Urazy klatki
Urazy klatki
piersiowej -
piersiowej -
zagadnienia ogólne
zagadnienia ogólne
Dr n.med.Dariusz
Dr n.med.Dariusz
Wasiak
Wasiak
Urazy klatki
Urazy klatki
piersiowej
piersiowej
.
.
1885 T.Billroth – “chirurg, który
1885 T.Billroth – “chirurg, który
spróbowałby zaszyć ranę serca,
spróbowałby zaszyć ranę serca,
straciłby
straciłby
szacunek swoich kolegów”
szacunek swoich kolegów”
1896 Rhen zaopatrzył z
1896 Rhen zaopatrzył z
powodzeniem ranę serca
powodzeniem ranę serca
Urazy klatki piersiowej
Urazy klatki piersiowej
PAMIĘTAJ!!!
PAMIĘTAJ!!!
Drożność dróg oddechowych
Drożność dróg oddechowych
Zgon na miejscu wypadku 50%
Zgon na miejscu wypadku 50%
Izolowane urazy Klp zwykle nie
Izolowane urazy Klp zwykle nie
prowadzą do zgonu
prowadzą do zgonu
Diagnostyka
Diagnostyka
–
badanie fizykalne (m.in. HR,
badanie fizykalne (m.in. HR,
RR, liczba oddechów)
RR, liczba oddechów)
–
obrazowa
obrazowa
RTG Klp P-A
RTG Klp P-A
Urazy ściany Klp
Urazy ściany Klp
Przyczyny urazów Klp:
Przyczyny urazów Klp:
tępy
tępy
przenikający
przenikający
Rodzaje urazów:
Rodzaje urazów:
stłuczenie tk.miękkich w wyniku zmiażdżenia lub
stłuczenie tk.miękkich w wyniku zmiażdżenia lub
rozerwania (obrzęk, krwiak)
rozerwania (obrzęk, krwiak)
rany
rany
urazy struktur kostnych
urazy struktur kostnych
złamania żeber (III-IX najczęściej)
złamania żeber (III-IX najczęściej)
I-II bardzo silny uraz, możliwość uszkodzenia struktur
I-II bardzo silny uraz, możliwość uszkodzenia struktur
naczyniowych i nerwowych, współtowarzyszące urazy
naczyniowych i nerwowych, współtowarzyszące urazy
głowy.
głowy.
Śmiertelność 30-40%
Śmiertelność 30-40%
X-XII możliwość urazu przepony i narządów jamy brzusznej
X-XII możliwość urazu przepony i narządów jamy brzusznej
mostka, łopatek, kręgosłupa
mostka, łopatek, kręgosłupa
Stłuczenia i rany
Stłuczenia i rany
ewentualne nacięcie i drenaż
ewentualne nacięcie i drenaż
krwiaka podskórnego
krwiaka podskórnego
oczyszczenie i zaopatrzenie ran
oczyszczenie i zaopatrzenie ran
antybiotykoterapia, jeśli konieczna
antybiotykoterapia, jeśli konieczna
leczenie przeciwbólowe
leczenie przeciwbólowe
Złamania żeber
Złamania żeber
ludzie w podeszłym wieku, częściej z
ludzie w podeszłym wieku, częściej z
współtowarzyszącymi urazami płuc
współtowarzyszącymi urazami płuc
(stłuczenie, rozerwanie)
(stłuczenie, rozerwanie)
elementy chrzęstne (dłuższe gojenie i
elementy chrzęstne (dłuższe gojenie i
dolegliwości bólowe)
dolegliwości bólowe)
elementy kostne:
elementy kostne:
Ból ustępuje po 3-4 tyg.
Ból ustępuje po 3-4 tyg.
Zrost po 4-5 tyg.
Zrost po 4-5 tyg.
