CEWNIKOWANIE
PĘCHERZA
WSKAZANIA:
Pacjent nieprzytomny
Uraz brzucha i okolicy krocza
Uraz wielonarządowy
Konieczność bilansowania gospodarki
wodno-elektrolitowej
Podanie środków moczopędnych
Całkowite lub częściowe zatrzymanie
moczu
Przeciwskazania
Zapalenie cewki, pęcherza lub
najądrza
Zapalenie napletka
Ropnie okołocewkowe
Zapalenie pochwy lub sromu
uszkodzenie cewki
Uszkodzenie cewki
moczowej przedniej
Kopnięcie w krocze, upadek okrakiem
Objawy:
wyciekanie krwi z cewki
zatrzymanie moczu
krwiak szerzący się na krocze, prącie
i mosznę
Rozpoznanie: objawy kliniczne i
uretrografia
Uszkodzenie cewki tylnej
Przy złamaniu miednicy lub przerwaniu
więzadeł łonowo- sterczowych lub
cewkowo-łonowych
Objawy:
Krwiak szerzy się w kierunku miednicy i
brzucha
Bolesny opór z obroną mięśniową
Zatrzymanie moczu
Rozpoznanie: objawy, badanie przez
odbytnicę(ciastowaty obrzęk), uretrografia
Urazy prącia i moszny- wypadki
komunikacyjne, sportowe,
samookaleczenia
Leczenie:
niewielkie: nadłonowe nakłucie
pęcherza moczowego (cystofix)
operacyjne
UWAGA
:
W uszkodzeniach cewki
cewnikowanie chorego jest
zabronione!!!
Uszkodzenie jatrogenne
Uszkodzenia dróg
wyprowadzających mocz zdarzają
się po zabiegach urologicznych,
ginekologicznych, położniczych i
chirurgicznych. Są powikłaniami i
nie można ich uznać za „błąd w
sztuce”
Uszkodzenia jatrogenne
Cewnikowanie:
Cewniki zbyt grube
Sztywne, metalowe
Nierozpoznanie zwężenia
Nieostrożne cewnikowanie
Najczęściej cewka sterczowa lub ujście
zewnętrzne cewki
U kobiet:
Rzadziej
Długotrwały poród
Cewniki
Skala Charriere”a (Chrr),
Benigue, French(Fr)
1 stopień w skali Chrr= 1/3mm
1 stopień w skali Benigue=
1/6mm
1 stopień French= 1/2mm
Cewniki
Wszystkie cewniki są jednorazowego
użytku
Lateks, silikon
Do pojedynczego scewnikowania
Cewniki samoutrzymujące się(Foleya)-
mogą zawierać dodatkowy kanał służący
do stałego płukania, np. w krwiomoczu
Zwężenia cewki- cewniki z zagiętą
końcówką(Tiemanna, Merciera)
Technika zabiegu
Bezwzględna aseptyka!!!
U kobiet:
Uwidocznij ujście cewki moczowej
Umyj ujście cewki ruchami z góry na dół
Pokryj cewnik żelem lignokainowym
Wsuń cewnik aż do pojawienia się moczu
Opróżnij pęcherz
Obróć cewnik i wycofaj, zatrzymaj gdy pojawi się
mocz
Gdy cewnik na dłuższy czas-wypełnij balon solą
fizjologiczną
Technika zabiegu
U mężczyzn:
Przemyj ujście cewki moczowej i żołądź
płynem antyseptycznym
Żel lignokainowy
Chwyć cewnik blisko końca, obwodowy
koniec między 4 i5 palcem
Wyprostuj cewkę
Wprowadź cewnik aż do oporu(zwieracz
wewnętrzny cewki)- wyraźnie wyczuwalny
dla pacjenta
Powikłania
Uszkodzenie
Późniejsze zwężenie cewki
Rozerwanie błony śluzowej cewki i
pęcherza przy wyjęciu cewnika bez
opróżnienia balonu
krwotok
Zakażenia- profilaktyka
przeciwbakteryjna: kwas pipemidowy,
nitrofurantoina, cyprofloksacyna