Akademia Medyczna we Wrocławiu

Akademia Medyczna we Wrocławiu

Katedra Medycyny Sądowej

Katedra Medycyny Sądowej

Prof. dr hab. Barbara Świątek

Prof. dr hab. Barbara Świątek

Lekarz – biegły z zakresu

Lekarz – biegły z zakresu

medycyny sądowej.

medycyny sądowej.

Pełnienie funkcji biegłego z zakresu medycyny sądowej

Pełnienie funkcji biegłego z zakresu medycyny sądowej

sytuacja – w mojej ocenie – staje się coraz trudniejsze. Winno

sytuacja – w mojej ocenie – staje się coraz trudniejsze. Winno

ono bowiem dawać, a przestało, satysfakcję zawodową. Winno

ono bowiem dawać, a przestało, satysfakcję zawodową. Winno

być, przynajmniej przez prawników choć czasami doceniane.

być, przynajmniej przez prawników choć czasami doceniane.

Winno być także godziwie wynagradzane. Oczywiście zdarzają

Winno być także godziwie wynagradzane. Oczywiście zdarzają

się w praktyce, choć rzadko, wyrazy uznania za np.

się w praktyce, choć rzadko, wyrazy uznania za np.

opracowanie opinii w bardzo trudnej kryminalnej sprawie, czy w

opracowanie opinii w bardzo trudnej kryminalnej sprawie, czy w

tzw. „sprawie lekarskiej”. Jednakże uznaniu jednej strony

tzw. „sprawie lekarskiej”. Jednakże uznaniu jednej strony

procesowej np. pokrzywdzonego i prokuratora, towarzyszy

procesowej np. pokrzywdzonego i prokuratora, towarzyszy

zazwyczaj niezadowolenie drugiej strony tj. podejrzanego lub

zazwyczaj niezadowolenie drugiej strony tj. podejrzanego lub

oskarżonego i ich obrońcy. Niezadowolenie przybiera różne,

oskarżonego i ich obrońcy. Niezadowolenie przybiera różne,

niekiedy bardzo nieprzyjemne dla biegłego formy.

niekiedy bardzo nieprzyjemne dla biegłego formy.

Niniejsza

praca

dotyczy

Niniejsza

praca

dotyczy

problemów, związanych przede

problemów, związanych przede

wszystkim

z

formalnymi

wszystkim

z

formalnymi

wymogami pełnienia funkcji

wymogami pełnienia funkcji

biegłego sądowego; wartość

biegłego sądowego; wartość

merytoryczna opinii sądowo-

merytoryczna opinii sądowo-

lekarskiej to temat pozostający

lekarskiej to temat pozostający

w zasadzie poza oceną biegłego

w zasadzie poza oceną biegłego

– autora opinii czy też innego

– autora opinii czy też innego

biegłego.

biegłego.

Podstawowymi problemami, związanymi z pełnieniem funkcji

Podstawowymi problemami, związanymi z pełnieniem funkcji

biegłego sądowego niezmiennie pozostają:

biegłego sądowego niezmiennie pozostają:



tryb powoływania biegłego,

tryb powoływania biegłego,



zakres opiniodawstwa,

zakres opiniodawstwa,



udział biegłego w postępowaniach i rozprawach sądowych,

udział biegłego w postępowaniach i rozprawach sądowych,



pozycja biegłego sądowego w społeczeństwie

pozycja biegłego sądowego w społeczeństwie

TRYB POWOŁYWANIA BIEGŁYCH

TRYB POWOŁYWANIA BIEGŁYCH

Zarówno w sprawach karnych jak i cywilnych biegli

Zarówno w sprawach karnych jak i cywilnych biegli

powoływani są bezpośrednio (jako osoba) lub

powoływani są bezpośrednio (jako osoba) lub

pośrednio (jako instytucja) w oparciu o artykuły

pośrednio (jako instytucja) w oparciu o artykuły

kodeksu postępowania karnego i kodeksu

kodeksu postępowania karnego i kodeksu

postępowania cywilnego. Stanowią one prawną

postępowania cywilnego. Stanowią one prawną

podstawę powoływania „biegłego” względnie

podstawę powoływania „biegłego” względnie

„instytucji naukowej lub specjalistycznej”. Z kolei art.

