Utrata

przytomności

Utrata przytomności

Utrata przytomności - to stan, w którym

poszkodowany nie reaguje na bodźce

zewnętrzne

.

Ocena utraty przytomności opiera się na

niemożności nawiązania kontaktu

Ocena stanu przytomności u noworodka jest

trudna, polega na ustaleniu stopnia

reakcji na bodźce zewnętrzne

Utrata przytomności

Do oceny stosuje się skalę Glasgow
w modyfikacji dla dzieci

Skala śpiączki Glasgow -

dziecięca

Odpowiedź oczna :

4 punkty – spontaniczne
3 punkty - na głos
2 punkty - na bodźce bólowe
1 punkt - nie otwiera oczu

Skala śpiączki Glasgow -

dziecięca

Odpowiedź ruchowa :

6 punktów - wykonuje polecenia
5 punktów - lokalizuje ból
4 punkty - odsuwa się od bólu
3 punkty - ustawienie zgięciowe
2 punkty - ustawienie wprostne
1 punkt - brak odpowiedzi ruchowej

Skala śpiączki Glasgow -

dziecięca

Odpowiedź słowna u dzieci < 4 r.ż :

5 punktów - uśmiecha się i wodzi wzrokiem
4 punktów - płacz ustępujący po

przytuleniu

3 punktów - niespokojne w odpowiedzi na

bodźce

2 punktów - pobudzone niespokojne
1 punktów - brak odpowiedzi słownej

Skala śpiączki Glasgow -

dziecięca

Odpowiedź słowna u dzieci > 4 r.ż :

5 punktów – odpowiedź logiczna, pacjent

zorientowany co do miejsca czasu i osoby

4 punktów – odpowiedź splątana, pacjent

zdezorientowany

3 punktów – odpowiedź nieadekwatna, nie na

temat, krzyk

2 punktów – niezrozumiałe dźwięki, pojekiwania
1 punktów – brak odpowiedzi

Skala śpiączki Glasgow -

dziecięca

Na podstawie Skali Glasgow

zaburzenie przytomności najczęściej

dzieli się na:

a) łagodne 13 – 15 punktów
b) umiarkowane 9 – 12 punktów
c) brak przytomności 6 – 8 punktów
d) odkorowanie 5 punktów
e) odmóżdżenie 4 punktów
f) śmierć mózgowa 3 punktów

Przyczyny utraty przytomności

u dzieci

Najczęstsze przyczyny:

 zatrucia (leki, narkotyki, alkohol, środki

chemiczne)

 zakażenia

 urazy głowy

 wzmożone ciśnienie śródczaszkowe w przebiegu

krwawień do OUN, guzów OUN

 drgawki

 niewydolność oddechowa

 wstrząs

 mocznica

Przyczyny utraty przytomności

u dzieci

Najczęstsze przyczyny:

 metaboliczne (hipoglikemia, cukrzycowa kwasica

ketonowa, kwasica z hiperkapnią i niedotlenieniem,
zasadowica oddechowa, kwasica metaboliczna)

 hipernatremia
 znaczne odwodnienie
 zaburzenia przemiany aminokwasów
 hiper-, hipotermia
 przyczyny sercowe (zaburzenia rytmu i

przewodzenia, wrodzone wady serca, nadciśnienie
płucne, zator tętnicy płucnej, guzy serca,
tamponada serca)

Utrata przytomności

W ustaleniu przyczyny może być

pomocne badanie przedmiotowe

Utrata przytomności - badanie

przedmiotowe

 głowa
- otarcia, krwiaki (uraza)

 źrenice

- reakcja na światło - obecna/nieobecna (śmierć kliniczna,

zatrucie)

- szerokość źrenic - wąskie (narkotyki), szerokie (śmierć

kliniczna)

- symetria - obecna/brak (uraz głowy)

 oczy
- krwiak okularowy, zasinienie wokół oczu (złamanie

podstawy czaszki)

 nos

- krwotok z nosa

- wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego (złamanie podstawy

czaszki)

