WOLE ENDEMICZNE U

CIELĄT,

NIEDOBÓR JODU

Wole endemiczne

występuje w

okolicach o niskiej zawartości jodu w glebie,
często w połączeniu z obecnością
wolotwórczych substancji w karmie

Pogórze Karpackie (Małopolska) i Pogórze
Sudeckie

Tereny
nadmorskie

•Niedobór pierwotny – niedobór w glebie wodzie i
roślinach

•Niedobór wtórny – nie zależy od warunków
glebowych, ale od goitrogenów występujących w
karmie

Goitrogeny - substancje, które zaburzają funkcję
tarczycy poprzez zakłócanie wychwytu jodu,
mogą one powodować rozszerzenie tarczycy,
czyli wole.

•Wywołujące względny niedobór jodu np. sole
Ca

•Zakłócające wewnątrztarczycową przemianę
jodu

Powodujące zaburzenia w wychwytywaniu i
gromadzeniu jodu przez tarczycę np.
tiocyjanki występujące w roślinach
krzyżowych (kapusta, kalarepa, rzepa) –
podawanie zwiększonej ilości jodu zapobiega
ich działaniu
Powodujące zaburzenia na dalszych
etapach biosyntezy hormonu np. pochodne
tiomocznika, leki zawierające siarkę (np.
tiobarbituran) - podawanie zwiększonej ilości
jodu nie zapobiega ich działaniu

Tarczyca

jest gruczołem wydzielania wew.

położonym u podstawy szyi zbudowanym z dwóch
płatów połączonych przewężeniem zwanym cieśnią.

Tarczyca produkuje i wydziela dwa hormony:
trójjodotyroninę - T3 i tyroksynę - T4, których
działanie na organizm polega na pobudzaniu
przemiany materii poprzez:
- zwiększanie syntezy białek we wszystkich
tkankach ustroju,
- nasilanie zużycia tlenu w tkankach.

Dzięki takiemu działaniu hormony tarczycy
wpływają na wzrost, dojrzewanie, czynność
układu nerwowego, kostnego, mięśni oraz
układu krążenia.