„instytucji naukowej lub specjalistycznej”. Z kolei art.

195 kpk stanowi, „że do pełnienia czynności

195 kpk stanowi, „że do pełnienia czynności

biegłego jest

biegłego jest

obowiązany

obowiązany

nie tylko biegły sądowy,

nie tylko biegły sądowy,

lecz także każda osoba,

lecz także każda osoba,

o której wiadomo

o której wiadomo

, że ma

, że ma

odpowiednią wiedzę

odpowiednią wiedzę

w danej dziedzinie.

w danej dziedzinie.

TRYB POWOŁYWANIA BIEGŁYCH

TRYB POWOŁYWANIA BIEGŁYCH

Kodeksy postępowania karnego i cywilnego rozróżniają:

Kodeksy postępowania karnego i cywilnego rozróżniają:



biegłego sądowego czyli

biegłego sądowego czyli



osobę wpisaną na listę sądu okręgowego,

osobę wpisaną na listę sądu okręgowego,



biegłego do sprawy,

biegłego do sprawy,



instytucję naukową.

instytucję naukową.

Teoretycznie, przy wpisywaniu lekarza na biegłego „z listy”

Teoretycznie, przy wpisywaniu lekarza na biegłego „z listy”

stawiane są określone wymagania i trudno sobie wyobrazić by

stawiane są określone wymagania i trudno sobie wyobrazić by

na listę biegłych z dziedziny psychiatrii został wpisany lekarz

na listę biegłych z dziedziny psychiatrii został wpisany lekarz

nie posiadający specjalizacji.

nie posiadający specjalizacji.

Natomiast medycyna sądowa traktowana jest wielokrotnie jako

Natomiast medycyna sądowa traktowana jest wielokrotnie jako

dziedzina z jednej strony pozaspecjalistyczna, z drugiej zaś jako

dziedzina z jednej strony pozaspecjalistyczna, z drugiej zaś jako

związana z wieloma specjalnościami lekarskimi . Jest to

związana z wieloma specjalnościami lekarskimi . Jest to

powodem wpisywania na listę biegłych z zakresu medycyny

powodem wpisywania na listę biegłych z zakresu medycyny

sądowej np. chirurgów, ortopedów ale przede wszystkim

sądowej np. chirurgów, ortopedów ale przede wszystkim

lekarzy bez specjalizacji .

lekarzy bez specjalizacji .

TRYB POWOŁYWANIA BIEGŁYCH

TRYB POWOŁYWANIA BIEGŁYCH

Mimo iż jestem konsultantem wojewódzkim ds.

Mimo iż jestem konsultantem wojewódzkim ds.

medycyny

sądowej,

mnożą

się

poza

moją

medycyny

sądowej,

mnożą

się

poza

moją

świadomością biegli „mający odpowiednią wiedzę

świadomością biegli „mający odpowiednią wiedzę

„ w dziedzinie, za której poziom jestem teoretycznie

„ w dziedzinie, za której poziom jestem teoretycznie

odpowiedzialna. Łatwość wpisania się na listę

odpowiedzialna. Łatwość wpisania się na listę

biegłych umożliwia pełnienie , nawet niejako

biegłych umożliwia pełnienie , nawet niejako

„etatowe” tej funkcji osobom, których nie tylko

„etatowe” tej funkcji osobom, których nie tylko

wiedza ale także cechy osobowościowe i postawa

wiedza ale także cechy osobowościowe i postawa

etyczna nie predysponują do tego. W zasadzie ciągle

etyczna nie predysponują do tego. W zasadzie ciągle

wystarcza tylko „chęć szczera”.

wystarcza tylko „chęć szczera”.

