Kamil Onasz

Kamil Onasz

Iwona Urbanowicz

Iwona Urbanowicz

Andrzej Markowski

Andrzej Markowski

Juliusz Jakubaszko

Juliusz Jakubaszko

Epidemiologia zatruć

Epidemiologia zatruć

wieloczynnikowych

wieloczynnikowych

u pacjentów leczonych w Klinice

u pacjentów leczonych w Klinice

Medycyny Ratunkowej

Medycyny Ratunkowej

Szpitala Uniwersyteckiego w

Szpitala Uniwersyteckiego w

Bydgoszczy

Bydgoszczy

Kierownik Katedry Medycyny Ratunkowej :prof.dr hab.Juliusz Jakubaszko

Kierownik Katedry Medycyny Ratunkowej :prof.dr hab.Juliusz Jakubaszko

Kierownik Kliniki Medycyny Ratunkowej : dr n. med.Przemyslaw Paciorek

Kierownik Kliniki Medycyny Ratunkowej : dr n. med.Przemyslaw Paciorek

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



Cel pracy: przedstawienie wyników leczenia pacjentów z ostrym

Cel pracy: przedstawienie wyników leczenia pacjentów z ostrym

zatruciem wieloczynnikowym hospitalizowanych w KMR w

zatruciem wieloczynnikowym hospitalizowanych w KMR w

Szpitalu Uniwersyteckim w Bydgoszczy w latach 2003-2004

Szpitalu Uniwersyteckim w Bydgoszczy w latach 2003-2004



Materiał: 290 pacjentów leczonych z powodu zatrucia

Materiał: 290 pacjentów leczonych z powodu zatrucia



Kryteria badania :

Kryteria badania :

-

przyjęcie przynajmniej dwóch substancji wywołujących zatrucie

przyjęcie przynajmniej dwóch substancji wywołujących zatrucie

-

do badania zakwalifikowano 210 pacjentów

do badania zakwalifikowano 210 pacjentów

-

spośród 80 pacjentów niezakwalifikowanych do badań

spośród 80 pacjentów niezakwalifikowanych do badań

-

65 było zatrutych alkoholem etylowym w przebiegu

65 było zatrutych alkoholem etylowym w przebiegu

współistniejących chorób (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze,

współistniejących chorób (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze,

choroba wieńcowa)

choroba wieńcowa)

-

14 było zatrutych tlenkiem węgla

14 było zatrutych tlenkiem węgla

-

1 pacjentka była zatruta glikolem etylenowym

1 pacjentka była zatruta glikolem etylenowym



Metoda :analiza dokumentacji medycznej leczonych pacjentów

Metoda :analiza dokumentacji medycznej leczonych pacjentów

przegląd literatury przedmiotu

przegląd literatury przedmiotu

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



Zatrucie to proces chorobowy ,z klinicznymi objawami

Zatrucie to proces chorobowy ,z klinicznymi objawami

podmiotowymi i przedmiotowymi ,wywołany przez substancję

podmiotowymi i przedmiotowymi ,wywołany przez substancję

chemiczną pochodzenia endo- lub egzogenngo

chemiczną pochodzenia endo- lub egzogenngo



Zatrucie ostre to proces chorobowy wywołany przez substancję

Zatrucie ostre to proces chorobowy wywołany przez substancję

chemiczną wchłoniętą do organizmu w dawce jednorazowej

chemiczną wchłoniętą do organizmu w dawce jednorazowej

,charakteryzujący się dużą dynamiką objawów klinicznych

,charakteryzujący się dużą dynamiką objawów klinicznych

W Polsce

W Polsce



15-20% wezwań ZRM związanych jest z ostrymi zatruciami

15-20% wezwań ZRM związanych jest z ostrymi zatruciami



zatrucia zewnatrzpochodne stanowią 10% hospitalizacji w

zatrucia zewnatrzpochodne stanowią 10% hospitalizacji w

oddziałach internistycznych

oddziałach internistycznych

i 20-40% w OIOM

i 20-40% w OIOM

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

Standard postępowania u pacjentów zatrutych przyjęty w

Standard postępowania u pacjentów zatrutych przyjęty w

KMR:

