System finansowy

System finansowy

Opracowali:

Opracowali:

dr Teresa Królikowska

dr Teresa Królikowska

dr Aleksander Królikowski

dr Aleksander Królikowski

System finansowy

System finansowy

1.

1.

Pojęcie i zadania systemu finansowego

Pojęcie i zadania systemu finansowego

2. Funkcje systemu finansowego

2. Funkcje systemu finansowego

3. Struktura systemu finansowego

3. Struktura systemu finansowego

a) rynkowy system finansowy

a) rynkowy system finansowy

b) publiczny system finansowy

b) publiczny system finansowy

1. Pojęcie i zadania systemu finansowego

1. Pojęcie i zadania systemu finansowego

Zasady i normy regulujące mechanizm:

Zasady i normy regulujące mechanizm:

-współtworzenia i przepływu siły nabywczej

-współtworzenia i przepływu siły nabywczej

-funkcjonowania instrumentów finansowych

-funkcjonowania instrumentów finansowych

i instytucji finansowych na rynkach

i instytucji finansowych na rynkach

finansowych

finansowych

-gromadzenia i rozdysponowania środków

-gromadzenia i rozdysponowania środków

publicznych

publicznych

System finansowy w systemie społecznym

System finansowy w systemie społecznym

System

społeczn

y

System

ekonomicz

ny

System
prawny

Sfera

realna

Sfera

finansow

a

System

finansow

y

Gospodarka

finansowa

podmiotów

sfery

realnej

Rynkowy

system

finansow

y

Publiczn

y system
finansow

y

2. Funkcje (wiązki zadań) systemu

2. Funkcje (wiązki zadań) systemu

finansowego

finansowego

1.

1.

Monetarna

Monetarna

2.

2.

Kapitałowo-redystrybucyjna

Kapitałowo-redystrybucyjna

3.

3.

kontrolna

kontrolna

3. Struktura systemu finansowego

3. Struktura systemu finansowego

3.a Elementy rynkowego systemu

3.a Elementy rynkowego systemu

finansowego

finansowego

3.1 Instrumenty finansowe

3.1 Instrumenty finansowe

3.2 Rynki finansowe

3.2 Rynki finansowe

3.3 Instytucje finansowe

3.3 Instytucje finansowe

3.4Zasady działania trzech powyższych

3.4Zasady działania trzech powyższych

ogniw

ogniw

3.1 Instrumenty finansowe

3.1 Instrumenty finansowe

1. O charakterze własnościowym i wierzycielskim

1. O charakterze własnościowym i wierzycielskim

1.1 Własnościowe: akcje zwykłe i

1.1 Własnościowe: akcje zwykłe i

uprzywilejowane

uprzywilejowane

1.2 Wierzycielskie

1.2 Wierzycielskie

1.2.1 Obligacje i krótkoterminowe papiery

1.2.1 Obligacje i krótkoterminowe papiery

wartościowe

wartościowe

1.2.2 Zabezpieczone i niezabezpieczone

1.2.2 Zabezpieczone i niezabezpieczone

2. O stałym i zmiennym dochodzie

2. O stałym i zmiennym dochodzie

3. Krótko-, średnio-, i długoterminowe

3. Krótko-, średnio-, i długoterminowe

4. Bezpośrednie i pośrednie

4. Bezpośrednie i pośrednie

5. Bazowe (rzeczywiste) i pochodne (terminowe,

5. Bazowe (rzeczywiste) i pochodne (terminowe,

pozabilansowe)

pozabilansowe)

3.2 Rynki finansowe

3.2 Rynki finansowe

1.

1.

Pierwotne i wtórne

Pierwotne i wtórne

2.

2.

Powszechnych transakcji finansowych i

Powszechnych transakcji finansowych i

zindywidualizowanych transakcji

zindywidualizowanych transakcji

finansowych

finansowych

3.

3.

Pieniężne i kapitałowe

Pieniężne i kapitałowe

4.

4.

Hurtowe i detaliczne

Hurtowe i detaliczne

5.

5.

Krajowe i międzynarodowe

Krajowe i międzynarodowe

6.

6.

Kasowe (bieżące, natychmiastowe)

Kasowe (bieżące, natychmiastowe)

i terminowe

i terminowe

Rynek pierwotny

Rynek pierwotny

To rynek emisyjny, rynek na którym ma

To rynek emisyjny, rynek na którym ma

miejsce pierwsza transakcja

miejsce pierwsza transakcja

dotycząca danego instrumentu

dotycząca danego instrumentu

finansowego.

finansowego.