W praktyce dochodzi jednakże do sytuacji odwrotnej – osoba

W praktyce dochodzi jednakże do sytuacji odwrotnej – osoba

ma wiedzę i umiejętność opiniowania sądowo-lekarskiego, ale

ma wiedzę i umiejętność opiniowania sądowo-lekarskiego, ale

nie ma chęci pełnienia funkcji biegłego. Wydawałoby się, że

nie ma chęci pełnienia funkcji biegłego. Wydawałoby się, że

osoba

taka,

zgodnie

z

konstytucyjnym

prawem

do

osoba

taka,

zgodnie

z

konstytucyjnym

prawem

do

samostanowienia (wolnej woli) każdego człowieka po prostu

samostanowienia (wolnej woli) każdego człowieka po prostu

odmawia i na tym sprawa się kończy. Niestety pojawia się

odmawia i na tym sprawa się kończy. Niestety pojawia się

wówczas kodeksowe określenie „

wówczas kodeksowe określenie „

jest obowiązana każda

jest obowiązana każda

osoba”,

osoba”,

wolna wola człowieka staje się ustawowo a zatem

wolna wola człowieka staje się ustawowo a zatem

zgodnie z prawem ograniczona, a zwolnienie z tego obowiązku

zgodnie z prawem ograniczona, a zwolnienie z tego obowiązku

uzasadniają jedynie sytuacje przewidziane w kodeksie.

uzasadniają jedynie sytuacje przewidziane w kodeksie.

Uzasadnieniem odmowy pełnienia czynności biegłego nie może

Uzasadnieniem odmowy pełnienia czynności biegłego nie może

być zatem brak chęci, brak wolnego czasu, brak zgody na

być zatem brak chęci, brak wolnego czasu, brak zgody na

wysokość wynagrodzenia. tych stron.

wysokość wynagrodzenia. tych stron.

Dla obciążonego pracą opiniodawczą medyka sądowego jedyną

Dla obciążonego pracą opiniodawczą medyka sądowego jedyną

możliwością obrony jest podanie zleceniodawcy realnego

możliwością obrony jest podanie zleceniodawcy realnego

terminu opracowania opinii (wiele miesięcy, a niektóre Zakłady

terminu opracowania opinii (wiele miesięcy, a niektóre Zakłady

Medycyny Sądowej podają np. w sprawach cywilnych nawet 2

Medycyny Sądowej podają np. w sprawach cywilnych nawet 2

lata). Oczywiście trudno taki termin nazwać przyzwoitym,

lata). Oczywiście trudno taki termin nazwać przyzwoitym,

który to termin prawo sądzącym się i sądzonym gwarantuje.

który to termin prawo sądzącym się i sądzonym gwarantuje.

Czy z powyższego wynika, że w Polsce istnieje przymus pracy?.

Czy z powyższego wynika, że w Polsce istnieje przymus pracy?.

Na takie pytanie sąd, odpowiedział – przymusu pracy w Polsce

Na takie pytanie sąd, odpowiedział – przymusu pracy w Polsce

nie ma, istnieje jednak obowiązek pełnienia czynności biegłego,

nie ma, istnieje jednak obowiązek pełnienia czynności biegłego,

który można egzekwować środkami prawnymi. Pełnienie

który można egzekwować środkami prawnymi. Pełnienie

funkcji biegłego to zatem szczególne zajęcie – jest

funkcji biegłego to zatem szczególne zajęcie – jest

obowiązkowe, należy je wypełnić w określonym czasie, zakresie

obowiązkowe, należy je wypełnić w określonym czasie, zakresie

i nie wolno przy tym uzgadniać warunków finansowych tej

i nie wolno przy tym uzgadniać warunków finansowych tej

usługi (wynagrodzenie przyznaje zleceniodawca opinii po

usługi (wynagrodzenie przyznaje zleceniodawca opinii po

zapoznaniu się z nią i oceną jej „przydatności” i jest to inny,

zapoznaniu się z nią i oceną jej „przydatności” i jest to inny,

równie interesujący temat).

równie interesujący temat).