KMR:



wywiad

wywiad



badanie fizykalne

badanie fizykalne



eliminacja przyjętej substancji w zależności od wskazań

eliminacja przyjętej substancji w zależności od wskazań



podaż węgla aktywowanego

podaż węgla aktywowanego



badania toksykologiczne: krew ,mocz, zawartość żołądka-

badania toksykologiczne: krew ,mocz, zawartość żołądka-

Laboratorium Toksykologiczne w Toruniu

Laboratorium Toksykologiczne w Toruniu



badania laboratoryjne -rutynowe

badania laboratoryjne -rutynowe



monitorowanie: ekg, RR, oddechy, saturacja, temperatura,

monitorowanie: ekg, RR, oddechy, saturacja, temperatura,

diureza

diureza



badania obrazowe w zależności od wskazań

badania obrazowe w zależności od wskazań



konsultacje specjalistyczne

konsultacje specjalistyczne



intensywna terapia zachowawcza

intensywna terapia zachowawcza

Skale oceny zatrucia

Skale oceny zatrucia



Glasgow

Glasgow



AVPU

AVPU



PSS-Poisoning Severity Score

PSS-Poisoning Severity Score

Objaw

Ocena

Stopień

Otwarcie oczu

brak

na ból

na głos

spontanicznie

1

2

3

4

Słowna wypowiedź

brak

bełkot

nie zrozumiała

nie zorientowana

zorientowana

1

2

3

4

5

Reakcja ruchowa

brak

wyprostna

nienormalne przygięcie

wycofanie

lokalizuje ból

spełnia polecenia

1

2

3

4

5

6

AVPU

AVPU



Alert

Alert



Verbal-voice

Verbal-voice



Pain

Pain



Unresponsive

Unresponsive

PSS

PSS



Poisoning Severity Score

Poisoning Severity Score



Person 1998

Person 1998



PSS=0 brak objawów związanych z zatruciem

PSS=0 brak objawów związanych z zatruciem



PSS=1 objawy łagodne,przemijające,ustępujące

PSS=1 objawy łagodne,przemijające,ustępujące

samoistnie

samoistnie



PSS=2 objawy wyraźnie zaznaczone,przedłużony

PSS=2 objawy wyraźnie zaznaczone,przedłużony

czas

czas



PSS=3 objawy ciężkie ,bezpośrednio

PSS=3 objawy ciężkie ,bezpośrednio

zagrażające życiu

zagrażające życiu



PSS=4 zgon

PSS=4 zgon

PSS

PSS



Uwzględnia:

Uwzględnia:



podstawowe parametry stanu

podstawowe parametry stanu

klinicznego pacjenta

klinicznego pacjenta



wyniki podstawowych badań

wyniki podstawowych badań

laboratoryjnych

laboratoryjnych



Nie uwzględnia stężenia substancji

Nie uwzględnia stężenia substancji

toksycznych w organiźmie

toksycznych w organiźmie

PSS

PSS



przewód pokarmowy

przewód pokarmowy



układ nerwowy

układ nerwowy



równowaga metaboliczna

równowaga metaboliczna



nerki

nerki



krew

krew



układ mięśniowy

układ mięśniowy



zmiany miejscowe po ukąszeniach i

zmiany miejscowe po ukąszeniach i

ugryzieniach

ugryzieniach

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



WYKAZ SKRÓTÓW:

WYKAZ SKRÓTÓW:



BDZ-benzodwuazepiny

BDZ-benzodwuazepiny



TCA-trójcykliczne antydepresanty

TCA-trójcykliczne antydepresanty



NL-neuroleptyki

NL-neuroleptyki



PP-leki przeciwpadaczkowe (różne grupy)

PP-leki przeciwpadaczkowe (różne grupy)



A-alkohol etylowy

A-alkohol etylowy

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



Intensywna terapia zachowawcza:

Intensywna terapia zachowawcza:

