Poglądy pedagogiczne

Janusza Korczaka

Opracowała

Klatka Arlena

Literatura:
1)Historia Wychowania Tom 2 Wiek XIX i XX
Jan Draus, Ryszard Terlecki
Wydawnictwo Wam; WSFP „Ignatianum”

Kraków 2005

2)Pedagogika podręcznik dla kandydatów

na nauczycieli.

pod redakcją Bogdana Suchodolskiego
Wydanie siódme Państwowe Wydawnictwo

Naukowe 1985

3)Historia wychowania wiek XX pod

redakcja Józefa Miąso

Wydanie trzecie Państwowe Wydawnictwo

Naukowe Warszawa 1984r.

4)Prądy i Kierunki w Pedagogice XX w.

Ludwik Chmaj

Państwowe Zakłady Wydawnictwa

Szkolnego 1963r.

Kilka faktów z życia.

Janusz Korczak (właściwie Henryk Goldszmit) -

urodził się w 1878 roku w Warszawie w rodzinie

żydowskiej. Latem 1899 roku wyjeżdża do

Szwajcarii, aby lepiej poznać działalność

Pestalozziego. Interesowały go szkoły, szpitale,

instytucje dobroczynne, ale także praktyczne

pomysły pomocy naukowych. W Bazylei miał

okazję być świadkiem obrad trzeciego Kongresu

Syjonistycznego. Po ukończeniu studiów

medycznych na Uniwersytecie Warszawskim

kontynuował studia medyczne w Berlinie, Paryżu i

Londynie. W latach 1905-1912 pracuje jako lekarz

w szpitalu dziecięcym w Warszawie.

Kilka faktów z życia.

Od 1912 roku podejmuje pracę dyrektora Domu Sierot dla dzieci

żydowskich w Warszawie przy ul. Krochmalnej 92. Tutaj i w "Naszym

Domu" - sierocińcu dla dzieci polskich - Korczak wypracowuje

nowatorski system wychowawczy i opiekuńczy. Tu prowadzi szeroko

zakrojone

i długofalowe badania nad dzieckiem
i dzieciństwem. Równocześnie prowadzi szeroką działalność społeczną
i oświatową. Jest autorem popularnych "gadaninek radiowych" w

Polskim Radio, założycielem pisma dzieci i młodzieży "Mały Przegląd".

W 1940 roku Dom Sierot Janusza Korczaka decyzją niemieckich

władz okupacyjnych przeniesiony zostaje na teren warszawskiego

getta. Stąd w sierpniu 1942 roku Korczak z personelem i dziećmi

zostają wywiezieni do hitlerowskiego obozu śmierci w Treblince.

Wszyscy

giną

w

komorach

gazowych.

Korczak konsekwentnie odrzucał wszelkie propozycje uratowania

siebie od zagłady. Nie zgadzał się na pozostawienie dzieci samych w

obliczu

śmierci.

Wpływ na rozwój

pedagogiki.

Janusz Korczak uważany

jest za człowieka, który jako

jeden z pierwszych

zapoczątkował walkę o

prawa dziecka. Bardzo

często podkreślał fakt, że

dziecko, żyjąc w świecie

dorosłych, jest od nich

uzależnione, a tym samym

wskazywał, że pozycja

dziecka jest

nieporównywalnie gorsza od

pozycji dorosłego. W

związku z tym wskazywał

potrzebę uznania dziecka za

w pełni wartościowego

człowieka już od momentu

narodzin.

Wpływ na rozwój

pedagogiki.

W przedstawionej przez Korczaka koncepcji

systemu wychowawczego mamy do czynienia nie

tylko

z

prezentacją

technik

i

środków

stosowanych w działaniach pedagogicznych, ale

także dużo cennych porad wskazujących, jak

mądrze

i skutecznie opiekować się dzieckiem i jak

obdarzać go rozumną miłością. Porady Janusza

Korczaka nie mają w sobie nadmiaru dydaktyzmu.

Jego dzieła - napisane kunsztownym językiem

literackim - są dobrym poradnikiem nie tylko dla

rodziców,

ale

także

dla

wychowawców,

nauczycieli i opiekunów.

Najbardziej znane poglądy

Korczaka:

Do najbardziej znanych i podkreślanych

poglądów Janusz Korczaka można zaliczyć:

potrzeba indywidualnego podejścia

wychowawcy do każdego dziecka,

zauważenie i podkreślanie wyjątkowej roli

dziecka w życiu społecznym,

akcentowanie i przestrzeganie praw dziecka.