Opracowywany bardzo długo przez Ministerstwo Sprawiedliwości

Opracowywany bardzo długo przez Ministerstwo Sprawiedliwości

projekt „Ustawy o biegłych” niewiele zmieni; proponuje on

projekt „Ustawy o biegłych” niewiele zmieni; proponuje on

rejestrację w Ministerstwie wszystkich biegłych (aczkolwiek i

rejestrację w Ministerstwie wszystkich biegłych (aczkolwiek i

osoba niezarejestrowana mogłaby być, choć wyjątkowo biegłym)

osoba niezarejestrowana mogłaby być, choć wyjątkowo biegłym)

i bardzo rozbudowaną procedurę związaną z odpowiedzialnością

i bardzo rozbudowaną procedurę związaną z odpowiedzialnością

dyscyplinarną biegłych. O ile niedotrzymanie terminu

dyscyplinarną biegłych. O ile niedotrzymanie terminu

opracowania opinii będzie przewinieniem dyscyplinarnym,

opracowania opinii będzie przewinieniem dyscyplinarnym,

medycy sądowi będą nader często obwinionymi.

medycy sądowi będą nader często obwinionymi.

ZAKRES OPINIODAWSTWA

ZAKRES OPINIODAWSTWA

W rozważaniu na temat zakresu opiniodawstwa

W rozważaniu na temat zakresu opiniodawstwa

sądowo-lekarskiego, bardzo ważnymi problemami

sądowo-lekarskiego, bardzo ważnymi problemami

są:

są:



udział w opiniowaniu lekarzy różnych

udział w opiniowaniu lekarzy różnych

specjalności

specjalności

, co jest regułą przy opracowywaniu

, co jest regułą przy opracowywaniu

opinii mających na celu ocenę prawidłowości

opinii mających na celu ocenę prawidłowości

postępowania lekarskiego (tzw. sprawy „ o błąd

postępowania lekarskiego (tzw. sprawy „ o błąd

lekarski”), ustalanie zdolności do odbywania kary

lekarski”), ustalanie zdolności do odbywania kary

pozbawienia wolności i uczestniczenia w

pozbawienia wolności i uczestniczenia w

postępowaniu karnym, jak również w sprawach

postępowaniu karnym, jak również w sprawach

cywilnych odszkodowawczych czy dotyczących

cywilnych odszkodowawczych czy dotyczących

zdolności „testamentowania”,

zdolności „testamentowania”,

ZAKRES OPINIODAWSTWA

ZAKRES OPINIODAWSTWA



zlecanie

zlecanie

wysokospecjalistycznych badań

wysokospecjalistycznych badań

dodatkowych – tomografii

dodatkowych – tomografii

komputerowej, rezonansu

komputerowej, rezonansu

magnetycznego, EEG a nawet

magnetycznego, EEG a nawet

obserwacji szpitalnej. W ten

obserwacji szpitalnej. W ten

sposób biegły zamienia się w

sposób biegły zamienia się w

organizatora trudnoosiągalnych

organizatora trudnoosiągalnych

a często nie uzasadnionych

a często nie uzasadnionych

wskazaniami, badań. Sądy

wskazaniami, badań. Sądy

wyrażają zazwyczaj zgodę na

wyrażają zazwyczaj zgodę na

wszelkie żądania stron,

wszelkie żądania stron,

obawiając się, iż odmowa może

obawiając się, iż odmowa może

stanowić formalną podstawę

stanowić formalną podstawę

odwołania od orzeczenia,

odwołania od orzeczenia,

ZAKRES OPINIODAWSTWA

ZAKRES OPINIODAWSTWA



granica zgody biegłego na zakres zlecanych czynności

granica zgody biegłego na zakres zlecanych czynności

opiniodawczych. Zasygnalizowałam konieczność

opiniodawczych. Zasygnalizowałam konieczność

uzyskania zgody na zlecane konsultacje i badania

uzyskania zgody na zlecane konsultacje i badania

dodatkowe. Ważniejszym problemem jest narzucanie

dodatkowe. Ważniejszym problemem jest narzucanie

biegłemu przez zleceniodawcę założenia przyjętego jako

biegłemu przez zleceniodawcę założenia przyjętego jako

pewnik, z którymi to założeniami biegły się nie zgadza.

pewnik, z którymi to założeniami biegły się nie zgadza.