-

zapewnienie optymalnej wymiany gazowej

zapewnienie optymalnej wymiany gazowej

-

tlenoterapia

tlenoterapia

-

wlewy dożylne elektrolitów,glukozy

wlewy dożylne elektrolitów,glukozy

-

korekcja gospodarki kwasowo-zasadowej

korekcja gospodarki kwasowo-zasadowej

-

korekcja gospodarki wodno- elektrolitowej

korekcja gospodarki wodno- elektrolitowej

-

antybiotykoterapia

antybiotykoterapia

-

profilaktyka przeciwodleżynowa

profilaktyka przeciwodleżynowa

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



DWUCZYNNIKOWE: lek + alkohol -

DWUCZYNNIKOWE: lek + alkohol -

113

113



DWULEKOWE: lek +lek -

DWULEKOWE: lek +lek -

67

67



TRÓJCZYNNIKOWE: lek +lek +inny

TRÓJCZYNNIKOWE: lek +lek +inny

czynnik(CO,alkohol)-2

czynnik(CO,alkohol)-2



TRÓJLEKOWE: lek + lek + lek

TRÓJLEKOWE: lek + lek + lek

-28

-28

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ALKOHOL + 1 LEK

ALKOHOL + 1 LEK

113 PACJENTÓW

113 PACJENTÓW



BDZ+alkohol 64 pacjentów

BDZ+alkohol 64 pacjentów



TCA +alkohol 23 pacjentów

TCA +alkohol 23 pacjentów



NL +alkohol 13 pacjentów

NL +alkohol 13 pacjentów



PP +alkohol 13 pacjentów

PP +alkohol 13 pacjentów

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ALKOHOL + 1 LEK

ALKOHOL + 1 LEK

113 PACJENTÓW

113 PACJENTÓW



WIEK PACJENTÓW:

WIEK PACJENTÓW:



81 pacjentów w przedziale 31-50 r.ż.

81 pacjentów w przedziale 31-50 r.ż.



26 pacjentów w przedziale 21-30 r.ż.

26 pacjentów w przedziale 21-30 r.ż.



5 pacjentów w przedziale 51-70 r.ż.

5 pacjentów w przedziale 51-70 r.ż.



1 pacjent w wieku 96 lat

1 pacjent w wieku 96 lat



PLEĆ PACJENTÓW:

PLEĆ PACJENTÓW:



62 M

62 M



51 K

51 K

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA DWULEKOWE - BDZ - 27

8

6

6

3

3

1

BDZ+TCA

BDZ+P/P

BDZ+NL

BDZ+CHLORPROT

BDZ+INNE

BDZ+OPIATY

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA DWULEKOWE - NL - 12

5

3

2

1

1

NL+TCA

NL+NL

NL+CHLOPROT NL+ENARENAL

NL+PP

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



Zatrucia dwulekowe – leki działające ośrodkowo

Zatrucia dwulekowe – leki działające ośrodkowo

z grupy BDZ lub NL oraz inne

z grupy BDZ lub NL oraz inne



28 pacjentów:

28 pacjentów:



np. :Etopiryna,ASA,preparaty żelaza,krople

np. :Etopiryna,ASA,preparaty żelaza,krople

walerianowe,Dziurawiec,Diaprel,Sorbonit,NTG,M

walerianowe,Dziurawiec,Diaprel,Sorbonit,NTG,M

ononit,Penta-erytritol,Xenna, Dalacin C,

ononit,Penta-erytritol,Xenna, Dalacin C,

Metronidazol, Tussipect,Propranolol,

Metronidazol, Tussipect,Propranolol,

Gricin,Pyralgin,Tramal.

Gricin,Pyralgin,Tramal.

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



ZATRUCIA DWULEKOWE-WYNIKI LECZENIA

ZATRUCIA DWULEKOWE-WYNIKI LECZENIA



OIOM: M,51lat,zatrucie TCA+FT

OIOM: M,51lat,zatrucie TCA+FT



Ośrodek Ostrych Zatruć Toruń

Ośrodek Ostrych Zatruć Toruń

:M,31lat,TCA+BDZ po skutecznej resuscytacji w

:M,31lat,TCA+BDZ po skutecznej resuscytacji w

KMR (VF)

KMR (VF)



