Nadciśnienie pierwotne

Maria Warońska

Martina Wolnik

Definicja

Nadciśnienie

utrwalone

podwyższenie
systemowego ciśnienia
tętniczego krwi.

Rozpoznanie

Średni wynik przynajmniej

dwukrotnych pomiarów ciśnienia
w trakcie trzech lub więcej
kolejnych wizyt przekracza
140/90 mmHg

Nadciśnienie pierwotne

W około 91% przypadkach

nadciśnienia pojawia się
ono samoczynnie - jest to
tzw. nadciśnienie pierwotne
albo samoistne.

Nadciśnienie pierwotne

• jest chorobą przewlekłą i postępującą
• początkowo ma charakter zmienny,

chwiejny

• początkowo chory nawet bez leczenia

miewa zupełnie prawidłowe wartości
ciśnienia tętniczego (taki stan rzeczy może
trwać kilka lat)

• wskutek utrwalania się zmian w ścianie

naczyń krwionośnych, ciśnienie tętnicze jest
już na stałe podwyższone.

Przyczyny

• neurologiczne
• hormonalne,
• genetyczne (50%)- często cierpi na

nie kilku członków rodziny. Polega na
nadmiernej ekspresji mechanizmów
genetycznych, które wykształciły się
do obrony przed spadkiem ciśnienia

U chorych z nadciśnieniem
pierwotnym częściej występują
odmiany genów, które u nosiciela
zwiększają wchłanianie sodu
w nerkach.

Dochodzi do nadmiernego gromadzenia

sodu w organizmie, co sprzyja

podwyższonemu ciśnieniu. Prawdopodobnie

podobny mechanizm powoduje wzrost

ciśnienia tętniczego u osób spożywających

duże ilości soli kuchennej.

Przyczyną nadciśnienia bardzo często

są czynniki środowiskowe i tryb życia

• stres
• dieta
• używki
• brak aktywności fizycznej
• warunki bytowe
• stopień uprzemysłowienia
• strefa geograficzna

Stres uaktywnia:
• układ współczulny,
• oś podwzgórzowo--przysadkową
• układ renina- angiotensyna, powodując

między innymi wzrost wydzielania:

• katecholamin
• glikokortykosteroidów,
• glukagonu
• hormonu wzrostu
• reniny

Nadciśnienie pierwotne

występuje szczególnie często

• u osób otyłych,
• nadużywających soli
kuchennej w codziennej diecie
• przyjmujących niektóre leki, np.

pigułki antykoncepcyjne lub
preparaty zawierające sterydy.

• obciążonych genetycznie

Objawy

Pojawiają zazwyczaj po 30 roku życia. Są to:
• bóle głowy,
• niepokój,
• bezsenność,
• szum w uszach,
• bóle wieńcowe.
Są to jednak objawy rzadko kojarzone z

chorobą, dlatego jej wykrycie często
oddala się w czasie na wiele lat.

W późniejszych etapach choroby pojawiają

się:

• zawroty głowy,
• obniża się sprawność fizyczna i psychiczna.

Długotrwały brak leczenia prowadzi do:
• zmian w naczyniach,
• niewydolności nerek
• chorób serca
(niewydolność, niedokrwienie, zawał), a w

konsekwencji prowadzić może do śmierci.

Leczenie

niefarmakologiczne

• Rozpoznanie i wyeliminowanie napięć

i konfliktów - osoby z nadciśnieniem
powinny w pełni wykorzystywać wolny
czas na odpoczynek i relaks.

• Zwalczanie otyłości - walka z otyłością

wiąże się z aktywnością fizyczną a
także ze sposobem odżywiania.

• Regularna aktywność fizyczna -

odpowiednio dobrany rodzaj aktywności
fizycznej może mieć ważne znaczenie
terapeutyczne. Osoby cierpiące na
nadciśnienie mogą uprawiać takie sporty
jak: pływanie, turystyka piesza i
rowerowa, gimnastyka.

• Ograniczenie spożywania soli

• Wyeliminowanie używek