Mogą to być np. konkluzje opinii wydanych przez innego

Mogą to być np. konkluzje opinii wydanych przez innego

biegłego czy wyroki sądu . Dotyczy to najczęściej spraw

biegłego czy wyroki sądu . Dotyczy to najczęściej spraw

cywilnych, w których pozew oparty jest o wyrok w

cywilnych, w których pozew oparty jest o wyrok w

procesie karnym, a w procesie tym wydana przez

procesie karnym, a w procesie tym wydana przez

biegłego opinia jest – zdaniem biegłego –

biegłego opinia jest – zdaniem biegłego –

nieuzasadniona.

nieuzasadniona.

ZAKRES OPINIODAWSTWA

ZAKRES OPINIODAWSTWA

Realizacja zleconego zakresu opinii zależy

Realizacja zleconego zakresu opinii zależy

oczywiście od zgromadzonych w sprawie

oczywiście od zgromadzonych w sprawie

dowodów. Brak dokumentacji lekarskiej, jej

dowodów. Brak dokumentacji lekarskiej, jej

nieczytelność, brak zeznań najważniejszych

nieczytelność, brak zeznań najważniejszych

świadków, a zwłaszcza brak badań

świadków, a zwłaszcza brak badań

pośmiertnych w przypadkach dotyczących

pośmiertnych w przypadkach dotyczących

zgonu człowieka, utrudnia znacząco a niekiedy

zgonu człowieka, utrudnia znacząco a niekiedy

nawet uniemożliwia opracowanie

nawet uniemożliwia opracowanie

jednoznacznej opinii. Przybierać ona wówczas

jednoznacznej opinii. Przybierać ona wówczas

może charakter tzw. opinii abstrakcyjnych.

może charakter tzw. opinii abstrakcyjnych.

UDZIAŁ BIEGŁYCH W ROZPRAWACH

UDZIAŁ BIEGŁYCH W ROZPRAWACH

SĄDOWYCH

SĄDOWYCH

Opracowanie opinii sądowo-lekarskiej niesie za sobą

Opracowanie opinii sądowo-lekarskiej niesie za sobą

bardzo realną możliwość wezwania jej autora

bardzo realną możliwość wezwania jej autora

(autorów) na rozprawę sądową w celu przesłuchania.

(autorów) na rozprawę sądową w celu przesłuchania.

Co prawda kodeksy stanowią, że

Co prawda kodeksy stanowią, że

przesłuchania

przesłuchania

biegłych należy dokonać „w razie potrzeby”

biegłych należy dokonać „w razie potrzeby”

oraz „jeżeli opinia jest niepełna lub niejasna”

oraz „jeżeli opinia jest niepełna lub niejasna”

,

,

to w praktyce bardzo często, tylko ze względu na

to w praktyce bardzo często, tylko ze względu na

żądania stron, sąd wzywa biegłych. Na rozprawie

żądania stron, sąd wzywa biegłych. Na rozprawie

biegli bardzo często potwierdzają jedynie ustnie

biegli bardzo często potwierdzają jedynie ustnie

wydaną opinię, równie często odpowiadają na

wydaną opinię, równie często odpowiadają na

pytania wyjaśnione w opinii

pytania wyjaśnione w opinii

UDZIAŁ BIEGŁYCH W ROZPRAWACH

UDZIAŁ BIEGŁYCH W ROZPRAWACH

SĄDOWYCH

SĄDOWYCH

Zdarzają się jednak sprawy,

Zdarzają się jednak sprawy,

niekiedy nawet pozornie

niekiedy nawet pozornie

jednoznaczne opiniodawczo,

jednoznaczne opiniodawczo,

które nagle po wydaniu opinii

które nagle po wydaniu opinii

komplikują się, znajdują się

komplikują się, znajdują się

nowe dowody, oskarżony

nowe dowody, oskarżony

zmienia wyjaśnienia w

zmienia wyjaśnienia w

stosunku do swoich zeznań w

stosunku do swoich zeznań w

charakterze świadka.

charakterze świadka.

Wówczas nieraz wielogodzinne

Wówczas nieraz wielogodzinne

przesłuchania biegłego stają

przesłuchania biegłego stają

się wywodami zupełnie nowej,

się wywodami zupełnie nowej,

nieraz innej w treści opinii.

nieraz innej w treści opinii.

UDZIAŁ BIEGŁYCH W ROZPRAWACH

UDZIAŁ BIEGŁYCH W ROZPRAWACH

SĄDOWYCH

SĄDOWYCH

Istnieją prawne możliwości, by sąd, zamiast wzywać biegłego

Istnieją prawne możliwości, by sąd, zamiast wzywać biegłego

na rozprawę, zlecił wydanie na piśmie

na rozprawę, zlecił wydanie na piśmie

opinii uzupełniającej,

opinii uzupełniającej,

bądź skorzystał

bądź skorzystał

z

z

możliwości

możliwości

przesłuchania

przesłuchania

biegłego w

biegłego w

miejscu jego zamieszkania

miejscu jego zamieszkania

w ramach pomocy prawnej.

w ramach pomocy prawnej.

Na

Na

zastosowanie tych procedur muszą jednakże wyrazić zgodę

zastosowanie tych procedur muszą jednakże wyrazić zgodę

obie strony a sąd bardzo rzadko decyduje się na podjęcie

obie strony a sąd bardzo rzadko decyduje się na podjęcie

decyzji wbrew woli którejś ze stron. Uchylanie się biegłego od

decyzji wbrew woli którejś ze stron. Uchylanie się biegłego od

stawiennictwa przed sądem powoduje zastosowanie środków

stawiennictwa przed sądem powoduje zastosowanie środków

dyscyplinujących w formie grzywny i niejednokrotnie groźby

dyscyplinujących w formie grzywny i niejednokrotnie groźby

doprowadzenia przez policję . Jeżeli przyczyną

doprowadzenia przez policję . Jeżeli przyczyną

niestawiennictwa jest zły stan zdrowia biegłego, winien on

niestawiennictwa jest zły stan zdrowia biegłego, winien on

przedłożyć usprawiedliwienie zgodne z obowiązującym

przedłożyć usprawiedliwienie zgodne z obowiązującym

rozporządzeniem.

rozporządzeniem.

Inne problemy z tej dziedziny

Inne problemy z tej dziedziny



biegły a świadek:

biegły a świadek:

w praktyce zdarzają się próby

w praktyce zdarzają się próby

uczynienia, wbrew jednoznacznym przepisom, z

uczynienia, wbrew jednoznacznym przepisom, z

biegłego świadka. Spotykane są nawet określenia

biegłego świadka. Spotykane są nawet określenia

biegły – świadek.

biegły – świadek.



przesłuchanie przed sądem w charakterze

przesłuchanie przed sądem w charakterze

świadka na okoliczność wydanej dla innego

świadka na okoliczność wydanej dla innego

zleceniodawcy opinii

zleceniodawcy opinii

Inne problemy z tej dziedziny

Inne problemy z tej dziedziny



zlecanie biegłym uzgodnienie opinii :

zlecanie biegłym uzgodnienie opinii :

w

w

niektórych sprawach, zwłaszcza skomplikowanych –

niektórych sprawach, zwłaszcza skomplikowanych –

kryminalistycznych i tzw. lekarskich wydawanych

kryminalistycznych i tzw. lekarskich wydawanych

jest zazwyczaj dwie, a czasami nawet kilka,

jest zazwyczaj dwie, a czasami nawet kilka,

nierzadko sprzecznych ze sobą opinii.

nierzadko sprzecznych ze sobą opinii.