Klinika Kardiologii M,54 l,zatrucie NL + enarenal

Klinika Kardiologii M,54 l,zatrucie NL + enarenal

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



Zatrucia trójczynnikowe : BDZ + NL +alkohol - 1

Zatrucia trójczynnikowe : BDZ + NL +alkohol - 1



BDZ+ PP +CO - 1

BDZ+ PP +CO - 1



Zatrucia trójlekowe : BDZ+NL+PP - 22

Zatrucia trójlekowe : BDZ+NL+PP - 22



TCA + BDZ+NL – 8

TCA + BDZ+NL – 8

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA CZTEROLEKOWE:

ZATRUCIA CZTEROLEKOWE:

1.TCA +PROPRANOLOL+EFFOX+MONONIT

1.TCA +PROPRANOLOL+EFFOX+MONONIT

2.TCA+FURAGIN+SULFOSALAZIN+DALACIN C

2.TCA+FURAGIN+SULFOSALAZIN+DALACIN C

3.TCA+NL+PP+PENTAERYTHRITOL

3.TCA+NL+PP+PENTAERYTHRITOL

4.CHORPROTIXEN+PROMAZYNA+SULPIRYD+PE

4.CHORPROTIXEN+PROMAZYNA+SULPIRYD+PE

RNAZYNA

RNAZYNA

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA CZTEROLEKOWE - WIEK

1

1

1

1

0

0,2

0,4

0,6

0,8

1

1,2

17 LAT

36 LAT

46 LAT

59 LAT

ZATRUCIA WIELOCZYNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNIKOWE

ZATRUCIA CZTEROLEKOWE - PŁEĆ

2

2

KOBIETY

MĘŻCZYŹNI

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA CZTEROLEKOWE

ZATRUCIA CZTEROLEKOWE

Leczenie :

Leczenie :

-

intubacja + leczenie standardowe -1

intubacja + leczenie standardowe -1

-

leczenie standardowe -3

leczenie standardowe -3

WYNIKI :

WYNIKI :

1 pacjent – zgon w OIOM

1 pacjent – zgon w OIOM

3 pacjenci –wypisani do domu

3 pacjenci –wypisani do domu

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE

ZATRUCIA WIELOCZYNNIKOWE



WNIOSKI:

WNIOSKI:



- zatrucia wieloczynnikowe stanowią 16 % hospitalizacji w KMR

- zatrucia wieloczynnikowe stanowią 16 % hospitalizacji w KMR



- najczęstszą przyczyną zatrucia :

- najczęstszą przyczyną zatrucia :



- dwuczynnikowego : BDZ + alkohol

- dwuczynnikowego : BDZ + alkohol



- dwulekowego: BDZ +TCA

- dwulekowego: BDZ +TCA



- trójczynnikowego: BDZ+NL+inne czynniki

- trójczynnikowego: BDZ+NL+inne czynniki



- trójlekowego :BDZ+NL+PP

- trójlekowego :BDZ+NL+PP



- czterolekowego : TCA z różnymi lekami

- czterolekowego : TCA z różnymi lekami



- średnia wieku leczonych pacjentów 41 lat

- średnia wieku leczonych pacjentów 41 lat



- obserwowano nieznaczną przewagę mężczyzn – 114,K-96

- obserwowano nieznaczną przewagę mężczyzn – 114,K-96



- w trakcie leczenia w KMR :

- w trakcie leczenia w KMR :



- nie obserwowano zgonu

- nie obserwowano zgonu



- 201pacjentow wypisano do domu

- 201pacjentow wypisano do domu



- 9 pacjentów przekazano do innych Klinik celem dalszego leczenia

- 9 pacjentów przekazano do innych Klinik celem dalszego leczenia



- 111pacjentów poddano konsultacji psychiatrycznej z powodu samobójczego

- 111pacjentów poddano konsultacji psychiatrycznej z powodu samobójczego

charakteru zatrucia

charakteru zatrucia



- konieczne jest uzyskanie możliwości oznaczeń toksykologicznych w

- konieczne jest uzyskanie możliwości oznaczeń toksykologicznych w

Szpitalu

Szpitalu

Uniwersyteckim w Bydgoszczy

Uniwersyteckim w Bydgoszczy

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ



[e-mail]

[e-mail]