EKONOMIA

EKONOMIA

GOSPODARSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWEGO

DOMOWEGO

2

2

Większość zjawisk i procesów gospodarczych oraz społecznych zaczyna i kończy się

Większość zjawisk i procesów gospodarczych oraz społecznych zaczyna i kończy się

w gospodarstwie domowym, to jednak główny nurt ekonomii koncentruje się z

w gospodarstwie domowym, to jednak główny nurt ekonomii koncentruje się z

reguły na tym, co dzieje się poza gospodarstwem, a więc na rynku,

reguły na tym, co dzieje się poza gospodarstwem, a więc na rynku,

przedsiębiorstwie, na giełdzie czy w banku.

przedsiębiorstwie, na giełdzie czy w banku.

Do gospodarstwa domowego nawiązuje się zazwyczaj dopiero wtedy, gdy pojawia

Do gospodarstwa domowego nawiązuje się zazwyczaj dopiero wtedy, gdy pojawia

się ono jako partner wymienionych instytucji.Rzadko jednak pod swoją nazwą,

się ono jako partner wymienionych instytucji.Rzadko jednak pod swoją nazwą,

najczęściej skrywa się za takimi terminami jak: nabywca, pracownik czy podatnik.

najczęściej skrywa się za takimi terminami jak: nabywca, pracownik czy podatnik.

Dlaczego tak się dzieje?

Dlaczego tak się dzieje?

Można odnieść wrażenie, jakoby naukowa analiza zachowań ekonomicznych GD,

Można odnieść wrażenie, jakoby naukowa analiza zachowań ekonomicznych GD,

utożsamianego zazwyczaj z rodziną, była czymś prywatnym, bardzo osobistym i z tego

utożsamianego zazwyczaj z rodziną, była czymś prywatnym, bardzo osobistym i z tego

względu niepodlegającym naukowej refleksji.

względu niepodlegającym naukowej refleksji.

Niemal powszechny jest pogląd, że każdy człowiek, żyjąc zgodnie z naturą i dysponując wolną

Niemal powszechny jest pogląd, że każdy człowiek, żyjąc zgodnie z naturą i dysponując wolną

wolą, sam potrafi najlepiej zarządzać swoim gospodarstwem.

wolą, sam potrafi najlepiej zarządzać swoim gospodarstwem.

WYKŁAD 1.

WYKŁAD 1.

Gospodarstwo domowe –

Gospodarstwo domowe –

istota i funkcje

istota i funkcje

4

4

Geneza i istota gospodarstwa

Geneza i istota gospodarstwa

domowego

domowego

Gospodarstwo domowe jest najstarszą instytucją ekonomiczną
świata.

Samo pochodzenie nazwy – ekonomia – wiąże się z
gospodarstwem domowym. Termin ten ma etymologie grecką:
grecka

oikonomija

oikonomija

-

- czyli w przekładzie na język polski ekonomia –

powstała ze złożenia słowa

oikos

oikos

(dom) ze słowem

nomos

nomos

(prawo,

ustawa).

Dosłownie ten złożony wyraz winien zatem być tłumaczony jako
”nauka o prawach rządzących domem (rodziną)”, albo prościej
„nauka o gospodarstwie domowym”.

5

5

Niemal powszechnie uznaje się, ze pierwszą rozprawą fachową, w
której użyto słowa „ekonomia”, była jedna z ksiąg greckiego
filozofa, ucznia Sokratesa – Ksenofonta z Aten – zatytułowana
„Księga o gospodarstwie”.

W rozprawie tej autor przedstawia w formie dialogu, problemy
prowadzenia wzorowego gospodarstwa domowego, którymi
wówczas były zazwyczaj gospodarstwa rolne.

W ramach starożytnego gospodarstwa domowego realizowały się
oba rodzaje ludzkiej aktywności, to znaczy wytwarzanie dóbr oraz
ich konsumowanie w celu zaspokojenia potrzeb osób
wchodzących w skład tego gospodarstwa.

6

6

W miarę pogłębiania się społecznego podziału pracy, w
działalności niektórych gospodarstw zaczęły dominować
czynności o charakterze produkcyjnym. Produkcja ta
przeznaczana była coraz w większym stopniu na zewnątrz, czyli
wymieniana na produkty innych gospodarstw lub po prostu
sprzedawana za pieniądze.

