CEWNIKOWANIE

CEWNIKOWANIE

PĘCHERZA

PĘCHERZA

MOCZOWEGO

MOCZOWEGO

KONTROLA BILANSU

KONTROLA BILANSU

DOBOWA ZBIÓRKA

DOBOWA ZBIÓRKA

MOCZU

MOCZU

Przygotowały:

Przygotowały:

Anna

Anna

Kawczyńska

Kawczyńska

Grażyna

Grażyna

Budzińska

Budzińska

Układ moczowy

Układ moczowy

W procesie wydalania usuwane są z

W procesie wydalania usuwane są z

organizmu zbędne i szkodliwe

organizmu zbędne i szkodliwe

produkty przemiany materii.

produkty przemiany materii.

Wydalanie ma na celu utrzymywanie

Wydalanie ma na celu utrzymywanie

homeostazy organizmu. Układem

homeostazy organizmu. Układem

spełniającym to zadanie jest  głównie

spełniającym to zadanie jest  głównie

układ wydalniczy, wspomagany przez

układ wydalniczy, wspomagany przez

układ oddechowy i skórę.

układ oddechowy i skórę.

Budowa układu

Budowa układu

wydalniczego

wydalniczego

Na rysunkach przedstawione są elementy układu moczowego

Budowa układu

Budowa układu

wydalniczego

wydalniczego



A-nerki (2)

A-nerki (2)



B-moczowody (2)

B-moczowody (2)



C-pęcherz moczowy (1)

C-pęcherz moczowy (1)



D-cewka moczowa (1)

D-cewka moczowa (1)



E-tętnica nerkowa

E-tętnica nerkowa



F-żyła nerkowa

F-żyła nerkowa

Nerki

Nerki

Nerki

Nerki



Nerki to parzyste narządy, w których odbywa

Nerki to parzyste narządy, w których odbywa

się filtracja krwi i powstaje mocz.

się filtracja krwi i powstaje mocz.



Podstawową jednostką czynnościową i

Podstawową jednostką czynnościową i

strukturalną jest nefron.

strukturalną jest nefron.

Funkcje nerek:

Funkcje nerek:



Funkcja regulująca-polega na utrzymywaniu

Funkcja regulująca-polega na utrzymywaniu

homeostazy wodno-elektrolitowej, poprzez:

homeostazy wodno-elektrolitowej, poprzez:

regulację ilości wody i jonów w organizmie,

regulację ilości wody i jonów w organizmie,

utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia

utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia

płynów ustrojowych

płynów ustrojowych



Funkcja wydalnicza-polega na wydalaniu z

Funkcja wydalnicza-polega na wydalaniu z

organizmu zbędnych i szkodliwych produktów

organizmu zbędnych i szkodliwych produktów

przemiany materii

przemiany materii



Funkcja wydzielnicza ( endokrynna ) - polega

Funkcja wydzielnicza ( endokrynna ) - polega

na wytwarzaniu hormonów lub ich

na wytwarzaniu hormonów lub ich

prekursorów, albo też degradacji hormonów

prekursorów, albo też degradacji hormonów

lub innych czynnych biologicznie substancji.

lub innych czynnych biologicznie substancji.

Moczowody

Moczowody



Moczowody to długie (ok. 30 cm.) przewody

Moczowody to długie (ok. 30 cm.) przewody

zbudowane z mięśni gładkich, wyścielone

zbudowane z mięśni gładkich, wyścielone

błoną śluzową, łączące nerki z pęcherzem

błoną śluzową, łączące nerki z pęcherzem

moczowym. Dzięki skurczom mięśni gładkich

moczowym. Dzięki skurczom mięśni gładkich

mocz przedostaje się do pęcherza moczowego.

mocz przedostaje się do pęcherza moczowego.

Moczowody są silnie unerwione. Zablokowanie

Moczowody są silnie unerwione. Zablokowanie

ich np. przez kamień nerkowy powoduje jeden

ich np. przez kamień nerkowy powoduje jeden

z najsilniejszych rodzajów

z najsilniejszych rodzajów

bólu.

bólu.

