Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Technologia i organizacja

robót budowlanych

„Transport poziomy”

prof. dr hab.

inż.

Włodzimierz
Martinek

dr inż. Paweł Nowak

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Systematyka środków transportu poziomego:

 środki transportu bliskiego (napędzane ręcznie
i mechanicznie) - uwzględnia się tu również
transport
przenośnikowy, oraz
 środki transportu dalekiego z podziałem na:

 środki transportu; - szynowego,
- kołowego,
- wodnego.

ŚRODKI TRANSPORTU

POZIOMEGO

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Przegląd podstawowych rodzajów środków
transportu:
w transporcie bliskim:

 nosiłki (do 100 m, do 120 kg); wózki ręczne i
paletowe

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 taczki (V = 0,03 do 0,075 m

3

, prędkość do 50m

na minutę,
ciężar własny do 40 kg, odległość transportu
do 100 m,
maksymalne nachylenie terenu do 4%,
nachylenie terenu
powyżej 1,5% - obsługa dwuosobowa

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 japonki (wózki dwukołowe, V = ok. 0,2 m

3

,

prędkość
do 60 m na minutę, ciężar własny do 100 kg,
odległość
transportu do 200 m, maksymalne nachylenie
terenu do 4%,
nachylenie terenu powyżej 1,5% - obsługa
dwuosobowa,
dop. obciążenie  - 400 kg, wymiary: ok. 90 x
140 x 90 cm,
średnica koła - 600 mm)

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 taczki z napędem mechanicznym (nośność
do 2 ton,
prędkość jazdy do 10 km/h), wózki wywrotki

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 wozy konne (transport do 1 km, ładowność 1.1
tony,
dwukonne do 2 ton, prędkość z ładunkiem do 5
km/h)
 wózki silnikowe, wózki widłowe,
platformowe, wywrotki,
przyczepy (załadunek do 2 ton, prędkość do
16 km/h)

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 transport szynowy o napędzie ręcznym,
kolejki
jednoszynowe (szerokości torów - 600 - 800 -
1000 mm,
stosowanie krzyżówek obrotowych),
wózki-wywrotki z kolibą

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 transport przenośnikowy:

 przenośniki cięgnowe (taśmowe - taśma
płaska
lub nieckowata), kubełkowe,

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 przenośniki bezcięgnowe
(ślimakowe, ciśnieniowe -transport rurowy)

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Przegląd podstawowych rodzajów środków
transportu:
w transporcie dalekim kołowym:

 samochodowy (samochody skrzyniowe i
wywrotki,
specjalistyczne, z przyczepami i naczepami –
samochody
z przyczepami mają wydajność o ok. 70%
większą
a zużycie paliwa o 30% większe, prędkość do
50 km/h)

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

 terenowy (ciągniki, koła z poszerzonymi
pneumatykami)
 ciągnikowy - zestawy transportowe
siodłowe i balastowe
(normalno i niskopodłogowe),
kołowy (także na poszerzonych oponach),
gąsienicowy

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Wymiary pojazdu nie mogą przekraczać:

 długości:

- 11 m - pojazd pojedynczy,

- 15 m - pojazd członowy,

- 18 m - samochód z przyczepą,

- 22 m - zespół ciagnikowy,

 szerokość wraz z ładunkiem: 2,5 m,
 wysokość wraz z ładunkiem: 4 m.

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Dopuszczalne masy pojazdów:

 16 ton - pojedyncze i dwuosiowe,
 24 tony - wieloosiowe,
 32 tony - członowe 3/4 osiowe,
 36 ton - 5 i wieloosiowe

(nacisk na 1 oś - max. 8 ton, na dwie osie
rozstawione w odległości 1/2 m - max 14,5 tony)

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Przegląd podstawowych rodzajów środków
transportu:
w transporcie dalekim szynowym:

(tani, powyżej 100 km, "sztywny" - tzn. musi trzymać się drogi -
torów)

 wagony,
 węglarki,
 platformy kryte i specjalizowane;

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

CHARAKTERYSTYKA WAGONÓW SAMOWYŁADOWCZYCH PKP

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Przekrój normalny toru dla linii drugorzędnej i znaczenia miejscowego

dwutorowej na prostej (Dz. U. Nr 151/1998)

Przekroje poprzeczne linii kolejowej projektuje się zgodnie z
zasadami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Transportu i
Gospodarki Morskiej z dn. 10 września 1998r. w
sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 151 z 1998 r.).

PRZEKROJE NORMALNE TORU

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Schematy linii kolejowych:

 jedna linia torów,
 jedna linia torów z mijanką,
 linia zamknięta (także z mijankami),
 dwutorowe.

Tory :

 stałe
 czasowe,
 robocze.

nachylenie terenu max: 6‰

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Przegląd podstawowych rodzajów środków
transportu:
w transporcie dalekim wodnym:

(ekonomiczny, ładunek do 3000 ton)

 barki napędzane holownikami lub pchaczami

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Projektowanie budowlanego transportu poziomego

NOŚNOŚĆ - wielkość masy, którą można przetransportować w
ciągu jednego cyklu (czasem pojemność skrzyni roboczej)

 

Kolejność projektowania transportu budowlanego:

1) określenie ilości głównych materiałów (w jednostce

czasu),

2) określenie położenia tras, po których będzie odbywał się

transport,

3) określenie odległości transportowych dla każdego

rodzaju materiału,

4) wybór dla każdego materiału rodzaju transportu i

środka transportu,

5) wybór miejsca i metod załadunku i wyładunku,
6) obliczenie liczby środków transportowych i czasu ich

pracy,

7) określenie kosztu przewozu jednostki ładunkowej w

zaproponowanych rozwiązaniach,

8) wybór rozwiązania optymalnego

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Koszt przewozu jednostki ładunku 1t na odległość
1km powinien uwzględniać:

 koszt amortyzacji i utrzymania dróg (K

a

),

 koszt robót załadunkowo wyładunkowych (K

zw

),

 koszt eksploatacji środków transportowych
(K

e

),

 

Określa się to wg wzoru:

K

tkm

= K

a

+ K

zw

+ K

e

[zł/tkm ], gdzie

r

n

b

a

Q

K

a

K

K





01

,

0

K

b

– koszt 1km drogi, zł/km

a – roczny odpis amortyzacyjny, %
K

n

– koszt naprawy i utrzymania 1km drogi w ciągu 1 roku, zł/rok

Q

r

– obrót towarowy w ciągu roku przypadający na 1 km drogi, tkm

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

L

K

zwł

d

es

eb

Q

K

LK 

Koszt robót załadunkowo wyładunkowych wynosi:

K

zw

=

[zł/tkm ], gdzie

K

zwł

- koszt załadowania i wyładowania 1t ładunku, zł

L – średnia długość drogi przewozu ładunku, km

Koszt eksploatacji środków transportowych na 1 km
( K

e

) wynosi:

K

e

= [zł/tkm], gdzie

L – ogólny przebieg środka transportowego w czasie doby, km/dobę
K

eb

– koszt przebiegu środka transportowego na 1 km (wydatki

bieżące), zł/km
K

es

– koszt pracy środka transportowego w czasie jednej doby (wydatki

stałe ), zł/dobę
Q

d

– wydajność środka transportowego w ciągu doby, tkm/dobę

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Ogólnie po uwzględnieniu powyższego wzór
przyjmie postać:

K

tkm

= [zł/tkm],

gdzie

K

b

– koszt 1km drogi, zł/km

a – roczny odpis amortyzacyjny, %
K

n

– koszt naprawy i utrzymania 1km drogi w ciągu 1 roku, zł/rok

Q

r

– obrót towarowy w ciągu roku przypadający na 1 km drogi, tkm

K

zwł

- koszt załadowania i wyładowania 1t ładunku, zł

L – średnia długość drogi przewozu ładunku, km
L – ogólny przebieg środka transportowego w czasie doby, km/dobę
K

eb

– koszt przebiegu środka transportowego na 1 km (wydatki

bieżące), zł/km
K

es

– koszt pracy środka transportowego w czasie jednej doby (wydatki

stałe ), zł/dobę
Q

d

– wydajność środka transportowego w ciągu doby, tkm/dobę

d

es

eb

zwł

n

n

b

Q

K

LK

L

K

Q

K

a

K









01

,

0

r

n

b

a

Q

K

a

K

K





01

,

0

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Projektowanie budowlanego transportu poziomego

WYDAJNOŚĆ transportu kołowego - liczba
jednostek produkcji maszyny, charakterystyczna dla
danej maszyny, którą może wykonać maszyna w
jednostce czasu

 teoretyczna - wyliczona,
 techniczna - rzeczywista w czasie

nieprzerwanej pracy maszyny, w określonych
warunkach technicznych

 eksploatacyjna - w określonych warunkach

organizacyjnych  

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

3

2

1

8

S

S

S

t

Q

W

e



jednostka
charakterystyczna/zmianę

Q - porcja produktu w 1 cyklu
t - czas trwania cyklu
S

1

- wsp. warunków technicznych i materiałowych

S

2

- wsp. napełnienia

S

3

- wsp. wykorzystania czasu:

T - czas nominalny
T

s

- czas stracony

T

T

T

S

s





3

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Czas trwania cyklu transportowego:

T = t

z

+ t

w

+ t

jt

+ t

jz

+ 2t

m

, gdzie

t

z

- czas załadunku

t

jt

- jazda z ładunkiem

t

w

- czas wyładunku

t

jz

- jazda powrotna

t

m

- czas manewrowania

W transporcie kolejowym - modyfikacja czasu wyładunku i
załadunku

Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Obliczenia trakcyjne (dla transportu kolejowego):

, gdzie

Z

k

- siła pociągowa na kołach napędowych jednostki transportowej

N

c

- Moc jednostki napędowej

v - prędkość
N

c

- moc

k - współczynnik jednostkowy
(przeliczenie z kW na kM/h – 3600, przeliczenie kM/h na kW -
2700)
η - współczynnik zależny od środka transportu (ok. 0,9)



v

kN

Z

c

k



Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Warunek tarcia

G

n

- nacisk na koła napędowe jednostki transportowej

f - współczynnik tarcia tocznego

a

k

Z

Z 

n

a

G

f

Z





Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Lądowej
Katedra Inżynierii Produkcji i Zarządzania w Budownictwie

Warunek oporów ruchu

Wyliczony empirycznie opór ruchu jaki musi pokonać jednostka:

W = G

L

(w

o

' + w

r

± w

i

) + G

W

(w

o

'' + w

r

± w

i

)

G

L

- ciężar jednostki napędowej

G

W

- ciężar składu wagonów

w

o

'- opór ruchu po torze prostym poziomym (tablice)

w

r

- opór ruchu na łuku

w

i

- opór na spadku lub wzniesieniu

w

o

''- opór dodatkowy składu wagonów na torze prostym poziomym

Na przykłąd: w

o

' = - dla wąskotorowych stałych

w

r

= - dla linii kolejowej "normalnej"

W

Z

k



2000

6

,

2

2

v



R

750