WOLE ENDEMICZNE U CIELĄT, NIEDOBÓR JODU

Wole endemiczne występuje w okolicach o niskiej zawartości jodu w glebie, często w połączeniu z obecnością wolotwórczych substancji w karmie

• Niedobór pierwotny – niedobór w glebie wodzie i roślinach

• Niedobór wtórny – nie zależy od warunków glebowych, ale od goitrogenów występujących w karmie

Goitrogeny - substancje, które zaburzają funkcję tarczycy poprzez zakłócanie wychwytu jodu, mogą one powodować rozszerzenie tarczycy, czyli wole.

• Wywołujące względny niedobór jodu np. sole Ca

• Zakłócające wewnątrztarczycową przemianę jodu

  • Powodujące zaburzenia w wychwytywaniu i gromadzeniu jodu przez tarczycę np. tiocyjanki występujące w roślinach krzyżowych (kapusta, kalarepa, rzepa) – podawanie zwiększonej ilości jodu zapobiega ich działaniu

  • Powodujące zaburzenia na dalszych etapach biosyntezy hormonu np. pochodne tiomocznika, leki zawierające siarkę (np. tiobarbituran) - podawanie zwiększonej ilości jodu nie zapobiega ich działaniu

Tarczyca jest gruczołem wydzielania wew. położonym u podstawy szyi zbudowanym z dwóch płatów połączonych przewężeniem zwanym cieśnią.

Tarczyca produkuje i wydziela dwa hormony: trójjodotyroninę - T3 i tyroksynę - T4, których działanie na organizm polega na pobudzaniu przemiany materii poprzez:
- zwiększanie syntezy białek we wszystkich tkankach ustroju,
- nasilanie zużycia tlenu w tkankach.

Dzięki takiemu działaniu hormony tarczycy wpływają na wzrost, dojrzewanie, czynność układu nerwowego, kostnego, mięśni oraz układu krążenia.

PATOGENEZA

Patogeneza

przysadka
+ ↓ TSH
tarczyca	-	przysadka
+ ↓		+ ↓ TSH	+
hormony tarczycy (T3, T4)		tarczyca	→	przerost tarczycy
		↓
Brak jodu	→	brak hormonów tarczycy (T3, T4)