CYTOMETRIA
CYTOMETRIA
PRZEPŁYWOWA W
PRZEPŁYWOWA W
DIAGNOSTYCE
DIAGNOSTYCE
NIEDOBORÓW
NIEDOBORÓW
ODPORNOŚCI
ODPORNOŚCI
Cytometria
Analiza wieloparametrowa jednej komórki w
aparacie, w momencie gdy ruch komórek w cieczy
jest uporządkowany.
- komórki się nie zlepią, będą oddzielne w słupie
- na pojedynczą komórkę pada laser w komorze
pomiarowej
FSC (forward scatter)- pomiar światła
rozproszonego, mierzonego w przedłużeniu
promienia lasera, światło pada prawie pod katem
0⁰, charakteryzuje wielkość komórki
SSC (side scatter)- pomiar światła
rozproszonego, mierzone pod kątem 90⁰, pozwala
na analizę ziarnistości komórki
FL- ocena intensywności fluorescencji (FL1,
FL2…)
PRZEPŁYW KOMÓREK
PRZEPŁYW KOMÓREK
tu
nakładam
y
próbkę
fluorescencja
fluorescencja
promień lasera
promień lasera
ciecz osłaniająca
Purdue University Cytometry Laboratories
DETEKTORY FLUORESCENCJI
detektor boczny
laser
Detektor
przedni
SS
90 Degree Scatter
0 200
400
600
800
1000
F
o
rw
a
rd
S
ca
tt
e
r
0
2
0
0
4
0
0
6
0
0
8
0
0
1
0
0
0
LIMFOCYTY
MONOCYTY
NEUTROFILE
FS
Schematyczny rozkład
leukocytów na cytogramie
FFC/SSC
FL1 (-izotiocyjanian
fluoresceiny FITC)
FL2 (-
fiko
erytryn
a PE)
Dwie populacje limfocytów :
CD3+CD4+ oraz CD3- CD4+
Dwie populacje limfocytów :
CD3+CD4+ oraz CD3- CD4+
LIMFOCYTY CD3+CD4+
LIMFOCYTY CD3+CD4+
LIMFOCYTY CD3- CD4+
LIMFOCYTY CD3- CD4+
„Multi parametric investigation of immunem system during major surgery by LSC”
• FUNKCJONALNE
ładunek powierzchniowy,
ładunek powierzchniowy,
ekspresja receptorów powierzchniowych,
ekspresja receptorów powierzchniowych,
integralność błony (żywotność),
integralność błony (żywotność),
aktywność endocytarna,
aktywność endocytarna,
organizacja cytoszkieletu,
organizacja cytoszkieletu,
aktywność enzymów,
aktywność enzymów,
• FUNKCJONALNE
ładunek powierzchniowy,
ładunek powierzchniowy,
ekspresja receptorów powierzchniowych,
ekspresja receptorów powierzchniowych,
integralność błony (żywotność),
integralność błony (żywotność),
aktywność endocytarna,
aktywność endocytarna,
organizacja cytoszkieletu,
organizacja cytoszkieletu,
aktywność enzymów,
aktywność enzymów,
•
STRUKTURALNE
STRUKTURALNE
rozmiar,
rozmiar,
kształt,
kształt,
cytoplazmatyczna ziarnistość,
cytoplazmatyczna ziarnistość,
zawartość barwnika np.: hemoglobina, barwniki fotosyntetyczne,
zawartość barwnika np.: hemoglobina, barwniki fotosyntetyczne,
porfiryny,
porfiryny,
aminokwasy fluoryzujące w białkach np.:tryptofan, tyrozyna,
aminokwasy fluoryzujące w białkach np.:tryptofan, tyrozyna,
zawartość DNA, RNA, wszystkich białek, lipidów, cukrów
zawartość DNA, RNA, wszystkich białek, lipidów, cukrów
powierzchniowych, antygenów,
powierzchniowych, antygenów,
•
STRUKTURALNE
STRUKTURALNE
rozmiar,
rozmiar,
kształt,
kształt,
cytoplazmatyczna ziarnistość,
cytoplazmatyczna ziarnistość,
zawartość barwnika np.: hemoglobina, barwniki fotosyntetyczne,
zawartość barwnika np.: hemoglobina, barwniki fotosyntetyczne,
porfiryny,
porfiryny,
aminokwasy fluoryzujące w białkach np.:tryptofan, tyrozyna,
aminokwasy fluoryzujące w białkach np.:tryptofan, tyrozyna,
zawartość DNA, RNA, wszystkich białek, lipidów, cukrów
zawartość DNA, RNA, wszystkich białek, lipidów, cukrów
powierzchniowych, antygenów,
powierzchniowych, antygenów,
Mierzone parametry za pomocą cytometrii
Zalety cytometrii:
-szybki, obiektywny i zautomatyzowany pomiar
pojedynczych komórek w dużych populacjach
komórkowych, z dużą powtarzalnością
-wykrywanie śladowych subpopulacji
-równoległa ocena kilku parametrów
-ilościowa i jakościowa ocena stanu układu
immunologicznego, poszczególnych populacji
Wady:
-niemożność korelacji wyników pomiarów
fluorescencji z morfologią komórek
-technika przygotowania materiału do badań,
wymagająca izolacji z tkanki pojedynczych komórek
-wysoki koszt badań
OCENA FENOTYPÓW KOMÓREK UKŁADU
ODPORNOŚCIOWEGO
- monitorowanie chorób autoimmunizacyjnych , leczenia
immunosupresyjnego, po przeszczepach, niedoborów odporności,
głównie przez ocenę struktur powierzchniowych komórek
(łatwiejsze, dzięki rozpowszechnieniu szerokiego spektrum mAb),
rzadziej antygenów wewnątrzkomórkowych
IMMUNOFENOTYPOWANIE LIMFOCYTÓW
niezbędne w monitorowaniu:
-kondycji immunologicznej chorych z nabytym niedoborem
odporności (HIV pozytywnych): ocena subpopulacji limfocytów
CD4 i CD8 oraz współczynnika CD4/CD8 np.:
44%/27% -zdrowy (1,63)
7,7%/54%- pacjent z pełnoobjawowym niedoborem
odporności (0,14)
-we wrodzonych zaburzeniach odpowiedzi humoralnej, związanych
z niedoborem limfocytów B: określa się liczbę komórek
cechujących się występowaniem markerów CD19/CD20, będących
wykładnikiem tej populacji
Badania czynnościowe komórek układu odpornościowego
-liczba komórek nie zawsze musi być wykładnikiem
zaburzeń zachodzących w organizmie
-test proliferacji limfocytów, służący do oceny
odpowiedzi proliferacyjnej, nieprawidłowości której
widoczne są w niektórych niedoborach odporności:
ocena ekspresjiCD69 (Ag ki-67), pojawiającego się jako
pierwszy na komórkach proliferujących (alternatywa dla
met. izotopowej), po pobudzeniu mitogenem (PHA, ConA),
Ag (Ab anty-CD3)
-ocena zdolności do fagocytozy, wybuchu tlenowego i
fagocytozy (BURSTTest, FAGOBURST), stosowana w
częstych nawracających infekcjach bakteryjnych: pozwala
określić równolegle aktywność neutrofili oraz monocytów.
Indukcja E. coli – wskazuje na zdolności żerne a LPS czy
fMLP jest wykładnikiem w kontekście wybuchu tlenowego
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!