Jest to moment powstania

Jest to moment powstania

zobowiązania (roszczenia) – kreacja

zobowiązania (roszczenia) – kreacja

instrumentu finansowego

instrumentu finansowego

Rynek wtórny

Rynek wtórny

To rynek kolejnych transakcji, których przedmiotem

To rynek kolejnych transakcji, których przedmiotem

jest dany instrument finansowy.

jest dany instrument finansowy.

Rynek który zapewnia instrumentom finansowym

Rynek który zapewnia instrumentom finansowym

cechę płynności (zbywalności)

cechę płynności (zbywalności)

Podział rynków ze względu na posiadanie

Podział rynków ze względu na posiadanie

przez instrument cechy płynności

przez instrument cechy płynności

Rynki powszechnych transakcji finansowych (otwarte)

Rynki powszechnych transakcji finansowych (otwarte)

1.

1.

Transakcje w trybie aukcyjnym

Transakcje w trybie aukcyjnym

1.1 dostęp mniej lub bardziej powszechny

1.1 dostęp mniej lub bardziej powszechny

1.2 ceny instrumentów są kształtowane w drodze

1.2 ceny instrumentów są kształtowane w drodze

dostosowania ofert składanych przez sprzedawców i

dostosowania ofert składanych przez sprzedawców i

nabywców

nabywców

2. Cechy rynków powszechnych transakcji finansowych

2. Cechy rynków powszechnych transakcji finansowych

2.1 instrumenty finansowe będące przedmiotem obrotu

2.1 instrumenty finansowe będące przedmiotem obrotu

cechują się płynnością, ze względu na dużą liczbę

cechują się płynnością, ze względu na dużą liczbę

nabywców

nabywców

2.2 ze względu na aukcyjny sposób ustalania cen, stopy

2.2 ze względu na aukcyjny sposób ustalania cen, stopy

dochodowości (łącznie z zyskami kapitałowymi) mają

dochodowości (łącznie z zyskami kapitałowymi) mają

zmienny, rynkowy charakter

zmienny, rynkowy charakter

2.3 wystandaryzowanie instrumentów

2.3 wystandaryzowanie instrumentów

2.4 powszechnie dostępny zasób informacji np. zawarte w

2.4 powszechnie dostępny zasób informacji np. zawarte w

prospekcie emisyjnym

prospekcie emisyjnym

Rynek zindywidualizowanych transakcji

Rynek zindywidualizowanych transakcji

finansowych

finansowych

1.

1.

Instrumenty finansowe nie maja cech

Instrumenty finansowe nie maja cech

zbywalności

zbywalności

2.

2.

Stopy dochodowości – stopy procentowe od

Stopy dochodowości – stopy procentowe od

kredytów i depozytów, opłaty

kredytów i depozytów, opłaty

ubezpieczeniowe – mogą się zmieniać.

ubezpieczeniowe – mogą się zmieniać.

Zmiany te odbywają się w trybie

Zmiany te odbywają się w trybie

okazjonalnych decyzji administracyjnych

okazjonalnych decyzji administracyjnych

3.

3.

Instrumenty zindywidualizowane nie mają

Instrumenty zindywidualizowane nie mają

ujednoliconego charakteru

ujednoliconego charakteru

4.

4.

Przepływ informacji pomiędzy kontrahentami

Przepływ informacji pomiędzy kontrahentami

transakcji finansowych ma

transakcji finansowych ma

zindywidualizowany charakter

zindywidualizowany charakter

Podział rynków finansowych ze względu na

Podział rynków finansowych ze względu na

kryterium czasu

kryterium czasu

1.

1.

Pieniężne

Pieniężne

2.

2.

Kapitałowe

Kapitałowe

3.3 Instytucje finansowe

3.3 Instytucje finansowe

Inaczej: pośrednicy finansowi.

Inaczej: pośrednicy finansowi.

To podmioty ekonomiczne, które specjalizują

To podmioty ekonomiczne, które specjalizują

się w przyjmowaniu na siebie zobowiązań

się w przyjmowaniu na siebie zobowiązań

finansowych oraz nabywaniu takich

finansowych oraz nabywaniu takich

zobowiązań od innych podmiotów.

zobowiązań od innych podmiotów.

