DZIAŁANIA PROMOCYJNO-
DZIAŁANIA PROMOCYJNO-
REKLAMOWE
REKLAMOWE
Skuteczność reklamy:
Skuteczność reklamy:
Ocena reklamy w kategoriach „dobra-
zła” nie zawsze pokrywa się z jej
rzeczywista skutecznością
Ocena w kategoriach „dobra-zła”
reklama jest oceną opartą na naszych
preferencjach estetycznych (lubimy
reklamy dowcipne, oryginalne,
wywołujące pozytywne emocje),
Charakter reklamy
Charakter reklamy
powinien zależeć od
powinien zależeć od
rodzaju reklamowanego
rodzaju reklamowanego
produktu
produktu
Kupno określonych produktów
może mieć charakter racjonalny
lub emocjonalny – to rozróżnienie
powinno być odzwierciedlone w
planowaniu kampanii reklamowej
Reklama dóbr, które ludzie
nabywają w oparciu o przesłanki
racjonalne powinna być bardzo
rzeczowa i nasycona konkretnymi
informacjami (liczby, zestawienia,
parametry itp.) – w odniesieniu do
samochodów, domów, mebli
reklama w powyższym przypadku
powinna być realizowana
długofalowo i konsekwentnie
powinna dość szczegółowo
prezentować te cechy danego
artykułu, instytucji, które
obiektywnie potwierdzają jego
przewagę nad analogicznymi
w
przypadku
niektórych
produktów, które nie wymagają od
kupujących dużego zaangażowania
wskazana jest również pseudo-
naukowość (np. lipo system itp.),
reklamy,
które
bazują
na
emocjonalności
istotne
jest
tworzenie określonego klimatu
R
R
eklamy w przeważającej części
eklamy w przeważającej części
odnoszą się do emocji a nie do
odnoszą się do emocji a nie do
rozsądku, wynika m.in
rozsądku, wynika m.in
przeceniania wielkości zakupów
dokonywanych przez kobiety
próby nadania reklamom wymiaru
sztuki
dążenia do akceptacji reklamy ze
strony zleceniodawcy
analiza reklam prasowych
pokazuje, że do 1950 roku
następowała tendencja do
nasycania reklam emocjonalnymi
treściami, zaś od 1970 roku
obserwuje się proces odwrotny
Wykorzystanie marki
Wykorzystanie marki
produktu do kreowania
produktu do kreowania
swojego wizerunku
swojego wizerunku
Ludzie wybierają te marki i
instytucje, których image
pozostaje w zgodzie z ich własnym
wyobrażeniem samego siebie
Pewną rolę w wyborze strategii
reklamowej odgrywa pojęcie ja
realnego i ja idealnego
potencjalnych odbiorców reklamy
Reklama artykułów używanych w
warunkach prywatnych powinna
odnosić się do ich ja realnego
(proszek do prania, balsam do ciała
itp.)
Reklama artykułów używanych w
warunkach publicznych powinna
wykorzystywać chęć kształtowania
odpowiedniego ja idealnego
Płeć produktu
Płeć produktu
Płeć produktu to nie to samo co
odpowiedni rodzaj (męski, żeński),
W odniesieniu do niektórych
produktów istotne jest, czy
reklamą tego produktu zajmuje się
kobieta, mężczyzna, czy też jest
ona bardziej bezosobowa
Reklamowanie samochodów przez
mężczyzn powodowało bardziej
pozytywne oceny
Reklama kanapy była lepiej
oceniana, gdy nadawcą była
kobieta
W odniesieniu do niektórych
produktów niewskazane jest
wyraźne eksponowanie nadawcy
(kobiety lub mężczyzny) – tak jest
np. w odniesieniu do telewizorów
Ogólnie ujmując planując strategię
reklamową powinniśmy dążyć do
zgodności „płci” produktu lub usługi
z płcią osoby reklamującej
Czasami możemy jednakże celowo
dążyć do zmiany płci produktu lub
usługi – mechanizmem tym możemy
posłużyć się przede wszystkim
kreując np. nowe marki („Damskie
piwo”; „Damskie papierosy”;
„Balsamy do ciała dla mężczyzn”)
Inne aspekty tworzenia
Inne aspekty tworzenia
strategii reklamowej
strategii reklamowej
:
:
Powinniśmy dążyć do zgodności
pomiędzy reklamowanym produktem a
ryzykiem ponoszonym przez
potencjalnego klienta
Osoby sławne powinny reklamować te
produkty, które są związane z ryzykiem
przede wszystkim w wymiarze
psychospołecznym (kwestie dobrego
gustu itp.)
