NOWOTWORY
NOWOTWORY
ZŁOŚLIWE SKÓRY
ZŁOŚLIWE SKÓRY
RAK
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
DEF. JEST TO NAJCZĘSTSZA POSTAĆ
DEF. JEST TO NAJCZĘSTSZA POSTAĆ
NOWOTWORÓW SKÓRY, O
NOWOTWORÓW SKÓRY, O
NIEWIELKIEJ I MIEJSCOWEJ
NIEWIELKIEJ I MIEJSCOWEJ
ZŁOŚLIWOŚCI ORAZ POWOLNYM
ZŁOŚLIWOŚCI ORAZ POWOLNYM
WZROŚCIE. NA OGÓŁ NIE DAJĄ
WZROŚCIE. NA OGÓŁ NIE DAJĄ
PRZERZUTÓW.
PRZERZUTÓW.
RAK
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
-może rozwijać się ze stanów
-może rozwijać się ze stanów
przedrakowych lub w skórze
przedrakowych lub w skórze
niezmienionej
niezmienionej
-czynnikiem wyzwalającym może być
-czynnikiem wyzwalającym może być
promieniowanie słoneczne
promieniowanie słoneczne
-lokalizuje się głównie na twarzy
-lokalizuje się głównie na twarzy
-występuje u osób w starszym wieku
-występuje u osób w starszym wieku
RAK PODSTAWNOKOMÓRKOWY-
RAK PODSTAWNOKOMÓRKOWY-
ODMIANY
ODMIANY
1.GUZKOWY- najczęstszy (niezapalny
1.GUZKOWY- najczęstszy (niezapalny
guzek z bliznowaceniem w części
guzek z bliznowaceniem w części
środkowej, otoczony perełkowatym
środkowej, otoczony perełkowatym
wałem, łatwo krwawi przy usuwaniu
wałem, łatwo krwawi przy usuwaniu
strupów)
strupów)
2.BARWNIKOWY ( jest przebarwioną
2.BARWNIKOWY ( jest przebarwioną
odmianą raka guzkowego)
odmianą raka guzkowego)
3.WRZODZIEJĄCY (ma twardą podstawę,
3.WRZODZIEJĄCY (ma twardą podstawę,
może głęboko drążyć, perełkowaty wał
może głęboko drążyć, perełkowaty wał
jest trudno dostrzegalny)
jest trudno dostrzegalny)
RAK PODSTAWNOKOMÓRKOWY
RAK PODSTAWNOKOMÓRKOWY
-ODMIANY
-ODMIANY
4. TWARDZINOPODOBNY (barwy
4. TWARDZINOPODOBNY (barwy
porcelanowej, nie ulega rozpadowi)
porcelanowej, nie ulega rozpadowi)
5.TORBIELOWATY (to małe ,
5.TORBIELOWATY (to małe ,
przezroczyste guzki zlokalizowane
przezroczyste guzki zlokalizowane
najczęściej na powiekach)
najczęściej na powiekach)
6.POWIERZCHOWNY (płaskie zmiany,
6.POWIERZCHOWNY (płaskie zmiany,
otoczone lekko wyniosłym wałem)
otoczone lekko wyniosłym wałem)
RAK
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
RAK
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
RAK
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
RAK
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
DEF. JEST NOWOTWOREM SKÓRY O
DEF. JEST NOWOTWOREM SKÓRY O
ZNACZNIE WIĘKSZEJ ZŁOŚLIWOSCI,
ZNACZNIE WIĘKSZEJ ZŁOŚLIWOSCI,
O SKŁONNOŚCI DO WZROSTU
O SKŁONNOŚCI DO WZROSTU
NACIEKAJĄCEGO, DAJĄCYM
NACIEKAJĄCEGO, DAJĄCYM
PRZERZUTY GŁÓWNIE DO WĘZŁÓW
PRZERZUTY GŁÓWNIE DO WĘZŁÓW
CHŁONNYCH.
