Ewa Raniszewska
Stany nagłe wieku
dziecięcego
Zdzisław Rondio :
Dziecko nie jest miniaturką dorosłego
prof. Rudolf Klimek:
Poród jest ostatnim sprawdzianem dojrzałości rodzącego
się dziecka do sprostania trudom życia i dlatego po
Ludzku niebezpiecznym procesem
prof. Ireneusz Roszkowski :
W związku z porodem istnieje wielkie
niebezpieczeństwo dla matki i dziecka. Narząd
rodny po porodzie jest jedną wielką raną.
Właściwie nie ma drugiej tak niebezpiecznej
sytuacji w życiu człowieka, jak w tym czasie.
Przyjście na świat ...
Przyjście na świat ...
Odcięcie pępowiny zmusza do podjęcia
samodzielnych funkcji życiowych, takich
jak:
oddychanie, utlenowanie krwi,
utrzymanie ciepłoty czy przyswajanie
pokarmu.
Również dla matki jest ogromnym
wysiłkiem fizycznym, często związanym
z bólem
i różnymi lękami.
30-35% pacjentów
w oddziałach ratunkowych – to
dzieci,
3-6% ogółu pacjentów -----> ciężkie
stany
zagrożenia życia
< 1 r.ż. 40%
1-5 r.ż. 30%
6-10 r.ż. 10%
11-15 r.ż. 5%
>15 r.ż. 5%
I powód wizyt u lekarza –>
gorączka
Stany nagłe u dzieci
zagrażające życiu
Zespół zaburzeń oddychania
Zaburzenia sercowo-naczyniowe
Zespoły wstrząsu
Obrażenia ciała w następstwie urazów
Zaburzenia spowodowane czynnikami
środowiskowymi
Stany nagłe przebiegające z utratą
przytomności
Odrębności anatomiczno-
fizjologiczne u dzieci
Odrębności anatomiczno-
fizjologiczne u dzieci
Układ oddechowy
Układ krążenia
Ośrodkowy układ nerwowy
Układ moczowy
Układ pokarmowy
Układ kostno-stawowy
Termoregulacja
Ocena stanu noworodka - za pomocą skali
Apgar .
Ocenia się kolor skóry, oddech, krążenie, reakcję na
drażnienie (odruchy) oraz napięcie mięśniowe.
Za każdy parametr noworodek
może otrzymać 0 -2 punktów, Suma max. 10 p.
Wynik w 1 i 5 min. 8-10 punktów ocena bardzo dobra
– stan prawidłowy,
5-7 punktów - zmęczone porodem,
< 5 punktów stan dziecka jest niepokojący,
najczęściej wymaga natychmiastowej interwencji leczniczej.
Skala Apgar
Skala Apgar
Oceniany
parametr
0
1
2
Zabarwieni
e
skóry
Blado-sine
Sinica
kończyn
różowe
Napięcie
mięsni
wiotkie
nieznaczne dobre
Akcja serca 0
< 100
> 100
Oddechy
brak
Wolne,
nieregularn
e
prawidłowe
Odpowiedź
na
drażnienie
cewnikiem
brak
Nieznaczny
grymas
twarzy
Żywa, płacz
noworodka
Uszkodzenia poporodowe
Najczęściej :
•Złamania kości, zwykle obojczyka,
•Krwiaki śródczaszkowe
•Uszkodzenia nerwów/ splotów np. splotu
barkowego
•Uszkodzenia mięśni np. sutkowo
-obojczykowo-mostkowego ( tzw. kręcz
szyi)
•Krwawienia : do skóry, spojówek oka, lub
do OUN układu nerwowego ( częste u
wcześniaków z masą <1000g)
Różnice anatomiczne
PROPORCJE CIAŁA
Duża głowa, niezbyt
dobrze chroniona
Krótka szyja
Duży tułów
Długie kończyny
Wyższy współczynnik
powierzchni do masy
ciała
Po przyjściu na świat w układzie
krążenia zachodzą istotne zmiany
Przerwanie łożyskowego przepływu
krwi -> stymulacja pierwszego
oddechu
pierwszy krzyk powoduje
gwałtowne rozprężanie płuc,
które rozpoczynają samodzielną
wymianę gazową konieczną dla
dalszego samodzielnego życia.