Sąd wzywa zazwyczaj na rozprawę sadową autorów

Sąd wzywa zazwyczaj na rozprawę sadową autorów

opinii i każdy z nich ma okazję uzasadnić swoje

opinii i każdy z nich ma okazję uzasadnić swoje

stanowisko. Niestety zdarza się, że sąd usiłuje

stanowisko. Niestety zdarza się, że sąd usiłuje

zmusić biegłych do „uzgodnienia”, nieraz skrajnych

zmusić biegłych do „uzgodnienia”, nieraz skrajnych

opinii

opinii

Inne problemy z tej dziedziny

Inne problemy z tej dziedziny



oddzielne przesłuchiwanie biegłych,

oddzielne przesłuchiwanie biegłych,

wydających opinię zespołowo.

wydających opinię zespołowo.

W praktyce zdarza

W praktyce zdarza

się nawet wyproszenie z sali biegłych podczas

się nawet wyproszenie z sali biegłych podczas

przesłuchiwania innych uczestników procesu – jest to

przesłuchiwania innych uczestników procesu – jest to

już poważne uchybienie proceduralne,

już poważne uchybienie proceduralne,



zachowanie się uczestników rozprawy

zachowanie się uczestników rozprawy

sądowej

sądowej

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

Przeciętny człowiek wie tyle o biegłych, ile

Przeciętny człowiek wie tyle o biegłych, ile

wiadomości na ich temat dostarczą mu media

wiadomości na ich temat dostarczą mu media

lub znajomi. Oczywiście może się osobiście

lub znajomi. Oczywiście może się osobiście

zetknąć z biegłymi gdy stanie się uczestnikiem

zetknąć z biegłymi gdy stanie się uczestnikiem

postępowań sądowych. Media nie

postępowań sądowych. Media nie

przedstawiają, niestety, biegłych w dobrym

przedstawiają, niestety, biegłych w dobrym

świetle; obiektywne przedstawienie ich pracy

świetle; obiektywne przedstawienie ich pracy

nie byłoby interesujące. Interesujące jest

nie byłoby interesujące. Interesujące jest

natomiast upowszechnienie negatywnej oceny

natomiast upowszechnienie negatywnej oceny

opinii przez osobę, zainteresowaną jej treścią

opinii przez osobę, zainteresowaną jej treścią

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

Olbrzyma ilość programów interwencyjnych powoduje,

Olbrzyma ilość programów interwencyjnych powoduje,

że każda niezadowolona osoba znajdzie chętnego do

że każda niezadowolona osoba znajdzie chętnego do

opisu jej „krzywdy” dziennikarza. W audycji bardzo

opisu jej „krzywdy” dziennikarza. W audycji bardzo

rzadko prezentowane są stanowiska fachowców czy

rzadko prezentowane są stanowiska fachowców czy

biegłych. Jeżeli dziennikarz stwarza nawet takie

biegłych. Jeżeli dziennikarz stwarza nawet takie

możliwości, to nie informuje biegłego o treści

możliwości, to nie informuje biegłego o treści

wypowiedzi strony przeciwnej. Biegły mówi wówczas nie

wypowiedzi strony przeciwnej. Biegły mówi wówczas nie

na temat, co czyni go niewiarygodnym. Biegły staje się

na temat, co czyni go niewiarygodnym. Biegły staje się

także obiektem różnego rodzaju agresji osób

także obiektem różnego rodzaju agresji osób

niezadowolonych z treści opinii. Pisma pełne obelg i

niezadowolonych z treści opinii. Pisma pełne obelg i

pogróżek nie są czymś nadzwyczajnym. Jeden z

pogróżek nie są czymś nadzwyczajnym. Jeden z

powodów, dla którego treść opinii była nawet korzystna,

powodów, dla którego treść opinii była nawet korzystna,

ale tego nie pojął, co pewien czas rozsypuje w

ale tego nie pojął, co pewien czas rozsypuje w

pomieszczeniach Zakładu Medycyny Sądowej obelżywe

pomieszczeniach Zakładu Medycyny Sądowej obelżywe

ulotki o przekupności biegłych.

ulotki o przekupności biegłych.