Głównym przedmiotem ich działalności i

Głównym przedmiotem ich działalności i

podstawowym źródłem dochodów jest

podstawowym źródłem dochodów jest

utrzymywanie instrumentów finansowych

utrzymywanie instrumentów finansowych

oraz dokonywania nimi transakcji.

oraz dokonywania nimi transakcji.

Rodzaje instytucji finansowych, ich podstawowe instrumenty oraz funkcje

Rodzaje instytucji finansowych, ich podstawowe instrumenty oraz funkcje

Instytucje

Instytucje

Kreowane instrumenty

Kreowane instrumenty

Funkcje

Funkcje

A. Instytucje wyłącznie redystrybuujące instrumenty finansowe (pośrednicy pasywni)

A. Instytucje wyłącznie redystrybuujące instrumenty finansowe (pośrednicy pasywni)

1. Kantory walutowe

1. Kantory walutowe

-

-

M, K-R

M, K-R

2. Domy maklerskie

2. Domy maklerskie

-

-

K-R

K-R

3. Firmy faktoringowe

3. Firmy faktoringowe

-

-

M, K-R

M, K-R

B. Instytucje tworzące instrumenty finansowe (pośrednicy aktywni)

B. Instytucje tworzące instrumenty finansowe (pośrednicy aktywni)

B.1 Instytucje tworzące niepieniężne instrumenty finansowe

B.1 Instytucje tworzące niepieniężne instrumenty finansowe

1. Towarzystwa ubezpieczeniowe

1. Towarzystwa ubezpieczeniowe

polisy ubezpieczeniowe

polisy ubezpieczeniowe

K-R, K

K-R, K

2. Towarzystwa wspólnego inwestowania

2. Towarzystwa wspólnego inwestowania

2.1 zamknięte

2.1 zamknięte

2.2 otwarte

2.2 otwarte

akcje

akcje

jednostki uczestnictwa

jednostki uczestnictwa

M, K-R

M, K-R

M, K-R, K

M, K-R, K

3. Fundusze emerytalne

3. Fundusze emerytalne

polisy emerytalne

polisy emerytalne

K-R, K

K-R, K

4. Firmy Venture capital

4. Firmy Venture capital

udziały, akcje

udziały, akcje

K-R, K

K-R, K

5. Banki inwestycyjne

5. Banki inwestycyjne

5.1 tradycyjne

5.1 tradycyjne

5.2 współczesne

5.2 współczesne

-

-

pochodne

pochodne

K-R

K-R

K-R, K

K-R, K

B.2 Instytucje tworzące pieniądz

B.2 Instytucje tworzące pieniądz

1.

1.

Banki

Banki

1.1. Banki centralne

1.1. Banki centralne

1.2 Banki komercyjne (handlowe)

1.2 Banki komercyjne (handlowe)

baza monetarna

baza monetarna

depozyty

depozyty

M

M

M, K-R, K

M, K-R, K

3.4 Zasady funkcjonowania

3.4 Zasady funkcjonowania

To reguły określające sposób działania instrumentów,

To reguły określające sposób działania instrumentów,

rynków i instytucji.

rynków i instytucji.

Formalne zasady

Formalne zasady

funkcjonowania przybierają postać

funkcjonowania przybierają postać

przepisów prawnych, co oznacza, że na straży ich

przepisów prawnych, co oznacza, że na straży ich

przestrzegania stoi państwo. Mają charakter

przestrzegania stoi państwo. Mają charakter

EGZOGENICZNY

EGZOGENICZNY

to znaczy, że są dane z zewnątrz.

to znaczy, że są dane z zewnątrz.

Nieformalne zasady

Nieformalne zasady

funkcjonowania nie mają rangi

funkcjonowania nie mają rangi

prawa. Mogą mieć formę pisaną i niepisaną np.

prawa. Mogą mieć formę pisaną i niepisaną np.

normy religijne, moralne, zwyczajowe, kodeksy

normy religijne, moralne, zwyczajowe, kodeksy

postępowania, statuty, regulaminy. Mają charakter

postępowania, statuty, regulaminy. Mają charakter

ENDOGENICZNY

ENDOGENICZNY

wewnętrzny.

wewnętrzny.