 

 

Pęcherz moczowy

Pęcherz moczowy



Pęcherz moczowy to worek mięśniowy, w

Pęcherz moczowy to worek mięśniowy, w

którym jest zbierany i przetrzymywany mocz.

którym jest zbierany i przetrzymywany mocz.

Ma on pojemność

Ma on pojemność

ok. 700 ml

ok. 700 ml

. W jego ścianach

. W jego ścianach

znajduje się gruba warstwa mięśni gładkich, co

znajduje się gruba warstwa mięśni gładkich, co

czyni go bardzo rozciągliwym. Od wewnątrz

czyni go bardzo rozciągliwym. Od wewnątrz

wyściełany jest błoną śluzową. U jego ujścia do

wyściełany jest błoną śluzową. U jego ujścia do

cewki moczowej znajduje się mięsień okrężny-

cewki moczowej znajduje się mięsień okrężny-

zwieracz, który jest mięśniem szkieletowym.

zwieracz, który jest mięśniem szkieletowym.

Jego działanie jest zależne od naszej woli-

Jego działanie jest zależne od naszej woli-

reguluje on wydalanie moczu z organizmu.

reguluje on wydalanie moczu z organizmu.

Cewka moczowa

Cewka moczowa



Z pęcherza, zależnie od naszej woli,

Z pęcherza, zależnie od naszej woli,

mocz przepływa do cewki

mocz przepływa do cewki

moczowej.  Jest ona zbudowana z

moczowej.  Jest ona zbudowana z

mięśni gładkich i wyścielona błoną

mięśni gładkich i wyścielona błoną

śluzową. Jej długość zależy od płci

śluzową. Jej długość zależy od płci

- u kobiet wynosi ona do 

- u kobiet wynosi ona do 

4 cm

4 cm

i

i

służy tylko do wyprowadzania moczu

służy tylko do wyprowadzania moczu

- u mężczyzn jej długość to ok.

- u mężczyzn jej długość to ok.

17-

17-

20 cm

20 cm

i jest również częścią układu

i jest również częścią układu

płciowego.

płciowego.

Cewnikowanie pęcherza

Cewnikowanie pęcherza

moczowego

moczowego



Jest to zabieg polegający na

Jest to zabieg polegający na

wprowadzeniu cewnika do pęcherza

wprowadzeniu cewnika do pęcherza

moczowego przez cewkę moczową

moczowego przez cewkę moczową

.

.

Zabieg wykonywany jest ze wskazań

Zabieg wykonywany jest ze wskazań

diagnostycznych lub leczniczych.

diagnostycznych lub leczniczych.

-

Cewnikowanie w celach leczniczych jest

Cewnikowanie w celach leczniczych jest

stosowane w przypadku utrudnienia wypływania

stosowane w przypadku utrudnienia wypływania

lub za

lub za

t

t

rzymania moczu w drogach moczowych.

rzymania moczu w drogach moczowych.

Wskazania lecznicze

Wskazania lecznicze

:

:

1. Opróżnienie pęcherza moczowego w przypadku

1. Opróżnienie pęcherza moczowego w przypadku

retencji moczu (Np

retencji moczu (Np

. po zabiegu operacyjnym,

. po zabiegu operacyjnym,

porodzie, w przeroście gruczołu krokowego).

porodzie, w przeroście gruczołu krokowego).

2. Nietrzymanie moczu u przewlekle chorych,

2. Nietrzymanie moczu u przewlekle chorych,

starszych.

starszych.

3. Prowadzenie bilansu wodnego.

3. Prowadzenie bilansu wodnego.

4. Płukanie pęcherza moczowego.

4. Płukanie pęcherza moczowego.

5. Podawanie do pęcherza moczowego

5. Podawanie do pęcherza moczowego

leków.

leków.

-

Cewnikowanie pęcherza moczowego jest również stosowane

Cewnikowanie pęcherza moczowego jest również stosowane

w niektórych badaniach diagnostycznych takich jak badanie

w niektórych badaniach diagnostycznych takich jak badanie

urodynamiczne oraz cystouretrografia.

urodynamiczne oraz cystouretrografia.

Wskazania diagnostyczne

Wskazania diagnostyczne

:

:

1. Monitorowanie diurezy i stopnia nawodnienia

1. Monitorowanie diurezy i stopnia nawodnienia

organizmu u ciężko chorych.

organizmu u ciężko chorych.

2. Pobranie próbki moczu do badania

2. Pobranie próbki moczu do badania

bakteriologicznego.

bakteriologicznego.

3. Ocena zalegania moczu po mikcji.

3. Ocena zalegania moczu po mikcji.

4. Podanie środka cieniującego do

4. Podanie środka cieniującego do

dróg moczowych w diagnostyce radiologicznej.

dróg moczowych w diagnostyce radiologicznej.

5. Sprawdzenie drożności cewki moczowej (np. po urazie

5. Sprawdzenie drożności cewki moczowej (np. po urazie

kości miednicy).

kości miednicy).

NIEBEZPIECZEŃSTWA ZABIEGU

NIEBEZPIECZEŃSTWA ZABIEGU

:

:

1.

1.

Wprowadzenie zakażenia do dróg

Wprowadzenie zakażenia do dróg

moczowych.

moczowych.

2.

2.

Urazy mechaniczne cewki moczowej i

Urazy mechaniczne cewki moczowej i

pęcherza moczowego.

pęcherza moczowego.

3.

3.

Krwawienia.

Krwawienia.

4.

4.

Zaczopowanie światła cewnika przez

Zaczopowanie światła cewnika przez

złogi włóknika lub skrzepliny w

złogi włóknika lub skrzepliny w

przypadku krwawienia.

przypadku krwawienia.

5.

5.

Tworzenie się kamieni „pęcherzowych”

Tworzenie się kamieni „pęcherzowych”

w pęcherzu moczowym.

w pęcherzu moczowym.

6.

6.

Zwężenie cewki moczowej w wyniku jej

Zwężenie cewki moczowej w wyniku jej

uszkodzenia.

uszkodzenia.

7.

7.

Spowodowanie zawstydzenia pacjenta.

Spowodowanie zawstydzenia pacjenta.

RODZAJE CEWNIKÓW

RODZAJE CEWNIKÓW

Cewniki produkowane są z

Cewniki produkowane są z

różnego rodzaju mas

różnego rodzaju mas

plastycznych nadających im

plastycznych nadających im

odpowiednią elastyczność.

odpowiednią elastyczność.

Mogą to być takie masy jak:

Mogą to być takie masy jak:



silikon

silikon



lateks

lateks



poliuretan

poliuretan

Najczęściej stosowane rodzaje cewników:

a) Nelatona; b) Couvelaire'a; c) Tiemanna;
d) Malecota; e) Pezzera; f) Foley'a

Nazwy obecnie używanych cewników pochodzą

Nazwy obecnie używanych cewników pochodzą

od nazwisk ich twórców

od nazwisk ich twórców



Cewnik Nelatona

Cewnik Nelatona

(rys. 1a) jest jednym z najczęściej

(rys. 1a) jest jednym z najczęściej

stosowanych prosto zakończonych cewników, posiada jeden boczny otwór na

stosowanych prosto zakończonych cewników, posiada jeden boczny otwór na

końcu. Wykonany jest z gumy lub miękkich mas plastycznych. Używany jest do

końcu. Wykonany jest z gumy lub miękkich mas plastycznych. Używany jest do

jednorazowego cewnikowania, może być utrzymywany przez kilka dni w

jednorazowego cewnikowania, może być utrzymywany przez kilka dni w

pęcherzu, ale należy go wtedy przymocować do skóry prącia lub sromu (u

pęcherzu, ale należy go wtedy przymocować do skóry prącia lub sromu (u

kobiet).

kobiet).



Cewnik Couvelaire'a

Cewnik Couvelaire'a

(rys.1b) jest prosty z otworem na

(rys.1b) jest prosty z otworem na

końcu i na boku. Często stosowany jest u chorych z krwiomoczem, ponieważ

końcu i na boku. Często stosowany jest u chorych z krwiomoczem, ponieważ

jego budowa pozwala na swobodny odpływ moczu nawet ze skrzepami krwi. Z

jego budowa pozwala na swobodny odpływ moczu nawet ze skrzepami krwi. Z

powodu jego budowy pozwalającej na lepszy niż inne cewniki odpływ moczu,

powodu jego budowy pozwalającej na lepszy niż inne cewniki odpływ moczu,

jest bardzo przydatny do płukania pęcherza.

jest bardzo przydatny do płukania pęcherza.



Cewnik Tiemanna

Cewnik Tiemanna

(

(

rys. 1c) posiada zagiętą końcówkę i

rys. 1c) posiada zagiętą końcówkę i

stożkowate zakończenie, używa się go u mężczyzn z powiększonym gruczołem

stożkowate zakończenie, używa się go u mężczyzn z powiększonym gruczołem

sterczowym (prostatą) lub u osób ze zwężoną cewką moczową. Polecany jest

sterczowym (prostatą) lub u osób ze zwężoną cewką moczową. Polecany jest

w przypadkach kiedy wprowadzenie prostego cewnika do pęcherza jest

w przypadkach kiedy wprowadzenie prostego cewnika do pęcherza jest

utrudnione.

utrudnione.



Cewniki Malecota i Pezzera

Cewniki Malecota i Pezzera

(

(

rys. 1d i 1e) używane

rys. 1d i 1e) używane

są w celu zabezpieczenia prawidłowego odprowadzenia moczu u osób

są w celu zabezpieczenia prawidłowego odprowadzenia moczu u osób

po zabiegach chirurgicznych. Wprowadzone przez ranę operacyjną

po zabiegach chirurgicznych. Wprowadzone przez ranę operacyjną

służą do stałego drenażu moczu, który ułatwia właściwe gojenie.

służą do stałego drenażu moczu, który ułatwia właściwe gojenie.



Cewnik Foley'a

Cewnik Foley'a

(

(

rys. 1f) jest najwygodniejszym

rys. 1f) jest najwygodniejszym

samoutrzymującym się cewnikiem służącym do długotrwałego

samoutrzymującym się cewnikiem służącym do długotrwałego

drenowania pęcherza moczowego. Jest to cewnik prosty z dwoma

drenowania pęcherza moczowego. Jest to cewnik prosty z dwoma

bocznymi otworami oraz balonikiem, który zabezpiecza cewnik przez

bocznymi otworami oraz balonikiem, który zabezpiecza cewnik przez

wysunięciem się z pęcherza. Balonik umieszczony jest powyżej

wysunięciem się z pęcherza. Balonik umieszczony jest powyżej

otworu bocznego

otworu bocznego

ROZMIAR CEWNIKA

ROZMIAR CEWNIKA

Rozmiar cewnika podaje się

Rozmiar cewnika podaje się

w skali French (F), która określa

w skali French (F), która określa

obwód cewnika w milimetrach.

obwód cewnika w milimetrach.

Gdybyśmy chcieli przeliczyć ten

Gdybyśmy chcieli przeliczyć ten

rozmiar na średnicę cewnika to

rozmiar na średnicę cewnika to

wtedy

wtedy

1F = 0,33 mm

1F = 0,33 mm

.

.

Średnica cewnika o wymiarze 9 F

Średnica cewnika o wymiarze 9 F

będzie się równała 3 mm, a 18 F

będzie się równała 3 mm, a 18 F

- 6 mm

- 6 mm

.

.

ZESTAW DO CEWNIKOWANIA

ZESTAW DO CEWNIKOWANIA

:

:

1. Jałowa pęseta w opakowaniu.

1. Jałowa pęseta w opakowaniu.

2. Jałowe cewniki o różnych rozmiarach.

2. Jałowe cewniki o różnych rozmiarach.

3. W jałowym pakiecie: 2 narzędzia chwytne (np.

3. W jałowym pakiecie: 2 narzędzia chwytne (np.

pęsety), pojemnik z gazikami, serweta z

pęsety), pojemnik z gazikami, serweta z

otworem i podkład, jeżeli celem cewnikowania

otworem i podkład, jeżeli celem cewnikowania

jest pobranie moczu – jałowy pojemnik na mocz,

jest pobranie moczu – jałowy pojemnik na mocz,

2 miski nerkowate ( jedna na zużyte gaziki,

2 miski nerkowate ( jedna na zużyte gaziki,

jedna na odprowadzany mocz).

jedna na odprowadzany mocz).

4. Jałowy środek poślizgowy (2% żel z lignokainy).

4. Jałowy środek poślizgowy (2% żel z lignokainy).

5. Rękawiczki jednorazowe.

5. Rękawiczki jednorazowe.

6. Rękawiczki jałowe.

6. Rękawiczki jałowe.

7. Sterylny płyn antyseptyczny ( 0,1% roztwór

7. Sterylny płyn antyseptyczny ( 0,1% roztwór

rivanolu, 3% roztwór kwasu bornego).

rivanolu, 3% roztwór kwasu bornego).

8. Podkład zabezpieczający bieliznę pościelową.

8. Podkład zabezpieczający bieliznę pościelową.

9. Poduszka mała (do uniesienia pośladków

9. Poduszka mała (do uniesienia pośladków

- u

- u

kobiet),

kobiet),

jeżeli zabieg wykonywany jest w łóżku.

jeżeli zabieg wykonywany jest w łóżku.

Jeżeli planujemy pozostawienie cewnika na stałe,

Jeżeli planujemy pozostawienie cewnika na stałe,

należy dodatkowo przygotować:

należy dodatkowo przygotować:

10. Jałowy worek do zbiorki moczu.

10. Jałowy worek do zbiorki moczu.

11. Strzykawkę z płynem ( np. woda destylowana)

11. Strzykawkę z płynem ( np. woda destylowana)

do wypełnienia balonu cewnika.

do wypełnienia balonu cewnika.

Cewnikowanie pęcherza

Cewnikowanie pęcherza

moczowego

moczowego

-

-

technika zabiegu

technika zabiegu

Zapraszamy na film:

Zapraszamy na film:

Stanowisko w sprawie cewnikowania mężczyzn przez pielęgniarki

Stanowisko w sprawie cewnikowania mężczyzn przez pielęgniarki

Cewnikowanie mężczyzn może być dokonywane przez

Cewnikowanie mężczyzn może być dokonywane przez

odpowiednio przeszkolone pielęgniarki wtedy, gdy spełnione

odpowiednio przeszkolone pielęgniarki wtedy, gdy spełnione

są następujące warunki:

są następujące warunki:



zabieg wykonywany jest na pisemne zlecenie lekarza,

zabieg wykonywany jest na pisemne zlecenie lekarza,



zabieg polega na wymianie cewnika wprowadzonego

zabieg polega na wymianie cewnika wprowadzonego

wcześniej przez lekarza,

wcześniej przez lekarza,



istnieje możliwość wezwania lekarza w razie trudności w

istnieje możliwość wezwania lekarza w razie trudności w

wykonaniu zabiegu.

wykonaniu zabiegu.

Zgodnie z rozporządzeniem

Zgodnie z rozporządzeniem

w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagno

w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagno

stycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez

stycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez

pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskie

pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskie

go

go

, 

, 

 pielęgniarka ma kompetencje do

 pielęgniarka ma kompetencje do

samodzielnego wykonywania  świadczeń leczniczych

samodzielnego wykonywania  świadczeń leczniczych

obejmujących miedzy innymi:  zakładanie cewnika

obejmujących miedzy innymi:  zakładanie cewnika

do

do

pęcherza moczowego i usuwanie założonego cewnika

pęcherza moczowego i usuwanie założonego cewnika

. Warto

. Warto

wiedzieć, że to uprawnienie nie jest uwarunkowane w

wiedzieć, że to uprawnienie nie jest uwarunkowane w

rozporządzeniu koniecznością odbycia dodatkowych kursów

rozporządzeniu koniecznością odbycia dodatkowych kursów

lub szkoleń.

lub szkoleń.

Prof.dr hab.med. Andrzej Borówka
Konsultant krajowy w dziedzinie urologii

PAMIĘTAJ:

Bezwzględna aseptyka!!!

Cewnikowanie pęcherza

Cewnikowanie pęcherza

moczowego

moczowego

Cewnikowanie pęcherza

Cewnikowanie pęcherza

moczowego

moczowego

ASEPTYKA



postępowanie mające na celu dążenie do jałowości

postępowanie mające na celu dążenie do jałowości

bakteriologicznej pomieszczeń, narzędzi, materiałó

bakteriologicznej pomieszczeń, narzędzi, materiałó

w

w

opatrunkowych i innych przedmiotów w celu

opatrunkowych i innych przedmiotów w celu

niedopuszczenia drobnoustrojów do określonego

niedopuszczenia drobnoustrojów do określonego

środowiska, np. otwartej rany operacyjnej.

środowiska, np. otwartej rany operacyjnej.

ANTYSEPTYKA

ANTYSEPTYKA



postępowanie odkażające, wyjaławianie,

postępowanie odkażające, wyjaławianie,

którego celem jest zabicie wszystkich

którego celem jest zabicie wszystkich

drobnoustrojów (bakterii, wirusów, grzybów)

drobnoustrojów (bakterii, wirusów, grzybów)

znajdujących się w danej przestrzeni lub

znajdujących się w danej przestrzeni lub

substancji, na określonych przedmiotach, na

substancji, na określonych przedmiotach, na

rękach, w ranie lub w jej otoczeniu.

rękach, w ranie lub w jej otoczeniu.

Płukanie pęcherza

Płukanie pęcherza

moczowego

moczowego

Istota i cel zabiegu:

Istota i cel zabiegu:

Wprowadzenie i wyprowadzenie płynu z

Wprowadzenie i wyprowadzenie płynu z

pęcherza moczowego przez założony

pęcherza moczowego przez założony

cewnik w celu:

cewnik w celu:



Oczyszczenia pęcherza moczowego np:

Oczyszczenia pęcherza moczowego np:

ze skrzepów krwi po zabiegach

ze skrzepów krwi po zabiegach

urologicznych

urologicznych



Zadziałania odpowiednimi środkami lub

Zadziałania odpowiednimi środkami lub

lekami na florę bakteryjną

lekami na florę bakteryjną

Zasady płukania

Zasady płukania

pęcherza moczowego

pęcherza moczowego



Używać jałowego płynu

Używać jałowego płynu



Używać jałowych zestawów do płukania

Używać jałowych zestawów do płukania



Używać płynu do płukania o temperaturze

Używać płynu do płukania o temperaturze

zbliżonej do temperatury błon śluzowych, tj. ok.

zbliżonej do temperatury błon śluzowych, tj. ok.

37 C

37 C



Przestrzegać zaleconych stężeń roztworów

Przestrzegać zaleconych stężeń roztworów



Jednorazowo wprowadzać do pęcherza ilość

Jednorazowo wprowadzać do pęcherza ilość

płynu uzależnioną od odczuć pacjenta ( od

płynu uzależnioną od odczuć pacjenta ( od

30- 40 ml do 100- 200 ml ) – pozwala to uniknąć

30- 40 ml do 100- 200 ml ) – pozwala to uniknąć

bolesnych skurczów mięśnia wypieracza moczu

bolesnych skurczów mięśnia wypieracza moczu



Gdy zachodzi konieczność pozostawienia w

Gdy zachodzi konieczność pozostawienia w

pęcherzu środków leczniczych, antybiotyków,

pęcherzu środków leczniczych, antybiotyków,

cytostatyków na kilka godzin – zamykamy

cytostatyków na kilka godzin – zamykamy

światło narzędziem zaciskowym.

światło narzędziem zaciskowym.

Dobowa zbiórka moczu

Dobowa zbiórka moczu



Zbiórkę moczu przeprowadza się dokładnie w okresie 24

Zbiórkę moczu przeprowadza się dokładnie w okresie 24

godzin. Na przykład: w poniedziałek rano, o godzinie 7.oo

godzin. Na przykład: w poniedziałek rano, o godzinie 7.oo

pierwszą poranną porcję moczu należy odrzucić, czyli

pierwszą poranną porcję moczu należy odrzucić, czyli

oddać do muszli klozetowej. Każdą następną porcję

oddać do muszli klozetowej. Każdą następną porcję

oddanego moczu należy w całości przenieść do specjalnego

oddanego moczu należy w całości przenieść do specjalnego

pojemnika, uprzednio starannie umytego bez użycia

pojemnika, uprzednio starannie umytego bez użycia

detergentów. Czynność tę należy powtarzać aż do

detergentów. Czynność tę należy powtarzać aż do

następnego dnia. We wtorek rano, do godziny 7. oo oddany

następnego dnia. We wtorek rano, do godziny 7. oo oddany

mocz jest ostatnią porcją, którą należy przenieść do

mocz jest ostatnią porcją, którą należy przenieść do

pojemnika. Pojemnik w czasie przeprowadzanej zbiórki

pojemnika. Pojemnik w czasie przeprowadzanej zbiórki

powinien znajdować się w chłodnym i zacienionym

powinien znajdować się w chłodnym i zacienionym

pomieszczeniu.

pomieszczeniu.

Po zakończeniu zbierania moczu należy dokładnie

Po zakończeniu zbierania moczu należy dokładnie

wymieszać całą zawartość pojemnika, zmierzyć objętość, a

wymieszać całą zawartość pojemnika, zmierzyć objętość, a

następnie odlać próbkę (około 50-100 ml) do mniejszego

następnie odlać próbkę (około 50-100 ml) do mniejszego

naczynia - tak jak w badaniu ogólnym moczu, i dostarczyć

naczynia - tak jak w badaniu ogólnym moczu, i dostarczyć

do laboratorium. Na karteczce dołączonej do próbki moczu,

do laboratorium. Na karteczce dołączonej do próbki moczu,

zawierającej dane o osobie badanej, należy bezwzględnie

zawierającej dane o osobie badanej, należy bezwzględnie

podać dokładny czas rozpoczęcia i zakończenia zbiórki oraz

podać dokładny czas rozpoczęcia i zakończenia zbiórki oraz

całkowitą objętość zebranego moczu.

całkowitą objętość zebranego moczu.

Jeżeli z jakiejś przyczyny choćby jedna porcja moczu

Jeżeli z jakiejś przyczyny choćby jedna porcja moczu

oddana w czasie dokonywanej zbiórki, nie została

oddana w czasie dokonywanej zbiórki, nie została

przeniesiona do pojemnika przeznaczonego do zbierania

przeniesiona do pojemnika przeznaczonego do zbierania

moczu, badanie nie będzie dokładne i powinno być

moczu, badanie nie będzie dokładne i powinno być

powtórzone innego dnia.

powtórzone innego dnia.

Co można zbadać w

Co można zbadać w

oparciu o dobową

oparciu o dobową

zbiórkę moczu?

zbiórkę moczu?