„Eksperckość” nadawcy jest
pożądana przede wszystkim w
reklamach gdzie istotne jest ryzyko
finansowe i fizyczne (tutaj ważna
jest znajomość rozwiązań
technicznych, trwałość itp.)
„Kowalski” powinien być nadawcą
przede wszystkim w reklamach
produktów o minimalnym ryzyku
dla potencjalnego nabywcy
Czy atrakcyjność jest
Czy atrakcyjność jest
zawsze pożądana?
zawsze pożądana?
Osoby nieatrakcyjne nie powinny
reklamować produktów, czy tez
usług zapewniających urodę
Osoby bardzo atrakcyjne nie
powinny reklamować produktów
kojarzonych z higieną pomieszczeń
i dążeniem do utrzymania czystości
Planowanie strategii reklamowej
Planowanie strategii reklamowej
powinno być zawsze
powinno być zawsze
poprzedzone określeniem grupy
poprzedzone określeniem grupy
docelowej
docelowej
Segmentacja – jest to podział
rynku w oparciu o określone
kryteria, co pozwala na
wyodrębnienie jednorodnych grup
potencjalnych odbiorców
Aby wydzielenie segmentów
przebiegało w sposób prawidłowy
–
Poszczególne segmenty powinny być
w maksymalnym stopniu jednorodne
pod względem preferencji
–
Każdy segment powinien obejmować
ludzi reprezentujących odmienny typ
nabywcy
D
D
okonując segmentacji możemy
okonując segmentacji możemy
posłużyć się różnymi kryteriami
posłużyć się różnymi kryteriami
społeczno-ekonomicznymi
geograficznymi
demograficznymi
psychologicznymi
Planując jakąkolwiek kampanię
Planując jakąkolwiek kampanię
promocyjną powinniśmy
promocyjną powinniśmy
uwzględnić następujące kwestie
uwzględnić następujące kwestie
Jakie są podstawowe cele firmy
Jakim budżetem dysponujemy
Jaka informacja ma dominować w
przekazie reklamowo-promocyjnym
Jakich środków przekazu użyjemy
Jak określimy efekty kampanii
reklamowej
Indywidualne wywiady
Indywidualne wywiady
pogłębione
pogłębione
Wywiady częściowo
ustrukturalizowane – istnieje
schemat wątków tematycznych
poruszanych w trakcie wywiadu
Wywiady nieustrukturalizowane –
przebieg wywiadu jest w pełni
swobodny; badania takie mają
charakter rozpoznawczy
Wywiady długie – dotyczą wielu
aspektów danego problemu,
prowadzone są według
określonego wcześniej scenariusza
Krótkie pogłębione wywiady
indywidualne – badacz używa w
miarę elastycznego scenariusza;
badania takie nie trwają dłużej niż
30 min.; jest to forma wywiady
przydatna na etapie planowania
kampanii promocyjnych
N
N
ajczęściej stosowane techniki
ajczęściej stosowane techniki
w trakcie wywiadów
w trakcie wywiadów
indywidualnych
indywidualnych
pytania kontrastowe, dotyczące
różnic w używaniu produktów, w
zachowaniach
pytania kategoryzacyjne – odnoszące
się do tego, jak badany postrzega
dany problem, jak go definiuje, jak
opisuje poszczególne aspekty
pytania o przeżycia i doświadczenia –
pytania związane z pewnymi
wyjątkowymi zachowaniami
odnoszącymi się np. do kupowania;
pozwalają określić pewne kulturowo
uwarunkowane wzorce, dookreślić
potrzeby,
autostymulatory – jest to
prezentowanie osobom badanym
różnego rodzaju materiałów (zdjęcia,
filmy, nagrania dźwiękowe itp.)