Objawy, diagnostyka i powikłania
Objawy, diagnostyka i powikłania
powłóczenie Klp
powłóczenie Klp
Ból
Ból
Duszność
Duszność
Badanie fizykalne
Badanie fizykalne
Rtg Klp P-A (50% skuteczności)
Rtg Klp P-A (50% skuteczności)
CT (łopatka, narządy wewnętrzne Klp)
CT (łopatka, narządy wewnętrzne Klp)
odma
odma
krwiak
krwiak
utrzymujący się ból
utrzymujący się ból
zapalenie płuc
zapalenie płuc
ARDS (13% śmiertelność)
ARDS (13% śmiertelność)
Leczenie
Leczenie
hospitalizacja
hospitalizacja
p/bólowe
p/bólowe
ew. blokada nerwów
ew. blokada nerwów
miedzyżebrowych
miedzyżebrowych
toaleta drzewa oskrzelowego
toaleta drzewa oskrzelowego
(mukolityki)
(mukolityki)
rehabilitacja oddechowa
rehabilitacja oddechowa
nawodnienie
nawodnienie
Ubytek ściany Klp:
Ubytek ściany Klp:
zamknięcie ubytku
zamknięcie ubytku
drenaż
drenaż
opracowanie chirurgiczne
opracowanie chirurgiczne
Złamanie mostka (0,5% złamań ogólnie):
Złamanie mostka (0,5% złamań ogólnie):
Współistnieją najczęściej z uszkodzeniem
Współistnieją najczęściej z uszkodzeniem
narządów wew. Klp
narządów wew. Klp
trzon, chrząstkozrost rękojeści, chrząstkozrost
trzon, chrząstkozrost rękojeści, chrząstkozrost
wyr. mieczykowatego
wyr. mieczykowatego
silny ból, zniekształcenie przedniej ściany Klp,
silny ból, zniekształcenie przedniej ściany Klp,
krwiak, opaczne ruchy oddechowe Klp,
krwiak, opaczne ruchy oddechowe Klp,
brzuszny tor oddechowy
brzuszny tor oddechowy
leczenie- p/bólowe, gimnastyka oddechowa,
leczenie- p/bólowe, gimnastyka oddechowa,
tlenoterapia, gdy konieczne operacja nie
tlenoterapia, gdy konieczne operacja nie
później niż w 1-2 tyg po urazie
później niż w 1-2 tyg po urazie
Złamanie obojczyka:
Złamanie obojczyka:
Upadek na odwiedzioną kończynę
Upadek na odwiedzioną kończynę
80% trzon obojczyka (z. górnego otworu Klp),
80% trzon obojczyka (z. górnego otworu Klp),
unieruchomienie kończyny opatrunkiem Desaulta
unieruchomienie kończyny opatrunkiem Desaulta
(4 tyg.), podobnie przy końcu mostkowym
(4 tyg.), podobnie przy końcu mostkowym
koniec barkowy operacyjna stabilizacja
koniec barkowy operacyjna stabilizacja
(przemieszczenie odłamów w wyniku pociągania
(przemieszczenie odłamów w wyniku pociągania
przez aparat więzadłowo-mięśniowy)
przez aparat więzadłowo-mięśniowy)
Złamanie łopatki:
Złamanie łopatki:
rzadko izolowane
rzadko izolowane
CT!!!
CT!!!
leczenie zachowawcze, wyjątkowo operacyjna
leczenie zachowawcze, wyjątkowo operacyjna
stabilizacja (złamanie szyi łopatki, wyr.
stabilizacja (złamanie szyi łopatki, wyr.