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Układ oddychania i krążenia:
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Układ oddychania i krążenia:
W okresie płodowym krążenie płucne odbywa
się - przez
przewód tętniczy Botalla
(omijanie krążenia płucnego), po urodzeniu -
zmiana przepływu krwi
zamknięcie połączenia pomiędzy krwią
tętniczą i żylną (tj. przewód tętniczy Botalla i
otwór owalny łączący lewy i prawy
przedsionek serca).
↓ciśnienia w tętnicy płucnej, ↑ ciśnienia w
krążeniu dużym,
Zamknięcie przewodu tętniczego Botalla w
ciągu 24-48 h,
Częstość serca wysoka ~ 140/min, stopniowo
zwalnia się do ok.100/min pod koniec 1 r.ż.
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Mięsień
serca
– mniej elementów
kurczliwych
Rzut
serca
zależy głównie od częstości
Stosunki ciśnień w krążeniu
systemowym i płucnym upodabniają
się do dorosłych -
w wieku 3-4 lat
Słabiej rozwinięty układ autonomiczny
serca
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Konsekwencje :
Zwiększenie pojemności minutowej
odbywa się kosztem przyspieszenia
czynności serca,
Zwolnienie akcji serca powoduje
zmniejszenie pojemności minutowej
Czynność serca w mniejszym stopniu
uzależniona jest od spadku ciśnienia
Różnice anatomiczne
UKŁAD ODDECHOWY
Wąskie i długie nozdrza
Duży, cofnięty ku tyłowi język – łatwo może
dojść do niedrożności dróg oddechowych
Długa nagłośnia
Najwęższe miejsce – okolica podgłośniowa
Mała średnica tchawicy, ściany cienkie i
miękkie
Duża ilość tkanki łącznej w obrębie krtani i
tchawicy – łatwość infekcji
Różnice fizjologiczne
Oddychanie
Głównie nosem
Przepona - główny miesień oddechowy,
mały udział mięśni międzyżebrowych,
Objętość oddechowa zależy wyłącznie od
przepony (TV = 8-10 ml/kg c.c)
Płuca mało podatne, ograniczona objętość
przestrzeni pęcherzykowej
Mała rezerwa oddechowa
Duże zużycie tlenu w stosunku do ciężaru
ciała
Dwufazowa odpowiedź na niedotlenienie
Mechanika oddychania
Przepona – niewielka ilość włókien mięśniowych
typu I (opornych na zmęczenie)
Objętość oddechowa zależy praktycznie od pracy
przepony ( noworodek nie może pogłębić
oddechu)
Mięsnie międzyżebrowe słabe
Dwufazowa odpowiedź na niedotlenienie –
krótkotrwała hiperwentylacja-> depresja
oddychania->upośledzenie wymiany gazowej
Różnice anatomiczne
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Konsekwencje
Łatwo dochodzi do hipoksji i hiperkapnii
Niedrożność przewodów nosowych –>
niewydolność oddechowa
Niewielki obrzęk w obrębie krtani/ tchawicy –
> znaczne utrudnienie przepływu powietrza
Łatwość infekcji i stanów zapalnych
Kompensacja wentylacji minutowej kosztem
przyspieszenia oddechów
Szybkie wyczerpywanie energetyczne
spowodowane wysiłkiem oddechowym
Utrata drożności wskutek
obrzęku
dróg oddechowych
Wiek dziecka Noworodek 1 r .ż. 3 r. ż.