Koncepcja pedagogiczna

Myślą przewodnią stworzonej przez Korczaka koncepcji

pedagogicznej była troska o rozwój samorządności

dzieci i młodzieży przejawiającej się w różnych

formach ich aktywności. Prawidłowego rozwoju

samorządności upatrywał Korczak szczególnie w

prawidłowym funkcjonowaniu samorządu zakładowego.

Najważniejsze jego organy to sąd koleżeński, rada

samorządowa i sejm dziecięcy. Stworzył on Sąd

Koleżeński z myślą o tym, by usunąć zależność dziecka

od woli i humoru wychowawcy; wprowadzić zasady,

normy, które obowiązywały w życiu gromady i

regulowały atmosferę zakładu; zainteresować

wychowanka własnym postępowaniem, obudzić refleksję

nad swoimi czynami, uczyć samokrytycyzmu i tolerancji

wobec drugiego człowieka, a także aby kształtować

mocny fundament wzorowej postawy etycznej

wychowanka.

System pedagogiczny Korczaka.

Jego system pedagogiczny wyrażał się w

poglądach na naturę i prawa dziecka.

Dowodził,

iż

„dziecko

jest

pełnym

człowiekiem, choć może innym, w innej skali,

ale pełnym”. Tak pojęte dziecko „ma prawo”

wzrastać i dojrzewać oraz posiada „prawo do

szacunku”. Dążąc do zapewnienia dziecku

przez wychowanie pełnego, swobodnego i

harmonijnego rozwoju wszystkich jego sił i

zdolności, przy równoczesnym uwzględnieniu

twardych praw i wymogów rzeczywistości

zewnętrznej.

System pedagogiczny

Korczaka.

Osiągnięciu tego celu miały służyć

nowatorskie metody wychowawcze
wprowadzane w jego zakładach, jak
tablica do porozumiewania się z
dziećmi, skrzynka do listów, gazetka,
wspólne posiedzenie z dziećmi, a
zwłaszcza sąd koleżeński i jego
wychowujący kodeks.

System pedagogiczny

Korczaka.

Od wychowawcy żądał postawy

wnikliwego obserwatora, umiejętności

poznawania

i rozumienia spraw dziecka oraz

występowania w charakterze opiekuna

udzielającego jedynie pomocy, niezbędnej

do samodzielnego dochodzenia prawdy.

System pedagogiczny Janusza Korczaka

stanowił ważny wkład do rozwoju polskiej

nauki i myśli pedagogicznej okresu II

Rzeczypospolitej.

System pedagogiczny

Korczaka.

Zgodnie z hasłem Korczaka

„Dziecko jest dobrym

rzeczoznawcą własnego

życia”

funkcje sędziów w

Sądzie Koleżeńskim pełniły

same

dzieci.

Istniał

specjalny

kodeks

, w którym

czytamy: „Jeżeli ktoś zrobił

coś złego, najlepiej mu

przebaczyć, jeżeli zrobił coś

złego nieumyślnie, będzie w

przyszłości ostrożniejszy [...]

Jeżeli zrobił coś złego, bo go

namówili, już się nie będzie

słuchał. Jeżeli zrobi coś

złego lepiej mu przebaczyć,

czekać aż się poprawi.

Koncepcję pedagogiczną

Korczaka wzbogacały

ponadto takie formy

oddziaływań

wychowawczych jak:

wpisywanie się do księgi

podziękowań i przeprosin,

kategorie obywatelskie,

kategorie czystości,

nagradzanie w postaci

pamiątkowych pocztówek,

pełnienie dyżurów,

plebiscyt życzliwości i

niechęci, gazetka i wiele

innych

PODSUMOWANIE

Janusz Korczak stworzył

teorię pedagogiczną o

charakterze

prekursorskim wobec

ówczesnych teorii

wychowawczych.

Był prekursorem walki

o prawa dziecka; zwracał

szczególną uwagę na

niewolniczą zależność

dzieci od dorosłych.

PODSUMOWANIE

Domagał się, by uznano,

że dziecko jest

pełnowartościowym

człowiekiem od chwili

narodzin.

Był zwolennikiem

oświaty

medycznej,

świadomego

rodzicielstwa i regulacji

poczęć.

Sprawą priorytetową

było dla niego uznanie

autonomii i godności

dziecka.

Przeciwstawiał się

rozpowszechnionemu

w ówczesnej praktyce

pedagogicznej

"wpajaniu dyscypliny",

wykluczał kary

cielesne i potępiał

praktyki zawstydzania

dziecka.

Dziękuję za uwagę!!!