barkowego, grzebienia)
barkowego, grzebienia)
Wiotka klatka piersiowa
Wiotka klatka piersiowa
Złamanie kilku sąsiadujących żeber w co najmniej
Złamanie kilku sąsiadujących żeber w co najmniej
dwóch miejscach
dwóch miejscach
(w obrębie danego żebra)
(w obrębie danego żebra)
Uraz tępy
Uraz tępy
Uszkodzenie płuca lub stłuczenie miąższu
Uszkodzenie płuca lub stłuczenie miąższu
Oddech opaczny
Oddech opaczny
Rodzaje:
Rodzaje:
Obustronne złamanie przednich odcinków żeber (15%)
Obustronne złamanie przednich odcinków żeber (15%)
Złamanie mostka (7%)
Złamanie mostka (7%)
Mnogie złamania po tej samej stronie (73%)
Mnogie złamania po tej samej stronie (73%)
Złamania kilku żeber, w tym co najmniej dwa po tej samej
Złamania kilku żeber, w tym co najmniej dwa po tej samej
stronie
stronie
Leczenie:
Leczenie:
stabilizacja wew.- respirator (po 2-3 tyg. stabilizacja)
stabilizacja wew.- respirator (po 2-3 tyg. stabilizacja)
operacyjne
operacyjne
Oddech opaczny
Oddech opaczny
Krwawienie do jamy
Krwawienie do jamy
opłucnej
opłucnej
Uraz po którym dochodzi do gromadzenia się krwi
Uraz po którym dochodzi do gromadzenia się krwi
w j. opłucnej
w j. opłucnej
Uraz elementów ściany Klp, płuca, śródpiersia, lub
Uraz elementów ściany Klp, płuca, śródpiersia, lub
przepony
przepony
Złamanie żeber z/bez
Złamanie żeber z/bez
Odma opłucnowa, podskórna z/bez
Odma opłucnowa, podskórna z/bez
Etiologia
Etiologia
Obrażenia ściany Klp
Obrażenia ściany Klp
Obrażenia płuca
Obrażenia płuca
Obrażenia serca i wielkich naczyń
Obrażenia serca i wielkich naczyń
–
tępy
tępy
–
przenikający
przenikający
Uraz jatrogenny (wkłucia centralne,
Uraz jatrogenny (wkłucia centralne,
punkcje, biopsje przezskórne, po
punkcje, biopsje przezskórne, po
operacja torakochirurgicznych
operacja torakochirurgicznych
Rodzaje krwiaków opłucnej w
Rodzaje krwiaków opłucnej w
zależności od objętości krwi i
zależności od objętości krwi i
Rtg Klp
Rtg Klp
Mały <400 ml krwi (zacienienie kąta
Mały <400 ml krwi (zacienienie kąta
przeponowo-żebrowego)
przeponowo-żebrowego)
Średni od 500-1500 ml krwi
Średni od 500-1500 ml krwi
(zacienienie do IV żebra od przodu)
(zacienienie do IV żebra od przodu)
Duży >1500 ml krwi (zacienienie >IV
Duży >1500 ml krwi (zacienienie >IV
żebra)
żebra)
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Objawy kliniczne:
Objawy kliniczne:
–
<400 ml bezobjawowe
<400 ml bezobjawowe
–
>1000 ml zaburzenia hemodyamiczne(jak we wstrząsie
>1000 ml zaburzenia hemodyamiczne(jak we wstrząsie
hipowolemicznym)
hipowolemicznym)
–
oszczędzanie przy oddechu strony chorej
oszczędzanie przy oddechu strony chorej
–
osłabienie lub zniesienie szmeru pęcherzykowego
osłabienie lub zniesienie szmeru pęcherzykowego
–
stłumienie opukowe
stłumienie opukowe
–
drżenie głosowe
drżenie głosowe
↓
↓
lub brak
lub brak
–
Ból między łopatkami lub zamostkowy w uszkodzeniach
Ból między łopatkami lub zamostkowy w uszkodzeniach
aorty
aorty
Badania dodatkowe:
Badania dodatkowe:
–
Rtg Klp P-A na stojąco przy przyjęciu i po 3-6h
Rtg Klp P-A na stojąco przy przyjęciu i po 3-6h
–
CT w celu zróżnicowania ze stłuczeniem płuca lub przy
CT w celu zróżnicowania ze stłuczeniem płuca lub przy
podejrzeniu uszkodzenia aorty
podejrzeniu uszkodzenia aorty
–
USG
USG
Leczenie:
Leczenie:
Drenaż:
Drenaż:
–
opróżnienie j. opłucnej
opróżnienie j. opłucnej
–
kontrola traconej krwi
kontrola traconej krwi
–
zapobieganie powikłaniu typu ropniak opłucnej
zapobieganie powikłaniu typu ropniak opłucnej
Przy zaburzeniach hemodynamicznych
Przy zaburzeniach hemodynamicznych
–
Intubacja
Intubacja
–
Płyny/krew i.v.
Płyny/krew i.v.
–
torakotomia
torakotomia
Wskazania do torakotomii:
Wskazania do torakotomii:
–
>1500 ml (>20ml/kg m.c.), podczas drenażu lub w ciągu
>1500 ml (>20ml/kg m.c.), podczas drenażu lub w ciągu
24h po założeniu drenu
24h po założeniu drenu
–
drenaż > 300 ml przez 3 kolejne godziny
drenaż > 300 ml przez 3 kolejne godziny
–
drenaż > 200 ml przez 4 kolejne godziny (>2ml/kg m.c.)
drenaż > 200 ml przez 4 kolejne godziny (>2ml/kg m.c.)