Rozwój produkcji i jej zbyt poza gospodarstwem powodował, że
działalność ta zaczęła powoli nabierać odrębnych cech, innych niż
dotychczasowe czynności wykonywane w ramach GD.

Z upływem czasu, koniecznym stało się rozdzielenie
organizacyjne tych dwóch form aktywności, czyli wyodrębnienie z
gospodarstw domowych nowych podmiotów o dominującej funkcji
produkcyjno-handlowej

.

.

7

7

Stawały się one z biegiem czasu przedsiębiorstwami – o innej niż
konsumpcyjna – podstawowej funkcji celu; te funkcje stanowiło
maksymalizowanie produkcji, sprzedaży a ostatecznie zysku.

Nowe podmioty – przedsiębiorstwa – były początkowo
warsztatami rzemieślniczymi, później przekształciły się w
manufaktury, następnie w fabryki, ostatecznie zaś we
współczesne wielkie korporacje.

Przedsiębiorstwa ulegały w ciągu tysiącleci ogromnym
przeobrażeniom (ich wielkość, organizacja, funkcje), podobnie
było z ustrojami i wielkością państw, natomiast niewiele zmieniło
się w strukturze, organizacji i celach gospodarstwa domowego –
jest ono dziś bardzo podobne do tego sprzed tysiącleci.

8

8

Gospodarstwo domowe, wbrew pozorom, stanowi centralny
punkt gospodarki, która w istocie „kręci się” wokół niego.

Ekonomia zaczyna się w gospodarstwie domowym i tam też się
kończy. GD dostarcza bowiem najważniejszego czynnika
wytwórczego, to jest praca.

Równocześnie GD dokonują weryfikacji wytworzonych dóbr, a
odbywa się ona poprzez ich nabycie i konsumpcję. Ta ostatnia,
realizowana w GD, staje się ostatecznym kryterium każdej
produkcji, a przez to całego procesu gospodarowania.

9

9

Podejmując problematykę działalności

Podejmując problematykę działalności

ekonomicznej GD, należy wyjaśnić istotę

ekonomicznej GD, należy wyjaśnić istotę

tego podmiotu i dokładniej określić jego

tego podmiotu i dokładniej określić jego

miejsce i rolę we współczesnym życiu

miejsce i rolę we współczesnym życiu

gospodarczym.

gospodarczym.

10

10

W literaturze ekonomicznej można spotkać wiele

W literaturze ekonomicznej można spotkać wiele

definicji GD. Ich analiza wskazuje jednak, że

definicji GD. Ich analiza wskazuje jednak, że

zasadnicze różnice pomiędzy poszczególnymi

zasadnicze różnice pomiędzy poszczególnymi

ujęciami sprowadzają się do semantyki, czyli

ujęciami sprowadzają się do semantyki, czyli

określenia tych samych treści nieco innymi słowami

określenia tych samych treści nieco innymi słowami

lub też cechuje je nierzadko odmienny stopnień

lub też cechuje je nierzadko odmienny stopnień

szczegółowości ujęcia.

szczegółowości ujęcia.

11

11

Gospodarstwo domowe

– zespół osób

– zespół osób

wspólnie gospodarujących posiadanym

wspólnie gospodarujących posiadanym

majątkiem w celu zaspokojenia potrzeb jego

majątkiem w celu zaspokojenia potrzeb jego

członków.

członków.

Z powyższego sformułowania wynika, że głównym

Z powyższego sformułowania wynika, że głównym

kryterium uznania danej grupy osób za GD jest

kryterium uznania danej grupy osób za GD jest

wspólnota majątku oraz budżetu, przynajmniej w ich

wspólnota majątku oraz budżetu, przynajmniej w ich

zasadniczej części.

zasadniczej części.

Niektórzy autorzy za warunek dodatkowy uznają

Niektórzy autorzy za warunek dodatkowy uznają

jeszcze wspólnotę zamieszkiwania jego członków, czyli

jeszcze wspólnotę zamieszkiwania jego członków, czyli

tworzenie wspólnego domu (ogniska domowego).

tworzenie wspólnego domu (ogniska domowego).

12

12

W świetle najnowszych trendów rozwoju

W świetle najnowszych trendów rozwoju

demograficznego oraz społecznego nie wydaje się

demograficznego oraz społecznego nie wydaje się

jednak konieczne uznanie tego kryterium.

jednak konieczne uznanie tego kryterium.