CHŁONNYCH.
RAK
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
- rozwija się najczęściej na podłożu
- rozwija się najczęściej na podłożu
stanów przedrakowych
stanów przedrakowych
-
czynniki prowokujące to: drażnienie
czynniki prowokujące to: drażnienie
mechaniczne, środki chemiczne,
mechaniczne, środki chemiczne,
promienie słoneczne
promienie słoneczne
-
lokalizacja: w miejscach stanów
lokalizacja: w miejscach stanów
przedrakowych oraz na pograniczu
przedrakowych oraz na pograniczu
skóry i błon śluzowych (warga dolna,
skóry i błon śluzowych (warga dolna,
oczodoły, nos, narządy płciowe)
oczodoły, nos, narządy płciowe)
RAK KOLCZYSTOKOMÓRKOWY-
RAK KOLCZYSTOKOMÓRKOWY-
ODMIANY
ODMIANY
1.WRZODZIEJĄCY ( głęboko drążące
1.WRZODZIEJĄCY ( głęboko drążące
owrzodzenia, o twardych,
owrzodzenia, o twardych,
wałowatych i nacieczonych
wałowatych i nacieczonych
brzegach)
brzegach)
2.BRODAWKUJĄCY (zmiany przerosłe o
2.BRODAWKUJĄCY (zmiany przerosłe o
mniejszym nacieczeniu podstawy)
mniejszym nacieczeniu podstawy)
RAK
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
RAK
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY
DEF. JEST TO JEDEN Z NAJBARDZIEJ
DEF. JEST TO JEDEN Z NAJBARDZIEJ
ZŁOŚLIWYCH NOWOTWORÓW SKÓRY,
ZŁOŚLIWYCH NOWOTWORÓW SKÓRY,
POWSTAJĄCY W OBRĘBIE ZNAMION
POWSTAJĄCY W OBRĘBIE ZNAMION
BARWNIKOWYCH, GŁÓWNIE
BARWNIKOWYCH, GŁÓWNIE
ATYPOWYCH, LUB W SKÓRZE
ATYPOWYCH, LUB W SKÓRZE
NIEZMIENIONEJ, DAJĄCY WCZESNE
NIEZMIENIONEJ, DAJĄCY WCZESNE
PRZERZUTY.
PRZERZUTY.
CZERNIAK ZŁOŚLIWY-JAK
CZERNIAK ZŁOŚLIWY-JAK
ROZPOZNAĆ?
ROZPOZNAĆ?
- Nierównomierne przebarwienie znamienia o
- Nierównomierne przebarwienie znamienia o
prawie czarnym odcieniu (lub odbarwienia i
prawie czarnym odcieniu (lub odbarwienia i
różowego zabarwienia) przy równoczesnym
różowego zabarwienia) przy równoczesnym
jego powiększaniu
jego powiększaniu
- Nieregularny kształt i niewyraźne
- Nieregularny kształt i niewyraźne
odgraniczenie
odgraniczenie
- Wymiar >5mm
- Wymiar >5mm
- Postępujący wzrost
- Postępujący wzrost
- Niewielkie nacieczenie podstawy
- Niewielkie nacieczenie podstawy
- Obwódka zapalna
- Obwódka zapalna
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
1.SZERZĄCY SIĘ POWIERZCHOWNIE –
1.SZERZĄCY SIĘ POWIERZCHOWNIE –
najczęstszy (Nierównomiernie
najczęstszy (Nierównomiernie
przebarwiona plama z
przebarwiona plama z
nieregularnymi, drobnymi guzkami, o
nieregularnymi, drobnymi guzkami, o
nierównych zarysach. Lokalizuje się
nierównych zarysach. Lokalizuje się
w okolicach odsłoniętych - kończyny
w okolicach odsłoniętych - kończyny
dolne gł. u kobiet, jak i w okolicach
dolne gł. u kobiet, jak i w okolicach
osłoniętych – tułów gł u mężczyzn)
osłoniętych – tułów gł u mężczyzn)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
2. WYWODZĄCY SIĘ Z PLAMY
2. WYWODZĄCY SIĘ Z PLAMY
SOCZEWICOWATEJ ( Stosunkowo
SOCZEWICOWATEJ ( Stosunkowo
łagodna odmiana, występująca u
łagodna odmiana, występująca u
starszych osób w okolicach
starszych osób w okolicach
odsłoniętych. Powstaje z plam
odsłoniętych. Powstaje z plam
płaskich, o nieregularnych zarysach,
płaskich, o nieregularnych zarysach,
nierównomiernym rozłożeniu
nierównomiernym rozłożeniu
barwnika, na których powierzchni
barwnika, na których powierzchni
tworzą się guzki)
tworzą się guzki)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
3. GUZKOWY –odmiana najcięższa
3. GUZKOWY –odmiana najcięższa
(Przebarwiony, szybko powiększający
(Przebarwiony, szybko powiększający
się guzek, ulegający wrzodzeniu.