–
wynik CT
wynik CT
–
Zaburzenia hemodynamiki
Zaburzenia hemodynamiki
Algorytm postępowania w
Algorytm postępowania w
krwiaku j. opłucnej
krwiaku j. opłucnej
Pourazowa odma
Pourazowa odma
opłucnowa
opłucnowa
Obecność powietrza w j. opłucnej pomiędzy
Obecność powietrza w j. opłucnej pomiędzy
opłucną ścienną, a płucną
opłucną ścienną, a płucną
Spadnięcie płuca
Spadnięcie płuca
płaszczowa
płaszczowa
częściowa (1/2 płuca)
częściowa (1/2 płuca)
całkowita
całkowita
Mechanizm urazu
Mechanizm urazu
zamknięta
zamknięta
–
podskórna
podskórna
otwarta
otwarta
–
prężna
prężna
Odma zamknięta
Odma zamknięta
Brak stałej łączności z atmosferą
Brak stałej łączności z atmosferą
Uraz tępy lub przenikający
Uraz tępy lub przenikający
Zwykle z krwawieniem do jamy
Zwykle z krwawieniem do jamy
opłucnej
opłucnej
Odma poskórna
Odma poskórna
Odma otwarta
Odma otwarta
Stały kontakt j. opłucnej z atmosferą, zwykle
Stały kontakt j. opłucnej z atmosferą, zwykle
z uszkodzeniem płuca
z uszkodzeniem płuca
Stan zagrożenia życia
Stan zagrożenia życia
Możliwość wahadłowego ruchu śródpiersia
Możliwość wahadłowego ruchu śródpiersia
(zaburzenie odpływu żylnego, odruch z n.
(zaburzenie odpływu żylnego, odruch z n.
błędnego)
błędnego)
Odma prężna
Odma prężna
(z nadciśnienia)
(z nadciśnienia)
–
mech. zastawkowy
mech. zastawkowy
–
przesunięcie śródpiersia-
przesunięcie śródpiersia-
NIEWYDOLNOŚĆ
NIEWYDOLNOŚĆ
ODDECHOWA!!!
ODDECHOWA!!!
–
natychmiastowa punkcja j. opłucnej
natychmiastowa punkcja j. opłucnej
Diagnostyka
Diagnostyka
Odma prężna
Odma prężna
Odma otwarta
Odma otwarta
Badanie przedmiotowe:
Badanie przedmiotowe:
–
oszczędzanie przy oddechu
oszczędzanie przy oddechu
strony chorej
strony chorej
–
odgłos opukowy bębenkowy
odgłos opukowy bębenkowy
–
ściszenie lub brak szmeru
ściszenie lub brak szmeru
oddechowego
oddechowego
–
wzmożone drżenie głosowe
wzmożone drżenie głosowe
Badania dodatkowe:
Badania dodatkowe:
–
Rtg Klp P-A oraz boczne
Rtg Klp P-A oraz boczne
–
CT Klp jako uzupełnienie
CT Klp jako uzupełnienie
Drenaż j. opłucnej
Drenaż j. opłucnej
Stabilizacja śródpiersia
Stabilizacja śródpiersia
Opróżnienie j. opłucnej
Opróżnienie j. opłucnej
Kontrola dynamiki krwawienia i wielkości
Kontrola dynamiki krwawienia i wielkości
przecieku
przecieku
Wskazania:
Wskazania:
–
odma opłucnej
odma opłucnej
–
krwiak j. opłucnej
krwiak j. opłucnej
–
Narastająca, rozległa odma podskórna
Narastająca, rozległa odma podskórna
–
podejrzenie uszkodzenia tchawicy, przełyku
podejrzenie uszkodzenia tchawicy, przełyku
–
złamania żeber z przemieszczeniem u chorych
złamania żeber z przemieszczeniem u chorych
wentylowanych mech.
wentylowanych mech.
–
rany drążące i przenikające Klp
rany drążące i przenikające Klp
–
w czasie transportu u chorego z rozpoznaną
w czasie transportu u chorego z rozpoznaną
odmą
odmą
Zasady drenażu j. opłucnej
Zasady drenażu j. opłucnej
Punkcja diagnostyczna
Punkcja diagnostyczna
Dren o odpowiedniej średnicy
Dren o odpowiedniej średnicy
28-36F
28-36F
Zastawka jednokierunkowa
Zastawka jednokierunkowa
(zwykle podwodna)
(zwykle podwodna)
Butla o odpowiedniej śr.
