stopy oparte piętami o podłoże, ręce
splecione
splecione
na karku, łokcie mocno wciśnięte w podłoże.
na karku, łokcie mocno wciśnięte w podłoże.
Wznoszenie bioder w górę do poziomu (tułów i biodra w jednej linii), wytrzymanie przez 3
Wznoszenie bioder w górę do poziomu (tułów i biodra w jednej linii), wytrzymanie przez 3
s. Opuszczenie bioder do pozycji wyjściowej.
s. Opuszczenie bioder do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy
Powtórzyć 10 razy
12.
12.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej,
jak wyżej,
biodra w górze.
biodra w górze.
Wyprostowanie prawej nogi w kolanie przy utrzymaniu bioder w górze, wytrzymanie przez
Wyprostowanie prawej nogi w kolanie przy utrzymaniu bioder w górze, wytrzymanie przez
3 s. Ugięcie nogi do pozycji wyjściowej.
3 s. Ugięcie nogi do pozycji wyjściowej.
To samo lewą nogą.
To samo lewą nogą.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
13.
13.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Marsz na piętach w miejscu z utrzymaniem bioder w górze.
Marsz na piętach w miejscu z utrzymaniem bioder w górze.
Powtórzyć 3 razy po 30 sekund.
Powtórzyć 3 razy po 30 sekund.
14.
14.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
siad klęczny ze skłonem tułowia w przód (ukłon japoński). Ręce w górze
siad klęczny ze skłonem tułowia w przód (ukłon japoński). Ręce w górze
oparte
oparte
na stabilnym podwyższeniu tak, aby tułów i ręce były w jednej linii, w
na stabilnym podwyższeniu tak, aby tułów i ręce były w jednej linii, w
dłoniach
dłoniach
ciężarki.
ciężarki.
Unoszenie prawego ramienia w górę, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie raienia.
Unoszenie prawego ramienia w górę, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie raienia.
To samo lewą ręką.
To samo lewą ręką.
Uwaga:
Uwaga:
podczas unoszenia ramienia tułów prosty, plecy i łopatki mocno ściągnięte. Rodzic
podczas unoszenia ramienia tułów prosty, plecy i łopatki mocno ściągnięte. Rodzic
może
może
pomóc w utrzymaniu prostego tułowia, przytrzymując plecy dziecka na
pomóc w utrzymaniu prostego tułowia, przytrzymując plecy dziecka na
odcinku lędźwiowym
odcinku lędźwiowym
kręgosłupa, tak aby nie unosiły się do góry.
kręgosłupa, tak aby nie unosiły się do góry.
15.
15.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Wznoszenie obu rąk w górę, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie rąk do pozycji wyjściowej.
Wznoszenie obu rąk w górę, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie rąk do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
jak wyżej.
jak wyżej.
16.
16.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Wznoszenie obu rąk w górę. Ugięcie rąk w „skrzydełka”. Wyprostowanie rąk w górę.
Wznoszenie obu rąk w górę. Ugięcie rąk w „skrzydełka”. Wyprostowanie rąk w górę.
Opuszczenie rąk na podłoże do pozycji wyjściowej.
Opuszczenie rąk na podłoże do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas ćwiczenia plecy proste, łopatki ściągnięte, nie należy opuszczać głowy (musi
podczas ćwiczenia plecy proste, łopatki ściągnięte, nie należy opuszczać głowy (musi
być cały czas w osi ciała).
być cały czas w osi ciała).
17.
17.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
ukłon japoński, ręce z ciężarkami w „skrzydełka”.
ukłon japoński, ręce z ciężarkami w „skrzydełka”.
Wznoszenie tułowia w górę, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie tułowia do pozycji wyjściowej.
Wznoszenie tułowia w górę, wytrzymanie przez 3 s. Opuszczenie tułowia do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas ćwiczenia plecy proste, łopatki mocno ściągnięte.
podczas ćwiczenia plecy proste, łopatki mocno ściągnięte.
18.
18.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Unoszenie tułowia w górę z jednoczesnym prostowaniem rąk do tyłu, wytrzymanie przez 3 s.
Unoszenie tułowia w górę z jednoczesnym prostowaniem rąk do tyłu, wytrzymanie przez 3 s.
Ugięcie rąk w „skrzydełka” do pozycji wyjściowej.
Ugięcie rąk w „skrzydełka” do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
jak wyżej.
jak wyżej.
19.
19.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
klęk podparty na dłoniach lekko zwróconych do środka, palce stóp oparte
klęk podparty na dłoniach lekko zwróconych do środka, palce stóp oparte
o podłoże.
o podłoże.
Ugięcie rąk z jednoczesnym wychyleniem tułowia do przodu (ciężar ciała przeniesiony na ręce) –
Ugięcie rąk z jednoczesnym wychyleniem tułowia do przodu (ciężar ciała przeniesiony na ręce) –
„pompka”, wytrzymanie przez 3 s. Prostowanie rąk do pozycji wyjściowej.
„pompka”, wytrzymanie przez 3 s. Prostowanie rąk do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas ćwiczenia brzuch napięty, odcinek lędźwiowy nieruchomy, nie może zapadać się w dół.
podczas ćwiczenia brzuch napięty, odcinek lędźwiowy nieruchomy, nie może zapadać się w dół.
20.
20.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej.
jak wyżej.
Ugięcie rąk z jednoczesnym wychyleniem tułowia do przodu i uniesieniem wyprostowanej prawej nogi w
Ugięcie rąk z jednoczesnym wychyleniem tułowia do przodu i uniesieniem wyprostowanej prawej nogi w
tył, wytrzymanie przez 3 s. Powrót do pozycji wyjściowej.
tył, wytrzymanie przez 3 s. Powrót do pozycji wyjściowej.
To samo z unoszeniem lewej nogi w tył.
To samo z unoszeniem lewej nogi w tył.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
Powtórzyć 10 razy każdą nogą.
Uwaga:
Uwaga:
jak wyżej.
jak wyżej.
21.
21.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
klęk prosty, ręce wzdłuż tułowia.
klęk prosty, ręce wzdłuż tułowia.
Wdech z jednoczesnym przenoszeniem rąk przodem w górę. Wydech z jednoczesnym opuszczeniem rąk
Wdech z jednoczesnym przenoszeniem rąk przodem w górę. Wydech z jednoczesnym opuszczeniem rąk
do pozycji wyjściowej.
do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 5 razy.
Powtórzyć 5 razy.
22.
22.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
jak wyżej
jak wyżej
, ręce z ciężarkami
, ręce z ciężarkami
w „skrzydełka”.
w „skrzydełka”.
Przechylenie tułowia w tył, wytrzymanie 3 s.
Przechylenie tułowia w tył, wytrzymanie 3 s.
Wyprostowanie – powrót do pozycji wyjściowej.
Wyprostowanie – powrót do pozycji wyjściowej.
Powtórzyć 10 razy.
Powtórzyć 10 razy.
Uwaga:
Uwaga:
podczas ćwiczenia plecy proste, łopatki
podczas ćwiczenia plecy proste, łopatki
ściągnięte, brzuch wciągnięty, pośladki napięte,
ściągnięte, brzuch wciągnięty, pośladki napięte,
nogi, biodra i tułów powinny być w jednej linii
nogi, biodra i tułów powinny być w jednej linii
(rysunek).
(rysunek).
23.
23.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
klęk prosty na lewej nodze
klęk prosty na lewej nodze
opartej na palcach stopy, prawa
opartej na palcach stopy, prawa
noga z
noga z
przodu, ramiona
przodu, ramiona
z ciężarkami wyprostowane
z ciężarkami wyprostowane
w przód.
w przód.
Uniesienie lewego kolana tuż nad podłoże i
Uniesienie lewego kolana tuż nad podłoże i
przejście do wypadu na prawą nogę z
przejście do wypadu na prawą nogę z
jednoczesnym przeniesieniem rąk w bok,
jednoczesnym przeniesieniem rąk w bok,
wytrzymanie przez 3 s. Powrót do pozycji
wytrzymanie przez 3 s. Powrót do pozycji
wyjściowej. To samo z wypadem lewej nogi w
wyjściowej. To samo z wypadem lewej nogi w
przód.
przód.
Powtórzyć 6 razy każdą nogą.
Powtórzyć 6 razy każdą nogą.
Uwaga:
Uwaga:
jak wyżej.
jak wyżej.
Ćwiczenie nr 22
Ćwiczenie nr 23
24.
24.
Pozycja wyjściowa:
Pozycja wyjściowa:
stanie tyłem do ściany, głowa, barki, plecy i nogi przylegają do ściany,
stanie tyłem do ściany, głowa, barki, plecy i nogi przylegają do ściany,
ręce
ręce
wzdłuż tułowia.
wzdłuż tułowia.
Autokorekcja postawy przy ścianie, wytrzymanie przez 30 s, rozluźnienie. Podczas korekcji
Autokorekcja postawy przy ścianie, wytrzymanie przez 30 s, rozluźnienie. Podczas korekcji
głowa i plecy proste, łopatki ściągnięte, brzuch wciągnięty, pośladki napięte.
głowa i plecy proste, łopatki ściągnięte, brzuch wciągnięty, pośladki napięte.
Powtórzyć 3 razy po 30 sekund.
Powtórzyć 3 razy po 30 sekund.
25.
25.
Próba swobodnego chodzenia przy skorygowanej postawie.
Próba swobodnego chodzenia przy skorygowanej postawie.