10 lat
Normalna
średnica
4.5 mm 5.5 mmm
7.0 mm
9 mm
Utrata
średnicy
z powodu
obrzęku
okolicy
podgłośniow
ej
krtani o 1
mm
70%
60%
50%
40%
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Gospodarka wodno
elektrolitowa
Noworodek
Dorosły
Całkowita woda
ustrojowa
75%
55%
Płyn
wewnątrzkomórkow
y
35%
40%
Płyn
zewnątrzkomórkow
y
40%
20%
Skład płynów ustrojowych w stosunku do masy ciała
Gospodarka wodno-elektrolitowa
i czynność nerek
Niedojrzałość czynności nerek,
Mniejsza zdolność do zagęszczania moczu
Mniejsza zdolność do wyrównywania
zaburzeń kwasowo-zasadowych,
skłonność do kwasicy
Różnice anatomiczno-fizjologiczne
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Konsekwencje :
Intensywna przemiana materii i duża
powierzchnia ciała wymagają
proporcjonalnie większej podaży płynów
dla wyrównania fizjologicznych strat
U małych niemowląt stosunkowo niewielki
deficyt płynów w krótkim czasie prowadzi
do odwodnienia i głębokich zaburzeń
krążenia
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Układ nerwowy
Podlega ciągłemu rozwojowi
Niepełna mielinizacja ( opóźniona reakcja
noworodka na ból) do ok. 18 m.ż.
Brak kontroli czynności fizjologicznych
Zanikanie odruchów noworodkowych
Zwiększona przepuszczalność bariery
krew-mózg
Czaszka ma zdolności adaptacyjne, nie
zarośnięte szwy
c.d.
Układ nerwowy
Mózg szczególnie wrażliwy na
niedotlenienie i niedokrwienie
Przepływ mózgowy zależy głównie od
ciśnienia tętniczego krwi
Metabolizm mózgu noworodka – 30-
50% całości przemian metabolicznych
( dorosły 20%)
Krzywizny kręgosłupa nie
wykształcone
Rdzeń kręgowy rozciąga się do L3
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Odruchy fizjologiczne u dzieci
Moro zanika 1-3 m.ż
Chwytanie ręką zanika 4 m.ż
Chwytanie stopą zanika 8-15 m.ż
Stąpanie zanika 3-4 m.ż
Dodatni odruch Babińskiego
może utrzymywać się do 2.5 r.ż
Termoregulacja
Duża powierzchnia ciała
Cienki naskórek
Brak owłosienia głowy
Znaczna utrata ciepła przez parowanie
Kompensacja strat przez
podwyższenie podstawowej przemiany
materii
Źródłem energii – brązowy tłuszcz
Różnice anatomiczno-fizjologiczne
Różnice anatomiczno-
fizjologiczne
Gospodarka węglowodanowa
Stężenie glukozy we krwi: (wartości
referencyjne)
Noworodki 50-115 mg/dl
Dzieci 70-105 mg/dl
U wcześniaków i noworodków – przejściowa
hipoglikemia < 40 mg/dl
Noworodki i wcześniaki wrażliwe na
niedobór glukozy
Ocena wstępna
Pierwsze wrażenie
Ocena przytomności, oddychania ,
krążenia
Algorytm ABC
Pierwsze wrażenie
Normalne, zdrowe
niemowlę/dziecko
Dobre napięcie
mięśniowe, dobry
kontakt wzrokowy,
Prawidłowe
zabarwienie skóry
Parametry życiowe
Wiek
Liczba
oddechów
na minutę
Częstość
akcji serca
na minutę
Ciśnienie
skurczowe
<1
roku
30 – 40
110 - 160
70 – 90
2-5
lat
25 – 30
95 - 140
80 – 100
5-12
lat
20 – 25
80 - 120
90 – 110
>12
lat
15 – 20
60 - 100
100 – 120
Wartości prawidłowe
Ocena wstępna - oddychanie
Oddychanie :
Pozycja ciała : dowolna, przymusowa
Wysiłek oddechowy
Nieprawidłowe ruchy klatki piersiowej
Nieprawidłowe dźwięki związane z
oddychaniem
Udział mięśni dodatkowych
Zaciąganie międzyżebrzy, okolicy
nadobojczykowej, okolicy podmostkowej
Rozszerzanie skrzydełek nosa
U niemowląt- „podskakiwanie głowy”
Ocena wstępna –
krążenie obwodowe
Stan skóry – krążenie obwodowe
Odzwierciedla stan perfuzji narządowej i
prawidłowego rzutu serca
Zmiany ukrwienia skóry wyrażają się
bladością, plamicą, sinicą - są oznaką
zmniejszonego przepływu skórnego