Butla o odpowiedniej śr.
(20cm), płyn nad zanurzonym
(20cm), płyn nad zanurzonym
końcem> poj. systemu drenów
końcem> poj. systemu drenów
Drenaż bierny
Drenaż bierny
Drenaż czynny (ssący) 15-20cm
Drenaż czynny (ssący) 15-20cm
H2O >ciś. koncowowydechowego
H2O >ciś. koncowowydechowego
Zasady drenażu j. opłucnej
Zasady drenażu j. opłucnej
Wprowadzenie drenu:
Wprowadzenie drenu:
–
IV-VII międzyżebrze, linia pachowa środkowa
IV-VII międzyżebrze, linia pachowa środkowa
linia pachowa przednia- do szczytu płuca
linia pachowa przednia- do szczytu płuca
–
II międzyżebrze w linii środkowoobojczykowej (rzadko)
II międzyżebrze w linii środkowoobojczykowej (rzadko)
–
„
„
na komorę”
na komorę”
Technika:
Technika:
–
Znieczulenie
Znieczulenie
–
Nacięcie skóry poniżej górnego brzegu żebra
Nacięcie skóry poniżej górnego brzegu żebra
–
Rozwarstwienie
Rozwarstwienie
–
Szew materacowy
Szew materacowy
–
Wprowadzenie drenu ku górze do szczytu
Wprowadzenie drenu ku górze do szczytu
–
Obszycie
Obszycie
–
Jałowy opatrunek
Jałowy opatrunek
–
Ssanie czynne
Ssanie czynne
Uwaga!!! Nie stosuje się trokarów!!!
Uwaga!!! Nie stosuje się trokarów!!!
Postępowanie po założeniu
Postępowanie po założeniu
drenażu
drenażu
Rtg Klp bez odłączania ssania po założeniu drenu
Rtg Klp bez odłączania ssania po założeniu drenu
3 dni ssania czynnego, następnie 1-2 dni biernego
3 dni ssania czynnego, następnie 1-2 dni biernego
4-5 doba przy zamkniętym drenie Rtg Klp
4-5 doba przy zamkniętym drenie Rtg Klp
Usunięcie gdy:
Usunięcie gdy:
–
<150 ml/d treści surowiczej, surowiczo-krwistej
<150 ml/d treści surowiczej, surowiczo-krwistej
–
brak przecieku powietrza
brak przecieku powietrza
W następnej dobie po usunięciu drenu- Rtg Klp
W następnej dobie po usunięciu drenu- Rtg Klp
Toaleta drzewa oskrzelowego
Toaleta drzewa oskrzelowego
Gimnastyka oddechowa (butelka)
Gimnastyka oddechowa (butelka)
Stłuczenie
Stłuczenie
płuca
płuca
Określane często mianem –
Określane często mianem –
„mokre płuco”
„mokre płuco”
Często towarzyszy ciężkim
Często towarzyszy ciężkim
urazom klp
urazom klp
Rzadko jako obrażenie
Rzadko jako obrażenie
izolowane
izolowane
Mogą mu towarzyszyć inne
Mogą mu towarzyszyć inne
obrażenia klp
obrażenia klp
Stłuczenie płuca
Stłuczenie płuca
-patofizjologia
-patofizjologia
Zasadniczym elementem stłuczenia płuca są
Zasadniczym elementem stłuczenia płuca są
ogniska rozerwań miąższu płucnego
ogniska rozerwań miąższu płucnego
Uszkodzenie naczyń włosowatych prowadzi do
Uszkodzenie naczyń włosowatych prowadzi do
zaburzeń w krążeniu naczyniowym i wymiany
zaburzeń w krążeniu naczyniowym i wymiany
gazowej
gazowej
Niedodma oraz obecność płynu w pęcherzykach
Niedodma oraz obecność płynu w pęcherzykach
płucnych powodują zwiększenie oporów w
płucnych powodują zwiększenie oporów w
drogach oddechowych oraz zmniejszenie
drogach oddechowych oraz zmniejszenie
podatności płuc
podatności płuc
Współistniejące obrażenia klp dodatkowo
Współistniejące obrażenia klp dodatkowo
upośledzają czynność płuca
upośledzają czynność płuca
Stłuczenie płuca - objawy
Stłuczenie płuca - objawy
Początkowo objawy są słabo wyrażone a rozwój
Początkowo objawy są słabo wyrażone a rozwój
choroby bywa podstępny
choroby bywa podstępny
1.
1.
tachypnoe
tachypnoe
2.
2.
duszność
duszność
3.
3.
tachykardia
tachykardia
4.
4.
hipoksja
hipoksja
5.
5.
krwioplucie
krwioplucie
Objawy narastającej niewydolności oddechowej
Objawy narastającej niewydolności oddechowej
i wstrząsu pojawiają się wraz z rozwojem
i wstrząsu pojawiają się wraz z rozwojem
pourazowych zmian patologicznych.
pourazowych zmian patologicznych.
Stłuczenie płuca
Stłuczenie płuca
diagnostyka obrazowa
diagnostyka obrazowa
Rtg klp – ograniczony naciek w
Rtg klp – ograniczony naciek w
miąższu płucnym
miąższu płucnym
TK spiralna – najbardziej czułe badanie
TK spiralna – najbardziej czułe badanie
Trzeba pamiętać, że początkowo obraz
Trzeba pamiętać, że początkowo obraz
radiologiczny płuc może być nie
radiologiczny płuc może być nie
zmieniony
zmieniony
Stłuczenie płuca -
Stłuczenie płuca -
leczenie
leczenie
Tlenoterapia
Tlenoterapia
Leczenie przeciwbólowe
Leczenie przeciwbólowe
Bierna i czynna toaleta drzewa oskrzelowego
Bierna i czynna toaleta drzewa oskrzelowego
Intensywna rehabilitacja oddechowa
Intensywna rehabilitacja oddechowa
Ograniczenie podaży płynów
Ograniczenie podaży płynów
Antybiotykoterapia
Antybiotykoterapia
Inhalacje środkami mukolitycznymi
Inhalacje środkami mukolitycznymi
Podawanie leków antyagregacyjnych
Podawanie leków antyagregacyjnych
Leczenie powikłań w tym ARDS
Leczenie powikłań w tym ARDS
Należy rozważyć wczesne wykonanie tracheostomii
Należy rozważyć wczesne wykonanie tracheostomii
Niekiedy konieczne jest zastosowanie mechanicznej
Niekiedy konieczne jest zastosowanie mechanicznej
wentylacji płuc z użyciem respiratora objętościowo
wentylacji płuc z użyciem respiratora objętościowo
zmiennego, z utrzymaniem dodatniego ciśnienia w
zmiennego, z utrzymaniem dodatniego ciśnienia w
drogach oddechowych
drogach oddechowych
Wskazania do
Wskazania do
respiratoroterapii w stłuczeniu
respiratoroterapii w stłuczeniu
płuca
płuca
Mnogie i rozległe stłuczenie płuc
Mnogie i rozległe stłuczenie płuc
Wiotka klatka piersiowa
Wiotka klatka piersiowa
Znaczna hipoksemia i hiperkapnia
Znaczna hipoksemia i hiperkapnia
Podeszły wiek chorego
Podeszły wiek chorego
Wcześniej istniejąca choroba płuc
Wcześniej istniejąca choroba płuc
Częstość oddechów > 40 /min
Częstość oddechów > 40 /min
Stałe pogarszanie się obrazu
Stałe pogarszanie się obrazu
radiologicznego płuc z towarzyszącą
radiologicznego płuc z towarzyszącą
niewydolnością oddechową.
niewydolnością oddechową.