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

Problemem stały się pozwy o zadośćuczynienie

Problemem stały się pozwy o zadośćuczynienie

przeciwko biegłym. Podstawą pozwów jest ochrona dóbr

przeciwko biegłym. Podstawą pozwów jest ochrona dóbr

osobistych , związana z określeniami zawartymi w treści

osobistych , związana z określeniami zawartymi w treści

opinii . Celują w tym lekarze skazani za popełnienie

opinii . Celują w tym lekarze skazani za popełnienie

błędu lekarskiego. Np. jeden z nich zażądał

błędu lekarskiego. Np. jeden z nich zażądał

odszkodowania za stwierdzenie iż jego postępowanie

odszkodowania za stwierdzenie iż jego postępowanie

było nieprawidłowe, a to podważa do niego zaufanie

było nieprawidłowe, a to podważa do niego zaufanie

pacjentów. Inny zażądał bardzo wysokiego

pacjentów. Inny zażądał bardzo wysokiego

odszkodowania, gdyż sąd wydał wyrok skazujący go

odszkodowania, gdyż sąd wydał wyrok skazujący go

m.in. na karę dodatkową okresowego pozbawienia

m.in. na karę dodatkową okresowego pozbawienia

prawa wykonywania zawodu, w związku z czym ponosi

prawa wykonywania zawodu, w związku z czym ponosi

straty finansowe.

straty finansowe.

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

Osoby niezadowolone z treści opinii zawiadamiają także

Osoby niezadowolone z treści opinii zawiadamiają także

prokuratury o popełnieniu przez biegłego

prokuratury o popełnieniu przez biegłego

przestępstwa , najczęściej wydania fałszywej opinii czy

przestępstwa , najczęściej wydania fałszywej opinii czy

domniemanej korupcji. Kierują też skargi do sądu

domniemanej korupcji. Kierują też skargi do sądu

lekarskiego

lekarskiego

.

.

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

POZYCJA BIEGŁEGO W SPOŁECZEŃSTWIE

Niniejsze wywody przedstawiają negatywne strony pełnienia

Niniejsze wywody przedstawiają negatywne strony pełnienia

funkcji biegłego, o których w zainteresowanych środowiskach i

funkcji biegłego, o których w zainteresowanych środowiskach i

publicznie mówi się wyjątkowo rzadko i w ograniczonym

publicznie mówi się wyjątkowo rzadko i w ograniczonym

zakresie. Przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości nie mają

zakresie. Przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości nie mają

zwyczaju pytać o stopień komfortu pracy biegłego.

zwyczaju pytać o stopień komfortu pracy biegłego.

Do problemów merytorycznych i formalnych dochodzą jeszcze

Do problemów merytorycznych i formalnych dochodzą jeszcze

problemy finansowe, o których publicznie, zdaniem wielu

problemy finansowe, o których publicznie, zdaniem wielu

zainteresowanych, nie wypada mówić. Na szczęście, w

zainteresowanych, nie wypada mówić. Na szczęście, w

większości spraw, współpraca pomiędzy biegłym a organami

większości spraw, współpraca pomiędzy biegłym a organami

wymiary sprawiedliwości układa się dobrze i jest efektywna

wymiary sprawiedliwości układa się dobrze i jest efektywna

tym bardziej im większe są kompetencje obu stron.

tym bardziej im większe są kompetencje obu stron.