Ocena zabarwienia skóry twarzy, klatki
piersiowej, brzucha i kończyn
Ocena śluzówki warg i śluzówek jamy ustnej
Ocena ciepłoty skóry
Przyczyny stanów zagrożenia
życia
• nagłe zachorowania o ostrym
przebiegu
• gwałtowne pogorszenie chorób
przewlekłych
• zadziałanie czynników
zewnętrznych
(uraz, zatrucie, utopienie)
Trudności porozumienia się z
dzieckiem-
często jedyną skargą dziecka jest
płacz
Badanie szczegółowe
Dzieci są szczególną populacją
Każde dziecko wymaga
indywidualnego podejścia
Nie zawsze wiek dziecka koresponduje
z rozwojem fizycznym, emocjonalnym,
umysłowym (dzieci specjalnej troski)
Umiejętność komunikacji z dzieckiem i
otoczeniem dziecka
Komunikacja z
dzieckiem
lekar
z
dziecko
rodzice
Nie-werbalna 60 %
Werbalna
Badanie przedmiotowe
dziecka
Wywiad :
Początek choroby
Alergie
Leki używane ( doraźnie, stale)
Poprzednie problemy zdrowotne
Wywiad rodzinny
Badanie dziecka
Badanie szczegółowe
Poznaj imię dziecka
i zwracaj się do niego
po imieniu
Podejdź do dziecka spokojnie,
nie używaj
podniesionego, zniecierpliwionego głosu
Schyl się lub usiądź
na „poziomie dziecka”
Pozwól zatrzymać
podczas badania
ulubioną
zabawkę
Obserwuj zachowanie dziecka
i stosunek do
opiekunów
Kolejność badania : obserwacja,
osłuchiwanie, palpacja
Najbardziej wrażliwa/bolesna okolica ciała
na końcu
Dziecko w stanie zagrożenia życia
obraz kliniczny
Dziecko w stanie zagrożenia życia
obraz kliniczny
Senność
z małym zainteresowaniem badaniem :
słaby płacz lub jego brak podczas rękoczynów
związanych z badaniem lub z zabiegami
Nadmierna pobudliwość
: brak możliwości
uspokojenia dziecka nawet w obecności
rodziców
Osłabienie odruchu ssania
, niedożywienie
Gorączka lub hipotermia
Upośledzenie krążenia obwodowego
Dziecko w stanie zagrożenia
życia
-obraz kliniczny
Dziecko w stanie zagrożenia
życia
-obraz kliniczny
Bóle głowy i światłowstręt
( u starszych dzieci)
Uporczywe wymioty
Napady drgawkowe
związane z gorączką
Zmiana w stanie psychicznym
Zespół zaburzeń oddechowych
Ślinienie się lub świst krtaniowy
Sinica
warg i kończyn
Wybroczyny krwawe
lub plamica z
towarzyszącą gorączką
Postępowanie z dzieckiem w
stanie zagrożenia życia
Postępowanie z dzieckiem w
stanie zagrożenia życia
Najpoważniejsze zagrożenie we
wszystkich stanach - deficyt tlenu
CEL: PRZYWRÓCENIE I UTRZYMANIE
DOSTAWY TLENU DO TKANEK
utrzymanie prawidłowego ciśnienia
perfuzji
DOSTAWA TLENU> ZUŻYCIE
ograniczenie zużycia tlenu: kontrola
ciepłoty ciała, zmniejszenie pracy
oddechowej
Postępowanie z dzieckiem w
stanie zagrożenia życia
Ocena wstępna
oparta o proste objawy kliniczne (podstawowe
funkcje życiowe)
Stabilizacja
Zapewnienie drożności dróg oddechowych,
Tlenoterapia, resuscytacja, podtrzymywanie
skutecznej wentylacji i krążenia, doraźne
opanowanie krwawienia,
Płynoterapia, zaopatrzenie obrażeń, złamań,
leki p/bólowe, ochrona przed utratą ciepła
Postępowanie z dzieckiem w
stanie zagrożenia życia
Postępowanie z dzieckiem w
stanie zagrożenia życia
Zapewnienie spokoju i komfortu
(obecność rodziców)
Ograniczenie „traumatycznych”
procedur
diagnostycznych i badań
laboratoryjnych
Najczęstsze błędy w
postępowaniu z dziećmi w
stanie zagrożenia życia
•
Nie zapewnienie drożności dróg
oddechowych
• nie zapewnienie odpowiedniej
resuscytacji płynowej
• nie rozpoznanie i nie podjęcie leczenia
krwawienia wewnętrznego
• nie przeciwdziałanie hipotermii
• brak leczenia p/bólowego
Pamiętaj :
Nigdy nie zostawiaj bez
pomocy krzyczącego
noworodka.