Rozerwanie miąższu
Rozerwanie miąższu
płucnego
płucnego
Najczęściej w wyniku urazu
Najczęściej w wyniku urazu
przenikającego
przenikającego
Typowym objawem jest krwioplucie
Typowym objawem jest krwioplucie
Badanie radiologiczne klp (Rtg lub
Badanie radiologiczne klp (Rtg lub
TK) uwidacznia odmę, krwiak
TK) uwidacznia odmę, krwiak
opłucnej lub krwiak śródmiąższowy
opłucnej lub krwiak śródmiąższowy
płuca
płuca
Rozerwanie miąższu
Rozerwanie miąższu
płucnego - leczenie
płucnego - leczenie
Drenaż jamy opłucnowej
Drenaż jamy opłucnowej
Torakotomia
Torakotomia
Urazy serca - tępe
Urazy serca - tępe
80% - wypadek komunikacyjny oraz upadek
80% - wypadek komunikacyjny oraz upadek
z wysokości
z wysokości
Uszkodzeniu prawie zawsze ulega
Uszkodzeniu prawie zawsze ulega
prawa
prawa
komora
komora
Najczęstszym urazem tępym serca jest jego
Najczęstszym urazem tępym serca jest jego
stłuczenie
stłuczenie
Rzadziej występujące tępe urazy serca to:
Rzadziej występujące tępe urazy serca to:
uszkodzenie zastawek, uszkodzenie
uszkodzenie zastawek, uszkodzenie
przegrody serca, pourazowy zawał mięśnia
przegrody serca, pourazowy zawał mięśnia
sercowego
sercowego
Algorytm postępowania w
Algorytm postępowania w
urazach serca
urazach serca
Stłuczenie serca– objawy,
Stłuczenie serca– objawy,
diagnostyka i leczenie
diagnostyka i leczenie
Główna dolegliwość to
Główna dolegliwość to
nieswoiste bóle w klp
nieswoiste bóle w klp
Jedynym objawem mogą być zaburzenia rytmu
Jedynym objawem mogą być zaburzenia rytmu
serca
serca
Rzadko może dochodzić do odroczonego pęknięcia
Rzadko może dochodzić do odroczonego pęknięcia
serca
serca
Rozpoznanie ustala się na podstawie obrazu
Rozpoznanie ustala się na podstawie obrazu
klinicznego, EKG oraz echokardiografii
klinicznego, EKG oraz echokardiografii
(bezwartościowe są badania Rtg i TK klp)
(bezwartościowe są badania Rtg i TK klp)
Leczenie polega na obserwacji, wielokrotnym
Leczenie polega na obserwacji, wielokrotnym
powtarzaniu EKG, echokardiografii, oznaczaniu
powtarzaniu EKG, echokardiografii, oznaczaniu
aktywności CK-MB, troponiny w osoczu oraz
aktywności CK-MB, troponiny w osoczu oraz
wdrożeniu leczenia stosowanego w przypadku
wdrożeniu leczenia stosowanego w przypadku
zawału mięśnia sercowego
zawału mięśnia sercowego
Urazy przenikające serca
Urazy przenikające serca
•
Najczęstszą przyczyną uszkodzeń serca są rany
Najczęstszą przyczyną uszkodzeń serca są rany
kłute i postrzałowe
kłute i postrzałowe
•
Uszkodzenie tego typu nie wywołuje
Uszkodzenie tego typu nie wywołuje
charakterystycznych objawów klinicznych
charakterystycznych objawów klinicznych
•
Najbardziej groźne są rany prawej komory i
Najbardziej groźne są rany prawej komory i
prawego przedsionka
prawego przedsionka
•
Stan chorego z raną kłutą serca może być różny:
Stan chorego z raną kłutą serca może być różny:
od pełnej stabilności i braku objawów klinicznych
od pełnej stabilności i braku objawów klinicznych
do masywnego krwotoku
do masywnego krwotoku
•
Badaniem diagnostycznym stosowanym z wyboru
Badaniem diagnostycznym stosowanym z wyboru
jest echokardiografaia, niekiedy TK spiralne
jest echokardiografaia, niekiedy TK spiralne
•
Leczenie najczęściej operacyjne
Leczenie najczęściej operacyjne
Tamponada serca
Tamponada serca
Najczęstszą przyczyną tamponady są
Najczęstszą przyczyną tamponady są
rany drążące i urazy przenikające
rany drążące i urazy przenikające
Aby doprowadzić do ostrej tamponady
Aby doprowadzić do ostrej tamponady
serca wystarcza 100-150 ml płynu