Można podać szereg przykładów szereg przykładów

Można podać szereg przykładów szereg przykładów

osób niemieszkających na co dzień „pod jednym

osób niemieszkających na co dzień „pod jednym

dachem”, a mimo to tworzących wspólnotę

dachem”, a mimo to tworzących wspólnotę

gospodarczą. Wynika to na przykład z wcześniejszego

gospodarczą. Wynika to na przykład z wcześniejszego

odchodzenia młodych ludzi z domów rodzinnych w

odchodzenia młodych ludzi z domów rodzinnych w

celu podjęcia studiów czy pracy zawodowej, poprawy

celu podjęcia studiów czy pracy zawodowej, poprawy

warunków mieszkaniowych, podkreślenia osobistej

warunków mieszkaniowych, podkreślenia osobistej

niezależności itp.

niezależności itp.

13

13

W praktyce ekonomicznej i życiu społecznym GD kojarzy się

W praktyce ekonomicznej i życiu społecznym GD kojarzy się

najczęściej z rodziną, i to niejednokrotnie to takiego stopnia, że te

najczęściej z rodziną, i to niejednokrotnie to takiego stopnia, że te

dwie kategorie uznaje się za synonimiczne.

dwie kategorie uznaje się za synonimiczne.

U podstaw tego leży statystyka demograficzna. W każdym kraju

U podstaw tego leży statystyka demograficzna. W każdym kraju

przeważająca część gospodarstw ma charakter gospodarstw

przeważająca część gospodarstw ma charakter gospodarstw

rodzinnych.

rodzinnych.

Rodzina stanowi kategorie biologiczno-prawna osób połączonych

Rodzina stanowi kategorie biologiczno-prawna osób połączonych

więzami pokrewieństwa.

więzami pokrewieństwa.

Rodzina może tworzyć GD, ale tak być nie musi. W skład wspólnie

Rodzina może tworzyć GD, ale tak być nie musi. W skład wspólnie

mieszkającej rodziny może wchodzić więcej niż jedno

mieszkającej rodziny może wchodzić więcej niż jedno

gospodarstwo, albo też jedno gospodarstwo może składać się na

gospodarstwo, albo też jedno gospodarstwo może składać się na

przykład z dwóch rodzin niekoniecznie razem mieszkających.

przykład z dwóch rodzin niekoniecznie razem mieszkających.

14

14

Gwoli ścisłości:

GD, będące podstawowym, autonomicznym

GD, będące podstawowym, autonomicznym

podmiotem życia gospodarczego, nie jest podmiotem

podmiotem życia gospodarczego, nie jest podmiotem

najmniejszym. Taki podmiot to

najmniejszym. Taki podmiot to

człowiek – jednostka

człowiek – jednostka

ludzka

ludzka

, nawet wówczas, gdy jest ona członkiem

, nawet wówczas, gdy jest ona członkiem

wieloosobowego GD i ma z tego tytułu ograniczoną

wieloosobowego GD i ma z tego tytułu ograniczoną

swobodę działania.

swobodę działania.

15

15

Funkcje gospodarstwa domowego

Funkcje gospodarstwa domowego

Nadrzędną funkcją (ostatecznym celem GD) jest

Nadrzędną funkcją (ostatecznym celem GD) jest

maksymalizacja

zaspokajania wspólnych oraz indywidualnych potrzeb jego
członków

.

Funkcja ta realizowana jest poprzez konsumpcję dóbr

Funkcja ta realizowana jest poprzez konsumpcję dóbr

materialnych i usług.

materialnych i usług.

Ze wskazanej funkcji celu wynika, że jej realizacja wymaga

Ze wskazanej funkcji celu wynika, że jej realizacja wymaga

dysponowania odpowiednimi środkami służącymi do zaspokajania

dysponowania odpowiednimi środkami służącymi do zaspokajania

potrzeb, czyli przedmiotami konsumpcji.

potrzeb, czyli przedmiotami konsumpcji.

Przedmioty te mogą zostać wytworzone w gospodarstwie domowym,

Przedmioty te mogą zostać wytworzone w gospodarstwie domowym,

nabyte na rynku lub też pozyskane w inny sposób.

nabyte na rynku lub też pozyskane w inny sposób.

16

16

Patrząc z tego punktu widzenia, można stwierdzić,

Patrząc z tego punktu widzenia, można stwierdzić,

że główna funkcja celu GD, jest realizowana

że główna funkcja celu GD, jest realizowana

poprzez dwie funkcje cząstkowe:

poprzez dwie funkcje cząstkowe:

1.

1.

Funkcję wytwórczo- zaopatrzeniową,

Funkcję wytwórczo- zaopatrzeniową,

2.

2.

Funkcje konsumpcyjną.

Funkcje konsumpcyjną.

17

17

W ramach funkcji wytwórczo-zaopatrzeniowej

W ramach funkcji wytwórczo-zaopatrzeniowej

można wyodrębnić trzy rodzaje działalności GD:

można wyodrębnić trzy rodzaje działalności GD:

1.

1.

Produkowanie dóbr w GD,

Produkowanie dóbr w GD,

2.

2.

Nabywanie na rynku gotowych dóbr konsumpcyjnych

Nabywanie na rynku gotowych dóbr konsumpcyjnych

oraz przedmiotów wymagających przetworzenia i

oraz przedmiotów wymagających przetworzenia i

przygotowania do spożycia,

przygotowania do spożycia,

3.

3.

Pozyskiwanie dóbr konsumpcyjnych w inny sposób.

Pozyskiwanie dóbr konsumpcyjnych w inny sposób.

18

18

W ramach funkcji konsumpcyjnej można

W ramach funkcji konsumpcyjnej można

wyodrębnić dwa rodzaje zadań:

wyodrębnić dwa rodzaje zadań:

1.

1.

Zadania sprzyjające rozwojowi fizycznemu członków

Zadania sprzyjające rozwojowi fizycznemu członków

gospodarstwa, to, jest: prawidłowe żywienie,

gospodarstwa, to, jest: prawidłowe żywienie,

odpowiednie warunki mieszkaniowe, wypoczynek oraz

odpowiednie warunki mieszkaniowe, wypoczynek oraz

opieka socjalna i ochrona zdrowia;

opieka socjalna i ochrona zdrowia;

2.

2.

Zadania sprzyjające rozwojowi psychicznemu

Zadania sprzyjające rozwojowi psychicznemu

(intelektualnemu) członków gospodarstwa, to jest:

(intelektualnemu) członków gospodarstwa, to jest:

prawidłowy proces wychowania, edukacji i podnoszenia

prawidłowy proces wychowania, edukacji i podnoszenia

kwalifikacji, czyli kształtowanie systemu wartości i

kwalifikacji, czyli kształtowanie systemu wartości i

rozwój osobowości.

rozwój osobowości.

19

19

Wzajemne przenikanie się funkcji wytwórczo-

Wzajemne przenikanie się funkcji wytwórczo-

zaopatrzeniowej i konsumpcyjnej Gd upoważnia do

zaopatrzeniowej i konsumpcyjnej Gd upoważnia do

zastosowania powstałego pod koniec XX wieku pojęcia

zastosowania powstałego pod koniec XX wieku pojęcia

prosumpcji.

prosumpcji.

PROSUMPCJA

– działalność człowieka (ludzi), w

– działalność człowieka (ludzi), w

której – najczęściej w tym samym czasie i miejscu

której – najczęściej w tym samym czasie i miejscu

– splatają się ze sobą czynności o charakterze

– splatają się ze sobą czynności o charakterze

wytwórczym oraz czynności o charakterze

wytwórczym oraz czynności o charakterze

konsumpcyjnym.

konsumpcyjnym.

W takim ujęciu za funkcje Gd można uznać prosumpcję.

W takim ujęciu za funkcje Gd można uznać prosumpcję.

20

20

Klasyfikacja gospodarstw domowych

Klasyfikacja gospodarstw domowych

Wg wielkości gospodarstwa:

Wg wielkości gospodarstwa:



Gospodarstwa jednoosobowe;

Gospodarstwa jednoosobowe;



Gospodarstwa wieloosobowe.

Gospodarstwa wieloosobowe.

Wg miejsca zamieszkania:

Wg miejsca zamieszkania:



Gospodarstwa miejskie;

Gospodarstwa miejskie;



Gospodarstwa wiejskie.

Gospodarstwa wiejskie.