pytania projekcyjne – testy uzupełniania
zdań, testy rysunkowe itp
Wywiady grupowe
Wywiady grupowe
Zalety grupowych metod
jakościowych związane są przede
wszystkim z:
–
Synergia – grupa często generuje
więcej pomysłów
–
Efekt kuli śniegowej – propozycje
jednych osób wywołują bezpośrednie
reakcje innych osób, co sprzyja
aktywności i kreatywności wszystkich
uczestników
–
Większa motywacja
–
Efekt spontaniczności
R
R
odzaje wywiadów grupowych ze
odzaje wywiadów grupowych ze
względu na liczbę respondentów
względu na liczbę respondentów
miniwywiady grupowe – (4 do 6
respondentów), w większym stopniu niż
w fokusie moderator koncentruje się na
konkretnym temacie, często stosując
prowokacyjne, drażliwe pytania
wywiad z parą respondentów – przydatny
szczególnie wówczas, gdy chcemy
zaobserwować proces dochodzenia do
porozumienia pomiędzy stronami,
uzgadnianie wspólnego stanowiska itp
klasyczny wywiad (8-10 respondentów)
R
R
odzaje wywiadów grupowych
odzaje wywiadów grupowych
ze względu na czas trwania
ze względu na czas trwania
wywiadu
wywiadu
:
:
klasyczny wywiad – około 1,5 do 2 godzin
rozszerzone wywiady grupowe – trwają z
reguły około 4 godzin, w trakcie których
osoby badane angażuje się w rozwiązywanie
zadań, projektowanie; często stosowane są w
tym przypadku metody projekcyjne;
rozszerzony wywiad jest pożądany wówczas
gdy chcemy uzyskać nowe spojrzenie na
pewne kwestie, co często wymaga znacznego
zaangażowania i wzajemnego zaufania wśród
respondentów
Techniki projekcyjne stosowane
Techniki projekcyjne stosowane
w trakcie wywiadów grupowych
w trakcie wywiadów grupowych
Test niedokończonych zdań
–
Np.: większość ludzi uważa, że wpłata na
rachunek...; jeśli otwieram rachunek to...
Skojarzenia słowne
–
- Np.: proszę podać jeden wyraz, jaki
przychodzi
pani/panu
na
myśl
po
wypowiedzeniu któregoś z niże podanych
słów:
–
1. zanussi,
–
2. singer,
–
3. kodac,
4. minolta,..
Test przymiotników
„Chiński portret” – osoba badana
proszona jest o wyobrażenie sobie
danego produktu lub firmy jako osoby
(personifikacja) – pozwala to na
wychwycenie pewnych wskaźników
trudnych do określenia w innych
metodach
collage – badani proszeni są o
stworzenie obrazu danego produktu lub
firmy (zaletą tej metody jest możliwość
swobodnej ekspresji emocji przez osoby
badane)
technika balonika – badanym prezentuje
się rysunki komiksowe, w których
niektóre „dymki” są puste (zadaniem jest
uzupełnienie ich); prezentowane sytuacje
z reguły przedstawiają dwie osoby, z
których jedna wyraża opinie a druga ją
komentuje – technika ta pozwala na
wychwycenie pewnych ukrytych tendencji
„przyjęcie marek” („brand party game”) –
badani personifikują marki i uznają, że
biorą one udział we wspólnym przyjęciu;
pozwala to na wychwycenie pewnych
ukrytych relacji pomiędzy produktami,
markami, firmami itp.
socjodrama
FOKUS
FOKUS
Jest to coraz bardziej popularny i
doceniany sposób pozyskiwania
informacji
Jej popularność w badaniach
społecznych i marketingowych
rozpoczęła się na początku lat 90-
tych XX wieku (w marketingu
wcześniej bo około 70-tych)
Za twórców tej metody uznaje się
R. Mertona i P. Lazarsfelda
FOKUS
FOKUS
Zdecydowaną zaletą jest
uchwycenie dynamiki grupowej
(oczywiście nie jest to naturalna
grupa społeczna)
Przebieg badania fokusowego
rejestruje się za pomocą nośników
(z reguły jest to taśma video oraz
magnetofonowa)
FOKUS
FOKUS
Nagranie audio i video pozwala ustalić
w trakcie analizy danych, kto dokładnie
wypowiadał określone opinie oraz jakie
sygnały niewerbalne temu towarzyszyły
Prowadzeniem fokusa zajmuje się
moderator (ze względu na obiektywizm
badań wskazane jest aby był również
pomocnik moderatora)
Fokus jest metodą „niereplikowalną” w
znacznej mierze
Co wpływa na skuteczność
Co wpływa na skuteczność
fokusa
fokusa
Wystrój pomieszczenia
Osoba moderatora
Forma instrukcji
Obecność osób zlecających
badanie fokusowe
Moderator oraz jego pomocnik w
Moderator oraz jego pomocnik w
trakcie fokusa powinni notować
trakcie fokusa powinni notować
najistotniejsze kwestie, m.in.
najistotniejsze kwestie, m.in.