serca wystarcza 100-150 ml płynu
zgromadzonego w worku osierdziowym
zgromadzonego w worku osierdziowym
Tamponada serca
Tamponada serca
Mięsień ma coraz mniej miejsca na
Mięsień ma coraz mniej miejsca na
wypełnienie krwią w rozkurczu
wypełnienie krwią w rozkurczu
Zmniejszony napływ krwi do serca
Zmniejszony napływ krwi do serca
Spadek rzutu serca
Spadek rzutu serca
Przyspiesza pracę= tachykardia
Przyspiesza pracę= tachykardia
Spadek RR
Spadek RR
Zatrzymanie akcji serca
Zatrzymanie akcji serca
Tamponada serca- objawy
Tamponada serca- objawy
kliniczne
kliniczne
•
Zmniejszenie ciśnienia tętniczego z małą
Zmniejszenie ciśnienia tętniczego z małą
amplitudą skurczowo-rozkurczową
amplitudą skurczowo-rozkurczową
•
Poszerzenie żył szyjnych
Poszerzenie żył szyjnych
•
Tętno nitkowate
Tętno nitkowate
•
Osłabienie tonów serca
Osłabienie tonów serca
•
Często szmer nad sercem
Często szmer nad sercem
•
Złotym standardem w diagnostyce jest
Złotym standardem w diagnostyce jest
echokardiografia
echokardiografia
Tamponada serca -
Tamponada serca -
postepowanie
postepowanie
•
Perikardiocenteza
Perikardiocenteza
•
Torakotomia podłużna lub
Torakotomia podłużna lub
przednio-boczna
przednio-boczna
Wskazania do pilnej
Wskazania do pilnej
torakotomii w urazach klp
torakotomii w urazach klp
Tamponada serca
Tamponada serca
Rozległe otwarte ubytki w ścianie klp
Rozległe otwarte ubytki w ścianie klp
Przenikające zranienia przedniego i górnego
Przenikające zranienia przedniego i górnego
śródpiersia
śródpiersia
Zranienia przez śródpiersia
Zranienia przez śródpiersia
Utrzymujące się krwawienie z drenu opłucnowego
Utrzymujące się krwawienie z drenu opłucnowego
Znaczny przeciek powietrza
Znaczny przeciek powietrza
Uwidocznione zranienia tchawicy i dużych oskrzeli
Uwidocznione zranienia tchawicy i dużych oskrzeli
Pęknięcie przepony
Pęknięcie przepony
Przedziurawienie przełyku
Przedziurawienie przełyku
Ciała obce tkwiące w klp
Ciała obce tkwiące w klp
Niepowodzenie postępowania resuscytacyjnego
Niepowodzenie postępowania resuscytacyjnego
Urazy klatki piersiowej
Urazy klatki piersiowej
Stany zagrażające życiu i
Stany zagrażające życiu i
wymagające
wymagające
natychmiastowego leczenia
natychmiastowego leczenia
Tamponada serca
Tamponada serca
Masywny krwiak opłucnej
Masywny krwiak opłucnej
Odma wentylowa
Odma wentylowa
Otorbione pęknięcie aorty
Otorbione pęknięcie aorty
Wiotka klatka piersiowa
Wiotka klatka piersiowa
Pęknięcie przepony
Pęknięcie przepony
Po urazie tępym lub przenikającym
Po urazie tępym lub przenikającym
Częściej po stronie lewej
Częściej po stronie lewej
Zwykle towarzyszą mu obrażenia
Zwykle towarzyszą mu obrażenia
narządów jamy brzusznej i klp
narządów jamy brzusznej i klp
po stronie lewej: przemieszcza się
po stronie lewej: przemieszcza się
żołądek, jelito, śledziona, sieć
żołądek, jelito, śledziona, sieć
Pęknięcie przepony
Pęknięcie przepony
OBJAWY
OBJAWY
Brak
Brak
Niewydolność oddechowa
Niewydolność oddechowa
Niedrożność przewodu pokarmowego
Niedrożność przewodu pokarmowego
ROZPOZNANIE
ROZPOZNANIE
Rtg klp czasami z podaniem kontrastu
Rtg klp czasami z podaniem kontrastu
do żołądka- wodne roztwory (nie
do żołądka- wodne roztwory (nie
baryt!!!)
baryt!!!)
Spiralne CT
Spiralne CT
Pęknięcie przepony
Pęknięcie przepony
Każde podejrzenie pęknięcia
Każde podejrzenie pęknięcia
wymaga leczenia operacyjnego
wymaga leczenia operacyjnego
torakoskopia
torakoskopia
torakotomia
torakotomia
laparotomia
laparotomia
DZIĘKUJĘ ZA
UWAGĘ