21

21

Wg typu relacji wewnętrznych:

Wg typu relacji wewnętrznych:



Gospodarstwa jednoosobowe;

Gospodarstwa jednoosobowe;



Gospodarstwa rodzinne

Gospodarstwa rodzinne



Gospodarstwa rodzinne z innymi osobami;

Gospodarstwa rodzinne z innymi osobami;



Gospodarstwa nierodzinne.

Gospodarstwa nierodzinne.

Wg wykształcenia ich członków:

Wg wykształcenia ich członków:



Gospodarstwa o niskim poziomie wykształcenia;

Gospodarstwa o niskim poziomie wykształcenia;



Gospodarstwa o średnim poziomie wykształcenia;

Gospodarstwa o średnim poziomie wykształcenia;



Gospodarstwa o wysokim poziomie wykształcenia;

Gospodarstwa o wysokim poziomie wykształcenia;



Gospodarstwa o bardzo wysokim poziomie

Gospodarstwa o bardzo wysokim poziomie

wykształcenia.

wykształcenia.

22

22

Przedstawione powyżej zestawienie nie wyczerpuje całej gamy

Przedstawione powyżej zestawienie nie wyczerpuje całej gamy

klasyfikacji GD.

klasyfikacji GD.

Rozszerzając pole badawcze poprzez uwzględnienie innych

Rozszerzając pole badawcze poprzez uwzględnienie innych

dyscyplin, np.. socjologii, psychologii czy etnologii, można

dyscyplin, np.. socjologii, psychologii czy etnologii, można

wskazać inne schematy klasyfikacyjne – wg stylu życia,

wskazać inne schematy klasyfikacyjne – wg stylu życia,

zapatrywań politycznych, wyznania itp.

zapatrywań politycznych, wyznania itp.

Takie ujęcia wychodzą jednak poza zakres wykładu.

Takie ujęcia wychodzą jednak poza zakres wykładu.

23

23

Organizacja i funkcjonowanie

Organizacja i funkcjonowanie

gospodarstwa domowego

gospodarstwa domowego

Organizacja oraz sposób funkcjonowania GD wynikają z jego

Organizacja oraz sposób funkcjonowania GD wynikają z jego

składu osobowego oraz przyjętych, wcześniej wymienionych

składu osobowego oraz przyjętych, wcześniej wymienionych

funkcji celu.

funkcji celu.

Ogólna zasadą funkcjonowania GD jest - podobnie jak w

Ogólna zasadą funkcjonowania GD jest - podobnie jak w

przypadku innych podmiotów gospodarczych – zasada

przypadku innych podmiotów gospodarczych – zasada

racjonalności, wyrażająca się w dwojaki sposób:

racjonalności, wyrażająca się w dwojaki sposób:



jako maksymalizacja efektu (stopnia zaspokojenia potrzeb) z jednostki

jako maksymalizacja efektu (stopnia zaspokojenia potrzeb) z jednostki

nakładu dóbr ekonomicznych pozostających do dyspozycji GD;

nakładu dóbr ekonomicznych pozostających do dyspozycji GD;



jako minimalizacja nakładów w sytuacji, gdy jest określony cel

jako minimalizacja nakładów w sytuacji, gdy jest określony cel

działania gospodarstwa lub niektórych jego członków.

działania gospodarstwa lub niektórych jego członków.

24

24

Zgodnie z przyjętą konsumpcyjną funkcją celu GD

Zgodnie z przyjętą konsumpcyjną funkcją celu GD

wyróżnia się następujące rodzaje i fazy jego

wyróżnia się następujące rodzaje i fazy jego

działalności:

działalności:

1.

1.

Pozyskanie środków finansowych na zewnątrz GD poprzez pracę najemną i /lub

Pozyskanie środków finansowych na zewnątrz GD poprzez pracę najemną i /lub

transfery socjalne, prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek,

transfery socjalne, prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek,

niezarobkowe źródła dochodów,

niezarobkowe źródła dochodów,

2.

2.

Nabywanie dóbr konsumpcyjnych oraz narzędzi pracy (głównie sprzętu gospodarstwa

Nabywanie dóbr konsumpcyjnych oraz narzędzi pracy (głównie sprzętu gospodarstwa

domowego) na rynku (zakupy, transport, przechowywanie itp.)

domowego) na rynku (zakupy, transport, przechowywanie itp.)