Charakterystykę uczestników
fokusa
Treści i kolejność wątków, które
pojawiały się w trakcie badania
Opis zaangażowania w dyskusję
Opis komunikacji werbalnej
D
D
o końcowej analizy
o końcowej analizy
materiału wykorzystujemy
materiału wykorzystujemy
sporządzone notatki
podsumowania każdej dyskusji
materiały audio i video
–
używane określenie, słowa itp.
–
kontekst wypowiedzi
–
wewnętrzna spójność wypowiedzi
Dystrybucja bezadresowa
Dystrybucja bezadresowa
jako forma promocji i reklamy
jako forma promocji i reklamy
Dostarczenie materiałów
reklamowych do odbiorców na
danym obszarze
Najczęściej kolportowane są ulotki
reklamowe
Na ile ulotki reklamowe są
Na ile ulotki reklamowe są
przydatne odbiorcom
przydatne odbiorcom
Jest to najczęściej stosowana metoda
reklamy bezpośredniej
Spośród 28% Polaków, którzy deklarują,
że korzystają z usług marketingu
bezpośredniego blisko połowa korzysta z
ulotek i materiałów reklamowych
przeważa nad katalogami wysyłkowymi,
kuponami drukowanymi w prasie oraz
direct mail
21% to ludzie w wieku 20-29 lat
przede wszystkim wykształcenie
średnie i pomaturalne
w miastach powyżej 100 tys.
mieszkańców
o dochodzie pomiędzy 1.500 a
2.000 zł
K
K
iedy stosowanie tej formy
iedy stosowanie tej formy
reklamy jest wskazane
reklamy jest wskazane
kiedy informacja, którą chcemy
przekazać jest bardziej obszerna
niż reklama prasowa
chcemy dokładnie przedstawić
dany produkt, usługę, firmę
W
W
ybrane aspekty reklamy
ybrane aspekty reklamy
bezadresowej
bezadresowej
możemy precyzyjnie określić grupę
docelową i poprzez takie wskaźniki jak
rodzaj zabudowań, dogodność dojazdu
do punktu sprzedaży itp., dotrzeć do
zainteresowanych osób
tego rodzaju reklama poprzez swoją
„agresywność” jest również widoczna
koszty są z reguły niższe niż reklamy
prasowej
Reklama w Internecie
Reklama w Internecie
bannery reklamowe
e-maile reklamowe – według badań
wśród firm preferujących reklamę
w Internecie 68% stosuje tą formę
ankiety – około 21%; należy osobę
wypełniające nagrodzić za
wypełnienie ankiety
SMS-y reklamowe
Gry on-line
Zapraszanie znajomych do
zapisania się do serwisu
Wybrane aspekty stosowania
Wybrane aspekty stosowania
poszczególnych środków
poszczególnych środków
przekazu reklamy
przekazu reklamy
Telewizja – zdecydowanymi zaletami jest
szeroki zasięg oraz oddziaływanie na zmysły
odbiorcy poprzez połączenie dźwięku,
obrazu itp., wadą są wysokie koszty takiej
reklamy i mały stopień selekcji odbiorców
Radio – możliwość dotarcia do szerokiej
grupy odbiorców przy jednoczesnej
możliwości selekcji geograficznej i
demograficznej; wady: ograniczenie
przekazu jedynie do sygnału dźwiękowego,
przelotność
Gazety – wysoka wiarygodność, łatwość
dotarcia do określonych odbiorców czy
też do rynków lokalnych; wady: krótki
czas reklamy, niekiedy wysokie koszty
Poczta bezpośrednia – dotarcie do
konkretnej grupy odbiorców,
personalizacja klientów; wady: duże
nakłady techniczne
Outdoor – niezbyt wysokie koszty, wady:
brak możliwości doboru widzów oraz
ograniczenia związane z formą i treścią
reklamy
W
W
ybrane metody pomiaru
ybrane metody pomiaru
skuteczności akcji promocyjno-
skuteczności akcji promocyjno-
reklamowej
reklamowej
ankieta
–
pocztowa – zapewnia anonimowość,
dostateczny czas badanemu na
zastanowienie, możliwość dotarcia do
szerokiej grupy osób; mały procent
zwrotów (z reguły od 15 do 40%)
–
ankieta prasowa – forma niezbyt
kosztowna
–
ankieta telefoniczna – podstawową
wadą jest ograniczony zasięg
kwestionariusza
–
ankieta radiowa lub telewizyjna
–
ankieta komputerowa
–
ankieta opakowaniowa – gdy
zaproponujemy upominek powoduje
to znaczny wzrost odpowiedzi
–
ankieta ogólna- rozmieszczenie
kwestionariuszy w miejscach ogólnie
dostępnych (targi, wystawy, sklepy
itp.)
inne formy pomiarów
inne formy pomiarów
pośrednich
pośrednich
wywiad telefoniczny
–
ograniczony zasięg
–
pytania krótkie, proste i zrozumiałe
–
możliwość zastosowania
skomputeryzowanych wywiadów
telefonicznych
–
problem odmowy i niedostępności
respondentów
M
M
etoda delficka – odwołujemy
etoda delficka – odwołujemy
się do wiedzy ekspertów i
się do wiedzy ekspertów i
specjalistów z danej dziedziny
specjalistów z danej dziedziny
polega ona na kilkukrotnym,
sekwencyjnym wysyłaniu
kwestionariuszy do respondentów
(ekspertów), których prosi się o
liczbowe i jakościowe opinie
otrzymane odpowiedzi poddane zostają
obróbce redakcyjnej i ponownie
wysyłane do tej samej grupy z prośbą o
nowe wskazówki
metody panelu
metody panelu
konsumenckiego
konsumenckiego
panel jest to stała grupa konsumentów, którzy
zgadzają się dostarczać danych określonemu
badaczowi w pewnym czasie
jest to metoda wymagająca znacznych
nakładów finansowych i technicznych, przez co
jest dostępna przede wszystkim dla dużych
organizacji
uczestnicy poddawani są panelowi
wielokrotnie, dzięki czemu możliwe jest
obserwowania zmian określonych cech,
wzorów zachowania itp. w czasie
często stosuje się gratyfikację finansową dla
zwiększenia procentu odpowiedzi uczestników
Rodzaje testów w
Rodzaje testów w
badaniach nad reklamą
badaniach nad reklamą
Testowanie ogłoszeń prasowych
–
Test portfelowy – reklama prasowa
zostaje umieszczona w gazecie,
folderze, zawierających także inne
reklamy. Obiektem celowym jest próba
50-100 osób, które po pewnym czasie
pytamy, czy przejrzały ostatni numer
gazety oraz prosimy o wymienienie
tych ogłoszeń, które sobie
przypominają i skomentowanie ich
Testowanie ogłoszeń prasowych
Testowanie ogłoszeń prasowych
Split-run – w poszczególnych
częściach nakładu lub w
poszczególnych numerach
zamieszcza się zmodyfikowane
formy reklam prasowych o próbuje
się określić porównawczo ich
skuteczność
Eye-tracking – analiza trasy
spojrzenia na bodziec w postaci
opakowania, reklamy, ogłoszenia
itp
testowanie plakatów
testowanie plakatów
reklamowych
reklamowych
metoda tradycyjna – ekspozycja 6-7
kampanii reklamowych w tym również
zaplanowanej w naszej kampanii; po
ekspozycji plakatów (3 sek. na każdy plakat
przeprowadzany jest wywiad dotyczący
różnych kwestii (próba 50-100 osób)
metoda postertest – przedstawienie
plakatów w ich naturalnym otoczeniu
poprzez prezentację zdjęć z wbudowanymi
plakatami
metoda sklepów-laboratoriów –
testowane plakaty i inne formy
reklamy zewnętrznej umieszcza się
w symulowanych sklepach w
centrach handlowych; następnie
obserwuje się reakcję klientów na
poszczególne plakaty
testowanie przekazu
testowanie przekazu
telewizyjnego
telewizyjnego
tradycyjny test
test teatralny
test Schwerina
metoda jury konsumentów –
indywidualne lub grupowe wywiady z
osobami z grupy docelowej; badani
mają za zadanie ocenić poszczególne
materiały reklamowe eksponowane w
trakcie badania
Literatura:
Literatura:
Doliński D. (2001), Psychologia
reklamy, Wrocław: Wydawnictwo
Agencji Reklamowej „Aida”
Kędzior Z., Karcz K. Badania
marketingowe w praktyce,
Kaczmarczyk S. Jakościowe
badania marketingowe,
LITERATURA:
LITERATURA:
Jakościowe badania marketingowe -
fokusy
i wywiady pogłębione - funkcje, zastos
owania [D.
]-
html,
Jacek Markowicz, Dystrybucja
bezadresowa materiałów reklamowych
– cywilizowane medium reklamowe -