3. Struktura systemu finansowego

3. Struktura systemu finansowego

3.b Ogniwa publicznego systemu

3.b Ogniwa publicznego systemu

finansowego

finansowego

3.1 Instytucje budżetowe

3.1 Instytucje budżetowe

3.2 Instrumenty fiskalne

3.2 Instrumenty fiskalne

3.3 Publiczne instrumenty finansowe

3.3 Publiczne instrumenty finansowe

3.4 Instytucje fiskalne

3.4 Instytucje fiskalne

3.1 Instytucje budżetowe

3.1 Instytucje budżetowe

1.

1.

Określające funkcjonowanie różnych

Określające funkcjonowanie różnych

rodzajów budżetów publicznych

rodzajów budżetów publicznych

1.1 Szczebla centralnego: parlamentu, rządu,

1.1 Szczebla centralnego: parlamentu, rządu,

ministerstw

ministerstw

1.2 Szczebla lokalnego (władz

1.2 Szczebla lokalnego (władz

samorządowych)

samorządowych)

1.3 Funduszy celowych

1.3 Funduszy celowych

2.

2.

Ustalające cele liczbowe oraz zasady

Ustalające cele liczbowe oraz zasady

proceduralne

proceduralne

2.1 zasady proceduralne

2.1 zasady proceduralne

2.2 zasady hierarchiczne

2.2 zasady hierarchiczne

3.2 Instrumenty fiskalne

3.2 Instrumenty fiskalne

I.

I.

Dochodowe instrumenty fiskalne (daniny

Dochodowe instrumenty fiskalne (daniny

publiczne)

publiczne)

1. Podatki

1. Podatki

1.1 Przychodowe, dochodowe, od wydatków,

1.1 Przychodowe, dochodowe, od wydatków,

majątkowe

majątkowe

1.2 Bezpośrednie i pośrednie

1.2 Bezpośrednie i pośrednie

1.3 Centralne i lokalne

1.3 Centralne i lokalne

1.4 Proporcjonalne, progresywne, regresywne

1.4 Proporcjonalne, progresywne, regresywne

2. Cła

2. Cła

2.1 Fiskalne i ekonomiczne

2.1 Fiskalne i ekonomiczne

2.2 Przywozowe i wywozowe

2.2 Przywozowe i wywozowe

3. Opłaty publiczne

3. Opłaty publiczne

3.1 Opłata skarbowa

3.1 Opłata skarbowa

3.2 Oplata paszportowa

3.2 Oplata paszportowa

3.3 Opłata sądowa

3.3 Opłata sądowa

3.4 Oplata targowa

3.4 Oplata targowa

3.5 Oplata klimatyczna

3.5 Oplata klimatyczna

4. Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne

4. Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne

3.2 Instrumenty fiskalne

3.2 Instrumenty fiskalne

II. Wydatkowe instrumenty fiskalne

II. Wydatkowe instrumenty fiskalne

1.

1.

Górne limity wydatków

Górne limity wydatków

2.

2.

Dotacje budżetowe

Dotacje budżetowe

2.1 przedmiotowe

2.1 przedmiotowe

2.2 podmiotowe

2.2 podmiotowe

3. Poręczenie i gwarancje skarbowe

3. Poręczenie i gwarancje skarbowe

3.3 Publiczne instrumenty finansowe

3.3 Publiczne instrumenty finansowe

Publiczne instrumenty finansowe pozwalają na

Publiczne instrumenty finansowe pozwalają na

pokrycie deficytu funduszy publicznych.

pokrycie deficytu funduszy publicznych.

Cechy publicznych instrumentów finansowych:

Cechy publicznych instrumentów finansowych:

1.

1.

Mają charakter wyłącznie wierzycielski (dłużny)

Mają charakter wyłącznie wierzycielski (dłużny)

2.

2.

Są obarczone nikłym ryzykiem niewywiązania

Są obarczone nikłym ryzykiem niewywiązania

się przez emitenta ze swoich zobowiązań

się przez emitenta ze swoich zobowiązań

3.

3.

Wysoki stopień płynności

Wysoki stopień płynności

3.4 Instytucje fiskalne

3.4 Instytucje fiskalne

1.Sporządzające i uchwalające budżety

1.Sporządzające i uchwalające budżety

publiczne.

publiczne.

2. Poboru danin publicznych.

2. Poboru danin publicznych.

3. Dokonujące wydatków publicznych.

3. Dokonujące wydatków publicznych.

4. Dokonujące kontroli finansowej.

4. Dokonujące kontroli finansowej.

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę