URAZY KLATKI
PIERSIOWEJ
Złamanie 1 żebra
• Objawy
– ból nasilający się przy kaszlu
– bolesność uciskowa całego żebra
– ból żebra przy ucisku mostka
– ew. potwierdzenie Rtg
• Powikłania
– odma lub krwiak opłucnej
– niedodma >> zapalenie płuc
• Leczenie
– leki przeciwbólowe
– leki przeciwkaszlowe
– gimnastyka oddechowa
– przy silnym bólu ew. blokada międzyżebrowa
– NIE BANDAŻOWAĆ PRZEPASKĄ
ELASTYCZNĄ !
Złamanie wielu żeber
• Groźne przy złamaniu wieloodłamowym
– zaburzenia wentylacji
– ruchy opaczne ściany kl.piersiowej
– ryzyko stłuczenia płuca
• Postępowanie
– hospitalizacja
– stabilizacja ułożeniowa
– jeśli niewydolność oddechowa:
• intubacja i sztuczna wentylacja z dodatnim
ciśnieniem
Złamanie mostka
• Zazwyczaj uraz komunikacyjny
• Może powodować stłuczenie m.serca
– wskazana hospitalizacja
• Badania
– Rtg mostka
– EKG - niedokrwienie m.serca
• zmiany w II-III dobie
– USG serca – zaburzenia kurczliwości ściany,
płyn
w worku osierdziowym
– gwałtowne narastanie niewydolności
krążenia
• oderwanie m.brodawkowatego
• tamponada serca
>> interwencja kardiochirurgiczna
Odma Urazowa
• opłucnej
– zamknięta
– otwarta
– zastawkowa
• podskórna
• śródpiersia
Odma opłucnowa
• Objawy
– duszność, tachypnoe
– sinica
– odgłos opukowy bębenkowy
– stłumione drżenie piersiowe
– stłumiony szmer oddechowy
– Rtg
• brak na obwodzie rysunku tkanki płucnej z
wyraźną granicą płuca
• przesunięcie śródpiersia na zdrową stronę
Odma zamknięta
• brak bezpośredniego kontaktu z atmosferą
• w jamie opłucnej ~ stała ilość powietrza
• najłagodniejszy przebieg
• zwykle mała rana opłucnej
– samoistnie zasklepia się
• nie drenuje się przy ubytku miąższu <20%
Odma zastawkowa
• ściana opłucnej tworzy zastawkę
• jednokierunkowy wlot powietrza do
opłucnej
• rosnące ciśnienie w opłucnej
ucisk zdrowego płuca
spadek wentylacji
przesunięcie śródpiersia
ucisk żył głównych
spadek objętości wyrzutowej
niewydolność krążeniowo-oddechowa
Odma otwarta
• stała łączność opłucnej z atmosferą
• całkowicie zapadnięte płuco po stronie chorej
• trzepotanie śródpiersia - niewydolność krążenia
• oddech opaczny - niewydolność oddechowa
Odma opłucnowa
• Drenaż opłucnej
– znieczulenie miejscowe
– dren po górnej krawędzi żebra
– V międzyżebrze w linii pachowej środk.
– drenaż podwodny lub ssący
• min. 48 h, max. 7 dni
– kontrola rtg po 3-6 h ( płuco
rozprężone? )
– kontrola po 48 h
rozprężone płuco
zamknięcie drenu na 6-8 h
nie narasta odma
usunięcie drenu
Odma opłucnowa
• Drenaż opłucnej c.d.
– jeśli utrzymuje się odma
ponownie drenaż na 48 h
– jeśli utrzymuje się odma
• prawdopodobnie uszkodzenie oskrzela
torakotomia
również, gdy duży przeciek bez zamknięcia
– nie drenuje się odmy starszej niż 7 dni
• złogi włóknika i zrosty usztywniają płuco
torakotomia i dekortykacja płuca
Drenaż ssący
Drenaż Bilaua
( podwodny )
Odma podskórna
• związana z uszkodzeniem opłucnej ściennej
• powietrze w tk. podskórnej kl. piersiowej,
szyi, głowy
• „dramatyczny” efekt, brak zagrożenia dla
życia
• Leczenie
– usunięcie przyczyny – odma opłucnowa
– dawniej – metoda „na jeża”
Odma śródpiersiowa
• uszkodzenie tchawicy lub
dużych oskrzeli
• powietrze w luźnej tkance
łącznej uciska duże żyły
spadek obj. wyrzutowej
serca
niewydolność krążenia,
wstrząs
Odma śródpiersiowa
• Objawy
– duszność, sinica
– ból zamostkowy, tachykardia
– napięte i wypełnione żyły szyjne
– wstrząs hypowolemiczny
– krwioplucie, kaszel
– Rtg – poszerzenie śródpiersia
– może towarzyszyć odma podskórna szyi i
twarzy
– różnicowanie z tamponadą serca
• Postępowanie
– mediastinostomia
Krwiak opłucnej
• Przyczyny
– uraz płuca
– uraz tt. międzyżebrowych
– uraz t.piersiowej wew., tt. przepony
– uszkodzenie naczyń wnęki płuca
Krwiak opłucnej
• Objawy
– duszność, sinica
– stłumienie szmeru oskrzelowego
– stłumienie odgłosu opukowego
– stłumione drżenie piersiowe
– Rtg
Krwiak opłucnej
• Postępowanie
– drenaż opłucnej, ewakuacja krwi
– torakotomia jeśli:
• jednorazowo >1000 ml
• w ciągu 3 kolejnych godzin 200 ml/h
Stłuczenie płuca
• Przyczyny
– masywne tępe urazy
• przygniecenie
• Wybuch
• Mechanizm
– uszkodzenie pęch. płucnych i drobnych naczyń
– gromadzenie krwi w oskrzelikach i
pęcherzykach
niedodma
stany zapalne
ropnie lub marskość płuca
Stłuczenie płuca
• Objawy
–
krwioplucie -
CHARAKTERYSTYCZNE !
–
duszność
–
tachypnoe
–
kaszel
–
Rtg – obszary niedodmy
Stłuczenie płuca
• Leczenie
– wentylacja płuc
• ograniczenie obszarów uszkodzenia
– antybiotyki
– leki przeciwbólowe
– leki rozszerzające oskrzela
– tlenoterapia
– gimnastyka oddechowa, drenaż
ułożeniowy
– jeśli niewydolność oddechowa
oddech wspomagany
Tamponada serca
• Wynaczynienie krwi do worka
osierdziowego
ucisk m.sercowego
spadek obj. wyrzutowej i RR
niewydolność krążenia
• Objawy
– spadek RR – słabo wyczuwalne tętno
– zmniejszenie amplitudy ciśnień
– wzrost ciśnienia żylnego
• przepełnienie żył szyjnych
– stłumienie tonów serca
– tachykardia
– Rtg – poszerzenie sylwetki serca (rzadko – za
krótko)
Tamponada serca
• Postępowanie
– doraźnie punkcja worka osierdziowego
• możliwość pozostawienia skrzepów
• ryzyko uszkodzenia tętnic wieńcowych
• nie zaopatrzona rana serca
• brak pewności co do miejsca aspiracji
( komora? )
– operacyjnie
• otwarcie worka osierdziowego
• zaopatrzenie rany
• usunięcie ew. skrzepów
Urazy przepony
• Częściej po stronie lewej
– po prawej stronie przeponę chroni wątroba
• Przyczyny
– gwałtowne zadziałanie tłoczni brzusznej
– ucisk klatki piersiowej
– rany drążące
• zazwyczaj towarzyszą urazom innych narządów
klatki piersiowej i jamy brzusznej
Urazy przepony
• Objawy
– Duszność
– Spadek rzutu serca
• Wyrównanie ciśnień między kl. piersiową a jamą
brzuszną
– Czkawka
– Niedrożność jelit
– Rtg – pętle jelitowe w obrębie kl.piersiowej
– Osłuchowo
• ew. perystaltyka
• Brak lub stłumienie szmeru oddechowego
Urazy przepony
• Leczenie
– operacyjne
• torakotomia
• odprowadzenie jelit do jamy
brzusznej
• zeszycie rozdartej przepony