Zaburzenia świadomości u
dziecka
Zaburzenia świadomości u
dziecka
Etiologia:
Zatrucie
Infekcje
Uraz głowy
Drgawki
Niewydolność oddechowa
Wstrząs
Hipoglikemia
Zaburzenia metaboliczne (cukrzyca)
Zmiany wewnątrzczaszkowe
Zapewnić drożność dróg
oddechowych
, zabezpieczyć
kręgosłup szyjny w przypadku
urazu
Pozycja bezpieczna
Zapewnić efektywną wentylację
Zapewnić wydolne krążenie
Monitorować funkcje życiowe
Sprawdzić poziom cukru we krwi
Badania laboratoryjne, płynu m-rdz.
Wskazana krótkotrwała
hospitalizacja w celu ustalenia
etiologii
Postępowanie z dzieckiem
nieprzytomnym
Napady drgawek -
różnicowanie
Napady drgawek -
różnicowanie
Drgawki gorączkowe
Zapewnij drożność dróg oddechowych
Nie próbuj rozewrzeć zębów w celu
wprowadzenia szpatułki lub innego sprzętu
Podaj tlen
Diazepam 0.25-0.4 mg/kg iv. lub p.r
Sprawdź poziom cukru we krwi i
temperaturę ciała
Ochładzaj dziecko : fizykalnie i
farmakologicznie
( paracetamol 15 mg/kg p.r.> 3 mies)
Niedrożność dróg oddechowych
Niedrożność dróg oddechowych
Upośledzenie stanu przytomności
Krew, wymioty, ciało obce
Uraz
Infekcja, zapalenie
Laryngospasm
Bronchospazm
Aspiracja ciała obcego
Aspiracja ciała obcego
:
:
najczęściej dotyczy dzieci w wieku 6 miesięcy do 3 lat
najczęściej dotyczy dzieci w wieku 6 miesięcy do 3 lat
,
,
NIEDROŻNOŚĆ DRÓG
ODDECHOWYCH
Objawy
Trudności w oddychaniu, kaszel
Płytki, szybki oddech
Świsty, furczenia, rzężenia
Paradoksalna ruchomość kl. piersiowej
Działanie
Odessanie, ułożenie
Udrożnienie bezprzyrządowe
Udrożnienie
Przyrządowe
Przyrządowe metody udrażniania dróg oddechowych
Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych
Czynności ALS - intubacja
Niewydolność oddechowa
Brak zdolności do utrzymania
prężności tętniczej tlenu( paO2) i
dwutlenku węgla (PaCo2) w granicach
wartości fizjologicznych
Niewydolność ostra i przewlekła
Przyczyny :
Niedostateczny napęd oddechowy
Niewydolność mięśni oddechowych
Mechaniczne uszkodzenie ściany klatki
piersiowej
Objawy niewydolności oddechowej
u dzieci
Bladość , sinica
Przyspieszenie oddechu
Wysiłek oddechowy: zaangażowanie
dodatkowych mięśni oddechowych,
zaciąganie międzyżebrzy, stękanie
Tachykardia
Przymusowa pozycja ciała – ortopnoe
Niepokój, pobudzenie
Zaburzenia świadomości
-> narastające zaburzenia
-> narastające zaburzenia
świadomości lub brak reakcji na
świadomości lub brak reakcji na
bodźce
bodźce
-> zwolnienie
-> zwolnienie
częstości oddychania, zmniejszenie
częstości oddychania, zmniejszenie
wysiłku oddechowego
wysiłku oddechowego
->
->
zwolnienie akcji serca-> zatrzymanie
zwolnienie akcji serca-> zatrzymanie
krążenia
krążenia
Objawy ciężkiej niewydolności
oddechowej
Ostra Niewydolność Oddechowa
postępowanie wstępne w oddziale
ratunkowym
Ostra Niewydolność Oddechowa
postępowanie wstępne w oddziale
ratunkowym
A.Podaż tlenu
Efektywna tlenoterapia
Monitorowanie stanu dziecka : pulsoksymetria, EKG
B. Drożność dróg oddechowych
Sposoby bezprzyrządowe i bezprzyrządowe
C. Dostęp dożylny
D. Zapewnienie spokoju, odpowiednia pozycja ciała
E. Zapewnienie efektywnej wentylacji (respirator)
F. Wskazania do intubacji dotchawiczej
G. Ograniczenie do minimum niezbędnych
rękoczynów i badań
Zapalenia górnych dróg
oddechowych
Zapalenia górnych dróg
oddechowych
Powszechnie spotykane : zapalenie krtani,
tchawicy, zapalenie oskrzeli , zapalenie płuc
Zagrażające życiu – zapalenie nagłośni
(epiglotitis),
u małych dzieci ciężki przebieg: zapalenie
oskrzelików płucnych i podgłośniowe
zapalenie krtani (krup wirusowy)
Mogą gwałtownie doprowadzić do całkowitej
niedrożności dróg oddechowych
Obowiązkowa hospitalizacja, intubacja
SKŁONNOSCI DO KRUPU U DZIECI
SKŁONNOSCI DO KRUPU U DZIECI
Specyficzna budowa anatomiczna
krtani
Okolica podgłośniowa najwęższą
częścią dróg oddechowych u
niemowląt/dzieci
Luźna tkanka łączna, podatna na
obrzęk i stany skurczowe
Pierwsze zetknięcie w życiu ze
szczepem patogennym
Nadwrażliwość dróg oddechowych
Różnicowanie infekcji dróg
oddechowych
Intubacja/
tracheotomia
antybiotyki
Intubacja
antybiotyki
Nawilżanie,
sterydy,
adrenalina
Terapi
a
przydatne
przydatne
niepotrzebn
e
Bad.
RTG
Nagły skok
temperatury,
brak
kaszlu, zaburzenia
połykania, ślinienie,
ciężki stan dziecka
Powikłanie
krupu, nagły
skok temp.
Duszność,
Brak ślinienia
Umiarkowana
temperatura,
szczekający
kaszel, /sezon
zimowy
Obraz
kliniczn
y
2 -7 l
3 m – 3 l.
3 m – 3 l.
Wiek
H.Influenzae/
staph/strept
Staph./strept/
H. influenzae
Para/influenza
Przyczyn
a
Zapalenie
nagłośni
Bakteryjne
zapalenie tchawicy
Laryngotracheitis
(krup wirusowy)
Dgn
Napad astmy oskrzelowej
Napad astmy oskrzelowej
Ciężki atak :
Duszność uniemożliwiająca mówienie
Duszność uniemożliwiająca jedzenie
Częstość oddechu > 40/min
Tętno > 140/min
Objawy bezpośrednio zagrażające życiu
Sinica, cisza w klatce piersiowej lub słabe ruchy
oddechowe
Zmęczenie lub wyczerpanie
Pobudzenie lub obniżenie poziomu świadomości
Postępowanie w astmie
oskrzelowej
Tlenoterapia
Leki I rzutu: wziewnie beta-2
mimetyki (np. salbutamol)
Kortykosterydy wziewnie + iv
Leki antycholinergiczne , np.atrovent
przez nebulizator
Metyloksantyny : Aminofilina iv.5 mg/kg w
ciągu 20 min., następnie wlew 1
mg/kg/godz.
Postępowanie w ataku astmy
oskrzelowej
Leki II rzutu
Siarczan magnezu
Teofilina
Heliox – mieszanina 60-80% helu/tlenu
W stanach najcięższych rozważyć potrzebę
znieczulenia i intubacji
Wentylacja mechaniczna (respirator;
uwaga niebezpieczeństwo barotraumy!)
Zapalenie nagłośni
- postępowanie w oddziale
ratunkowym
Stan nagły :
dzieci z ciężkimi objawami nie
powinny być rutynowo diagnozowane
lecz oceniane w warunkach sali
resuscytacyjno-zabiegowej przez
zespół specjalistów : pediatrę,
laryngologa, anestezjologa
Zapalenie nagłośni -
postępowanie w oddziale ratunkowym
Stany nagłe - hipoglikemia
Stany nagłe - hipoglikemia
Najczęstsze zaburzenie
metaboliczne u najmłodszych
dzieci
Najniższe dopuszczalne wartości
glikemii :
u noworodków >1.7 mmol/l (30 mg/dl)
u dzieci >2.8-3.0 mmol/l (50-54
mg/dl)
Hipoglikemia
Postępowanie :
Ocena paskowa stężenia glukozy we
krwi
Podaj glukozę iv, lub glukagon
im.
Sprawdź poziom glikemii po 5
minutach
Wstrząs anafilaktyczny
Wstrząs anafilaktyczny
Objawy zapowiadające dotyczą :
Skóry
( nagłe zaczerwienienie,
pokrzywka , świąd )
Górnych dróg oddechowych
( obrzęk
krtani,kaszel, chrypka
Dolnych dróg oddechowych
(skurcz
oskrzeli)
Układu krążenia
( hipotensja, tachykardia,
zaburzenia rytmu wyciek z nosa
Układu pokarmowego
(nudności , wymioty,
bóle kolkowe)
Układu nerwowego
(lęk, niepokój,
poczucie zagrożenia)
Wstrząs anafilaktyczny leczenie
Wstrząs anafilaktyczny leczenie
Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych
Tlenoterapia
Adrenalina ( roztwór 1:1000)
-
podskórnie ,
domięśniowo, wziewnie.
I dawka - u dzieci 0.01 mg/kg podskórnie lub
domięśniowo, wyjątkowo dożylnie 0.1 mg/kg
roztworu 1: 10 000
Kolejne dawki można powtórzyć po paru minutach
Leczenie skurczu oskrzeli
Wyrównywanie hipotensji, środki presyjne ( krystaloidy,
dopamina)
Blokery receptorów histaminy( cymetydyna,
ranitydyna)
Adrenalina we wstrząsie
anafilaktycznym
Adrenalina we wstrząsie
anafilaktycznym
Działa b. szybko
Hamuje wyzwalanie mediatorów
komórek docelowych
Uszczelnia naczynia włosowate
Działa przeciw-obrzękowo
Hamuje skurcz mięśni gładkich
Zapobiega spadkowi ciśnienia
tętniczego
Bóle brzucha
Najczęstsza przyczyna cierpienia dziecka w
pierwszych czterech miesiącach życia – tzw.
kolka brzuszna
wyrażająca się krzykiem,
prężeniem i wzdętym brzuchem
Bóle brzucha powodują intensywny krzyk
zdrowego niemowlęcia.
Przyczyny kolki - nadmierne rozdęcie pętli
jelitowych, spowodowane niedojrzałością ich
motoryki i nadmiernym łykaniem powietrza,
oraz zwiększoną przepuszczalnością bariery
jelitowej.
Błędne podejście do problemu bólu u
dzieci
Ból u dzieci wieloskładnikowy
=cierpienie psychiczne + fizyczne
Ocena bólu trudna u dzieci młodszych
< 3 r.ż,
U dzieci starszych > 3r.ż. – użyteczna
skala analogowa
U dzieci szkolnych – skala numeryczna
Znaczenie bólu u dzieci
Ocena doznań
bólowych
Ocena doznań
bólowych
Kontrolowanie bólu u dzieci
Kontrolowanie bólu u dzieci
Leczenie przeciw-bólowe wymaga
czasu i staranności, ale w efekcie
przyczynia się do „humanizacji”
pobytu dziecka w szpitalu
Zapewnia uspokojenie dziecka,
budzi zaufanie do personelu i
umożliwia dobrą współpracę
między dzieckiem a zespołem
leczącym
Analgezja u dzieci
Analgezja u dzieci
Niewielki ból
Paracetamol 10-15 mg/kg 3-4 x dz. p.o.
Średni ból
Ibuprofen 5 mg/kg 4 x dz. p.o. ( o ile nie
ma astmy)
Silny ból
6-12 mies. Morfina do 100 mikrog/kg iv
>12 mies. Morfina do 200 mikrogr/kg iv.
Odpowiedź na szczepienia
Odpowiedź na szczepienia
Reakcje przejściowe :
obrzęk, zaczerwienie w miejscu iniekcji
ustępują po leczeniu objawowym
ciężkie reakcje anafilaktyczne – są
rzadkie,
wymagają natychmiastowego i
agresywnego leczenia
Specjalne problemy-zapewnienie
dostępu do żył
Specjalne problemy-zapewnienie
dostępu do żył
Możliwości kaniulacji żył obwodowych
Dostęp do żył centralnych
Dostęp chirurgiczny (wenesekcja i
wenepunkcja)
Specjalne drogi dostępu :
Żyła pępowinowa u noworodków
Dostęp doszpikowy
Sprzęt wykorzystywany przy kaniulacji żył
Powikłania
Reakcja rodziny na
chorobę/wypadek
Reakcja rodziny chorego dziecka jest
uwarunkowana :
Poziomem rozwoju dziecka
Wcześniejszymi doświadczeniami ze
służbą zdrowia
Kulturą i sytuacją rodzinną
Rodzajem i nagłością zagrożenia
Utrwalonymi zachowaniami
Zespół dziecka maltretowanego
Zespół dziecka maltretowanego
Rodzaje :
Zaniedbanie fizyczne i
emocjonalne ( 60%)
Przemoc fizyczna ( 23%)
Przemoc seksualna ( 9%)
„Shaken Baby Syndrom”
Zespół Munchausena
Zespół dziecka
maltretowanego
Zespół dziecka
maltretowanego
Mechanizm urazu niejasny lub trudny do
wytłumaczenia
Brak opieki medycznej lub zwłoka w wezwaniu
pomocy lekarskiej
Obustronne symetryczne urazy, sińce w trudno
dostępnych okolicach
Obrażenia często odpowiadają kształtowi
przedmiotu ( typowe przedmioty)
Cechy niedożywienia, zaniedbanie higieniczne
Upadki z wysokości, porażenie prądem,
podtopienie
Narażanie dziecka na niebezpieczeństwo fizyczne
lub psychiczne
Zespół dziecka maltretowanego
Zespół dziecka maltretowanego
Charakterystyka obrażeń:
Wybroczyny, krwiaki
, zasinienia w okolicach trudno
dostępnych,mogą mieć kształt określonego przedmiotu
Mnogie złamania kości
(Np. długich < 2 r.ż. 30-79%)
Oparzenia
o różnej nietypowej lokalizacji ,
odpowiadające często kształtowi przedmiotu, brak
śladów rozbryzgowych („no splash burns”),
Urazy głowy
, szyi
Złamania żeber
Zniszczenia włosów
krwotoki do siatkówki
Obrażenia narządów jamy brzusznej
SHAKEN BABY SYNDROM
SHAKEN BABY SYNDROM
dziękuję za uwagę