Mocz

Mocz

-

-

dobowe wydalanie mocznika

dobowe wydalanie mocznika

-

-

dobowe wydalanie kreatyniny

dobowe wydalanie kreatyniny

-

-

dobowe wydalanie sodu i potasu

dobowe wydalanie sodu i potasu

-

-

dobowe wydalanie wapnia

dobowe wydalanie wapnia

-

-

dobowe wydalanie fosforu nieorganicznego

dobowe wydalanie fosforu nieorganicznego

BILANS PŁYNÓW

BILANS PŁYNÓW

Bilans płynów – polega na zapisywaniu ilości płynów

Bilans płynów – polega na zapisywaniu ilości płynów

dostarczonych do organizmu pacjenta i ilości płynów

dostarczonych do organizmu pacjenta i ilości płynów

wydalonych. Najczęściej obejmuje 24 godziny.

wydalonych. Najczęściej obejmuje 24 godziny.

Cel: pomiar i ocena pełnej objętości płynów przyjętych i

Cel: pomiar i ocena pełnej objętości płynów przyjętych i

wydalonych przez pacjenta w określonym czasie.

wydalonych przez pacjenta w określonym czasie.

Końcowe zestawienie bilansu płynów pozwala na ocenę

Końcowe zestawienie bilansu płynów pozwala na ocenę

gospodarki wodnej organizmu ( bilans dodatni lub

gospodarki wodnej organizmu ( bilans dodatni lub

ujemny )

ujemny )

Każdorazowo mierzymy ilość moczu ( naczynie lub

Każdorazowo mierzymy ilość moczu ( naczynie lub

worek przy cewniku ) i podanych płynów.

worek przy cewniku ) i podanych płynów.

Obserwujemy czy np.. nie występuje nadmierne pocenie,

Obserwujemy czy np.. nie występuje nadmierne pocenie,

biegunka, wymioty – wszystkie te objawy również należy

biegunka, wymioty – wszystkie te objawy również należy

udokumentować.

udokumentować.

Ocena masy ciała- rano, po opróżnieniu pęcherza, na

Ocena masy ciała- rano, po opróżnieniu pęcherza, na

czczo, lekko ubrany.

czczo, lekko ubrany.

Pomiar masy ciała – najczęściej przy przyjęciu do

Pomiar masy ciała – najczęściej przy przyjęciu do

szpitala lub z określoną częstotliwością wynikającą z

szpitala lub z określoną częstotliwością wynikającą z

rodzaju choroby, czy stanu chorego. Najczęściej u osób z

rodzaju choroby, czy stanu chorego. Najczęściej u osób z

chorobami nerek, niewydolnością krążenia, anorektyków.

chorobami nerek, niewydolnością krążenia, anorektyków.

Jeżeli pacjent jest przytomny informujemy go o

Jeżeli pacjent jest przytomny informujemy go o

prowadzeniu bilansu płynów.

prowadzeniu bilansu płynów.

Utrata wody

Utrata wody

1. z moczem

1. z moczem

1500ml

1500ml

2. utrata przez płuca

2. utrata przez płuca

300ml

300ml

3. utrata przez skórę

3. utrata przez skórę

600ml

600ml

4. z kałem

4. z kałem

100ml

100ml

Razem 2500ml

Razem 2500ml

W przypadku gorączki należy dodać:

ok. 500 ml na każdy stopień C >

37 stopni C

Literatura:

Literatura:

-

-

Pielęgniarstwo

Pielęgniarstwo.

Podręcznik dla studiów medycznych; pod redakcją Kazimiery

Zahradniczek

-

Pielęgniarstwo Ćwiczenia

. Podręcznik dla studiów medycznych; Redaktor

naukowy : Wiesława Ciechaniewicz

-

Podstawy pielęgniarstwa.

Podstawy pielęgniarstwa.

Podręcznik dla studentów i absolwentów kierunków

pielęgniarstwo i położnictwo. Pod redakcją: Barbary Ślusarskiej , Danuty
Zarzyckiej , Kazimiery Zahradniczek

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ



