Janusz Korczak (Henryk Goldszmit) ur. 22.07.1878 lub 1879, pochodził z Hrubieszowa. Pisał wiersze, nowele i powieści sceniczne. Wybitny pedagog i założyciel Domu Sierot. Współpracował z licznymi gazetami, tworzył audycje radiowe, stworzył pierwsze pismo dla dzieci, które wraz z nimi redagował. Miał szansę opuszczenia getta, lecz do końca pozostał ze swoimi wychowankami i razem z nimi zginął w obozie zagłady w Treblince w 1942r.
Podstawowe założenia pedagogiki Korczaka:
Szacunek do dziecka jako do człowieka rozwijającego się przez własną aktywność
Zasada partnerstwa w procesie wychowania
Prawo dziecka do opieki oraz odpowiedzialność społeczeństwa dorosłych za warunki życia dziecka
Poszukiwanie syntezy wiedzy o dziecku
Techniki działania pedagogicznego jako konsekwencja przyjętych ogólnych założeń systemu opiekuńczo-wychowawczego
Koncepcja wychowawcy, wynikająca z ogólnej postawy Korczaka wobec dziecka
Relacja wychowawca-wychowanek:
Podstawą partnerstwo
Odrzucenie despotycznego rygoru
Zaufanie do dziecka
Współdziałanie z dzieckiem
Pozycja dziecka w pedagogice Korczaka:
Walka o równoprawną pozycję dziecka w społeczeństwie
Stawianie dzieci na równi z dorosłymi
Możność dziecka samostanowienia o sobie
Różne prawa dziecka, do: szacunku, przyjaźni, miłości, tajemnicy, śmierci, własności, własnego rozwoju i dojrzewania, ruchu, pracy, sprawiedliwości, by było tym czym jest.
Rola wychowawcy:
Być autorytetem moralnym
Wzbudzić przywiązanie dzieci, szacunek i chęć naśladownictwa
Odrzucić despotyczny rygor
Przyjmowanie krytycznej postawy wobec świata i samego siebie
Podążanie za dzieckiem
Miłość do dziecka
Wskazywanie dziecku drogi do szczęścia
Nie zaniedbywanie praw dziecka
Znajdowanie czasu na rozwój własnej osobowości
Wychowywać z pasji, a nie z przymusu
Solidaryzować się z dzieckiem w trudnych dla niego sytuacjach
Wyciąganie wniosków z popełnionych przez siebie błędów
Rozwój samorządności dzieci i młodzieży wg Korczaka:
System wychowawczy oparty na samorządności w trzech aspektach:
Współgospodarzenie (szacunek dla pracy, pracowników. Narzędzi pracy, prace samoobsługowe wykonywali sami wychowankowie)
Współzarządzanie
Oddziaływanie opinii publicznej (gazetka tygodniowa, plebiscyt życzliwości i niechęci)
Organy samorządu:
Rada Samorządowa ( złożona z wychowanków, ustalająca przepisy i prawa)
Sąd Koleżeński ( na straży praw, rozstrzygał konflikty, opierał się na kodeksie)
Sejm Dziecięcy ( organ ustawodawczy, najwyższa instancja samorządowa)