KONTEKST
KONTEKST
PSYCHOLOGICZNY
PSYCHOLOGICZNY
W PROJEKTOWANIU
W PROJEKTOWANIU
PROCESÓW
PROCESÓW
EDUKACYJNYCH
EDUKACYJNYCH
WŁAŚCIWOŚCI
WŁAŚCIWOŚCI
ROZWOJOWE
ROZWOJOWE
Wiążą się z chronologicznym wiekiem
Wiążą się z chronologicznym wiekiem
jednostki, w zależności od wieku różnimy się
jednostki, w zależności od wieku różnimy się
w sposobie uczenia się
w sposobie uczenia się
W rozwoju pamięci mimowolnej stosunkowo
W rozwoju pamięci mimowolnej stosunkowo
szybko następuje stabilizacji, czyli
szybko następuje stabilizacji, czyli
osiągnięcie maksymalnej wydolności,
osiągnięcie maksymalnej wydolności,
osiągnięcie pułapu. Pamięć dowolna rozwija
osiągnięcie pułapu. Pamięć dowolna rozwija
się jednak nadal
się jednak nadal
Zamierzone uczenie się jest chyba
Zamierzone uczenie się jest chyba
najbardziej znaczącą cechą dzieci i młodzieży
najbardziej znaczącą cechą dzieci i młodzieży
w okresie uczenia się.
w okresie uczenia się.
Zmiany, które sprawiają, że dziecko
Zmiany, które sprawiają, że dziecko
może dowolnie kierować procesem
może dowolnie kierować procesem
uczenia się.
uczenia się.
wybiórcze koncentrowanie uwagi
wybiórcze koncentrowanie uwagi
nastawienie
nastawienie
umiejętność organizowania treści
umiejętność organizowania treści
jest to bardzo ważną umiejętność, polega na wiązaniu elementów
jest to bardzo ważną umiejętność, polega na wiązaniu elementów
nowego materiału i włączanie go w tworzący się system struktur
nowego materiału i włączanie go w tworzący się system struktur
poznawczych, czyli włączanie go do dotychczasowej wiedzy tworzącej
poznawczych, czyli włączanie go do dotychczasowej wiedzy tworzącej
umysłową reprezentację świata
umysłową reprezentację świata
odbywa się w naszych umysłach zgodnie z pewnymi prawidłowościami
odbywa się w naszych umysłach zgodnie z pewnymi prawidłowościami
ogólnymi, ale również zgodnie z naszymi indywidualnymi
ogólnymi, ale również zgodnie z naszymi indywidualnymi
doświadczeniami, preferencjami oraz zgodnie z prawidłowościami
doświadczeniami, preferencjami oraz zgodnie z prawidłowościami
rozwojowymi
rozwojowymi
na początku dziecko organizuje treści na etapie przypominania, potem
na początku dziecko organizuje treści na etapie przypominania, potem
moment organizowania przenosi się na okres wcześniejszy, wtedy
moment organizowania przenosi się na okres wcześniejszy, wtedy
kiedy dziecko zapoznaje się z nowymi treściami
kiedy dziecko zapoznaje się z nowymi treściami
organizacja przyswajanych treści działa również na etapie
organizacja przyswajanych treści działa również na etapie
przechowywania informacji, gdy pojawiają się nowe informacje zostają
przechowywania informacji, gdy pojawiają się nowe informacje zostają
powiązane z tymi, które są, uaktualniają się
powiązane z tymi, które są, uaktualniają się
wiązanie nowego materiału z tym, który już posiadamy wyraźnie
wiązanie nowego materiału z tym, który już posiadamy wyraźnie
wzrasta w okresie szkolnym
wzrasta w okresie szkolnym
PŁEĆ
PŁEĆ
Jedna z najbardziej stałych cech
Jedna z najbardziej stałych cech
jednostki
jednostki
Nie wpływa bezpośrednio na
Nie wpływa bezpośrednio na
uczenie się
uczenie się
Wpływ może mieć zróżnicowane
Wpływ może mieć zróżnicowane
doświadczenie zdobywane przez
doświadczenie zdobywane przez
chłopców i dziewczęta
chłopców i dziewczęta
INTELIGENCJA
INTELIGENCJA
Inteligencja – zdolność uczenia się
Inteligencja – zdolność uczenia się
Im wyższa inteligencja tym większe
Im wyższa inteligencja tym większe
możliwości uczenia się
możliwości uczenia się
Rodzaje inteligencji:
Rodzaje inteligencji:
płynna – wrodzona
płynna – wrodzona
skrystalizowana – nabyta
skrystalizowana – nabyta
Inteligencja nie zapewnia wysokich wyników w nauce,
Inteligencja nie zapewnia wysokich wyników w nauce,
bardzo ważna jest pracowitość i zainteresowania osoby
bardzo ważna jest pracowitość i zainteresowania osoby
Inteligencja decyduje o:
Inteligencja decyduje o:
szybkości zapamiętywania
szybkości zapamiętywania
sensowności zapamiętywania
sensowności zapamiętywania
„
„
obróbce intelektualnej” przyswajanych treści
obróbce intelektualnej” przyswajanych treści
zwiększonej plastyczności
zwiększonej plastyczności
samodzielności dochodzenia do stwierdzeń
samodzielności dochodzenia do stwierdzeń
zachowaniach twórczych
zachowaniach twórczych
ZDOLNOŚCI SPECJALNE
ZDOLNOŚCI SPECJALNE
Wywierają wpływ na wybiórczość uczenia
Wywierają wpływ na wybiórczość uczenia
się, decydują o zróżnicowaniu.
się, decydują o zróżnicowaniu.
Można je stwierdzić u dziecka porównując
Można je stwierdzić u dziecka porównując
jego osiągnięcia z innymi bądź porównując
jego osiągnięcia z innymi bądź porównując
z osiągnięciami tego dziecka w innych
z osiągnięciami tego dziecka w innych
dziedzinach (mocne strony dziecka).
dziedzinach (mocne strony dziecka).
Są to względnie stałe właściwości, które
Są to względnie stałe właściwości, które
można jednak rozwijać, brak stymulacji
można jednak rozwijać, brak stymulacji
powoduje ich ograniczenie
powoduje ich ograniczenie
ZAINTERESOWANIA
ZAINTERESOWANIA
Wyrażają się w wybiórczym
Wyrażają się w wybiórczym
spostrzeganiu pewnych fragmentów
spostrzeganiu pewnych fragmentów
z pominięciem innych.
z pominięciem innych.
Ich przejawy są szczególnie
Ich przejawy są szczególnie
widoczne w sytuacji wyboru.
widoczne w sytuacji wyboru.
Dziecko osiąga lepsze efekty w
Dziecko osiąga lepsze efekty w
sferze, która stanowi obszar jego
sferze, która stanowi obszar jego
zainteresowań.
zainteresowań.
NASTAWIENIE
NASTAWIENIE
Wybiórcze oczekiwanie czegoś, co
Wybiórcze oczekiwanie czegoś, co
ma się stać, nie jest to bierne
ma się stać, nie jest to bierne
oczekiwanie.
oczekiwanie.
Wpływa na wybiórczość uczenia się.
Wpływa na wybiórczość uczenia się.
Nieświadomie uczymy się tego, co
Nieświadomie uczymy się tego, co
jest zgodne z naszymi poglądami, co
jest zgodne z naszymi poglądami, co
może nam się do czegoś przydać.
może nam się do czegoś przydać.
DOTYCHCZASOWA
DOTYCHCZASOWA
WIEDZA
WIEDZA
Wywołuje określone nastawienie.
Wywołuje określone nastawienie.
Największy wpływ ma wtedy, gdy
Największy wpływ ma wtedy, gdy
posiadana wiedza jest dobrze
posiadana wiedza jest dobrze
ustrukturalizowana a nowe treści
ustrukturalizowana a nowe treści
odnoszą się do niej.
odnoszą się do niej.
Wiedza, by sprzyjać dalszemu
Wiedza, by sprzyjać dalszemu
uczeniu się, musi być przetwarzana.
uczeniu się, musi być przetwarzana.
POGLĄDY I POSTAWY
POGLĄDY I POSTAWY
Decydują o wybiórczości uczenia się
Decydują o wybiórczości uczenia się
W pierwszej kolejności i trwalej
W pierwszej kolejności i trwalej
przyswajane jest to, co zgodne z
przyswajane jest to, co zgodne z
naszymi poglądami i postawami.
naszymi poglądami i postawami.