się guzek, ulegający wrzodzeniu.
Występuje częściej u mężczyzn gł. na
Występuje częściej u mężczyzn gł. na
głowie, plecach, karku. MOŻE
głowie, plecach, karku. MOŻE
POWSTAĆ W SKÓRZE
POWSTAĆ W SKÓRZE
NIEZMIENIONEJ!)
NIEZMIENIONEJ!)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
4. UMIEJSCOWIONY NA KOŃCZYNACH
4. UMIEJSCOWIONY NA KOŃCZYNACH
WYWODZĄCY SIĘ Z PLAM
WYWODZĄCY SIĘ Z PLAM
SOCZEWICOWATYCH ( Plamy
SOCZEWICOWATYCH ( Plamy
barwnikowe ulegające rozpadowi,
barwnikowe ulegające rozpadowi,
występujące u starszych osób w
występujące u starszych osób w
okolicach około- i podpaznokciowych.
okolicach około- i podpaznokciowych.
Cechują się powolnym wzrostem)
Cechują się powolnym wzrostem)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY
Daje przerzuty drogą naczyń
Daje przerzuty drogą naczyń
chłonnych i krwionośnych do skóry,
chłonnych i krwionośnych do skóry,
węzłów chłonnych, narządów
węzłów chłonnych, narządów
wewnętrznych (płuca, wątroba,
wewnętrznych (płuca, wątroba,
ośrodkowy układ nerwowy, kości)
ośrodkowy układ nerwowy, kości)
Najgorzej rokują zmiany umiejscowione
Najgorzej rokują zmiany umiejscowione
na tułowiu.
na tułowiu.
CZYNNIKI RYZYKA ROZWOJU
CZYNNIKI RYZYKA ROZWOJU
CZERNIAKA:
CZERNIAKA:
-CZERNIAK W RODZINIE
-CZERNIAK W RODZINIE
-UPRZEDNIO STWIERDZONY CZERNIAK U
-UPRZEDNIO STWIERDZONY CZERNIAK U
CHOREGO
CHOREGO
-ZNAMIONA DYSPLASTYCZNE ( ATYPOWE)
-ZNAMIONA DYSPLASTYCZNE ( ATYPOWE)
-ZNAMIONA WRODZONE
-ZNAMIONA WRODZONE
-BARDZO DUŻA LICZBA ZNAMION
-BARDZO DUŻA LICZBA ZNAMION
BARWNIKOWYCH (>50)
BARWNIKOWYCH (>50)
-JASNA KARNACJA, ZWŁASZCZA W
-JASNA KARNACJA, ZWŁASZCZA W
PRZYPADKU PRZEWLEKŁEJ EKSPOZYCJI NA
PRZYPADKU PRZEWLEKŁEJ EKSPOZYCJI NA
ŚWIATŁO SŁONECZNE W DZIECIŃSTWIE
ŚWIATŁO SŁONECZNE W DZIECIŃSTWIE
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