Stany naglące w
ginekologii.
Stany naglące w położnictwie i
ginekologii
c i ą ż a e k t o p o w a
ł o ż y s k o
p r z o d u j ą c e
ł o ż y s k o
p r z e d w c z e ś n i e
o d d z i e l o n e
s t a n p r z e d r z u c a w k o w y
r z u c a w k a
w s t r z ą s p o ł o ż n i c z y
p r z o d o w a n i e i
w y p a d n i ę c i e
p ę p o w i n y
P O Ł O Ż N I C T W O
s k r ę c e n i e
t o r b i e l i j a j n i k a
k r w o t o k w
n o w o t w o r a c h n a r z ą d ó w
p ł c i o w y c h
G I N E K O L O G I A
Ciąża ektopowa
(graviditas ectopica)
Implantacja i rozwój blastocysty w
obszarze innym niż błona śluzowa
macicy
Występuje średnio na 0.5-1%
wszystkich ciąż
Ciąża ektopowa
umiejscowienie:
92-97% ciąża jajowodowa :
- bańkowa
- cieśniowa
-
śródścienna
0,5-2% jajnikowa
4,9-4,5% maciczna :
- śródścienna
- w rogu
- szyjkowa
0,3-0,5% wewnątrzwięzadłowa
Ciąża ektopowa
Objawy:
bolesność , np. w rzucie przydatka
nieregularne krwawienie maciczne
zatrzymanie miesiączki
Ciąża ektopowa
Diagnostyka różnicowa:
zapalenie przydatków
zapalenie wyrostka robaczkowego
skręt szypuły guza jajnika
ostre zapalenie otrzewnej
kamica moczowodowa
inne przyczyny krwawienia do jamy
brzusznej
Ciąża ektopowa - różnicowanie
ZAPALENIE
PRZYDATKÓW
ZAPALENIE
WYROSTKA
ROBACZKO-
WEGO
CIĄŻA
JAJOWODOWA
głęboko
obustronnie
w punkcie
McBurneya
-niecharakterystyczny
pod względem
nasilenia i umiejsco-
wienia
-występuje przed
pęknięciem
Ciąża ektopowa - różnicowanie
β HCG:
600-800mU/l lub wzrost
nieodowiada-jący tygodniowi
ciąży oraz
brak obecności pęcherzyka
ciążowego w jamie macicy
(USG)
Ciąża ektopowa -
różnicowanie
USG
ciąża
wewnątrzmaciczn
a
- w macicy GS z
podwójną otoczką
- obecny pęcherzyk
żółtkowy
- przydatki
sonograficznie bz
-zatoka Douglasa:
brak płynu lub
minimalna ilość
ciąża ektopowa
- w macicy
pseudopę-cherzyk z
poj.otoczką - brak
pęcherzyka
żółtkowego
- guz w rzucie
przydatka
- wolny płyn oraz
masy
hyperechogenne
(skrzepy)
Nowoczesne metody diagnostyczne
sprawiają, że ciąża ektopowa
rozpoznawana jest wcześnie i
rozpatrywana najczęściej w
aspekcie zapobiegania pęknięciu
jajowodu i zachowania zdolności
rozrodczych kobiety aniżeli jako
ostry stan spowodowany
krwotokiem wewnętrznym.
Ciążą ektopowa
Ciążą ektopowa
KRWIAK JAJOWODU
Ciąża ektopowa - Leczenie
•
nieoperacyjne
•
operacyjne
Ciąża ektopowa - Leczenie operacyjne
• laparotomia
• laparoskopia
(ciąża bańkowa, cieśniowa, śródścienna)
metody
1.oddzielenie jaja płodowego
2. częściowa resekcja jajowodu i zespolenie
mikrochirurgiczne
3. nacięcie jajowodu z zaopatrzeniem
mikrochirurgicznym
Ciąża ektopowa - Leczenie nieoperacyjne
• postępowanie wyczekujące
wskazania:
- ciąża jajowodowa
- spadek
B-hCG w powtarzalnych badaniach
- brak
krwawienia, pęknięcia jajowodu (USG)
-
średnica afektu do 3,5 cm
Ciąża ektopowa - Leczenie
nieoperacyjne
• Metotreksat (Skuteczność: 90-95%)
- do 6 t.c.
- średnica zmiany do 3,5 cm
- pacjentki z prawidłową hemodynamiką,
morfologią
krwi, czynnością wątroby i nerek
Monitorowanie skuteczności terapii: oznaczenie
B-hCG ( znika z osocza między 14 a 21 dniem
od początku terapii)
Dawkowanie:
jednorazowo 50mg/m2 pow.c.
jeśli brak spadku B-hCG o 15% to druga
dawka
Ciąża ektopowa - Leczenie
nieoperacyjne
• Salpingocenteza:
nakłucie jajowodu, odessanie jego
treści i wstrzyknięcie metotreksatu
• Prostaglandyny:
- dojajowodowe wstrzyknięcie w
czasie laparoskopii
- i.m. 500ug Sulprostonu
2x co 4h - wsk.: B-hCG 600-
800mU/l i brak korelacji z t.c.
Etiologia wstrząsu
• 2/3 to bakterie G (-):
E.
coli,Klebsiella pneumoniae, Enterobacter sp.,
Proteus vulgaris, Pseudomonas aeruginosa,
clostridium perfringens, Aerobacter aerogenes
• 1/3 to G(+):
Staphylococcus aureus,Streptococcus
pneumoniae
wirusy
grzyby (Candida)
pasożyty
riketsje
Doniesienia ostatnich lat
wskazują na zwiększanie
się liczby zakażeń
bakteriami G(+) i
grzybami.
Patogeneza wstrząsu
septycznego
1. w s trz ą s h ipe rdy na mi cz n y:
- r ozszerzeni e obwodowych naczyń
krwionośnych ( zmni ejszenie oporu)
- zwiększeni e poj emności minut owej serca
- wzrost RR skurczowego, spadek R R
rozkurczowego
2. w s trz ąs hip ody na mi cz n y:
- zwiększony opór obwodowych naczyń
- zmni ejszenie pojemności minutowej ser ca
- s padek RR
- kwas ica metaboliczna
Działanie endotoksyn we
wstrząsie septycznym.
h i p e r k a l e m i a
h i p o w o l e m i a
o b k u r c z e n i e
n a c z y ń
p o b u d z e n i e
w s p ó ł c z u l n e
k r w a w i e n i a
Z G O N
D I C
k w a s i c a
n i e w y d o l n o ś ć
n e r e k
s p a d e k r z u t u
s e r c a
o b r z ę k
p ł u c
o b r z ę k i ,
h e m o k o n c e n t r a c j a
u s z k o d z e n i e
ś r ó d b ł o n k a
u w o l n i e n i e k i n i n
a m i n , P G
w z r o s t
t e m p e r a t u r y
E N D O T O K S Y N A
Objawy kliniczne wstrząsu
septycznego
•
temperatura > 39 st.C,często poprzedzona
dreszczami
•
hipotensja
•
wysypka lub zaczerwienienie skóry
•
stan zapalny pochwy, gardła, spojówek
•
wymioty, biegunka
•
upośledzona czynność wątroby, nerek
•
DIC
•
zaburzenia świadomości,śpiączka
Kryteria wstrząsu
septycznego
•
RR skurczowe < 12,0 kPa
rozkurczowe < 6,7 kPa
•
diureza godzinowa < 50ml
•
zaburzenia świadomości
•
kwasica metaboliczna pH <7,3
•
częstość oddechów > 25/min.
•
tętno>120/min.
•
objawy niedrożności jelit
•
objawy zakażenia:
temp.
>38,5 st.C ,dreszcze leukocytoza>1200
ropnie,zapalenie otrzewnej zapalenie płuc
Objawy wstrząsu
septycznego wywołane są
głównie zapalnymi
mediatorami ,a
niekoniecznie wysiewem
drobnoustrojów do
krwiobiegu,co wyjaśnia
występowanie u ok.. 50%
chorych ujemnych
posiewów
mikrobiologicznych.
Badania laboratoryjne
• WBC
• mocznik
• pH
• HCO3-
• K+
• PLT
• FDP (+)
• fibrynogen
• cz.V
• t.K-K
•
WBC
•
mocznik
•
pH
•
HCO3-
•
K+
•
PLT
•
FDP (+)
•
fibrynogen
•
cz.V
•
t.K-K
Powikłania
•
DIC
•
niewydolność oddechowa
•
niewydolność nerek
•
zaburzenia krążenia
Diagnostyka różnicowa
•
zator płuc
•
martwica trzustki
•
zawał mięśnia sercowego
•
rozległe obrażenia ciała
Postępowanie we wstrząsie
septycznym
okres wczesny (przed upływem
24-48h)
1.
szybka interwencja
chirurgiczna
2.
antybiotykoterapia:
w celu ustalenia rodzaju drobnoustroju
należy
wykonać badania bakteriologiczne
a. rozmaz bezpośredni
b. posiew
3.
płyny infuzyjne:
głównie krystaloidy,ale również
albuminy, osocze
4.
właściwa podaż kalorii
5.
leki p/bólowe
Postępowanie we wstrząsie
septycznym
-c.d.
6.
inne leki:
inne leki:
Dopamina,Dobutamina - małe dawki 10-
Dopamina,Dobutamina - małe dawki 10-
20 ug/h
20 ug/h
NTG 1-2 ug/h
NTG 1-2 ug/h
Heparyna- profilaktycznie,gdy nie ma obj.
Heparyna- profilaktycznie,gdy nie ma obj.
DIC-u:
DIC-u:
a. 2500-5000j.m.. i.v. w pompie
a. 2500-5000j.m.. i.v. w pompie
b. 2x 5000j.m.. dotchawiczo
b. 2x 5000j.m.. dotchawiczo
c. 2-3x 2500j.m.. podskórnie
c. 2-3x 2500j.m.. podskórnie
Konieczna regularna kontrola
Konieczna regularna kontrola
hemostazy!
hemostazy!
7.
7.
obrzęk płuc:
obrzęk płuc:
20% albuminy,Furosemid,
20% albuminy,Furosemid,
Dopamina, Dobutamina
Dopamina, Dobutamina
8.
8.
Ranitydyna -
Ranitydyna -
profilaktyka wrzodu
profilaktyka wrzodu
stresowego
stresowego
Postępowanie we wstrząsie -
okres późny (po upływie 24-48h)
1.
oddech kontrolowany
2.
podtrzymywanie czynności serca:
Dopamina
Dobutamina
NTG
3.
profilaktyka wtórnej
mikrozatorowości:
Dekstran 70
4.
odżywianie pozajelitowe
5.
kontrola bekteriologiczna jam
ciała ,drenów
Ostre stany zagrożenia
życia w ginekologii.
•
skręcenie torbieli jajnika lub
mięśniaka macicy
•
obfite krwawienie związane z
nowotworami narządów płciowych
Skręcenie torbieli jajnika
•
jest to skręcenie szypuły guza
jajnika wzdłuż jej osi
•
dotyczy:
guzów jajnika
przydatków niezmienionych
ciężarnej macicy
10-20% guzów
jajnika ulega skręceniu
Diagnostyka
•
wywiad:
rozpoznana
torbiel nagły początek
nudności ,wymioty
•
badanie przedmiotowe:
bolesny guz przydatków
objawy podrażnienia otrzewnej objawy
wstrząsu
•
badania pomocnicze:
USG
leukocytoza,
wzrost OB
Diagnostyka różnicowa
•
rozlane zapalenie otrzewnej
•
pęknięcie ciąży ektopowej
•
inne ostre choroby jamy brzusznej
Leczenie
•
laparotomia lub laparoskopia :
usunięcie torbieli
SKRĘT PRZYDATKÓW
SKRĘT PRZYDATKÓW
SKRĘT PRZYDATKÓW
Powikłania
•
zakrzepica w naczyniach miednicy
mniejszej
•
rozlane zapalenie otrzewnej
Obfite krwawienie
związane z nowotworami
narządów płciowych.
•
krwawienie do jamy brzusznej
•
krwotok zewnętrzny
Obfite krwawienie
związane z nowotworami
narządów płciowych.
Występowanie:
•
krwotok wewnętrzny:
nowotwory jajnika i trzonu macicy
skręcone nowotwory torbielowate
•
krwotok zewnętrzny:
mięsaki szyjki, sromu, pochwy
nowotwory trzonu macicy
Leczenie
•
postępowanie p/wstrząsowe
•
hamowanie krwawienia:
laparotomia z ew. wycięciem macicy
tamponada z użyciem gąbki fibrynowej
krioterapia,laseroterapia,
elektroterapia naświetlanie
promieniamijonizującymi leki:
Cyklonamina, EACA, fibrynogen, Exacyl