Zależność ta występuje na
Zależność ta występuje na
wszystkich etapach uczenia się
wszystkich etapach uczenia się
(odbiór, przechowywanie,
(odbiór, przechowywanie,
aktualizowanie).
aktualizowanie).
STYL POZNAWCZY
STYL POZNAWCZY
Styl poznawczy determinuje rodzaj
Styl poznawczy determinuje rodzaj
aktywności, który umożliwia zdobywanie
aktywności, który umożliwia zdobywanie
wiedzy, sposób dochodzenia do wiedzy.
wiedzy, sposób dochodzenia do wiedzy.
Ze względu na styl poznawczy można
Ze względu na styl poznawczy można
wyróżnić osoby impulsywne i refleksyjne.
wyróżnić osoby impulsywne i refleksyjne.
Różne typy aktywności są bardziej
Różne typy aktywności są bardziej
skuteczne w różnych dziedzinach i na
skuteczne w różnych dziedzinach i na
różnych etapach zdobywania wiedzy.
różnych etapach zdobywania wiedzy.
POZIOM ASPIRACJI
POZIOM ASPIRACJI
Dotyczy sfery zamierzonych osiągnięć,
Dotyczy sfery zamierzonych osiągnięć,
wyznacza to, co jednostka chce zdobyć.
wyznacza to, co jednostka chce zdobyć.
Poziom aspiracji wpływa w znacznym
Poziom aspiracji wpływa w znacznym
stopniu na efekty uczenia się.
stopniu na efekty uczenia się.
Najważniejszy jest stosunek poziomu
Najważniejszy jest stosunek poziomu
aspiracji do możliwości.
aspiracji do możliwości.
Za optymalny uznaje się poziom aktywności
Za optymalny uznaje się poziom aktywności
bliski maksymalnym możliwościom jednostki
bliski maksymalnym możliwościom jednostki
niższy – przyzwyczajenie do łatwizny,
niższy – przyzwyczajenie do łatwizny,
wygodnictwo
wygodnictwo
wyższy – niepowodzenia.
wyższy – niepowodzenia.
MOTYWY UCZENIA SIĘ
MOTYWY UCZENIA SIĘ
Czynniki wewnętrzne pobudzające jednostkę do
Czynniki wewnętrzne pobudzające jednostkę do
działania i ukierunkowujące jej aktywność.
działania i ukierunkowujące jej aktywność.
Motywacja ma bardzo duże znaczenie w przebiegu i
Motywacja ma bardzo duże znaczenie w przebiegu i
efektach końcowych uczenia się.
efektach końcowych uczenia się.
Motywację można opisać za pomocą dwóch
Motywację można opisać za pomocą dwóch
wymiarów:
wymiarów:
rodzaj (w zależności od potrzeb)
rodzaj (w zależności od potrzeb)
siła (zbyt duża powoduje np dezorganizację).
siła (zbyt duża powoduje np dezorganizację).
I prawo Yerkesa-Dodsona – informuje o istnieniu
I prawo Yerkesa-Dodsona – informuje o istnieniu
optymalnego poziomu motywacji
optymalnego poziomu motywacji
II prawo Yerkesa-Dodsona – im trudniejsze zadanie,
II prawo Yerkesa-Dodsona – im trudniejsze zadanie,
tym niższy poziom motywacji jest optymalny
tym niższy poziom motywacji jest optymalny
WŁASNA AKTYWNOŚĆ
WŁASNA AKTYWNOŚĆ
Aktywność w:
Aktywność w:
dochodzeniu do wiedzy
dochodzeniu do wiedzy
przetwarzaniu informacji (strukturalizacja):
przetwarzaniu informacji (strukturalizacja):
zakres przetwarzania (im szerszy, tym lepiej)
zakres przetwarzania (im szerszy, tym lepiej)
głębokość przetwarzania (najlepiej semantyczne)
głębokość przetwarzania (najlepiej semantyczne)
Gdy dziecko aktywnie przyswaja
Gdy dziecko aktywnie przyswaja
informacje trwa to dłużej, ale ich trwałość
informacje trwa to dłużej, ale ich trwałość
jest większa. Ma ono również większe
jest większa. Ma ono również większe
możliwości wykorzystania zdobytej wiedzy
możliwości wykorzystania zdobytej wiedzy
i umiejętności w różnych sytuacjach.
i umiejętności w różnych sytuacjach.