3.

3.

Wytwarzanie dóbr konsumpcyjnych (przedmiotów materialnych i usług) w

Wytwarzanie dóbr konsumpcyjnych (przedmiotów materialnych i usług) w

gospodarstwie na własne potrzeby (tzw. Produkcja naturalna, czyli samozaopatrzenie)

gospodarstwie na własne potrzeby (tzw. Produkcja naturalna, czyli samozaopatrzenie)

lub przystosowanie do konsumpcji dóbr nabytych (przygotowanie posiłków, pranie,

lub przystosowanie do konsumpcji dóbr nabytych (przygotowanie posiłków, pranie,

utrzymanie mieszkania),

utrzymanie mieszkania),

4.

4.

Zaspokojenie potrzeb, czyli konsumowanie dóbr,

Zaspokojenie potrzeb, czyli konsumowanie dóbr,

5.

5.

Czynności pokonsumpcyjne, czyli usuwanie bezpośrednich i pośrednich skutków

Czynności pokonsumpcyjne, czyli usuwanie bezpośrednich i pośrednich skutków

konsumowania (sprzątanie, usuwanie odpadów).

konsumowania (sprzątanie, usuwanie odpadów).

25

25

Biorąc pod uwagę rolę w podejmowaniu decyzji,

Biorąc pod uwagę rolę w podejmowaniu decyzji,

można wyróżnić następujące typy członków GD:

można wyróżnić następujące typy członków GD:



Inicjator,

,

czyli osoba określająca problem i wskazująca na potrzebę jego

czyli osoba określająca problem i wskazująca na potrzebę jego

rozwiązania;

rozwiązania;



Wywierający wpływ

,

czyli osoba, która opowiada się za pomysłem inicjatora,

czyli osoba, która opowiada się za pomysłem inicjatora,

modyfikuje go lub odrzuca;

modyfikuje go lub odrzuca;



Decydent, czyli osoba, która podejmuje ostateczną decyzje aprobującą lub

czyli osoba, która podejmuje ostateczną decyzje aprobującą lub

odrzucającą propozycję inicjatora;

odrzucającą propozycję inicjatora;



Wykonawca (wykonawcy) decyzji, czyli osoba (osoby) realizująca (realizujące)

(wykonawcy) decyzji, czyli osoba (osoby) realizująca (realizujące)

podjętą decyzję;

podjętą decyzję;



Beneficjent względnie beneficjenci, czyli użytkownicy, osoby korzystające z

względnie beneficjenci, czyli użytkownicy, osoby korzystające z

efektów podjętej decyzji (np.. Zakupu, pracy itp.).

efektów podjętej decyzji (np.. Zakupu, pracy itp.).

Wyróżnione role w procesie decyzyjnym GD mogą odnosić się do różnych osób – członków

Wyróżnione role w procesie decyzyjnym GD mogą odnosić się do różnych osób – członków

GD, ale mogą się też nakładać i kumulować.

GD, ale mogą się też nakładać i kumulować.

26

26

Miejsce i rola gospodarstwa

Miejsce i rola gospodarstwa

domowego w gospodarce

domowego w gospodarce

narodowej

narodowej

Na strukturę i zachowania gospodarstwa

Na strukturę i zachowania gospodarstwa

domowego duży wpływ wywiera środowisko, czyli

domowego duży wpływ wywiera środowisko, czyli

otoczenie, w jakim gospodarstwo funkcjonuje.

otoczenie, w jakim gospodarstwo funkcjonuje.

Można wyróżnić otoczenie bliższe i otoczenie

Można wyróżnić otoczenie bliższe i otoczenie

dalsze. W ramach każdego z nich da się

dalsze. W ramach każdego z nich da się

wyodrębnić:

wyodrębnić:



otoczenie geograficzne;

otoczenie geograficzne;



otoczenie gospodarcze;

otoczenie gospodarcze;



otoczenie społeczne.

otoczenie społeczne.

27

27

Przez

Przez

otoczenie geograficzne

należy rozumieć przestrzeń

należy rozumieć przestrzeń

wokół miejsca, w którym znajduje się GD, a więc ukształtowanie

wokół miejsca, w którym znajduje się GD, a więc ukształtowanie

terenu, środowisko przyrodnicze i sztuczne oraz klimat.

terenu, środowisko przyrodnicze i sztuczne oraz klimat.