Utrata przytomności - badanie

przedmiotowe

 jama ustna

- zapach alkoholu, acetonu (śpiączka

cukrzycowa), inny zapach (różne zatrucia)

- ciała obce
- ocena tylnej ściany gardła - krew, płyn

mózgowo-rdzeniowy (złamanie podstawy

czaszki)

 ucho
- krew, płyn mózgowo-rdzeniowy (złamanie

podstawy czaszki)

 żyły szyjne zewnętrzne

- zapadnięte (wstrząs hipowolemiczny)
- przepełnienie (tamponada serca, odma prężna)

Utrata przytomności - badanie

przedmiotowe

 kończyny - napięcie mięśniowe

 klatka piersiowa

- rany - głębokość, naruszenie opłucnej, odma
- skóra - siniaki wskazują na miejsca urazów

 jama brzuszna

- siniak pod prawym łukiem żebrowym (uraz wątroby)
- siniak pod lewym łukiem żebrowym (uraz śledziony)
- rany - głębokość, wytrzewienie
- opory patologiczne - gromadzenie się płynu,

krwotok wewnętrzny

 miednica - ocena stabilności miednicy

Przyczyny utraty przytomności

u dzieci

Utrata przytomności może szybko

powodować niedrożność dróg
oddechowych (zaburzenie
oddychania, zachłyśnięcie treścią
pokarmową)

Utrata przytomności -

postępowanie



przywrócenie i utrzymanie drożności dróg
oddechowych (przy urazie zabezpieczenie
szyjnego odcinka kręgosłupa – kołnierz)



monitorować czynności życiowe (oddech,
tętno, zachowanie się źrenic)



stosować oddech zastępczy jeśli są
wskazania



zapewnić wydolne krążenie



poziom glikemii –test paskowy

Utrata przytomności -

postępowanie

 wykonać oznaczenia:
- glukoza
- biochemia (transaminazy, mocznik,

kreatynina, amoniak)

- jonogram
- morfologia
- gazometria
- badania toksykologiczne
- rozważyć punkcję lędźwiową

Utrata przytomności -

postępowanie

 wyrównywać zaburzenia wodno-

elektrolitowe, kwasowo-zasadowe jeśli są
wskazania

 tlenoterapia jeśli są wskazania
 podać odtrutki specyficzne w zatruciu (np.

nalokson przy zatruciu opiatami)

Omdlenie

Nagła, krótkotrwała utrata

przytomności spowodowaną
ostrym, przejściowym
niedotlenieniem mózgu

Omdlenie

 towarzyszy mu obniżenie napięcia mięśni

szkieletowych co powoduje upadek

 niekiedy jest poprzedzone przez:
-zawroty głowy
-zbledniecie
-osłabienie
-nudności
-zimne poty
-zaburzenia widzenia

Omdlenie

Omdlenia wazowagalne

 typ centralny (stres, ból)
 typ obwodowy (długotrwałe stanie w bezruchu)

Mechanizm – nie jest do końca poznany,

nieprawidłowa autoregulacja układu krążenia

Krótkotrwałe, ale może w trakcie wystąpić krótki

napad drgawek kloniczno-tonicznych lub zwrot

gałek ocznych ku górze

Omdlenie wazowagalne

 typ wazodepresyjny ze spadkiem

systemowego oporu naczyniowego i
ciśnienia krwi

 typ kardiodepresyjny z bradykardią bez

spadku ciśnienia

 typ mieszany ze zwolnieniem akcji serca i

spadkiem ciśnienia tętniczego

Omdlenie wazowagalne

Istotny wywiad:
 objawy prodromalne
 występowanie w pozycji stojącej
 szybki samoistny powrót do pełnej

świadomości

Badanie przedmiotowe, badania laboratoryjne,

ekg, rtg klatki piersiowe – prawidłowe

Nie ma potrzeby powtarzania badań przy

kolejnym incydencie

Omdlenie wazowagalne

Leczenie
 unikanie sytuacji doprowadzających

do omdleń wazowagalnych

Omdlenie

Inne przyczyny omdleń
-takie jak utraty przytomności

Postępowanie
takie jak przy utracie przytomności

Dziękuję za

uwagę