NOWOTWORY
ZŁOŚLIWE SKÓRY
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
DEF. JEST TO NAJCZĘSTSZA POSTAĆ
NOWOTWORÓW SKÓRY, O
NIEWIELKIEJ I MIEJSCOWEJ
ZŁOŚLIWOŚCI ORAZ POWOLNYM
WZROŚCIE. NA OGÓŁ NIE DAJĄ
PRZERZUTÓW.
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
-może rozwijać się ze stanów
przedrakowych lub w skórze
niezmienionej
-czynnikiem wyzwalającym może być
promieniowanie słoneczne
-lokalizuje się głównie na twarzy
-występuje u osób w starszym wieku
RAK PODSTAWNOKOMÓRKOWY-
ODMIANY
1.GUZKOWY- najczęstszy (niezapalny
guzek z bliznowaceniem w części
środkowej, otoczony perełkowatym
wałem, łatwo krwawi przy usuwaniu
strupów)
2.BARWNIKOWY ( jest przebarwioną
odmianą raka guzkowego)
3.WRZODZIEJĄCY (ma twardą podstawę,
może głęboko drążyć, perełkowaty wał
jest trudno dostrzegalny)
RAK PODSTAWNOKOMÓRKOWY
-ODMIANY
4. TWARDZINOPODOBNY (barwy
porcelanowej, nie ulega rozpadowi)
5.TORBIELOWATY (to małe ,
przezroczyste guzki zlokalizowane
najczęściej na powiekach)
6.POWIERZCHOWNY (płaskie zmiany,
otoczone lekko wyniosłym wałem)
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
RAK
PODSTAWNOKOMÓRKOWY
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
DEF. JEST NOWOTWOREM SKÓRY O
ZNACZNIE WIĘKSZEJ ZŁOŚLIWOSCI,
O SKŁONNOŚCI DO WZROSTU
NACIEKAJĄCEGO, DAJĄCYM
PRZERZUTY GŁÓWNIE DO WĘZŁÓW
CHŁONNYCH.
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
- rozwija się najczęściej na podłożu
stanów przedrakowych
- czynniki prowokujące to: drażnienie
mechaniczne, środki chemiczne,
promienie słoneczne
- lokalizacja: w miejscach stanów
przedrakowych oraz na pograniczu
skóry i błon śluzowych (warga dolna,
oczodoły, nos, narządy płciowe)
RAK KOLCZYSTOKOMÓRKOWY-
ODMIANY
1.WRZODZIEJĄCY ( głęboko drążące
owrzodzenia, o twardych,
wałowatych i nacieczonych
brzegach)
2.BRODAWKUJĄCY (zmiany przerosłe o
mniejszym nacieczeniu podstawy)
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
RAK
KOLCZYSTOKOMÓRKOWY
CZERNIAK ZŁOŚLIWY
DEF. JEST TO JEDEN Z NAJBARDZIEJ
ZŁOŚLIWYCH NOWOTWORÓW SKÓRY,
POWSTAJĄCY W OBRĘBIE ZNAMION
BARWNIKOWYCH, GŁÓWNIE
ATYPOWYCH, LUB W SKÓRZE
NIEZMIENIONEJ, DAJĄCY WCZESNE
PRZERZUTY.
CZERNIAK ZŁOŚLIWY-JAK
ROZPOZNAĆ?
- Nierównomierne przebarwienie znamienia o
prawie czarnym odcieniu (lub odbarwienia i
różowego zabarwienia) przy równoczesnym
jego powiększaniu
- Nieregularny kształt i niewyraźne
odgraniczenie
- Wymiar >5mm
- Postępujący wzrost
- Niewielkie nacieczenie podstawy
- Obwódka zapalna
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
1.SZERZĄCY SIĘ POWIERZCHOWNIE –
najczęstszy (Nierównomiernie
przebarwiona plama z
nieregularnymi, drobnymi guzkami, o
nierównych zarysach. Lokalizuje się
w okolicach odsłoniętych - kończyny
dolne gł. u kobiet, jak i w okolicach
osłoniętych – tułów gł u mężczyzn)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
2. WYWODZĄCY SIĘ Z PLAMY
SOCZEWICOWATEJ ( Stosunkowo
łagodna odmiana, występująca u
starszych osób w okolicach
odsłoniętych. Powstaje z plam
płaskich, o nieregularnych zarysach,
nierównomiernym rozłożeniu
barwnika, na których powierzchni
tworzą się guzki)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
3. GUZKOWY –odmiana najcięższa
(Przebarwiony, szybko powiększający
się guzek, ulegający wrzodzeniu.
Występuje częściej u mężczyzn gł. na
głowie, plecach, karku. MOŻE
POWSTAĆ W SKÓRZE
NIEZMIENIONEJ!)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY- ODMIANY
4. UMIEJSCOWIONY NA KOŃCZYNACH
WYWODZĄCY SIĘ Z PLAM
SOCZEWICOWATYCH ( Plamy
barwnikowe ulegające rozpadowi,
występujące u starszych osób w
okolicach około- i podpaznokciowych.
Cechują się powolnym wzrostem)
CZERNIAK ZŁOŚLIWY
Daje przerzuty drogą naczyń
chłonnych i krwionośnych do skóry,
węzłów chłonnych, narządów
wewnętrznych (płuca, wątroba,
ośrodkowy układ nerwowy, kości)
Najgorzej rokują zmiany umiejscowione
na tułowiu.
CZYNNIKI RYZYKA ROZWOJU
CZERNIAKA:
-CZERNIAK W RODZINIE
-UPRZEDNIO STWIERDZONY CZERNIAK U
CHOREGO
-ZNAMIONA DYSPLASTYCZNE ( ATYPOWE)
-ZNAMIONA WRODZONE
-BARDZO DUŻA LICZBA ZNAMION
BARWNIKOWYCH (>50)
-JASNA KARNACJA, ZWŁASZCZA W
PRZYPADKU PRZEWLEKŁEJ EKSPOZYCJI NA
ŚWIATŁO SŁONECZNE W DZIECIŃSTWIE