W zakres

W zakres

bliższego otoczenia gospodarczego

wchodzą

wchodzą

instytucje gospodarcze znajdujące się w bezpośrednim

instytucje gospodarcze znajdujące się w bezpośrednim

sąsiedztwie GD, z którymi gospod. kontaktuje się na co dzień

sąsiedztwie GD, z którymi gospod. kontaktuje się na co dzień

(sklepy, środki komunikacji, punkty usługowe, miejsce pracy

(sklepy, środki komunikacji, punkty usługowe, miejsce pracy

członków gospodarstwa

członków gospodarstwa

itp.).

itp.).

Do

Do

dalszego otoczenia gospodarczego

zalicza się instytucje

zalicza się instytucje

oddalone, z którymi kontakty są rzadkie (banki, towarzystwa

oddalone, z którymi kontakty są rzadkie (banki, towarzystwa

ubezpieczeniowe, urzędy skarbowe, itp.).

ubezpieczeniowe, urzędy skarbowe, itp.).

28

28

Do

Do

bliższego otoczenia społecznego

bliższego otoczenia społecznego

GD należy zaliczyć

GD należy zaliczyć

sąsiadów, grupę towarzyską, administrację lokalna, instytucje

sąsiadów, grupę towarzyską, administrację lokalna, instytucje

ochrony zdrowia, instytucje religijne, lokalne instytucje

ochrony zdrowia, instytucje religijne, lokalne instytucje

edukacyjne, telewizję oraz radio.

edukacyjne, telewizję oraz radio.

W skład

W skład

dalszego otoczenia społecznego

dalszego otoczenia społecznego

wchodzą instytucje

wchodzą instytucje

administracji regionalnej i państwowej, instytucje kultury i

administracji regionalnej i państwowej, instytucje kultury i

wyższej edukacji (kina, teatry, muzea, szkoły wyższe), instytucje

wyższej edukacji (kina, teatry, muzea, szkoły wyższe), instytucje

wymiaru sprawiedliwości itp.

wymiaru sprawiedliwości itp.

29

29

Z uwagi na przedmiot analizy, szczególnej uwagi wymaga otoczenie gospodarcze

Z uwagi na przedmiot analizy, szczególnej uwagi wymaga otoczenie gospodarcze

GD. W ramach tego otoczenia wyróżnia się osiem segmentów. Są to:

GD. W ramach tego otoczenia wyróżnia się osiem segmentów. Są to:

1.

1.

Państwo,

Państwo,

2.

2.

Samorządy terytorialne,

Samorządy terytorialne,

3.

3.

Organizacje użyteczności publicznej,

Organizacje użyteczności publicznej,

4.

4.

Sektor instytucji ubezpieczeniowych,

Sektor instytucji ubezpieczeniowych,

5.

5.

sektor instytucji bankowych,

sektor instytucji bankowych,

6.

6.

Przedsiębiorcy (pracodawcy),

Przedsiębiorcy (pracodawcy),

7.

7.

Rynek dóbr konsumpcyjnych (sklepy, gastronomia),

Rynek dóbr konsumpcyjnych (sklepy, gastronomia),

8.

8.

Rynek dóbr kapitałowych (giełdy, agencje nieruchomości, biura maklerskie).

Rynek dóbr kapitałowych (giełdy, agencje nieruchomości, biura maklerskie).

Każdy z wyróżnionych segmentów może wchodzić w relacje z GD w ramach

Każdy z wyróżnionych segmentów może wchodzić w relacje z GD w ramach

otoczenia bliższego jak i dalszego. Istota tych relacji jest wzajemne świadczenie

otoczenia bliższego jak i dalszego. Istota tych relacji jest wzajemne świadczenie

usług pomiędzy gospodarstwem a wyróżnionymi segmentami życia gospodarczego.

usług pomiędzy gospodarstwem a wyróżnionymi segmentami życia gospodarczego.

30

30

Schemat 1. Otoczenie ekonomiczne gospodarstwa

domowego

Gospodarstwo

domowe

Sektor

ubezpieczeniowy

Sektor bankowy

Państwo

Samorządy

Organizacje

użyteczności

publicznej

Rynek dóbr

konsumpcyjnych

Rynek kapitałowy

Przedsiębiorstwa

31

31

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ.